Roadburn Festival @ Tilburg, Netherlands, 22-23/04/23

Διαβάστε το πρώτο μέρος για τις ημέρες 20-21/04/23 εδώ.

Ημέρα 3

Όπως και την Παρασκευή, έτσι και το Σάββατο, η ημέρα ξεκίνησε με καφέ, πρωϊνό, και panel του side programme. Σε μια συζήτηση με γενικό τίτλο "Folk Stories In Contemporary Music", οι Christopher Juul (Heilung), Michaela Tobin (White Boy Scream) και Simon Barr (Dawn Ray'd), επιχείρησαν από ξεχωριστές οπτικές γωνίες να αναδείξουν το πώς η folk μουσική μπορεί να επηρεάσει, αλλά και να χωρέσει, στην εξέλιξη του σύγχρονου σκληρού ήχου. Από την επανανοηματοδότηση μύθων και την ερμηνεία της παράδοσης, μέχρι την οικουμενικότητα μοτίβων, και από εκεί σε αιματοβαμμένες ιστορίες που λειτουργούσαν ως παραμύθια έως στις ιστορίες της καθημερινότητας και τους αγώνες της εργατικής τάξης, οι αντιθέσεις στα βιώματα και την αντίληψη κατέστησαν τη συζήτηση εντυπωσιακή. Ιδιαίτερη θέση στη συζήτηση, είχε η καταγωγή ως σημείο εκκίνησης, καθώς και το πώς η κοινωνική (άρα και πολιτική) χροιά της μουσικής αυτής, σε κάθε της μορφή, μπορεί να αποτελέσει μέσο για να υψωθούν γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Από τους λόγους που ταξιδέψαμε πάλι στην Ολλανδία αυτή η συζήτηση.

Με το πάνελ να συνεχίζεται και κουβαλώντας ελάχιστη καφεΐνη στον οργανισμό μας, κατηφορίσαμε για Pupil Slicer. Μετά την πρώτη ουρά της μέρας, το ξύπνημα που μας περίμενε στο Engine Room ήταν απολαυστικά βίαιο. Τα νέα τραγούδια κούμπωσαν τέλεια με εκείνα του "Mirrors". Στο "Wounds Upon My Skin" δεν έμεινε τίποτα ακίνητο. Όταν μπαίναμε στο Terminal για τους KEN Mode, περιμέναμε πολλά, αλλά όχι αυτό το wall of sound. Σαξόφωνα, μπλουζάκι Plebeian Grandstand o frontman Jesse Matthewson, και ένα μπάσιμο που μας έκανε να τα ξεχάσουμε όλα. Το noise rock τους, μπλέχθηκε με το post-hardcore και μας κέρασαν ένα ισοπεδωτικό industrial χτύπημα στα σωθικά, με μια ενέργεια που πιθανώς δεν επαναλήφθηκε πουθενά στο φεστιβάλ.

Το τρίτο σετ των Sangre de Muerdago, θα αφορούσε ένα rendition του "As Voces Da Pedra" σε σύμπραξη με τους Angelo Mangini και Priscila da Costa (Judasz & Nahimana). Με κρουστά, πνευστά και ακουστικά όργανα, σε κατανυκτικό κλίμα στο Next Stage, η folk κολλεκτίβα, απέδειξε με εμφατικό τρόπο γιατί αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ονόματα του ήχου σήμερα. Ο τρόπος που δομήθηκε το commissioned project ηχητικά, από την συνένωση ελαφριών ήχων μέχρι ένα σταδιακό, ογκώδες κρεσέντο, το οποίο άφησε κάθε παρευρισκόμενο σύξυλο, αποδεικνύει πως η αυτοσχεδιαστική, και πλήρως D.I.Y. (όχι τυχαία), νοοτροπία των μουσικών εμπεριέχει μέσα της μια φιλοσοφημένη αντίληψη περί heaviness. Αποκάλυψη, με μουσικές που αλλάζουν κοσμοθεωρίες.

Στο Hall Of Fame, οι Alkahest, προϊόν της συνεργασίας του Roadburn με το Metal Factory, παρουσίασαν ένα ενδιαφέρον, θεατρικό post-black metal με αρκετά folk/gaze σημεία, που δεν φάνηκε επουδενί ρηχό, και με εξαιρετικά φωνητικά. Πίσω στο Main Stage, λάμβανε χώρα η πολυαναμενόμενη σύμπραξη Deafkids και Duma. Από τη Βραζιλία και το Ναϊρόμπι σε ένα γεμάτο 013, οι πέντε μουσικοί, μας έπιασαν απροετοίμαστα. Ενώ περίμεναμε κάτι tribal-ιστικά καταιγιστικό, τα διπλά drum kits που παρήγαγαν μεστούς ρυθμούς καθώς και η πολλή δουλειά σε synths και trip-hop beats, δημιούργησαν ένα mid-tempo ηχητικό μείγμα που κέρδισε, δικαίως, το χειροκρότημα.

Την εκτίμησή μας για τους Oiseaux-Tempête ουδέποτε προσπαθήσαμε να την κρύψουμε. Σίγουρα, κάποιοι περισσότερο από άλλους, έτσι πάνε όμως αυτά. Η πρόταση της γαλλικής κολεκτίβας έχει πάντα κάτι το ξεχωριστό, ενώ ο τρόπος με τον οποίο επανεφευρίσκουν τους εαυτούς τους δείχνει ανθρώπους που αγκαλιάζουν την αλλαγή και διατηρούν τους ορίζοντές τους ανοιχτούς. Έχοντας θυσιάσει την πρώτη τους εμφάνιση, δεν κάναμε το ίδιο λάθος δεύτερη φορά. Για εβδομήντα λεπτά το Terminal βόγκηξε από ανατολίτικους ήχους και μεσογειακά αρώματα, βγαλμένα από τα "Al-An!" και "T'arab". Τα παραδοσιακά όργανα έδιναν κι έπαιρναν. Τα χτισίματα αποκτούσαν μία υφή διαφορετική από τη συνηθισμένη. Στις κορυφώσεις, μπορούσες να νιώσεις τα χαμόγελα, πάνω και κάτω από τη σκηνή.

Μπορεί το "Songs Of Abundance, Psalms Of Grief", η πρώτη ολοκληρωμένη κυκλοφορία των Healthyliving, να μετρούσε λίγες εβδομάδες ζωής, ωστόσο το κλίμα στην εμφάνισή τους θα μπορούσε να παραπλανήσει και τους πλέον υποψιασμένους. Φανταστικές ερμηνείες, post καρδιά, μυστηριώδης αίσθηση, μπασαριστός ήχος. Το μέλλον τους ανήκειΔεν ξέρουμε αν υπήρχε πιο overhyped εμφάνιση από αυτή των Chat Pile στην κεντρική σκηνή. Το "God's Country" είναι μεγάλο άλμπουμ , κακά τα ψέματα, αλλά εδώ μιλάμε για συναυλία που δεν χωρούσες να μπεις! Ο ήχος της μπάντας ήταν ένα εντυπωσιακό μπετόν αρμέ που αν το βιώσεις live με καλές συνθήκες πιθανώς να παραμιλάς. Οι συχνές διακοπές για παντός είδους σχόλια (όπως ένα τίμιο "1312"), μπορεί να χαλούσαν τη ροή βγάζοντας μας από το vibe, αλλά ανέδειξαν το street credit ενός συγκροτήματος με πολύ μέλλον.

Μετά και το εκπληκτικό "Blending", δεν έχουμε βάλει γλώσσα μέσα για τους High Vis. Ναι, έχουμε καβαλήσει το hype και υποστηρίζουμε σθεναρά πως είναι το next big thing του post-punk. Το Roadburn, σε μια από τις εκπλήξεις που έκαναν το line-up από ενδιαφέρον σε φοβερό, τους έφερε στο Engine Room. Το κοινό, ενημερωμένο, άντεξε στην πίεση και ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες. Από το μπάσιμο με το "0151", πιθανώς highlight όλου του φεστιβάλ (δες παρακάτω), μέχρι την ομιλία περί ψυχικής υγείας και την συναισθηματική φόρτιση του "Trauma Bonds", η εμφάνιση των Βρετανών αλητήριων ήταν σαρωτική. Ενέργεια, μπλουζάκια Bathory και Joy Division, φανατικό sing-along, γροθιές, άλματα, αλυσίδες, crowdsurfing, stage-diving, κρέμασμα από τα διαχωριστικά κάγκελα, μπύρες να εκτοξεύονται, χαμόγελα, punk, εργατική τάξη. Οι High Vis μας έδωσαν το μεγαλύτερο πειστήριο του τι εστί κολασμένο live. Και τους ευχαριστούμε από τα βάθη της καρδιάς μας.

Με αέρα μεγάλου performer, ο David Eugene Edwards δεν δυσκολεύτηκε να γεμίσει τη μεγάλη σκηνή του 013. Ολομόναχος κι ακίνητος, ανάμεσα σε μία συστάδα ηχείων. Με σταθερά αργές ταχύτητες και χαμηλές εντάσεις. Με ένα μαύρο καπέλο, κόκκινα γυαλιά, κι εκείνη την βαθιά φωνή που παραμένει μοναδική και αναλλοίωτη, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Έχοντας εμπεδώσει πόσο ισοπεδωτικά ποιοτικό είναι το "Heaven Is Here", ήμασταν σίγουρα πως η παρουσίασή του ζωντανά από τους Candy θα ήταν οδοστρωτήρας. Και πράγματι, το σχήμα παρέδωσε ένα αρχετυπικό hardcore/powerviolence σετ, που μας έδωσε τα μυαλά και τα κόκκαλα στο χέρι (sic). Έχοντας ακούσει μόνο μουσικά δείγματα απο Otay:onii πριν το φεστιβάλ (και χωρίς να έχουμε κάνει τη σύνδεση με Elizabeth Color Wheel ακόμα), το σετ αυτό το είχαμε σημειώσει στη λίστα "καλό ακούγεται, ας το τσεκάρουμε αυτό αν προλάβουμε". Ευτυχώς είχαμε τη τύχη να βρεθούμε στο Hall of Fame και να ζήσουμε μια απο ιδιαίτερες και εικαστικά πειραματικές στιγμές του Roadburn. Η Lane Shi Otayonii άφησε τον κόσμο με το στόμα ανοιχτό, στη κυριολεξία.

Αν ξέραμε τι να περιμένουμε από το δεύτερο σετ των Cave In, το ερωτηματικό στο 'Interstellar Mixtape' έμεινε μέχρι τέλους. Οι πειραγμένες διασκευές σε Cure και Fleetwood Mac αντί καλησπέρας δεν καθάρισαν ακριβώς τον αέρα. Το σερί από τα παλιά στο κλείσιμο ήταν πολύ πιο κοντά σε αυτό που ελπίζαμε. Λίγα μέτρα παραπέρα, η Zola Jesus ως Nika πολλαπλασίαζε τα ερωτηματικά, παίζοντας με λούπες και παραμορφώσεις, στήνοντας ένα 100% αντισυμβατικό πακέτο που άγγιζε ανά τακτά χρονικά διαστήματα επίπεδα λευκού θορύβου. Οι παύσεις για τσάι ανάμεσα στο πανδαιμόνιο έβαλαν σοβαρή υποψηφιότητα για highlight αν ρωτάτε εμάς.

Έχοντας εντυπωσιαστεί από το σετ των Have A Nice Life, δεν θα μπορούσαμε να χάσουμε τους Giles Corey. Τι και εάν τα τεχνικά προβλήματα έκοψαν από τη ροή της εμφάνισης, η αγάπη του κοινού και το χειροκρότημα, καθώς και η διαρκής και πανέμορφη επικοινωνία του frontman Dan Barrett με το κοινό, δεν άφησαν την ατμόσφαιρα να χαλάσει. Όταν όλα ευθυγραμμίστηκαν, παρακολουθήσαμε μια από τις πιο απολαυστικές και συναυλιακές εμφανίσεις του φεστιβάλ. Πίσω από περίπου άπειρες στρώσεις καπνού και χρωματιστών φωτισμών, οι Boy Harsher ξεδίπλωσαν όλο αυτοπεποίθηση τους ηλεκτρονικούς ήχους τους στο Main Stage. Από το υλικό του περσινού "The Runner" μέχρι το πέρασμα από "Wicked Game", η χροιά της Jae Matthews δε σταμάτησε στιγμή να φωτίζει τα πάντα γύρω της.

Προφανώς και θα πεταγόμασταν στο Hall Of Fame για Shagor. Κάθε επίσκεψη στο Roadburn οφείλει να είναι συνυφασμένη με δοκιμή τοπικού ολλανδικού black metal, από ένα ενδιαφέρον underground. To φρενήρες ηχητικό κύμα της μπάντας, μας έστειλς απευθείας στο merch τους για να αγοράσουμε κασέτα δίχως δεύτερη σκέψη. Τους Show Me The Body τους περιμέναμε ακραίους και αχαλίνωτους, και η εμφάνισή τους, δεν ήταν τίποτε λιγότερο. Μπορεί η αντίφαση ανάμεσα στις αρχικές, όχι ιδιαίτερα ευγενικές και άκομψες προσφωνήσεις προς άτομο της παραγωγής να μην συνάδουν με τα λογύδρια περί αγάπης και αλληλεγγύης, αλλά το σετ τους παρέμεινε ένα από τα πιο ακραία και «επικίνδυνα» του φεστιβάλ.

Ημέρα 4

Κάποιες παραδόσεις είναι για να κρατιούνται, και το κυριακάτικο Q & A session με τον Walter και την Becky μας θύμισε το γιατί. Δεδομένης της απουσίας curators και των ιδιαίτερων συνθηκών, το ντουέτο ουσιαστικά έκανε πλήρη αναδρομή στον τελευταίο χρόνο κι έριξε το δικό του φως στη νέα συναυλιακή κανονικότητα. Οι προκλήσεις στο κομμάτι του booking μετά την πανδημία. Η λεπτή ισορροπία ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον του Roadburn. Το 'redefining heaviness' ως νοοτροπία, πέρα από ταμπέλες. Η παντοτινή σημασία του underground. Τα χαμόγελα στο «έπαιζαν μαζί το Σάββατο, και βρέθηκαν πρώτη φορά στο ίδιο δωμάτιο την Τετάρτη», για τη συνεργασία Duma & Deafkids. Η μία ώρα έφυγε νεράκι.

Ο Ethan Lee McCarthy (Primitive Man) όσο περνούν τα χρόνια αποδεικνύεται όλο και πιο πολυσχιδής καλλιτεχνικά. Το commissioned piece που παρουσίασε μαζί με τους/την Elizabeth Color Wheel, ενώ ξεκίνησε ως ένα τυπικό harsh noise/experimental σετ, με το απαραίτητο sludge, το black metal tremolo ξέσπασμα, και τα εντυπωσιακά και οπεραιτικά φωνητικά της Lane Shi Otayonii, κατέληξε σε ένα μουσικό έργο που κέρδισε και το πιο δύσπιστο.

Imperial Triumphant. Στο Main Stage. Να παίζουν όλο το "Spirit Of Ecstasy". Τους λατρεύουμε, και ακολουθούμε πιστά την οπτική τους πάνω στο avant-garde extreme metal, αλλά είχαμε απορίες για το πώς θα σταθεί η παρουσία και το έργο τους υπό τέτοιες συνθήκες. Οι σαμπάνιες, τα σαξόφωνα, τα κλαρινέτα, η ακομπλεξάριστη κινητικότητα, η εντυπωσιακή προβολή με το, τόσο "Metropolis" έργο στο backdrop, και φυσικά το αποστομωτικό και αλάνθαστο παίξιμο της τριπλέτας, μας συνεπήρε. Η αλήθεια είναι, πως με τέτοιες εμφανίσεις, το σχήμα από τη Νέα Υόρκη αποδεικνύει πως δικαίως βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή (ωπ) του σύγχρονου πειραματικού ακραίου ήχου, αρνούμενο να συμβιβαστεί σε μια εσωστρεφή χαοτικά υπερτεχνική μπάντα. Που να είχαν και «συναυλιακό» υλικό δηλαδή. Άχαστοι.

Πίσω στο Hall Of Fame, αφού για κάποιο, ανεξήγητο, λόγο, έπαιζαν εκεί οι Decline Of The I. Τους Γάλλους post-black metallers τους εκτιμάμε ιδιαίτερα, και η, μεταμοντέρνα και τόσο αστική απόδοση του εξαιρετικού υλικού τους αποτέλεσε μια πολύ ευχάριστη πινελιά στο φεστιβάλ. Από τα διάφορα black σχήματα του τεταρημέρου, οι Ossaert είχαν αρχίσει να εμφανίζουν ένα έντονο hype. Σε ένα κατάμεστο Terminal, το σχήμα παρουσίασε το folk-ίζον black metal του με πάθος, και παρά το ότι δεν μας συγκίνησε, του αναγνωρίζουμε την προσήλωση στην ιδέα. Επιστρέφοντας στο Hall Of Fame (έπαιξε πολύ την Κυριακή), οι Witte Wieven, ξεδίπλωναν το υπέροχο blackgaze του πρόσφατου ντεμπούτου τους, "Dwaallicht" για το οποίο θα τα ξαναπούμε αναλυτικότερα. Η περιέργειά μας ικανοποιήθηκε και το σχήμα αποδείχθηκε ανώτερο των προσδοκιών.

Ένα χρόνο και δύο μέρες πίσω, οι Big|Brave παρέδιδαν μαθήματα sludge στο Terminal, και μας άφηναν να μαζέψουμε τα κομμάτια μας μέρα μεσημέρι. Φέτος έφτασε το πλήρωμα του χρόνου για να τους δούμε στην κεντρική σκηνή. Στον πυρήνα της, η πρότασή τους δεν έχει διαφορές. Οι συνθέσεις παραμένουν τόσο στριφνές και όμορφες την ίδια στιγμή. Τα χτυπήματα εναλλάσσονται με μελωδικά περάσματα. Η φωνή της Robin Wattie λειτουργεί σαν αντίβαρο στον όγκο. Η κιθάρα του Mathieu Ball σιγοντάρει ασταμάτητα. Το ολόφρεσκο, ήδη αγαπημένο "Nature Morte" αποδόθηκε σε όλο το μεγαλείο του, με τις χαμηλές συχνότητες να παρασέρνουν τα πάντα και τα κύματα παγωνιάς να διαδέχονται τα ένα το άλλο.

Πουκάμισα, καουμπόικα καπέλα και riffs, riffs, riffs. Όσο έτοιμοι νιώθαμε μπαίνοντας για Wayfarer, τόσο απότομα μας προσγείωσε το κουαρτέτο από το Κολοράντο. Κιθάρες-ξυράφια, ρυθμικά για σεμινάριο, σκισμένα φωνητικά, όλα ήταν εκεί. Με μυρωδιά χώματος ποτισμένου με μπέρμπον και σβήσιμο απευθείας από το "A Romance With Violence", βεβαίως. Το πώς θα ταίριαζε το σκοτάδι της Nicole Dollanganger στο πλαίσιο του φεστιβάλ ήταν ένα μεγάλο θεωρητικό ερώτημα. Κι αν στην πράξη μερικά κενά δεν γέμισαν πλήρως, η αμεσότητα στις ερμηνείες και οι πρώτες σειρές που δεν έχαναν στίχο, έδωσαν τουλάχιστον πειστική απάντηση. Κάτι μας λέει ότι στο secret gig του Σαββάτου τα πράγματα ήταν ακόμα καλύτερα.

Πέντε χρόνια μετά την πρώτη της εμφάνιση στο Tilburg, κι αφού έβγαλε τα πειραματικά γούστα της μία μέρα πριν, η Zola Jesus επέστρεψε με το "Arkhon" στις αποσκευές της, έτοιμη να μαυρίσει τα πάντα. Παρά τα (πολλά, δυστυχώς) τεχνικά προβλήματα, τα πατήματα βρέθηκαν τραγούδι το τραγούδι, και στο "Exhumed" ο στόχος είχε επιτευχθεί. Ξανά στο Terminal, αφού η εμφάνιση των Mamaleek με όλη την σημειολογία της, όπως εξελίχθηκε η μοίρα της μπάντας, θα αποτελούσε μια από τις πιο φορτισμένες και «ζόρικες» του φεστιβάλ. Το πειραματικό jazz/black τους πήρε δρομίσιο χαρακτήρα, η κουρελιασμένη/μασκοφόρα εμφάνισή τους προσέδωσε πόντους ιδιαιτερότητας, και με μια οριακή εμφάνιση, η οποία τους βρήκε να παίζουν παθιασμένα και φορτισμένα, έκαναν άπαντες να παραμιλούν.

Στη δεύτερη εμφάνισή τους, οι Cave In παρουσίασαν ζωντανά στην κεντρική σκηνή ολόκληρο το τελευταίο τους άλμπουμ, ονόματι "Heavy Pendulum". Αυτή τη φορά, ο χαρακτήρας των συνθέσεων έδεσε αρμονικά με το συναυλιακό πλαίσιο και τα φανταστικά σκηνικά, το κοπάνημα (Nate Newton και λοιπών), ήταν όπως έπρεπε, ο ήχος ογκώδης, ο Brodsky επικοινωνιακός και αλάνθαστος, και το σχήμα, δεμένο και έμπειρο, αύξησε κατακόρυφα την κατανάλωση μπύρας καθώς και το headbanging. Το ότι οι Cave In είναι μεγάλο σχήμα, προφανώς το γνωρίζαμε. To ότι οι συναυλίες είναι για αυτούς ζωτικές, επίσης. Τα γενέθλια του Adam McGrath εορτάστηκαν όπως έπρεπε, η αφιέρωση στον Caleb Scofield μας λύγισε, και το άλμπουμ ξεδίπλωσε τις κρυμμένες αρετές του σε επίπεδα δομής και ενέργειας.

Λέγαμε ότι περιμέναμε πώς και πώς την εμφάνιση της Haley Fohr. Πού να ξέραμε. Από τη μινιμαλιστική προσέγγιση στην παρουσίαση των κομματιών και την ησυχία που έσπαγε μόνο για χειροκρότημα, μέχρι τα πεντακάθαρα γεμίσματα του βιολιού και το συγκλονιστικό κλείσιμο με "Black Fly" και "Stranger", η Circuit Des Yeux μπήκε με το σπαθί της στους μεγάλους νικητές του τετραημέρου. Πίσω στο Terminal, η προσθήκη της τελευταίας στιγμής, οι Δανοί Afsky, έριξαν κατακόρυφα τις θερμοκρασίες. Το φετινό "Om hundrede år" είναι ίσως η κορυφαία τους στιγμή, και το ατμοσφαιρικό, παγανιστικό τους black metal αποδόθηκε με ορμή, νεύρο, ένταση, αλλά και την απαραίτητη απόμακρη διάθεση που επιτάσσουν τα παραδοσιακά αυτά ηχοχρώματα. Το ότι το σετ τους παρακολούθησαν με ευλάβεια οι Heilung μεταξύ αρκετών μουσικών, δηλώνει πως εδώ μάλλον έχουμε κάτι αξιοσημείωτο.

Έχοντας ακόμα νωπές τις μνήμες από την άνιση, από πλευράς ανταπόκρισης, επί αθηναϊκού εδάφους εμφάνιση των Deafkids, η θέα του σχεδόν πλήρως γεμάτου Next Stage μας γύρισε απότομα στα Roadburn στάνταρ. Το νεύρο, οι γκρούβες, ο θόρυβος, όλο το στήσιμο ήταν πρακτικά ίδιο. Αυτό που διέφερε ήταν η ανταπόκριση. Περνώντας για τελευταία φορά από το Hall Of Fame, κι έχοντας κατά νου τις αναφορές σε Coil και Swans, το φασαριόζικο ηλεκτρονικό γλέντι του Filmmaker μάλλον δεν ήταν ακριβώς αυτό που κάναμε εικόνα στο μυαλό μας. Σε κάθε περίπτωση, τα χέρια έμειναν ψηλά, η ένταση ψηλότερα και το πακέτο ήταν Blade-worthy.

Τελευταίο act του Main Stage, οι Oiseaux-Tempête. Στην κορύφωση του residence τους στο φεστιβάλ, οι Γάλλοι πειραματιστές παρουσίασαν ζωντανά τα εξαιρετικά "From Somewhere Invisible" και "What On Earth", με το 013 να φαντάζει λίγο για το ηχητικό και καλλιτεχνικό τους μεγαλείο. Το κρεσέντο με το οποίο έληξε η εμφάνισή τους, ένα πειραματικό avant/post-rock μεγαλείο, μας άφησε με το στόμα ανοιχτό. Το όρθιο και παρατεταμένο χειροκρότημα, ήταν δίκαιο και έγινε πράξη. Λίγα μέτρα παραδίπλα, στο Next Stage, σε ένα σετ-έκπληξη, οι Duma, ξετύλιγαν έναν ριζικά διαφορετικό, παρανοϊκό κόσμο. Αδιανόητο cyber/electro-grind, ηχητική ακρότητα, αποφασισμένο κοινό, τρομακτική σκηνική παρουσία, και η αποκατάσταση της περσινής βλακώδους παράλειψής μας, ήταν το τελευταίο δώρο του Roadburn στην εγνωμονούσα πσυχούλα μας. Και του χρόνου.

Σύνοψη

Highlights:

Α.Μ.: Οι σφαλιάρες που μοίρασε η Julie Christmas. Το λαϊκό προσκύνημα στο "Sunbather". Οι Brutus να λιώνουν το κατάμεστο 013. Τα απανωτά ρίγη δια φωνής Circuit Des Yeux.

M.T.: Circuit des Yeux, Oiseaux-Tempête, Julie Christmas, Otay:onii, VULVA, Bo Ningen. Βλέποντας Brutus και Big Brave να κατακτούν το Main Stage. Το χαμόγελο της Ashanti Mutinta (Backxwash). Η συνεχής εξέλιξη του φεστιβάλ με σταθερό κοινό παράγοντα την αγάπη για τη τέχνη.

Κ.Λ.: Mamaleek για πολλούς παράγοντες, μουσικούς και μη. Burst παιχταράδες συν τραγουδάρες. Για High Vis μπορούμε να "Talk For Hours". Το μεσημεριανό ξύλο των Ken Mode. Το επικό κλείσιμο του φεστιβαλ από τους Oiseaux Tempête.

Α.Ζ.: Οι High Vis. Η οργή των Ashenspire. To σοκ της Julie Christmas. Ο όγκος των Sangre de Muerdango. Η φούρια των KEN Mode. Η ευγένεια των πάντων. Η σανίδα του skate και το μπλουζάκι Darkthrone του παραγωγού των Duma. Ο διάλογος με τον Simon Barr των Dawn Ray'd.

Απογοήτευση:

Α.Μ.: Που δεν πρόλαβα να περάσω ούτε λίγο από Paradox. Που δεν ήταν τριγύρω η Kristin Hayter όταν βγήκαν οι ιεροκήρυκες. Α ναι, περίμενα και κάτι πιο εκλεκτό από το 'Interstellar Mixtape'.

M.T.: Σαν κάτοικος Ολλανδίας μπορώ να πω οτι είμαι συνηθισμένη σε "κακό" καιρό και αποφεύγω να παραπονιέμαι για αυτό, αλλά φέτος μας ταλαιπώρησε η βροχή στη προσπάθεια να μεταφερθούμε απο το ένα stage στο άλλο. Τι να πουν και όσοι έμειναν στο camping βέβαια...

Κ.Λ.: Ο (επιεικώς) αγενής τραγουδιστής των Show Me The Body. Η υπερβολή σε όλα τα επίπεδα των Imperial Triumphant. Κάποια τεχνικά προβλήματα στην Zola Jesus και η βροχή σε καίριες στιγμές.

Α.Ζ.: Το πρώτο σετ των Cave In. Η προσγείωση σχετικά με τις απαιτήσεις μου από Zola Jesus. Οι επιλογές merch συγκριτικά με τις προσδοκίες μου. Ο frontman των Show Me The Body.

Λυπάμαι που έχασα:

Α.Μ.: Κάπως κατάφερα κι έμεινα στην απέξω από Ken Mode. Ομοίως και Storefront Church. Επίσης, πολλά από αυτά που έπαιξαν στο Hall Of Fame (κυρίως Elizabeth Color Wheel).

M.T.: Kathryn Joseph με διαφορά. Ακούσαμε τα καλύτερα (και οτι έπεσε κλάμα) απο όσους κατάφεραν να τη δουν στο Next Stage. Deafheaven, που δυστυχώς έπεφταν πάνω σε άλλες μπάντες που ήταν εξίσου υπέροχες.

Κ.Λ.: Τους Sangre de Muérdago, όπου όταν ανακοινώθηκαν χάρηκα τόσο πολύ και όμως κατάφερα να χάσω και τις τρεις εμφανίσεις τους. Backxwash (η μορφή του φεστιβάλ). Yrre και Circuit des Yeux.

Α.Ζ.: Τους Deathless Void και Iskandr επειδή η ουρά για το Hall Of Fame ήταν απροσδόκητα υπερπολλαπλάσια της χωρητικότητάς του (αυτό το hype). Το heavy bass jam στο Paradox. Τη Nicole Dollanganger και την ευκαιρία να τιμήσω γνωστή αλυσίδα fast food όπως όφειλα. To solo set της Elizabeth Color Wheel.

Η καλύτερή μου ανακάλυψη:

Α.Μ.: Οι Sangre De Muerdago με διέλυσαν με την καλύτερη δυνατή έννοια. Είχα ελάχιστη επαφή mε τις δουλειές της Amaya López-Carromero (βλ. Ashenspire, Healthyliving και Maud The Moth) και ντρέπομαι για λογαριασμό μου.

M.T.: Η σκηνική παρουσία της Lane Shi Otayonii (MVP φέτος αν με ρωτήσετε) και των Elizabeth Color Wheel γενικότερα. Το παγωτό Roadburn ice (η βροχή δεν μας σταμάτησε απο το να το δοκιμάσουμε).

Κ.Λ.: Μακράν οι Trounce με εμφάνιση που καθήλωσε και το μουσικό σοκ από την συνεργασία της Elisabeth Colour Wheel με τον Ethan Lee McCarthy.

Α.Ζ.: Trounce δίχως δεύτερη σκέψη. Πόσο αργεί το άλμπουμ; Shagor και Alkahest. Οι επιλογές σε καταστήματα που πουλούσαν πίτσα. Το roster της Rocket Recordings. Το πώς συνδυάζονται stoner και crust punk ραφτά.

Πιο παράξενη στιγμή:

Α.Μ. Οι κινηματογραφικές αναλύσεις των Chat Pile. Η αναμενόμενη-αλλά-τρομακτική ουρά για Pupil Slicer μέσα στο καταμεσήμερο. Όταν βγήκε μπροστά το φαν κλαμπ της Nicole Dollanganger.

M.T.: Η σκηνική παρουσία της Lane Shi Otayonii (και εδώ), συγκεκριμένα στο σετ της ως Otay:onii. Το να βλέπεις την Otayonii με keytar, μάσκα με κάτι σαν προβοσκίδα (?) και ένα μεταλλικό κώνο στο στήθος το οποίο έστριβε για noise πινελιές, ε, νικάει σαν πιο παράξενη στιγμή, με την καλύτερη πιθανή έννοια.

Κ.Λ.: To stand του μικροφώνου από τους Ashenspire στο κεφάλι μας. Η μία πόρτα που χώριζε το επικών διαστάσεων κλείσιμο του φεστιβάλ (Oiseaux Tempête) με το ακραίο σόου των Duma.

Α.Ζ.: Η συντονισμένη και ευλαβική απόδοση τιμών σύσσωμου του Roadburn στο "Sunbather". Ο τρόπος που αγκάλιασε (κυριολεκτικά και μεταφορικά) το κοινό τους Deafheaven, αποδεικνύει πως βιώσαμε μια ιστορική στιγμή για μια από τις πιο σημαντικές κυκλοφορίες του αιώνα, μας αρέσει ή όχι. Η παράνοια των Holy Scum, το ανεξέλεγκτο hype για Chat Pile, τα δάκρυα και η συγκίνηση των Have A Nice Life (όμορφα παράξενο αυτό). Το πώς το κοινό στα σετ των Sangre de Muerdango ήταν βγαλμένο από σκληροπυρηνικά καταληψιακά punk lives, μέχρι που κατάλαβα γιατί. Όταν ο Walter αποκάλυψε πως τον περασμένο Σεπτέμβριο το Roadburn είχε κλείσει μόλις 2 σχήματα για το 2023.

Αντί Επιλόγου

Τελικά, το Roadburn 2023, όπως αποδείχθηκε, μόνο επιστροφή στην «κανονικότητα» δεν ήταν. Όσο εναλλακτικό ή πειραματικό και να λογίζεται, το φεστιβάλ αναπόφευκτα χτυπήθηκε από τις εξελίξεις της μουσικής βιομηχανίας. Η υλοποίησή του, δεν ήταν εύκολη υπόθεση όπως μάθαμε, αλλά ένα πράγμα διαπιστώσαμε που μας γέμισε ελπίδα, για την τέχνη αυτή γενικότερα. Όσο και αν ζορίσουν οι συνθήκες, οικονομικά και κοινωνικά, η αποφασιστικότητα μπορεί να αποτρέψει συμβιβασμούς στο καλλιτεχνικό όραμα, αρκεί να υπάρχει εμπιστοσύνη και αλληλεγγύη. Τα όσα ζήσαμε, μάθαμε και νιώσαμε στη φετινή εκδοχή του φεστιβάλ, θα μας συντροφεύγουν για καιρό.

Όταν αφιερώνεις τόσο χρόνο στο να ανακαλύπτεις νέα μουσική, αλλά και να συζητάς για αυτή, το να βλέπεις πως υπάρχουν άτομα από όλο τον πλανήτη, που συντονίζονται με την οπτική σου, θα προσφέρει πάντα ψυχολογική ενδυνάμωση. Καμία υποκουλτούρα δεν είναι τέλεια, καμία συνθήκη δεν είναι ουτοπική. Υπάρχουν όμως μερικά πράγματα, όπως το αίσθημα της κοινότητας που τονίσαμε και πέρσυ στο αντίστοιχο σημείο, τα οποία μπορούν υπό προϋποθέσεις να αποτελέσουν εύφορο έδαφος για περισυλλογή, σύσφιξη κοινωνικών δεσμών, δημιουργικότητα, ευθύνη για (αυτο)βελτίωση.

Το στίγμα αυτού του φεστιβάλ, όσο προχωρά και εξελίσσεται ανά τα χρόνια, ακόμη και αν περιορίζεται ο εμπορικός του αντίκτυπος, θα διευρύνεται και θα μένει αναλλοίωτο. Για τέσσερις ημέρες, παρά τις δυσκολίες της μετάβασης, και ειδικά της επιστροφής (τέλος πάντων), τα χαμόγελα, η συνύπαρξη και η αποθέωση της διαφορετικότητας των οποίων αποτελέσαμε μέλη, οι συζητήσεις μας με καλλιτέχνες (και όχι μόνο) που θαυμάζουμε και σεβόμαστε, μας αναζωπύρωσε τη θέληση να παραμείνουμε ταπεινά, ευσεβή μαθητούδια της εσωτερικής, ακατάπαυστης ανάγκης για εξερεύνηση των αγαπημένων μας μουσικών. Της θέλησης για μεταμόρφωση.

Σε ένα πιο προσωπικό τόνο, πέρα από την ευχή να δώσουμε, σε απαρτία αυτή τη φορά, αποφασιστικό παρόν στο Roadburn 2024, ευελπιστούμε πως το "redefining heaviness" θα εξαπλωθεί. Διότι, από όποια σκοπιά και αν τιμάμε τον σκληρό ήχο, τέτοιες διοργανώσεις θα φροντίζουν να υπενθυμίζουν πως η μουσική δεν είναι απλώς νότες, ή το κενό ανάμεσά τους. Ο δρόμος έχει χιλιόμετρα να κάψει ακόμα, πολλά εμπόδια οφείλουν να καταρριφθούν, και ασφαλείς χώροι να οικοδομηθούν. Και φυσικά, καλλιτέχνες και πτυχές του σκληρού ήχου να ανακαλύψουμε. Σχήματα που «έχουν κάτι να πουν», όπως είπε ο Walter, και αυτό μετράει. Και του χρόνου, με υγεία και πάθος.

Photo Credits:

Κώστας Λιλιόπουλος

Facebook
Instagram: @kostasliliopoulos

Μαριλένα Τσίγκου

Instagram: @earthbound42