«A Buyer's Guide»: Rory Gallagher

Όσοι έχετε κάποια γνωστή ή γνωστό που έχει ζήσει / σπουδάσει / δουλέψει στα ξένα, πιθανότατα να έχετε διαπιστώσει ότι σε πολλές, πάρα πολλές περιπτώσεις, έχουν ως καλύτερο φίλο ή φίλη κάποιον από την Ιρλανδία. Δεν ξέρω τι είναι αυτό που ενώνει αυτούς τους δύο λαούς με την τόσο μεγάλη γεωγραφική απόσταση, με την διαφορετική ιστορία και τις διαφορετικές (ή ίσως όχι και τόσο) ιστορικές συνθήκες. Πιστεύω όμως πως ότι κι αν είναι, κρύβει μέσα του και το μυστικό του γιατί ο Rory Gallagher είναι τόσο αγαπητός στην Ελλάδα. Μαζί φυσικά με μία ιστορική για τη μουσική ανάπτυξη της χώρας μας εμφάνισή του στο γήπεδο της Ν. Φιλαδέλφειας όταν rock ονόματα αυτού του μεγέθους και δημοφιλίας ήταν όχι απλώς σπάνια αλλά κοντά στο ανύπαρκτα στο συναυλιακό παρελθόν μας. Μην ξεχνάμε φυσικά ότι ένας από τους πιο επίμονους αστικούς μύθους της προ-ίντερνετ γενιάς, αφορούσε σε έναν γνωστό γνωστού που είχε πετύχει τον Gallagher να παίζει την κιθάρα του σε μία παραλία στην Ίο (σε άλλες παραλλαγές του μύθου, το νησί αλλάζει)

Η 12η Σεπτεμβρίου του 1981 σφραγίζει λοιπόν μία σύνδεση που έκτοτε είναι άρρηκτη ανάμεσα στο ελληνικό rock κοινό και τη μουσική του Rory και που σε αντίθεση με άλλα ίσως πιο σημαντικά διεθνώς ονόματα, περνάει από γενιά σε γενιά και συνεχίζεται σε όσους τουλάχιστον αρέσκονται σε κλασικά rock ακούσματα. Όμως ήδη έχουμε κάνει μία παρασπονδία μιλώντας δύο φορές για rock όταν ο Ιρλανδός κιθαρίστας ήταν τόσα περισσότερα από απλώς αυτό. Όπως ο ίδιος πρώτος θα έλεγε, πάνω από όλα ήταν λάτρης των blues. Είτε στην ακουστική, είτε στην ηλεκτρική μορφή τους έδειξε στην πορεία του ότι είχε βαθιά κατανόηση της φόρμας, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που δεν αρκέστηκε απλώς να την αναπαράξει αλλά μπόρεσε και να την εξελίξει ή εν πάση περιπτώσει να φέρει στα μέτρα του. Στη συνταγή του όμως δεν δίστασε να βάλει και jazz ή country και folk ήχους, να παίξει με την κυρίαρχη φόρμα εκείνη την εποχή (στην Ευρώπη) του progressive ενώ φυσικά στα τέλη των 70s και την αρχή των 80s προσαρμόστηκε με άνεση στο hard rock.

Αυτή η ποικιλομορφία του κάνει και πιο δύσκολη την ιεράρχηση της δισκογραφίας του είτε σε ποιοτικό επίπεδο είτε σε αυτό της προσβασιμότητας και του περίφημου entry point. Άλλους δίσκους εκτιμά περισσότερο το blues ή blues rock κοινό, άλλους οι μεταλλάδες, άλλους οι καθαροί κλασικοροκάδες. Όμως η κοινή συνισταμένη μοιάζει κατά τη γνώμη μας με την ταξινόμηση που ακολουθεί. Έτσι κι αλλιώς είναι μάλλον αδύνατον για κάποιον να είναι εντελώς αδαής ως προς τον Rory, να μην έχει ακούσει αρκετά από τα τραγούδια του ήδη και να διαβάζει το άρθρο αυτό χωρίς κάποια δική του διαμορφωμένη γνώμη. Οπότε για αυτούς που έχουν ήδη βαθιά κατανόηση της δισκογραφίας του ας πούμε εκ των προτέρων ότι το πιο παραγνωρισμένο άλμπουμ του, το μόνο της κλασικής περιόδου του που διαρκώς δεν παίρνει τα εύσημα που του αξίζουν, το "Against The Grain" δε γλίτωσε ούτε εδώ της μοίρας του και δυστυχώς δε χώρεσε στον οδηγό μας. Όπως και η πιο πρόσφατη κυκλοφορία "Notes From San Francisco" που είναι ουσιαστικά μία πρώιμη και στην εποχή της ακυκλοφόρητη μορφή του "Photo-Finish". Για όλα τα υπόλοιπα σημαντικά, διαβάστε ακολούθως.

 

Rory Gallagher
(Polydor, 1971)

Έχοντας ξεχωρίσει με τους Taste, ο Rory Gallagher αντιλήφθηκε ορθά και πολύ γρήγορα ότι ήταν ικανός να χαράξει την δική του πορεία. Με συνοδοιπόρους τον μπασίστα Gerry McAvoy που παρέμεινε μέχρι το κύκνειο άσμα και τον σπουδαίο ντραμίστα Wilgar Campbell που έφυγε νωρίς, ο Rory καταφέρνει εξαρχής να αφήσει βαθύ αποτύπωμα σε διαφορετικά επίπεδα. Αποδεικνύει περίτρανα ότι μπορεί να υπηρετήσει άψογα διαφορετικά στυλ, ενώ παράλληλα αριστεύει σε πολλαπλούς ρόλους: ως δεινός κιθαρίστας, ικανότατος συνθέτης, ξεχωριστός στιχουργός και απόλυτα πειστικός ερμηνευτής, χώρια το σαξόφωνο και η φυσαρμόνικα. Από τις παρυφές του υπό διαμόρφωση σκληρού rock στον εναρκτήριο δυναμίτη "Laundromat" μέχρι τα ξερά blues, τις έντονες folk αναφορές, τις ακουστικές αναζητήσεις και το θαυμάσιο πιάνο του guest Vincent Crane (The Crazy World Of Arthur Brown και Atomic Rooster), είναι ξεκάθαρο ότι το ομότιτλο ντεμπούτο του Rory Gallagher αποτελεί σημείο αναφοράς. Είναι βέβαια κι εκείνα τα δύο τα «ρημάδια», πρώτα το "I Fall Apart" και πολύ περισσότερο το "For The Last Time", που όταν τα ακούς απλά αναλογίζεται ότι ουδείς άλλος μπορεί να σου προκαλέσει ανάλογα συναισθήματα. (Θ.Ξ)

Calling Card
(Chrysalis, 1976)

Το "Calling Card" θα έμενε στους αιώνες και μόνο επειδή περιείχε το "Moonchild", η αλήθεια όμως είναι πως η rock ιστορία είχε πολλούς ακόμα λόγους να αφιερώσει χρυσή σελίδα στο έκτο άλμπουμ του Rory - δεύτερο για την Chrysalis. Για πολλούς είναι το πιο, με την καλή έννοια, ραφιναρισμένο του άλμπουμ, με την παραγωγή του Roger Glover να απογειώνει το όλο project, ενώ άλλοι θαύμασαν την εμπορική του δυναμική, όμως το "Calling Card" είναι και κάτι παραπάνω: είναι το άλμπουμ που βρίσκει τον Rory να φλερτάρει επιτυχώς με ένα σκασμό στυλ - hard rock, blues, funk, rockabilly, μέχρι και ragtime - και να παραδίδει κομματάρες σε κάθε ένα από αυτά. Οι μπαλάντες είναι διαμάντια, οι blues συνθέσεις κορυφές άφταστες - "Jack-Knife Beat" τίποτα δεν θα σε ρίξει από τον Όλυμπο - οι McAvoy, de'Ath και Martin κεντάνε και ο Rory κελαηδάει με κιθάρα και φωνή με τον αέρα ενός ανθρώπου που βρίσκεται στην κορύφωση της τέχνης και της τεχνικής του. Ίσως το άλμπουμ που συμπυκνώνει καλύτερα απ' όλα τι εστί Rory Gallagher και ταυτόχρονα ένα διαχρονικό rock αριστούργημα. (Α.Κ)

 

Deuce
(Polydor, 1971)

Το δεύτερο άλμπουμ του Rory θα άφηνε πίσω του την κάπως πιο γυαλισμένη παραγωγή του ντεμπούτου και θα επιχειρούσε να αιχμαλωτίσει την πιο ζωντανή, ωμή ενέργεια της μπάντας των Gallagher/McAvoy/Campbell. Πράγματι, το "Deuce" είναι ένα άλμπουμ με ελάχιστα overdubs που ακροβατεί στην κόψη του ξυραφιού και μοιράζει ηλεκτρικές εκκενώσεις μέσα στα δέκα τραγούδια του, υποβοηθούμενα κι από το κτηνώδες drumming του Campbell. Αν όμως οι fans αγάπησαν για κάτι το "Deuce", αυτό ήταν για μια σειρά από διαχρονικά τραγούδια όπως το "Used To Be", "I'm Not Awake Yet", "In Your Town" και το ανυπέρβλητο "Crest Of A Wave" που κλείνει το άλμπουμ σε θριαμβευτικό τόνο. Παρά το γεγονός πως το "Deuce" δεν θα έφερνε ακόμα την πιο εκτεταμένη εμπορική επιτυχία των μεταγενέστερων δουλειών, παραμένει στην συνείδηση μας ως ένα από τα πιο ενεργητικά, ειλικρινά, εν τέλει αυθεντικά άλμπουμ της δισκογραφίας του Rory. (Α.Κ)

Top Priority
(Chrysalis, 1979)

Από το εναρκτήριο "Follow Me", στον ύμνο για τον διπλό ψυχροπολεμικό πράκτορα Kim Philby, στο λατρεμένο "Bad Penny" και το καταληκτικό old school rockabilly "Public Enemy No 1", το όγδοο στούντιο άλμπουμ του Ιρλανδού κιθαρίστα φαντάζει σαν μια μικρή best of συλλογή – τουλάχιστον για ό,τι αφορά τη hard rock περίοδο του. Η πίεση για έναν άμεσο διάδοχο του "Photo – Finish", η τρομερή χημεία της μπάντας εκείνη την εποχή, ο έμφυτος δημιουργικός οίστρος του Gallagher και το momentum που υπήρχε, όρισαν το "Top Priority" ως ένα δίσκο - απόλυτη επιτυχία, από τους πλέον ξεχωριστούς κι αγαπημένους της πορείας αυτού του μεγάλου δημιουργού. (Σ.Κ)

 

Blueprint
(Polydor, 1973)

Πρόκειται για την έναρξη της χρυσής εμπορικής περιόδου του Rory αφού πέραν του ότι βρίσκει το ύφος με το οποίο θα διαπρέψει στη συνέχεια, βρίσκει και τους μουσικούς που (δίπλα στον παντοτινό σύντροφο Gerry McAvoy) θα αποδειχθούν άξιοι συμπαραστάτες για πολλά χρόνια, τους Rod de'Ath και Loy Martin των Killing Floor σε ντραμς και πλήκτρα αντίστοιχα, ξεφεύγοντας για πρώτη φορά στην καριέρα του από τη δομή του power trio. Παρά τις καθαρές blues συνθέσεις και τις επίσης καθαρές folk στιγμές, ο δίσκος εκτοξεύεται και πάλι εκεί που η μουσική μπασταρδεύεται. Έχουμε εδώ άλλα δύο μεγαλειώδη slow/mid tempo έπη από αυτά που ο Gallagher φαίνεται να είχε αστείρευτο απόθεμα, το "Seventh Son Of The Seventh Son" και κυρίως το "Daughter Of The Everglades". Έχουμε επίσης όμως και κομβικά, αξεπέραστα ροκάκια όπως τα "Walk On Hot Goals" και "Race The Breeze". (Κ.Σ)

Tattoo
(Polydor, 1973)

Στον τέταρτο δίσκο του (και δεύτερο για εκείνη τη χρονιά!) ο Rory ακούγεται εξαιρετικά ώριμος και εξαιρετικά παθιασμένος - για μία ακόμη φορά. Εκτός αυτών όμως, το πιο έντονο χαρακτηριστικό εδώ είναι η πολυσυλλεκτικότητα των ήχων. Μπορούμε να βρούμε κλασσικά κομμάτια όπως το "Tattoo'd Lady", αλλά και το συνθετικό ταλέντο του Gallagher να μας ταξιδεύει από το πανέμορφο ακουστικό "20:20 Vision" μέχρι το καταιγιστικό "Cradle Rock" δια μέσου του εναλλακτικού "TheyDon't Make Them Like You Anymore" με τις jazz επιρροές. Και αυτά είναι μόνο τα τέσσερα πρώτα κομμάτια στον δίσκο. Η συνέχεια είναι ανάλογη, αν όχι ακόμα καλύτερη. Το "A Million Miles Away" ξεχωρίζει, ο rock χαρακτήρας «βγαίνει» στα "Livin' Like a Trucker" και "Sleep on a Clothes Line" και ο blues εαυτός στο "Who's That Coming". Ας το παραδεχτούμε όλοι, το "Tattoo" είναι ένας δίσκος που τα έχει όλα. (Π.Κ)

Photo - Finish
(Chrysalis, 1978)

Το άλμπουμ που διαδέχτηκε το "Calling Card" είχε εξαρχής δύσκολο έργο, το οποίο κατέστη δυσκολότερο εν μέσω των αλλαγών που συντελέστηκαν στα ενδότερα της μπάντας. Lou Martin και Rod de'Ath θα αποτελούσαν παρελθόν, ο Ted McKenna θα κάλυπτε τη θέση πίσω από τα τύμπανα για πρώτη φορά, οδηγώντας την εκτεταμένη δημιουργική περίοδο για το άλμπουμ (σε San Francisco και Κολωνία) σε μια ευτυχή κατάληξη. Ξανά ως power trio, ο Rory και η μπάντα του θα έκαναν μια νοητή επιστροφή στις ρίζες, αυτήν τη φορά όμως με έναν ήχο πιο hard rock και στακάτο. Στιγμές κιθαριστικής μαγείας υπάρχουν διάχυτες σε ολόκληρο το δίσκο, ο οποίος τιτλοφορήθηκε ακριβώς από αυτήν την καθυστέρηση που το όρισε να παραδίδεται για κοπή στη Chrysalis, στην ορισμένη καταληκτική ημερομηνία, σε ένα υλικό παραγνωρισμένο και προορισμένο να έρχεται δευτερεύον - μετά το διαχρονικό "Shadow Play" που ανοίγει τη δεύτερη πλευρά.(Σ.Κ)

 

Jinx
(Chrysalis, 1982)

Από τη μία είναι δίκαιο να πούμε ότι αυτός ο δίσκος είναι η αρχή της λιγότερο ποιοτικής φάσης της  δισκογραφίας του Gallagher. Από την άλλη είναι εξίσου ορθό να πούμε ότι όχι, στην πραγματικότητα είναι το τέλος της ποιοτικής φάσης της δισκογραφίας του Ιρλανδού μάγου. Όπως και να το θέσουμε το συμπέρασμα είναι ότι το "Jinx" δεν είναι τόσο καλό όσο ό,τι είχε προηγηθεί αλλά είναι μάλλον καλύτερο του ό,τι ακολούθησε και σε κάθε περίπτωση δεν είναι τόσο κακό όσο έχει μείνει στη συνείδηση του κόσμου. Έχει ακόμα το μπρίο, την ενέργεια, το κέφι που έχουν οι κλασικοί του δίσκοι. Τι δεν έχει; Την παραγωγή (τα 80s φαίνονται αν και ευτυχώς όχι όσο σε άλλους της γενιάς του), πολλές συνθέσεις πρώτης διαλογής και κυρίως κάτι που να μην έχουμε ακούσει στο παρελθόν από τον ίδιο πιθανότατα σε καλύτερη εκδοχή. (Κ.Σ)

 

Fresh Evidence
(Capo, 1990)

Υπάρχουν φορές που ερχόμαστε αντιμέτωποι με αντικρουόμενες πραγματικότητες. Όλοι οι καλλιτέχνες είναι ισάξιοι απέναντι στο νομοθέτημα που έχουμε θεσπίσει και οφείλουμε να τους φέρουμε αντιμέτωπους με την συγκεκριμένη κατηγορία του άρθρου ετούτου. Από την άλλη, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει επουδενί δίσκος του Gallagher που αξίζει να αποκτηθεί μόνο σε τιμή έκπτωσης. Απλά, εκτός της «παραφωνίας» του "Against The Grain" στα 1975, τα τρία τελευταία άλμπουμ είναι εκείνα που θα πρέπει χρονολογικά να συμπληρώσουν την συλλογή. Είτε οι συνθήκες δεν επέτρεπαν διαφορετικά, είτε είχε γίνει αντιληπτό ότι οι εποχές είχαν αλλάξει, το γεγονός ότι μετά τους οκτώ στα '70s o Gallagher κυκλοφόρησε μόλις τρεις studio δίσκους μέχρι την αποφράδα ημέρα συνέτεινε στην τελική διαμόρφωση μιας αξιοζήλευτης δισκογραφίας σε ποιότητα, αλλά και σε ποσότητα. Η πραγματικότητα του "Fresh Evidence" εν έτει 1990 δείχνει ότι υπήρχε ακόμη δυναμική, ενώ πανέμορφα τραγούδια όπως το "The King Of Zydeco (To Clifton Chenier)" και το "Slumming Angel" αποδεικνύουν περίτρανα ότι ο Rory της καρδιάς μας δεν ξέχασε ποτέ την μεγάλη μπάλα που ήξερε και χωρίς κανένα ίχνος υπερβολής είχε ακόμη να δώσει σπουδαία πράγματα μέσα απ' την ψυχούλα του. Απλά, "They Don't Make Them Like You Anymore". (Θ.Ξ)

 

Irish Tour '74
(Polydor, 1974)

Αν έχεις την ευκαιρία να αποτυπώσεις την Ιστορία σε ένα στιγμιότυπο, αυτός ο ζωντανός δίσκος του Rory είναι ένα παράδειγμα του πώς μπορείς να το κάνεις σωστά. Με μια ανυπέρβλητη μπάντα στο πλάϊ του (Gerry McAvoy στο μπάσο, Rod de'Ath στα τύμπανα, Lou Martin στα πλήκτρα), αυτό το ντοκουμέντο κλείνει στα αυλάκια του αυτούσια την ορμή και το συναίσθημα που ο μεγάλος Ιρλανδός πρόσφερε απλόχερα στο κοινό του. Το υπέροχο, ζεστό blues παίξιμο του Rory αναδεικνύεται σε εκτελέσεις όπως αυτές του "I Wonder Who" ή του απογυμνωμένου "As The Crow Flies". Η rock πλευρά του εκπροσωπείται επίσης επαρκώς και ισομερώς με τα "Cradle Rock" και "Walk On Hot Coals" να αποτελούν σεμιναριακές στιγμές στη συναυλιακή καριέρα του. Αποκορύφωμα είναι μάλλον τα μαγικά "A Million Miles Away" και "Who's That Coming?", αλλά πραγματικά, δεν ξέρει κανείς τι να πρωτοδιαλέξει. Παρεμπιπτόντως, σε εκείνη την περιοδεία πέρασε κι από το Belfast, σε εποχές που σχεδόν κανένα συγκρότημα δεν πήγαινε εκεί γιατί βόμβες έσκαγαν καθημερινά. Ο Rory πήγε, είδε και νίκησε. (Π.Κ)

Playlist | Spotify

1. I Fall Apart
2. For The Last Time
3. I'm Not Awake Yet
4. Crest Of A Wave
5. Walk On Hot Goals
6. Daughter Of The Everglades
7. Tattoo'd Lady
8. They Don't Make Them Like You Anymore
9. Ain't Too Good
10. Moonchild
11. Jack-Knife Beat
12. A Million Miles Away (from Irish Tour)
13. I Wonder Who (from Irish Tour)
14. Shadow Play
15. Overnight Bag
16. Philby
17. Bad Penny
18. The Devil Made Me Do It
19. Continental Op
20. Slumming Angel