Protomartyr, Commuter @ Gagarin 205, 04/11/23

Αυτή την υπέροχη ομολογουμένως συναυλιακή χρονιά του 2023, οι post-punk ψυχές έμελλε να βρουν ικανοποίηση σε πολυάριθμες ζωντανές εμφανίσεις αγαπημένων σχημάτων κατά τη διάρκεια του έτους. Με περίσσια χαρά μας βρήκε και η ανακοίνωση της εμφάνισης των Protomartyr για πρώτη φορά σε κλειστό venue σε αθηναϊκά χώματα. Πόσο μάλλον, αμέσως μετά την κυκλοφορία του εξαιρετικού "A Formal Growth In The Desert" που αγαπήθηκε αμέσως από οπαδούς τόσο των Protomartyr όσο και του ευρύτερου post-punk ήχου παγκοσμίως. Φυσικά και από τη συντακτική μας ομάδα αφού επιλέχθηκε ως Δίσκος του Μήνα για τον Ιούλιο του 2023. Όπως μας υποσχέθηκε με δικά του λόγια η τεράστια μορφή Joe Casey, επρόκειτο να ζήσουμε 75 λεπτά θορύβου. Οι προσδοκίες ήταν υψηλές.

Αυτό ευτυχώς φάνηκε πάρα πολύ έντονα στην ανταπόκριση του κόσμου. Παρά το γεγονός ότι περιμέναμε ένα χειμωνιάτικο συναυλιακό δρώμενο, η αρκετά υψηλή θερμοκρασία για την εποχή βρήκε πολύ κόσμο να αναμένει έξω από το Gagarin για την είσοδό του στη συναυλία. Ρόλο στην τόσο μεγάλη προσέλευση από νωρίς θεωρώ ότι διαδραμάτισε σίγουρα και η εμφάνιση των δικών μας Commuter ως support act. Η υπερβολικά δραστήρια ομάδα των Commuter, που βρίσκονται μεταξύ της κυκλοφορίας του πρώτου τους ομότιτλου EP και της αναμενόμενης, πρώτης τους full-length κυκλοφορίας, έχει εκμεταλλευτεί κατά το δυνατόν τις ευκαιρίες της για ζωντανές εμφανίσεις, συνεπώς η παρατήρηση της προόδου τους, συναυλία με τη συναυλία, είναι εμφανής.

Με σημείο αναφοράς την εμφάνιση τους μαζί με τους Dry Cleaning λίγους μήνες νωρίτερα στην ίδια ακριβώς σκηνή, οι Commuter ξεκίνησαν την εμφάνισή τους υπό τις καλύτερες προδιαγραφές και εμφανώς πιο άνετοι και λυμένοι επί σκηνής. Το κοινό ήδη όπως προαναφέραμε, πολυπληθές, έδειξε σε μεγάλο μέρος του ότι είχε βρεθεί εκεί να τους υποστηρίξει. Η μουσική των Commuter έχει αυτή τη χάρη να γεφυρώνει το παρόν και το παρελθόν του post-punk χωρίς να μοιάζει αναχρονιστική.

Φωνητικά που παραπέμπουν στον αειθαλή Robert Smith και μουσική που αντλεί από την πρόσφατη βρετανική post-punk αναγέννηση είναι τα δύο στοιχεία που εκπροσωπούν κυρίως παρόν και παρελθόν. Συγκριτικά με τις προηγούμενες φορές που τους έχω δει, φαίνεται πως η τεχνική και το δέσιμό τους βελτιώνεται ενώ τα κομμάτια του Commuter EP έχουν αγαπηθεί ιδιαιτέρως. Σίγουρα εκτιμώ και λίγο παραπάνω όσα συγκροτήματα εκπροσωπούν το crossdressing που ασφαλώς προσφέρει αναφορές στις ζωντανές εμφανίσεις των Nirvana αλλά μπορεί να ερμηνευθεί αισθητικά και καλλιτεχνικά ποικιλοτρόπως. Τα ακυκλοφόρητα κομμάτια τους δε από τον επερχόμενο δίσκο δείχνουν σιγά σιγά να κερδίζουν έδαφος στις καρδιές του κοινού αν και δεν συγκρίνονται ακόμη με τις ήδη αγαπημένες στιγμές του "Commuter" EP. Ιδανικό ξεκίνημα για μια βραδιά που αναμενόταν να καταλήξει σε ένα Gagarin γεμάτο μπύρες και χαμόγελα. [Ε.Τ.] 

Κάντε χώρο για τους μανιακούς πρωτομάρτυρες. Με το Gagarin να έχει πλέον γεμίσει, λίγα λεπτά μετά τις 22:00, οι Protomartyr πήραν σιγά-σιγά θέσεις πάνω στη σκηνή με το "Make Way", από την τελευταία τους κυκλοφορία, να αποτελεί το εναρκτήριο κομμάτι της εμφάνισής τους. Ο ήχος καμπάνα, λίγο πιο χαμηλά απ’ ό,τι περίμενα, κάτι που βέβαια δεν με χάλασε καθόλου αφού δεν ξεκουφαθήκαμε, αλλά απολύτως ευκρινής, κάτι που μας επέτρεψε να ακούμε καλά και καθαρά όλα τα όργανα. 

Η αλήθεια είναι πως όσοι τους είχαμε δει το 2018 στο Ejekt Festival, ως ένα βαθμό, ήμασταν υποψιασμένοι ως προς το τι να περιμένουμε. Από την άλλη όμως, ο κλειστός χώρος, και, φυσικά, το γεγονός πως δεν έπαιζαν 18:00 η ώρα το απόγευμα, ήταν δύο παράγοντες που προμήνυαν μια αρκετά διαφορετική εμπειρία. Τελικά, αυτό που συνέβη ήταν οι Αμερικανοί να παραδώσουν μια εμφάνιση που, όχι μόνο έσβησε από τη μνήμα μας αυτή του 2018, αλλά κι ένα σημαντικό μέρος όλων των υπολοίπων πραγμάτων που είδαμε μέσα στο 2023.

Υπερβάλεις πάλι θα μου πείτε γι’ αυτό θα σας απαντήσω με στοιχεία. Καταρχάς, το συγκρότημα, τεχνικά, σπέρνει. Και όταν λέμε σπέρνει, δεν εννοούμε φλυαρίες τύπου «αχ, κοιτάξτε πόσες νότες μπορώ να παίξω μέχρι να ανοιγοκλείσετε τα βλέφαρά σας» αλλά ουσιαστικά, αφού οι τέσσερις μουσικοί – αλήθεια, η Kelley Deal γιατί δεν ήρθε μαζί τους; – είναι απολύτως δεμένοι και με σαφείς ρόλους πάνω στη σκηνή. Είναι πολλά αυτά που μπορούμε να πούμε για το εντυπωσιακό rhythm section των Scott Davidson και Αlex Leonard, με τον πρώτο να έχει έναν ήχο στο μπάσο που προσομοίαζε βροντή κεραυνού που έπεσε λίγα μέτρα μακριά σου, και τον δεύτερο να μας αφήνει με το στόμα ανοιχτό, κάνοντας σαφές πως, χωρίς αυτόν, θα μιλούσαμε για ένα πολύ διαφορετικό συγκρότημα. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου πως στο τέλος της βραδιάς, άκουγες το κοινό να συζητάει γι’ αυτόν. 

Επειδή όμως εδώ λέμε αλήθειες, χωρίς αμφιβολία, αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής ήταν ο Joe Casey. Παρόλο που τα πέντε χρόνια που μεσολάβησαν από το 2018 φαίνεται πως άλλαξαν λίγο την εικόνα του 46χρονου μουσικού (όσοι πήραμε τα κιλάκια μας στις καραντίνες μπορούμε να ταυτιστούμε), το πάθος του για αυτό που κάνει δεν έχει μειωθεί στο ελάχιστο. Εμφανώς κεφάτος και με όρεξη πάνω στη σκηνή, ο Casey, με πολύχρωμο πουκάμισο και το χαρακτηριστικό του φαρδύ σακάκι, στου οποίου τις τσέπες βόλευε τις μπύρες όταν τραγουδούσε, είναι ένας performer που δεν σου επιτρέπει να πάρεις τα μάτια σου από πάνω του καθώς καταφέρνει να σε καθηλώσει, χωρίς καν να προσπαθεί ιδιαίτερα.

Όπως ήταν λογικό, το "Formal Growth In The Desert" είχε την τιμητική του με εφτά από τα δεκαεννιά κομμάτια της βραδιάς να προέρχονται από εκεί. Το εντυπωσιακό ήταν πως αυτό, όχι απλά δεν μας χάλασε, αλλά αποτέλεσε μια συνθήκη που φάνηκε να απολαμβάνει ο κόσμος, ο οποίος, εδώ πρέπει να πούμε, πως ήταν ιδιαίτερα ενθουσιώδης, τραγουδώντας τους στίχους και χορεύοντας, ενώ, σε μια-δυο στιγμές ένα μικρό mosh pit έκανε την εμφάνισή του στις πρώτες σειρές. Φυσικά, δεν έλειψαν και τα κομμάτια από παλιότερους δίσκους με αυτά που προέρχονται από το "The Agent Intellect" να έχουν και τις πιο “ζεστές αντιδράσεις”. Όμως, έτσι κι αλλιώς, δεν υπήρξε λεπτό που η συναυλία να έκανε έστω κάποια υποψία κοιλιάς. 

Το συγκρότημα, συχνά χωρίς ανάσα, έμπαινε από το ένα κομμάτι στο επόμενο, κάνοντας παύσεις ίσα-ίσα για να μας πει λίγα όμορφα λόγια ο Casey, ο οποίος οφείλω να ομολογήσω πως ήταν αρκετά πιο επικοινωνιακός και γελαστός απ’ ό,τι περίμενα. Συνδυάζοντας θόρυβο, ένταση και ορμή, οι Protomartyr ήρθαν και μας έδειξαν πως μπορείς να είσαι punk και, παράλληλα, να πενηνταρίζεις, χωρίς να χάνεις όλα αυτά τα στοιχεία που σε καθόρισαν και σε έκαναν αυτό που είσαι, και πως να είσαι cool χωρίς καν να το προσπαθείς.

Έχοντας συμπληρώσει περίπου μία ώρα εμφάνισης, το συγκρότημα μας αποχαιρέτησε προτού επιστρέψει για ένα συγκλονιστικό encore που αποτελούνταν από τα "Jumbo’s”, “Devil In His Youth", και "Why Does It Shake?", ξεσηκώνοντας τους πάντες, προτού μας αποχαιρετήσουν με την υπόσχεση πως θα επιστρέψουν στην Ελλάδα πιο σύντομα αυτή τη φορά. Με δεδομένο πως την προηγούμενη φορά που τους είχαμε δει, ο Casey μας είχε πει πως αυτή μάλλον ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που θα παίξουν στην Ελλάδα, θα κάνω την υπόθεση πως όπως το χαρήκαμε εμείς, μάλλον το χάρηκε κι αυτός.

Και μπορεί, στη συνέντευξη που μας έδωσε να μας είχε προετοιμάσει για 75 λεπτά θορύβου, αλλά τελικά αυτό που ζήσαμε το βράδυ του Σαββάτου στο Gagarin ήταν πολλά παραπάνω, καθώς όσοι παρευρεθήκαμε μείναμε με την αίσθηση πως από μπροστά μας πέρασε ένα πραγματικά σπουδαίο συγκρότημα για το οποίο θα συνεχίσουμε να μιλάμε για καιρό. [A.A.]

Φωτογραφίες: Ρωμανός Λιούτας