2118 Τρίτες και η επόμενη

Το Footnotes επιστρέφει για να συζητήσουμε το αριστούργημα που έβγαλαν οι Pain Of Salvation

Από τον Μάνο Πατεράκη, 27/01/2017 @ 14:25

Ποιος να το έλεγε ότι θα έφτανε 2017 για να έχουμε αυτήν την ολοκληρωτικά καθολική (προσπαθώ να χωρέσω την υπερβολή, 'σχωράτε με) επιστροφή. Τι επιστροφή. Τι επιστροφή. Χρειάστηκε από τον αέρα του rock star να φτάσει να έχει τη ζωή του να κρέμεται από μια κλωστή για μήνες σε ένα μίζερο νοσοκομείο εξαιτίας ενός βακτηρίου που τρώει τη σάρκα για να βγει το αποτέλεσμα του "In The Passing Light Of Day". Πολύ καλό το "Scarsick", ακόμα πιο καλά τα "Road Salt", αλλά ο Daniel Gildenlow βρισκόταν εμφανώς σε ένα ιδιαιτέρως θετικό σημείο της ζωής του και είχε μόνο την αυτοπεποίθηση του άπλετου και απαράμιλλου ταλέντου του να δουλέψει...

Για να πετύχει την κάθαρση που προκάλεσαν τα πρώτα πέντε ανυπέρβλητα δημιουργήματά τους, χρειάζεται να ξεράσει την εμβρυική στάση του καλλιτέχνη ευθύς μπροστά μας. Όπως και η μοναδική μουσική με την οποία έπιασαν απάτητες κορυφές περιγράφεται στο ίδιο το όνομα του συγκροτήματος, Pain Of Salvation, έτσι και η κάθαρση, σήμα κατατεθέν, δεν μπορεί να παραδοθεί παρά μόνο σαν ένα απατηλό φως βαθιά, πολύ βαθιά σε ένα αυστηρά προσωπικό rock bottom.

Είναι αδιανόητο το πώς το "In The Passing Light Of Day" καταφέρνει να έχει όλα -μα όλα- τα στοιχεία που λατρέψαμε στην μπάντα χωρίς να ακούγεται ως επανάληψη. Δεν μπορεί να γίνει ευθεία σύγκριση, διότι τα ακούμε σε εποχές που το αυτί μας δεν είναι πια εύπλαστο και ο νους μας δεν είναι πια (τόσο) ενθουσιώδης. Δεν μπορεί να γίνει σύγκρισή γιατί ποιος ξέρει αν το 2017 οι κοσμικές συγκυρίες θα φέρουν τη ζωή μας στην ελάχιστη κατάσταση ώστε να συνδεθεί νοητικά με το μήνυμά του. Ωστόσο, το τέλειο στοιχείο μοιάζει να βρίσκεται ξανά εκεί σε βαθμό που δεν θα θεωρούσαμε πιθανό ούτε στις καλύτερες των προβλέψεων.

Ολόκληρος ο δυϊσμός των συναισθημάτων που συνυπάρχουν σε μασίφ σύσταση σε όλο το άλμπουμ εντοπίζεται άψογα στο εναρκτήριο "On A Tuesday". Από τη μία μεριά, η μιζέρια, η παραίτηση, η κλειστοφοβική αίσθηση των αρνητικών περιστατικών μιας ζωής που έχει πάρει την κατηφόρα και μπορεί να πάει μόνο χειρότερα, η αίσθηση των όμορφων στιγμών που έχουν περάσει και ζουν πια μόνο ως ωραιοποιημένες αναμνήσεις... Από την άλλη μεριά, η οργή που δημιουργεί δύναμη, τα εντόσθια που σκληραίνουν και μπορούν να αντιμετωπίσουν τα πάντα, η γνώση ότι κάθε όπλο που έχουμε και κατ’ επέκταση κάθε όπλο που θα χρειαστούμε ποτέ, είμαστε εμείς οι ίδιοι. Σε ένα κουβάρι, με το δεύτερο να απορρέει από το πρώτο, αυτές είναι οι κυρίαρχες καταστάσεις του άλμπουμ.

I was born in this building
It was the first Tuesday I had ever seen
And if I live to see tomorrow
It will be my Tuesday number: 2119

Με τα πρώτα λόγια του Gildenlow καθίσταται σαφές πως δεν θα φοβηθεί να μιλήσει με υπερβολικά ρεαλιστικό τρόπο για την περιπέτεια της υγείας του που παραλίγο να του κοστίσει τη ζωή. Λίγο πριν το τέλος, οι άνθρωποι βρίσκουν καταφύγιο στην προσευχή. Ακόμα και οι ορθολογιστές θα μπουν στην παγίδα να κάνουν στον εαυτό τους υποσχέσεις αλλαγής συμπεριφοράς, αρκεί να τη βγάλουν καθαρή. (The things we humans say to survive, the promises we make, the lies we tell, the vows we take) Όλα εκείνα τα πράγματα τα οποία σε κάνουν να αλλάξεις έπειτα από μια near-death εμπειρία στην ουσία αηδιάζουν τον Gildenlow.

Βλέπει τον Θεό, αν υπάρχει, ως τον Θεό των αγνωστικιστών, με πράξεις και συμπτώσεις αλλοπρόσαλλες, με κίνητρα που δεν θα μπορούσαν ποτέ να αναγνωριστούν, πόσω μάλλον δε να δικαιολογηθούν από τον ανθρώπινο νου. O Gildenlow δεν χρειάζεται τον "God of come-what may" ούτε μπορεί, πρακτικά, να συνάψει συμφωνία μαζί του. (Life is a ride, they say, but there are tickets I will never pay. I'm afraid there'll be no vow today for any God of come-what-may, to provide me with another day. Every promise that I make is a promise I might break.)

Η υποκρισία των προ-θανάτιων υποσχέσεων είναι παραπάνω από προφανής. Ωστόσο, η αντίθεση είναι ανατριχιαστική... Στο ίδιο κομμάτι ακούγεται αργότερα το σπαραξικάρδιο (I lost the will, I lost the way, I haven't lost the faith, it's just lost in me), που στην ουσία αποτελεί παραδοχή πως η πίστη χρησιμεύει στο να σου δίνει τη θέληση, να σου δείχνει τον δρόμο, ενώ λίγους στίχους πριν διακήρυττε πως δεν έχει ανάγκη καμία πίστη και ψεύτικες υποσχέσεις... Αυτό είναι το μεγαλείο. Δεν είναι άλλο από την ανθρωπιά. Οι σκέψεις ενός ανθρώπου στο νοσοκομείο, σε αυτήν την κατάσταση, υποθέτω, είναι ένα μεγάλο rollercoaster αυτοαναιρούμενων λύσεων, σαν μυρμήγκι σε λαβύρινθο εργαστηριακού πειράματος. Δεν θα μπορούσε να αποδοθεί καλύτερα σε ένα τραγούδι.

Στο "Tongue Of God" ο Gildenlow εκτίθεται και μοιράζεται το επαναλαμβανόμενο "I cry in the shower and smile in the bed" που θα ειπωθεί κοντά δέκα φορές. Η απέχθεια για τον Θεό ή τη μοίρα, ή όποιον εν τέλει σχεδίασε όλα αυτά, αναπαράγεται στην ανίερη εικόνα της γλώσσας Του, που ξεθωριάζει το χαμόγελο, διασχίζει σεξουαλικά την πλάτη και περνάει βαθιά μέσα από τα σωθικά του, ένα προς ένα, και αυτός ανήμπορος, απλά περιμένει τι θα ψελλίσει... Ταυτόχρονα, δεν μπορείς παρά να σκεφτείς ότι τους στίχους (The things that the living tell, the not dead... If you only heard them as they sound in my head... If you only heard them from this bed...) τους έγραψε πραγματικά σε ένα μπλοκάκι της κακιάς ώρας στο δωμάτιό του στο νοσοκομείο, μετά από ακόμη μια επίσκεψη συγγενών και φίλων.

Όμως ο δίσκος δεν θα αναλωθεί απλά στις υπαρξιακές αναζητήσεις ενός ανθρώπου σε εξαθλιωμένη κατάσταση. Το άλμπουμ ήταν στο μυαλό του Gildenlow όταν το έγραφε ένα "Remedy Lane 2" και ως τέτοιο θα έχει μέσα τον ερωτισμό και τις συγκεχυμένες αυτοβιογραφικές του κατρακύλες. Το χιτάκι "Meaningless", γραμμένο για την πρώην μπάντα του κιθαρίστα Ragnar Zolberg (πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια ο Gildenlow παραδέχτηκε πως βρήκε κάποιον που μπορεί να γράφει κομμάτια μαζί), έχει μέσα του όλη τη μυρουδιά του σεξ, το πάθος στα όρια της διαστροφής και, πάνω απ' όλα, το ανεκπλήρωτο. Στοιχεία που ανέκαθεν ήταν το αλατοπίπερο των Pain Of Salvation. Όπως και η αγαπησιάρικη, σχεδόν απλοϊκή, μπαλάντα "Silent Gold". Μια ερωτική επίκληση που βρίσκει τον χρόνο μέσα της να αναφέρει (As once you asked me, baby "How do you roll with God?" God? God is what we do now.).

Το "Full Throttle Tribe" με τις αρρυθμίες που τόσο μα τόσο πολύ μας είχαν λείψει ξεκινάει με την ομολογία κάθε αληθινού καλλιτέχνη. Αληθινού, με την άποψη πως η τέχνη του δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τρόπος να κάνει πιο ανεκτό έναν κόσμο στον οποίο δεν αισθάνεται ότι κολλάει και τόσο πολύ. (I never signed onto this mankind. No color, race or creed felt truly mine. Never had a country or a flag and never had a culture, kin or kind. I could never really belong. Too loud, too wild, too silent or too shy. Too everything is what defines my mind).

Όταν ο Gildenlow λέει στο ρεφρέν (This will be my tribe, my family. This will be my flag and nation. This will be my creed, my legacy.), το this αναφέρεται σε αυτό που ακούς αυτήν τη στιγμή. Τίποτε άλλο. Και εν μέσω όλης αυτής της δήλωσης, το κομμάτι σπάει στη μέση για να μας φέρει σε πραγματικό χρόνο, πίσω στο νοσοκομείο (Out there, people wait and cheer, while I'm stuck here behind this empty stare. I turn the shower tap, turn it all the way up to burn this soul away. I lost a dream today, lost thirty years today.)

Ο χρόνος δεν είναι γραμμικός, ποτέ δεν είναι στα αυτοβιογραφικά concepts του Gildenlow ως ένα ακόμα μέσο να γίνει πιο δυσνόητος, να κρύψει την πραγματική δική του ιστορία και να τη διαφυλάξει ως κάτι δικό του, αλλά ταυτόχρονα μέσω αυτής να ανοιχτεί και να συνδεθεί με εμάς και τις διάφορες ερμηνείες που θα κάνουμε με βάση τα δικά μας φίλτρα. Στο "Angels Of Broken Dreams" μεταφερόμαστε πίσω στη μέρα του χειρουργείου και τα αναισθητικά που τον παίρνουν μακριά σαν άγγελοι με ατέλειες που τον σηκώνουν στον ουρανό.

To "The Taming Of A Beast" είναι το "Undertow" νούμερο δύο. Η αναφορά σε ένα από τα κορυφαία τραγούδια των Pain Of Salvation (και γενικά να πω ή υπερβάλλω πάλι;) είναι σαφής όχι μόνο στον αυτούσιο στίχο "let me run" αλλά και σε όλο το μήνυμα του κομματιού. Ο Gildenlow υμνεί τα άγρια ένστικτα μέσα μας που επιθυμούν διακαώς να σπάσουν τα δεσμά της σύγχρονης κοινωνίας (It's the feeling that it's all too safe and sound). Αισθάνεται την ανάγκη να δοκιμάσει πτήση ως άλλος Ίκαρος και ας είναι καταδικασμένη να αποτύχει με τραγικά αποτελέσματα (And let me run to burn my wings or touch the sun. So let me fly, just let me fall, just let it come.)

Δεν είναι ότι θέλει να κάνει κακό στον εαυτό του, είναι μια πρωτόγονη ορμή που όλοι κρύβουμε μέσα μας και κάποτε, όταν ταρακουνηθούμε αρκετά, κάνει την εμφάνισή της, πέρα από την ορθή λογική, όσο και αν την έχουμε καλλιεργήσει. (It's not that I don't want what I have. It's not that I ever want to make anybody sad. It's not that I want to hurt myself. No. But some things are better broken than left on the shelf). Η συνειδητοποίηση (Sometimes I feel the beast is the best in me) έρχεται πολύ ωραία να συνδεθεί με έναν παλιό στίχο των Pain Of Salvation: we will always be so much more human than we wish to be. Είναι, τελικά, η αίσθηση ότι είμαστε ζωντανοί που μας λείπει περισσότερο στις καθημερινές μας ζωές.

Λίγο πριν το τέλος, το "If This Is The End" είναι ο πραγματικός πάτος του άλμπουμ, το κοντινότερο που θα φτάσει στο πραγματικό τέλος και τον θάνατο ο Gildenlow (Flowers are dead, petals all spread over the pills aside my bed. We had our good run, our days in the sun, so come what may - the crap the say). Η οργή, το δεύτερο από τα δύο συναισθήματα που περιγράψαμε στην αρχή, ένα αίσθημα που έχει αναβαπτιστεί ως πρωτόγονη ορμή μέσα από το "The Taming Of A Beast", μετατρέπεται σε ένα απαραίτητο αίσθημα επιβίωσης στην αγνότερή του μορφή (Fuck all they say, I want to stay. Stay. Stay. Stay. Stay. Stay.) Το ομότιτλο έπος που ακολουθεί και κλείνει τον δίσκο είναι κάτι διαφορετικό, ένα γράμμα προσωπικό από μια στιγμή του χωροχρόνου του Gildenlow.

Το ανατριχιαστικό τραγούδι "In The Passing Light Of Day" αφορά στη γυναίκα του, με την οποία είναι μαζί από την εφηβεία. (Do you remember us? That first January? You had just turned nineteen and I was to be twenty. We fed on politics and poetry. Two children fueled by unbroken dreams.) Ταυτόχρονα, έρχεται η γλυκόπικρη συνείδηση ότι το άτομο με το οποίο (θα) είμαστε μαζί είναι το άτομο το οποίο θα μας βλέπει να ξεθωριάζουμε μέρα με τη μέρα. (You're watching me slowly slip away, like the passing light of day. We're watching the colors turning grey in the passing light...) Και με το "Ending Theme" να αναφέρεται στο παρασκήνιο, ένας στίχος flashback-ζωής και κάτι που θα συμβεί, θες δεν θες (Empires have fallen, nations have been born, the heroes of our childhood dead, forgotten, or gone. But we still stand.)

Πίσω πάλι στον θυμό και τον μοναδικό τρόπο που μπορεί ο Gildenlow να εκφέρει και μόνο με τον συλλαβισμό του την οργισμένη αγανάκτηση, το μπούχτισμα, το δεν-πάει-άλλο. (These.Are.The.Reasons.). Δεν ξέρουμε πού ακριβώς αναφέρεται, μα δεν χρειάζεται να μας πει και ποτέ. Θα μπορούσαμε να συνδεθούμε με τους λόγους του.

ONE
Because you fill me up with disgust
TWO
Because you wear me down
THREE
Because you don't understand me
FOUR
Because I hate every motherfucking word you say
"Are we through?"
Because of me or you?
"Are we free?"
There're so many ways to be
"Are you mine?"
You know that I will always be
"Are we happy?"
As if anyone could ever be
FIVE
Because I fill you up with disgust
SIX
Because I wear you down
SEVEN
Because I don't understand you
EIGHT
Because you loathe every motherfucking word I say
NINE
TEN
TEN
TEN
(πάντα χρειάζονται αρκετά ten πριν το...)
Eleven

 

Footnotes

♠  Είχαμε την τύχη να ακούσουμε στη χώρα μας ολόκληρους τους απίστευτους τελευταίους concept δίσκους των Steven Wilson και Cult Of Luna/Julie Christmas. Συμπτωματικά, ήταν οι δίσκοι της χρονιάς στο Rocking.gr στις δύο τελευταίες μας λίστες. Επίσης, συμπτωματικά, ήταν από τις καλύτερες συναυλίες που έχω παρακολουθήσει ποτέ. Το φετινό Pain Of Salvation, λαμβάνοντας υπόψη την κλίση της συντακτικής ομάδας προς τα προοδευτικά ακούσματα, σίγουρα θα τερματίσει πολύ ψηλά στο τέλος του 2017. Να ευχηθώ να διατηρήσουμε το σερί και να το ακούσουμε όλο live;

♠  Για όσους είναι σε φάση γλυκιάς, πανέμορφης μιζέριας: να σας συστήσω έναν κύριο ονόματι Albert af Ekenstam. Ο ίδιος, λέει, εξερευνά τις περιοχές ανάμεσα στους Bon Iver και τους Mogwai. Δεν είναι τόσο ακριβές, αλλά παίρνουμε μια ιδέα. Ο φετινός του δίσκος, "Ashes", είναι συμπαθητικότατος, ωστόσο πρέπει να εστιάσουμε σε ένα συγκεκριμένο τραγούδι που έχει φτιαχτεί από ανατριχίλες και γκρίζα σύννεφα που ταξιδεύουν αργά-αργά. Προς κάπου. Δείτε το video clip του περί ου ο λόγος "Made Of Gold" εδώ - ούτε 4,000 προβολές, αξιοκρατία ε.

♠  Κάτι που ξέπεσε από τις υπόγειες κυκλοφορίες του 2016 μιας και κυκλοφόρησε Δεκέμβρη... Δεν ξέρω πόσο σας ψήνει μια μπάντα που ονομάζεται Monty’s Lobster και έχει τέτοιο εξώφυλλο, αλλά με κάθε σοβαρότητα να πω πως έβγαλαν έναν εξαιρετικό ‘70s hard rock δίσκο. Αναπάντεχα ποιοτικό άλμπουμ για κλασικοροκάδες. Ακούτε το όλο στο BandCamp.

♠  Υπάρχει μια μπάντα που ονομάζεται Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs και έβγαλε εφέτο έναν πολύ δυνατό ψυχεδελοστονεροσλατζοτέτχοιο άλμπουμ αλλά δυστυχώς δεν έχω link για να stream-άρετε. Ψαχτείτε.

♠  Αναμένουμε με πάρα πολύ ενδιαφέρον το φετινό άλμπουμ των Crystal Fairy (supergroup με τους Teri Gender Bender (Le Butcherettes), Buzz Osborne, Dale Crover (Melvins) και τον θεόθεο Omar Rodriguez-Lopez). Έχουμε ήδη κολλήσει με την ομώνυμη πωρωτική κομματάρα που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν λίγες μέρες.

♠  Με ακόμα περισσότερη αγωνία αναμένουμε το νέο άλμπουμ του πολυαγαπημένου Father John Misty. Όποιος δεν βαριέται, ας διαβάσει τις σχεδόν 2.000 λέξεις που έγραψε για αυτό, για τον κόσμο, για αρκούδες. Έχει αρκετό ενδιαφέρον.

♠  Θα κλείσω με μια τριπαριστή ψυχεδέλεια. Είναι Γερμανοί, ονομάζονται Voodoo Beach και αυτό είναι το πρώτο video clip που βγάζουν ποτέ. Στηρίζουμε. Πολύ καλό.

  • SHARE
  • TWEET