«A Buyer's Guide»: The Smashing Pumpkins
Με μια πορεία που ξεπερνά τα 30 χρόνια, οι Pumpkins είναι πολλά περισσότερα από ένα εκ των κορυφαίων συγκροτημάτων των '90s
Πείτε με boomer αλλά είχε μια άλλη μαγεία η δεκαετία του 1990. Όχι δηλαδή πως σήμερα δεν βγαίνουν κορυφαία συγκροτήματα και άλμπουμ, ίσα-ίσα που εμείς εδώ υποστηρίζουμε με πάθος το αντίθετο, αλλά λίγο η έλλειψη του internet, λίγο το πέρασμα του alternative rock ήχου στη mainstream κουλτούρα, επέτρεψαν, ίσως για τελευταία φορά με τέτοιο τρόπο, την δημιουργία κάποιων μυθικών μουσικών ηρώων, προτού να έρθει τελικά για τα καλά η εποχή της γρήγορης πληροφορίας και κατανάλωσης.
Ξεχωριστό ρόλο σε αυτό το κεφάλαιο έχουν φυσικά οι Smashing Pumpkins που, μπορεί το 1991, όταν και κυκλοφόρησαν το ντεμπούτο τους, να μην τάραξαν για τα καλά τα νερά της μουσικής βιομηχανίας, όπως π.χ. συνέβη με κάτι άλλα παιδιά από το Seatle, αλλά, πολύ σύντομα, δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξουμε πως εξελίχθηκαν μεγαλύτερο εναλλακτικό συγκρότημα της εποχής.
Με σημείο εκκίνησης το Chicago, οι Smashing Pumpkins δημιουργήθηκαν το 1988. Με έντονες επιρροές από τους Cure, τους New Order, και την ευρύτερη βρετανική post-punk σκηνή, το συγκρότημα πειραματίστηκε με έναν πιο ατμοσφαιρικό ήχο προτού, πιθανά επηρεασμένο από τις πιο σκληρές πτυχές που αναδύονταν στον εναλλακτικό ήχο των Η.Π.Α. (ναι, αυτό που λίγο μετά θα λέγαμε grunge), κατελήξουν να φλερτάρουν με το δυναμικό rock συγκροτημάτων όπως οι Black Sabbath και οι Led Zeppelin και να κυκλοφορούν ένα από τα πιο εκρηκτικά ντεμπούτα όλων των εποχών.
Η συνέχεια φυσικά ήταν άνω κάθε προσδοκίας καθώς ακολούθησαν δύο άλμπουμ που εγγράφηκαν στο συλλογικό συνειδητό μιας γενιάς και ακούστηκαν όσο ελάχιστα σε κάθε λογής στερεοφωνικά κι ακουστικά, εκτοξεύοντας μέσα σε λίγα χρόνια στην κορυφή του κόσμου. Η δημιουργία τους βέβαια δεν ήταν μια διόλου εύκολη υπόθεση καθώς ο Billy Corgan πάλευε με την παχυσαρκία και την κατάθλιψη, ο Jimmy Chamberlin με την ηρωίνη, και οι James Iha και D'arcy Wretzky μεταξύ τους καθώς ο χωρισμός του αποδείχθηκε μια αρκετά επίπονη διαδικασία για τους ίδιους, αλλά και συνολικά το συγκρότημα.
Με τα προβλήματα να αυξάνονται, τον μουσικό Τύπο να έχει βαφτίσει τον Corgan τύραννο, την indie κοινότητα να τους έχει γυρίσει την πλάτη θεωρώντας τους "πουλημένους", και τις προσδοκίες της βιομηχανίας και του κοινού να βρίσκονται σε δυσθεώρητα ύψη, το συγκρότημα συνέχισε σε ανεξερεύνητα μονοπάτια και βυθίστηκε στον πειραματισμό, απογοητεύοντας ίσως κάποιους, αλλά αποδεικνύοντας περίτρανα ότι, στο τέλος της ημέρας, η καλλιτεχνική τους εξέλιξη και ακεραιότητα ήταν το μόνο πράγμα που τους ενδιέφερε να διατηρήσουν. Το προκαθορισμένο τέλος ήρθε τελικά στην αυγή της νέας χιλιετίας, με τα μέλη του συγκροτήματος να χωρίζουν και το καθένα να παίρνει το δρόμο του.
Ή και όχι, αφού, σχετικά σύντομα εδώ που τα λέμε, οι Corgan και Chamberlin θα ένωναν ξανά τις δυνάμεις τους, κυκλοφορόντας μια σειρά από άλμπουμ που κατέστησαν σαφές πως υπάρχει ζωή και μετά το reunion αφού το δεύτερο κεφάλαιο της ιστορίας των Pumpkins αποδείχθηκε άκρως ενδιαφέρον και ποιοτικό.
Έχοντας πουλήσει περισσότερα από 30 εκατομμύρια άλμπουμ παγκοσμίως και με τον James Iha να έχει πια επιστρέψει, οι Smashing Pumpkins σε λίγες μέρες, και, συγκεκριμένα, την Τρίτη 16 Ιουλίου 2024, θα βρεθούν στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, μαζί με το νεότερο μέλος τους, για να μας παρουσιάσουν κομμάτια από το σύνολο της καριέρας τους κι εμείς για να το γιορτάσουμε όπως έπρεπε, στήσαμε αυτόν τον οδηγό δισκογραφίας.
Φυσικά, δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση καθώς, όπως συμβαίνει με όλα τα σπουδαία σχήματα, ο καθένας μας είχε τις δικές του προσωπικές αδυναμίες και αντιπάθειες που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, καταφέραμε να υπερκαλύψουμε. Πιστεύουμε ότι τα καταφέραμε. Επίσης, μαζί, μπορείτε να βρείτε τη λίστα του Spotify που στήσαμε προκειμένου να προετοιμαστείτε για μια από τις κορυφαίες rock συναυλίες των τελευταίων χρόνων αφού το setlist της περιοδείας περιέχει όλα τα "μεγάλα" κομμάτια τους. Εξάλλου, όπως μας είπε και στην, άκρως ενδιαφέρουσα, συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Jimmy Chamberlin, η Αθήνα «είναι η τελευταία στάση της περιοδείας μας, οπότε θα δείτε το συγκρότημα έχοντας περάσει έξι εβδομάδες συναυλιών, οπότε η μηχανή θα έχει λαδωθεί για τα καλά». (Α.Α.)
"Mellon Collie And The Infinite Sadness"
(Virgin, 1995)
"Despite all my rage, I am still just a rat in a cage". Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές στιχουργικές αράδες των rock 90s. Ένα από τα πιο όμορφα και καλαίσθητα εξώφυλλα της εποχής. Ένα μεγαλεπίβολο έργο που στέφθηκε με επιτυχία και έθεσε τους Smashing Pumpkins στο πάνθεο της μουσικής ιστορίας. Στην τρομακτική του διάρκεια των δύο ωρών, το "Mellon Collie And The Infinite Sadness" διεκπεραιώνει μια κατάσταση δύσκολη – αυτός ο χρόνος να γεμίσει με ασταμάτητα, αξιομνημόνευτα λεπτό προς λεπτό σύντομα rock hits, που διευρύνουν τις μουσικές τους καταβολές σε όλο το φάσμα του ήχου τους – από φυσικά την εκκίνηση του grunge, δρασκελίζει alternative rock και metal μονοπάτια, συναντά ακόμη και σκληρότερα στοιχεία. Το "Mellon Collie…", ασφαλώς ένα πλήρως επιτυχημένο λογοπαίγνιο επί της λέξης melancholy, εκτείνεται σε δύο δίσκους γεμάτους κοινωνική οργή και προβληματισμό και καταφέρνει σε όλη του τη μεγαλειότητα να γίνει άμεσα αγαπημένο. Τα "Zero", "Bullet With Butterfly Wings", "Tonight, Tonight", "1979" και πόσα ακόμη μετά από αυτά, γίνονται κλασσικά κομμάτια. Η εριστική διάννοια πίσω από το μεγάλο έργο, Billy Corgan, είχε πει σε μια έκρηξη έπαρσης ότι το "Mellon Collie" γράφτηκε με σκοπό να γίνει το "The Wall" των 90s. Κοίτα τον, μετά από τόσα χρόνια τελικά, είχε δίκιο. (E.T.)
"Siamese Dream"
(Virgin, 1993)
Μπορεί το συγκρότημα το 1993 να βρισκόταν στη χειρότερη φάση του με όλα τα μέλη του να παλεύουν είτε με τους προσωπικούς τους δαίμονες, είτε μεταξύ τους, όμως, παράλληλα, σε καλλιτεχνικό και συνθετικό επίπεδο, ο Billy Corgan εδώ βρισκόταν στο ζενίθ του. Το δεύτερο άλμπουμ των Smashing Pumpkins θα μπορούσε να είναι ένα από αυτά τα disaster stories ηχογραφήσεων για τα οποία μιλάμε καμιά φορά καθώς το συγκρότημα σπατάλησε άπειρο χρόνο και χρήμα στο studio ενώ, παράλληλα, εδώ έχουν τη ρίζα τους όλοι οι μύθοι σχετικά με την καταδυναστευτική συμπεριφορά του Corgan, ο οποίος για κάποιους μήνες κυριολεκτικά ζούσε στο studio, δίνοντας το 100% του εαυτού του στον δίσκο. Και μπορεί το υπόλοιπο συγκρότημα να μην του στάθηκε όπως θα ήθελε (και να τους φέρθηκε κάπως σκληρά γι’ αυτό), όμως στο πρόσωπο του Butch Vig, ο Corgan βρήκε τον άνθρωπο που τον βοήθησε να κυκλοφορήσει το, κατά τη γνώμη μου, κορυφαίο άλμπουμ της καριέρας του, το κορυφαίο άλμπουμ του 1993, ένα από τα καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών, και, με βεβαιότητα, αυτό που εκτίναξε την καριέρα των Smashing Pumpkins και στο οποίο οι ίδιοι χρωστάνε πολλά. (Α.Α.)
"Adore"
(Virgin, 1998)
Απώλεια, τσακωμοί, και πάλι απώλεια. Τα συστατικά του "Adore" είναι πολύ περισσότερο σκοτεινά από όσο ο τίτλος του τολμά να μαρτυρήσει. Οι Smashing Pumpkins έχουν ιππεύσει για τα καλά το όχημα της επιτυχίας μέχρι εκείνο το σημείο, όμως, μεταξύ τους κάτι έχει ραγίσει, κι έτσι ο Jimmy Chamberlin παίρνει το δικό του δρόμο. Οι Smashing Pumpkins προσπαθούν να ανασυνταχθούν. Αυτό συμβαίνει με έναν σκοτεινό και συνάμα ρομαντικό τρόπο, πράγμα που αντανακλάται στις μουσικές τους επιλογές, αφού είναι και η πρώτη φορά που υιοθετούν gothic rock και industrial μουσικά χαρακτηριστικά. Στοιχεία παρμένα αμφότερα φυσικά, από το μουσικό σκοτάδι. Αν τα πιο σκοτεινά κομμάτια λατρείας στη μουσική είναι το "Love Hate Love" των Alice In Chains και το "Closer" των Nine Inch Nails, το οδηγητήριο single του "Adore", "Ava Adore", βρίσκεται κάπου εκεί στη μέσω αυτών των δύο: "You'll be a lover in my bed, and a gun to my head". Μπορεί η σκουρόχρωμη, στενάχωρη τροπή στον ηλεκτρονικό ήχο των Smashing pumpkins να άφησε πολλούς να απορούν στη συχρονικότητά του, κοιτώντας όμως πίσω, το "Adore" αποτέλεσε έναν σημαδιακό δίσκο συνάντησης δύο μουσικών που δεν το συνήθιζαν, ενώ έθρεψαν τα μουσικά πειράματα του μελλοντικού εαυτού του συγκροτήματος. Οι Smashing Pumpkins έβαλαν «μήλα και πορτοκάλια» στο ίδιο τσουβάλι κι όμως, κατάφεραν κάτι ιστορικό. (E.T)
"Machina/The Machines Of God"
(Virgin, 2000)
Ο δημιουργικός οργασμός στον οποίο βρισκόταν ο ιθύνων νους της μπάντας σε όλη τη δεκαετία του ’90 είχε ως αποτέλεσμα να έχει δεκάδες τραγούδια έτοιμα ανά πάσα σχεδόν στιγμή. Μετά το τόσο διαφορετικά υπέροχο "Adore", είχε μεγαλεπήβολα σχέδια για μια μεγάλη κυκλοφορία, την οποία όμως του αρνήθηκε ποικιλοτρόπως η εταιρεία. Έτσι, ο Billy συγκέντρωσε δεκαπέντε κομμάτια και μας χάρισε έναν δίσκο που ήταν επιστροφή στον κιθαριστικό ήχο και που έβγαλε μερικά κομμάτια όπως το "The Everlasting Gaze", το "Heavy Metal Machine", το "Try, Try, Try" και το "Stand Inside Your Love" που είναι μέχρι σήμερα δημοφιλή στις τάξεις των οπαδών. Το concept του rock star που τρελαίνεται είναι τόσο χαλαρό που δε φαίνεται καν, αλλά αυτό δεν έχει σημασία. Ο τελευταίος δίσκος της κλασσικής σύνθεσης είναι μια από τις καλύτερες κυκλοφορίες των Smashing Pumpkins, στον ήχο με τον οποίο τους γνωρίσαμε και τους αγαπήσαμε. Τα υπόλοιπα κομμάτια από τα sessions ο Corgan τα «κυκλοφόρησε» ως "Machina II" σε 25 αντίτυπα βινυλίου και τα έδωσε σε φίλους ή τα έστειλε σε σεσημασμένους οπαδούς με την προτροπή να τα ριπάρουν και να τα μοιραστούν, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. (Π.Κ.)
"Gish"
(Caroline Records, 1991)
Το ντεμπούτο άλμπουμ των Smashing Pumpkins, κάθε άλλο παρά άγουρο ήταν. Παρόλο που η μπάντα ήταν στην αρχή της, έγραψε ώριμη μουσική συνθέτοντας επιρροές από κλασικό rock μέχρι heavy metal. To "Gish" βοήθησε να τεθούν τα θεμέλια του εναλλακτικού rock με κομμάτια όπως τα "Rhinoceros", "I Am One" και "Siva". Η παραγωγή του, σχετικά άσημου τότε, Butch Vig (Garbage, Nirvana, Sonic Youth, Foo Fighters), αλλά και η σχολαστικότητα του Corgan, η οποία παραλίγο να τινάξει τα (μ)πάντα στον αέρα, συνετέλεσαν στο όσο το δυνατόν αρτιότερο τελικό αποτέλεσμα. Παρά την περιορισμένη εμπορική επιτυχία κατά την αρχική του κυκλοφορία, το "Gish" έχει αναγνωριστεί με τα χρόνια ως κλασικό για την μετέπειτα καριέρα των Smashing Pumpkins. (A.K.)
"Oceania"
(Martha’s Music, 2012)
Από τα λίγα άλμπουμ της πρόσφατης δισκογραφιας τους που δικαιωματικά βρίσκεται σε αυτό τον οδηγό. Το "Oceania" αρχικά προοριζόταν για το μεγαλεπήβολο πλάνο του Corgan να αποδείξει ότι «οι δίσκοι έχουν πεθάνει», κυκλοφορώντας 34 single ως "Teargarden by Kaleidyscope". Από τον οποίο γράφτηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου και αποτελεί μια ευθεία παραπομπή στην δισκογραφική τους νιότη, χωρίς αναμασήματα, ευτυχώς. Τραγούδια όπως το "Quasar" (έχει μια essence από "Zeitgeist") και το "The Celestials" φανερώνουν έναν ζωντανό οργανισμό παρά μια ξοφλημένη μπάντα. Θεωρώ πως η επιτυχία του "Oceania" φύτεψε την ιδέα στον εγκέφαλο του σχήματος να δώσει εκ νέου συναυλιακή υπόσταση στο συγκρότημα, φέρνοντας πίσω τους Iha και Chamberlain λίγα χρόνια μετά. (A.K.)
"Monuments To An Elegy"
(Martha's Music, 2014)
Η - post reunion - περίοδος των Smashing Pumpkins είναι ελαφρώς αμφιλεγόμενη με την έννοια του ότι δεν είναι λίγοι οι οπαδοί τους που θα σας πουν πως κανένα από τα άλμπουμ που κυκλοφόρησαν από τότε, δεν μπορεί να συγκριθεί με τις "κλασσικές" δουλειές τους. Το παράδοξο είναι πως οι ίδιοι μάλλον θα υποστηρίξουν κάτι αντίστοιχο για οποιαδήποτε κυκλοφορία τους μετά το 1995. Όσοι λοιπόν δεν μείνατε σε έναν (ή έστω δύο) δίσκους των Pumpkins, μάλλον ήδη γνωρίζετε πως το συγκρότημα, από το 2007 μέχρι σήμερα, κυκλοφόρησε κάποια πολύ καλά άλμπουμ. Ξεχωριστή θέση αναμεσά τους κατέχει το "Monuments to an Elegy" που εμπεριέχει όλα αυτά τα "κλασσικά" στοιχεία που καθιστούν τους Smashing Pumpkins ξεχωριστούς, παρόλο που από την αρχική σύνθεση εδώ συναντάμε μόνο το όνομα του Billy Corgan, ο οποίος για τις ηχογραφήσεις συνεργάστηκε με τον Jeff Schroeder και τον Tommy Lee των Mötley Crüe. Ο ένατος δίσκος του συγκροτήματος μοιάζει με μια επιστροφή στις rock ρίζες, χωρίς όμως να κουβαλάει οποιαδήποτε ανάγκη για αναγνώριση ή επιτυχία, με αποτέλεσμα να καταλήγει ανεπιτήδευτα αριστουργηματικός, φέρνοντας στο μυαλό τις καλύτερες στιγμές των Pumpkins, κι επιβεβαιώνοντας, για άλλη μία φορά, πόσο σπουδαίος δημιουργός είναι ο Billy. (Α.Α.)
"Zeitgeist"
(Martha’s Music / Reprise Records, 2007)
Ο δίσκος που δεν υπάρχει. O Corgan αφαίρεσε το "Zeitgeist" από τις streaming πλατφόρμες σε μια «πονηρή» κίνηση μετά το bullying που δέχθηκε για την ποιότητα του. Αδίκως, κατά την άποψή μου, ειδικά όταν σε αυτό περιλαμβάνονται κομμάτια όπως το "Doomsday Clock", το "7 Shades Of Black" και το "Tarantula". Γενικότερα το πρώτο μισάωρο του είναι απολαυστικό. Με το "Zeitgeist" οι Pumpkins επανήλθαν από ένα επταετές hiatus, ενώ έφτασαν πιο κοντά από ποτέ στην επιστροφή τους στην Ελλάδα, μια συναυλία που ακυρώθηκε λόγω των πυρκαγιών εκείνου του καλοκαιριού. Επειδή, πιστεύω στην ποιότητα του "Zeitgeist", τον ακούτε εδώ ολόκληρο, αν δεν έχετε προλάβει να τον αποκτήσετε σε φυσική μορφή. (A.K.)
"Cyr"
(Martha’s Music / Sumerian Records, 2020)
Η δισκογραφία των Smashing Pumpkins είναι μεγαλύτερη μετά την επανασύνδεση παρά στην πρώτη περίοδο. Από αυτούς τους πολλούς τελευταίους δίσκους, το εγχείρημα του Corgan με τους πειραματισμούς με ηλεκτρονικούς και synthpop ήχους είχε ως αποτέλεσμα το "Cyr", την μάλλον πιο αδύναμη (ή καλύτερα, αδιάφορη) δουλειά που φέρει το όνομα των Κολοκύθων. Ωραίο το ομότιτλο ή το "The Colour Of Love", ενδιαφέρουσα καλλιτεχνικά η προσπάθεια με τα πολλαπλά videos, αλλά ηχητικά όχι ακριβώς αυτό που περιμέναμε να ακούσουμε από τους Smashing Pumpkins. Και το "Adore" δεν είχε κιθάρες, αλλά είχε κομματάρες, πράγμα που δε συνέβη εδώ – δεν είναι θέμα ήχου λοιπόν. Ας πούμε ότι για κάποιον που εξερευνά τώρα τη δισκογραφία των Αμερικανών, αυτή η δουλειά είναι που προτείνουμε να εξερευνήσει τελευταία, γιατί σε αυτούς τους ήχους μας τα έχουν πει αρκετοί άλλοι αρκετά καλύτερα. (Π.Κ.)
"Live In Chicago, October 23, 1995"
(Virgin, 1995)
Η αλήθεια είναι πως, από κυκλοφορίες ζωντανών ηχογραφήσεων, οι Smashing Pumpkins έχουν ηχηρό κατάλογο. Τι να πει κανείς για το ακουστικό, συγκλονιστικό "Live At The Viper Room". Ή το "Live At The Cabaret Metro". Η επιλογή μας καταλήγει ωστόσο να είναι το "Live In Chicago", από τη μία λόγω της προσβασιμότητάς του στο σήμερα, κι από την άλλη λόγω της χρονολογίας του. Πολύ λίγο μετά την κυκλοφορία του "Mellon Collie…", οι Smashing Pumpkins αποφασίζουν να ηχογραφήσουν τη συγκεκριμένη τους εμφάνιση στον τόπο καταγωγής τους, λες και ήξεραν πως από εκεί και μετά, κάτι θα άλλαζε. Αποτέλεσμα; Μερικές ζωντανές εκτελέσεις της πρώιμης δισκογραφίας των Smashing Pumpkins που σε κάποιες περιπτώσεις, καταλαμβάνουν το μυαλό μας πιο έντονα από τις αντίστοιχες στουντιακές. Το κοινό δε, όσο ακούγεται καταλαβαίνεις πως αγκαλιάζει τα πλέον επιτυχημένα δικά του παιδιά όπως ακριβώς τους αξίζει. Σύντομα, έρχεται η σειρά μας. (Ε.Τ.)