«A Beginner's Guide»: West Coast Hip-Hop

Εδώ στο Rocking έχουμε εκφράσει αρκετές φορές, την αγάπη, την εκτίμηση και την αδυναμία μας στο ιδίωμα του hip-hop. Ανάμεσα στις όποιες συζητήσεις είχαμε με τον Αντώνη τα περασμένα χρόνια, πάντα γυρίζαμε στο πότε θα ήταν η κατάλληλη ευκαιρία για κάποια μικρά αφιερώματα στον ήχο, δίπλα από την βασική μας ύλη. Η συναυλιακή επιστροφή των Cypress Hill στη χώρα μας, την Κυριακή 13 Ιουλίου μαζί με τους Kneecap στα πλαίσια του Rockwave Festival, χτύπησε ως καμπανάκι. Ας μιλήσουμε λοιπόν, αναλυτικά, για το hip-hop, και δη αυτό της δυτικής όχθης. West Coast, καλησπέρα.

Σε μια γρήγορη αναδρομή, μεταφερόμαστε στο Los Angeles του 1967 και την δράση των The Watts Prophets, ενός πολιτικού jazz/spoken word γκρουπ, απότοκο των προ διετίας συνταρακτικών διαδηλώσεων. Η αυγή των '70s, βρήκε το Bay Area στο επίκεντρο πολιτικών εξελίξεων, ως έδρα της οργάνωσης των Μαύρων Πανθήρων, ενώ η τότε εξελισσόμενη funk στην περιοχή άφηνε και εικαστικό αποτύπωμα με τη διαφορετική εξέλιξη του graffiti από ότι στο Μπρόνξ. Στα τέλη των '70ς, τα πρώτα μουσικά groups, όπως οι World Class Wrecking Cru έκαναν την εμφάνισή τους, με τοπικά στέκια να ανθίζουν, μαζί με το breakdance. Η μουσική σκηνή του Los Angeles, μιας περιοχής με έντονο λατινοαμερικάνικο και αφρικανικό στοιχείο στην ανθρωπογεωγραφία και άρα το πολιτισμικό της αποτύπωμα, άνθιζε.

Το έδαφος ήταν στρωμένο για όσα θα ακολουθούσαν στα '80s. Οι hip-hop προπάτορες από την άλλη μεριά των Η.Π.Α., είχαν ήδη αφήσει έντονο το στίγμα τους. Διάφορα πρώιμα dance/r&b/rap singles από μουσικούς όπως οι Egyptian Lover ή The Unknown DJ στην περιοχή έκαναν αίσθηση, και από την τότε σκηνή και σέχτες, ξεπετάχθηκαν οι θεμελιωτές του west-coast hip hop. Ο Τοο $hort, o Ice-T, ο Tone Loc, ξεκίνησαν να δισκογραφούν, με τον πρώτο να είναι το σύγχρονο σημείο 0. Και τότε, έσκασαν οι N.W.A., το γκρουπ των Ice Cube, Eazy-E, Dr. Dre, Arabian Prince, DJ Yela & MC Ren, που έβαλαν το Compton, το gangsta rap, όλα, στο χάρτη. Μια πραγματική κοσμογονία.

Η προσέγγιση θεματικά του west coast hip-hop όπως διαμορφώθηκε από τα γεννοφάσκια της, ήταν βίαιη, αντισυστημική, περιθωριακή (και σεξιστική) θεματικά αγκαλιάζοντας την επιβίωση, τη ζωή σε συμμορίες και όσα αυτή η κουλτούρα επιφέρει, με έμφαση στα ρεφραίν και την διαφυγή από φτώχια και συστημικό ρατσισμό/αναζήτηση της επιτυχίας, ενώ έπειτα από την διάλυση των N.W.A., άρχισε να ανθίζει πραγματικά. Το 1992 κάνει ντεμπούτο ο 2Pac, και θεματικά το ιδίωμα διευρύνεται. Το G-funk αρχίζει και κυριαρχεί, με το ντεμπούτο του Dr. Dre μέσω της Death Row Records, να στήνει ολόκληρη τη σκηνή. Από εκεί, και την συμμετοχή του Snoop Dogg, η Long Beach μπαίνει στο παιχνίδι, το παιχνίδι εξαπλώνεται σε ολόκληρη την Καλιφόρνια με τους E-40 και φυσικά τον μέγα Warren G, και την G-Funk Entertainment. Οι χρυσές ημέρες είναι παρούσες.

Πέρα όμως από το Los Angeles και το Compton, το G-Funk δεν θα έμενε στο επίκεντρο. Οι ιστορίες για τις ενέδρες και την κόντρα με την σκηνή της Νέας Υόρκης, η δημοσιότητα, οι καταδίκες, όλα μεγενθύνουν εκθετικά την αλληλεπίδραση κόσμου στο ιδίωμα. Τότε, ως αντίδραση και εξέλιξη, αποκτά υπόσταση το alternative hip-hop. Οι Cypress Hill διευρύνουν τον πυρήνα του ιδιώματος σε ένα ιστορικό crossover με άλλες σκηνές. Οι Souls Of Mischief (και κατ' επέκταση η κολλεκτίβα των The Hieroglyphics) και The Pharcyde, δίνουν πιο πειραματικές, laid back και εκκεντρικές μορφές στον ήχο, ενώ οι The Coup αποτελούν το φωτεινό, ραγδαία πολιτικοποιημένο αντίβαρο στα γκανγκστεριλίκια.

Τα τέλη των '90ς και η αρχή των '00s μοιάζουν ως τέλος εποχής για τον ήχο, με τον Xzibit να λειτουργεί, μαζί με την Δευτέρα Παρουσία του Dre, ως φάρος μετάβασης με την πρώιμη δισκογραφία του. H Medusa δε, σολο και ως Feline Science, έσπασε εντυπωσιακά την ανδροκρατούμενη σκηνή, όπως και η Yo-Yo και η σπουδαία DJ Silky D νωρίτερα. Τα '00s, ήταν δύσκολα. Η bling προσέγγιση και η έμφαση σε ένα χλιδάτο lifestyle για χιτ σε κλαμπ, μαζί με την άνοδο άλλων σκηνών, άφησαν τη δυτική όχθη πίσω. Η νέα νιότη του E-40, και ο The Game, κράτησαν όρθια την mainstream εκδοχή του ήχου. Στο underground, έκρηξη, από τους Kurupt, Jurassic 5, Paris, Quasimoto, Blue & Exile, να αξίζουν μνεία.

Οι αρχές των '10s, βρήκαν κάποια κομβικά σημεία αναφοράς. Οι συνεργασίες του DJ Mustard με λαό, επέτρεψαν σε νέα ονόματα να αποκτήσουν εμπορικό μέγεθος στην λογική των hits, ενώ το βραχύβιο supergroup των Black Hippy μας έδωσε τους Kendrick Lamar και Schoolboy Q, που με τις πρώτες τους δουλειές επανέφεραν μια πιο conscious και ανανεωτική εκδοχή του ήχου στο επίκεντρο. Έτσι φτάνουμε στη σπουδαία γενιά των Vince Staples, Tyler, The Creator, YG, Freddie Gibbs, Earl Sweatshirt, Ab Soul, Saweetie, χαμό σε cloud rap και underground πειραματισμούς μέχρι και σήμερα, με την τελευταία 10ετία να είναι από τις πιο πλούσιες και δημιουργικές του ήχου.

Το west coast hip-hop επαναπροσδιορίστηκε, διευρύνθηκε και έγινε πιο πειραματικό και συμπεριληπτικό, δίχως βέβαια ποτέ να αποτάξει τα θεμελιώδη του χαρακτηριστικά. Οι μεγάλοι παλαιοί που έμειναν ενεργοί, διατηρούν το ενδιαφέρον με κάθε νέα δουλειά, αλλά, στην εποχή της μεγάλης προβολής του ήχου, το ενδιαφέρον έχει στραφεί στα νιάτα και τη δική τους, σύγχρονη φωνή. Οι 15 δίσκοι που επιλέξαμε και αναλύουμε παρακάτω, λειτουργούν ως εισαγωγικοί σταθμοί σε μια σκηνή που επί τέσσερις δεκαετίες πέρασε από πολλά μουσικά και μη κύματα, είχε πάθη, μεταστροφές, εξάρσεις, ιστορικά χαμηλά, ιδιοφυείς αναβιώσεις. Αυτό λοιπόν, είναι το west coast hip-hop, ή καλύτερα, αυτό ain't "Nuthin' but a 'G' Thang"! {A.Z.}

Spotify Playlist

Too $hort - Life Is… Too Short (Dangerous Music, 1988)

Ο Too $hort, το 1988, είχε ήδη μια τεράστια καριέρα πίσω του καθώς υπήρξε η σημαντικότερη και πιο γνήσια φωνή του Bay Area. Έχοντας αποκτήσει status τοπικού ήρωα, πουλώντας πάνω από 50.000 αντίτυπα του "Born To Mack" από το πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου του, o Todd Anthony Shaw, στον πέμπτο δίσκο του, κατέκτησε νέες κορυφές, θέτοντας σε πολύ μεγάλο βαθμό το ύφος, την αισθητική, και την θεματολογία, πάνω στην οποία θα χτιζόταν ο ήχος της δυτικής όχθης. Φυσικά, σε καμία περίπτωση, δεν συναντάμε εδώ κάποιο πολιτικό μανιφέστο ή μια λογοτεχνική κατάθεση/ προσέγγιση, αλλά ακατέργαστο street rap που μιλάει για τους δρόμους του Oakland και πως να επιβιώσεις σε αυτούς. Το ""Life Is… Too Short" αποτέλεσε τον πρόγονο ενός ολόκληρου στυλ, επηρέασε όλη την hip-hop σκηνή, και, δικαίως, αποτέλεσε το πιο πετυχημένο εμπορικά άλμπουμ του μέχρι σήμερα. (ΑΑ)

N.W.A. - Straight Outta Compton (Ruthless, Priority, 1989)

"You are now about to witness the strength of street knowledge.." Και κάπως έτσι άνοιξε το κουτί της Πανδώρας. Το θρυλικό ντεμπούτο των N.W.A. έγινε πλατινένιο κυριολεκτικά εν μέσω εμπάργκο από τη μουσική βιομηχανία, και φακελωμάτων από την αστυνομία. Το "Straight Outta Compton" δεν οριοθετεί απλώς τo Compton του Los Angeles, ως το επίκεντρο του hip-hop για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, κοιτώντας πλέον με gangsta rap θράσος στα μάτια τη Νέα Υόρκη, αλλά αποτελεί και ένα σημείο καμπής στην εξέλιξη της μουσικής. Οι ιστορίες γύρω από τη δημιουργία του δίσκου, η παραβατικότητα και τα βίαια βιώματα του «πιο επικίνδυνου γκρουπ στον κόσμο», είναι πλέον κομμάτι μιας μυθολογίας, που ακόμη μέχρι και σήμερα παλεύει να την ανακυκλώνει. Η ιστορία όμως έχει γράψει ανεξίτηλα, πως ο δίσκος με το "Fuck Tha Police" μέσα, είναι η κραυγή μιας γενιάς, μιας κοινωνικής ομάδας, του περιθωρίου, το ραπ το ίδιο. {Α.Ζ.}

Ice Cube - AmeriKKKa's Most Wanted (Priority, 1990)

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πως ένα σχήμα γέννησε τόσες σπουδαίες καριέρες. Μετά τη ρήξη του με τους N.W.A., ο Ice Cube έσπευσε να κυκλοφορήσει ένα από τα πιο πολιτικά φορτισμένα άλμπουμ του είδους. Το προσωπικό του ντεμπούτο αποτελεί μια ωμή καταγγελία για τον ρατσισμό, την αστυνομική βία και τις κοινωνικές ανισότητες, ντυμένη με την παραγωγή των Bomb Squad από τη Νέα Υόρκη (γνωστοί από τη δουλειά τους με τους Public Enemy) και του Sir Jinx, ξάδερφου του Dr. Dre, ο οποίος ήθελε να κάνει την παραγωγή του άλμπουμ αλλά το κλίμα που επικρατούσε μετά την αποχώρησή του Ice Cube από τους N.W.A. δεν το επέτρεπε. Ένας δίσκος που μισήθηκε και αγαπήθηκε όσο λίγοι, το "AmeriKKKa's Most Wanted", με όλα τα προβλήματα που κουβαλούσε το είδος εκείνη την εποχή, εκτός από προφητικό - αφού δύο χρόνια μετά θα ξεσπούσαν οι ταραχές στο LA - και κοινωνικά αιχμηρό, υπήρξε και απίστευτα επιδραστικό, θέτοντας τα θεμέλια για το πολιτικοποιημένο gangsta rap της δεκαετίας του '90. (ΑΑ)

Ice-T - O.G. Original Gangster (Sire, 1991)

Το τέταρτο άλμπουμ του Ice-T συνοψίζει τέλεια την μέχρι τότε πορεία του δημιουργού ενώ, συγχρόνως, εδραιώνει τον μύθο του ως "νονό του gangsta rap". Εδώ, o Ice-T, αφηγείται ιστορίες από τους δρόμους του L.A. με αφοπλιστική ειλικρίνεια που δεν εξυμνεί τη βία, αλλά την παρουσιάζει ως μια πραγματική κοινωνική συνθήκη. Ο καλλιτέχνης με χιούμορ αλλά και χωρίς να μασάει τα λόγια του καταπιάνεται με ζητήματα όπως η φτώχεια, η καταπίεση, η διαφθορά και η ζωή στο περιθώριο της κοινωνίας, καθιστώντας το hip-hop ένα εργαλείο κοινωνικής αφύπνισης. Κι όλα αυτά με μουσικάρες και λούπες που συνδυάζουν funk, jazz, rock, και πρώιμα ηλεκτρονικά στοιχεία. Α, και φυσικά εδώ υπάρχει και το "Bodycount" που δίνει μια γεύση από το τι θα ακολουθούσε στη συνέχεια. (ΑΑ)

Dr. Dre - The Chronic (1992, Death Row Records)

Η κυκλοφορία του "The Chronic" δεν ταρακούνησε απλώς την μουσική βιομηχανία αλλά επέφερε έναν κανονικό πολιτισμικό σεισμό. O Dr. Dre πήρε το gangsta rap των N.W.A. και το επανεφηύρε μέσα από την οπτική του G-funk: μπασάτα grooves, εθιστικά synths και funk αισθητική που οφείλει πολλά στους τεράστιους Funkadelic, καθορίζοντας ουσιαστικά τον ήχο του hip-hop και την έννοια της παραγωγής για τα επόμενα πολλά χρόνια. Ταυτόχρονα, σύστησε στον κόσμο τον νεαρό Snoop Dogg, του οποίου η φωνή συνδέθηκε όσο ελάχιστες με το hip-hop της εποχής ενώ, όπως σωστά έχει σημειωθεί, το άλμπουμ "καθόρισε τη ζωή στο L.A. στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, όσο η Motown καθόρισε τη ζωή στο Detroit το 1960". Τέλος, με την εμπορική του επιτυχία άλλαξε τελείως τους όρους με τους οποίους η μουσική βιομηχανία αντιλαμβανόταν το hip-hop, βάζοντας το gangsta για τα καλά στα σαλόνια. (ΑΑ)

The Pharcyde - Bizarre Ride II the Pharcyde (Delicious Vinyl, 1992)

Και ενώ το gangsta rap κυριαρχούσε, με το g-funk παρακλάδι να ξεπετάγεται, όπως συμβαίνει σε κάθε μουσική υποκουλτούρα, θα άρχιζαν οι αποκλίσεις, διαφοροποιήσεις, και η διεύρυνση της ηχητικής ταυτότητας. Το πρώτο full-length των The Pharcyde, με την jazzy και εναλλακτική του προσέγγιση, ουσιαστικά εκκινεί το alternative hip-hop στην δυτική όχθη. Οι απαιτήσεις και τα έξοδα των ηχογραφήσεων καθυστέρησαν αρκετά την ολοκλήρωση του "Bizarre Ride…", με το αποτέλεσμα όμως να δικαιώνει το εκκεντρικό όραμα των The Pharcyde. Απρόσμενες θεματικές, μουσικότητα, περίπλοκες ρίμες και πολυεπίπεδη παραγωγή, γκρούβα, ειρωνία και χιούμορ, συνθέτουν ένα σουρρεαλιστικό άλμπουμ, που διαθέτει όμως και τα απαραίτητα singles για να σε πιάσει από τα μούτρα. {Α.Ζ.}

Souls Of Mischief - 93 'Til Infinity (Jive, 1993)

West Coast Hip-Hop δεν είναι μόνο gangsta. Κυριολεκτικά σαν τη μύγα μες το γάλα, οι Souls of Mischief μας συστήθηκαν φέροντας μια ανάσα φρέσκου αέρα από το Bay Area. Το συγκρότημα μέρος της κολεκτίβας των Hieroglyphics, στο ντεμπούτο του, μας συστήθηκε μέσα από δυναμικές ρίμες πάνω από jazzy παραγωγές και beats που, μπορεί να κοιτούσαν προς ανατολάς, αλλά με τον ανεπιτήδευτο τσαμπουκά της δύσης. Όπως ήταν απολύτως λογικό, δεν έκανε την εμπορική επιτυχία των «βαρέων όπλων» του L.A., όμως αγαπήθηκε από τους πάντες και κράτησε ζωντανή τη φλόγα ενός άλλου hip-hop ήχου που δεν υποτάχθηκε ποτέ στα στερεότυπα της κυρίαρχης τάσης της σκηνής. (ΑΑ)

Cypress Hill - Black Sunday (Ruffhouse, Columbia, 1993)

Ναι, το προ διετίας ομότιτλο ντεμπούτο των Καλιφορνέζων, ηχεί west-coast μέχρι το κόκκαλο, αλλά εδώ, οι Cypress Hill κάνουν το μεγάλο crossover. Μιλάμε για δίσκο που αγαπήθηκε από αλτερνατιβάδες, ροκάδες, μεταλλάδες, στονεράδες (όποιοι ήταν τότε), και φυσικά που διαθέτει τεράστια hits (η πρώτη εξάδα χτυπάει αλύπητα - τα λέμε στην Μαλακάσα) μέσα ώστε να τον λιώνουν και οι ραπάδες. Το "Black Sunday", είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα άλμπουμ αυτού του αφιερώματος, διαμορφώνει στο έπακρο την ηχητική ταυτότητα, άρα και ιδιαιτερότητα των Cypress Hill, ορίζοντας εν πολλοίς το μέλλον τους. Το συγκρότημα διαθέτει πολύ σπουδαία δισκογραφία, αλλά εδώ υπερβαίνει πάντων. Εναλλακτικοί, OG, παραδοσιακοί, μοντέρνοι, πρωτοπόροι, οι Cypress Hill εν μια νυκτί έγιναν ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στη μουσική, συνεισφέροντας τα μέγιστα στη διεύρυνση ενός ολόκληρου ήχου σε νέα ακροατήρια. {Α.Ζ.}

Snoop Dogg - Doggystyle (Death Row, Interscope, Atlantic, 1993)

Δεν γίνεται να μιλήσεις για την ραπ Καλιφόρνια των '90s και να προσπεράσεις τον Snoop Doggy Dogg, κατά κόσμον Calvin Cordozar Broadus Jr. Έχοντας προηγουμένως δώσει το στίγμα του στο μνημειώδες ντεμπούτο του Dr. Dre, στο, κλασικό "Doggystyle", ο Snoop έβαλε το λιθαράκι του στη θεμελίωση του g-funk, επέκτεινε το gangsta rap με όλες τις παθογένειες και τα χαρακτηριστικά που κουβαλά, συνοψίζοντας στο έπακρο την ταύτιση καλλιτέχνη με το άτομο πίσω από αυτό. Καθαρά μουσικά, τα αμέτρητα samples και οι funk ρυθμοί, μαζί με την τόσο χαρακτηριστική, επαναλαμβανόμενη, λακωνική πραγματιστική αλλά και προσβλητική λεξιπλασία και μελωδικούς ρυθμούς του Dogg, καθιστούν το άλμπουμ ως ιδιαίτερα ευκολοάκουστο, μια αδιαμφισβήτητη εμπορική επιτυχία, και ένα ακόμη δείγμα του πως η Death Row Records εκείνα τα χρόνια θέριζε τα πάντα στο διάβα της. Και δεν το εννοούμε απλά μεταφορικά αυτό. {Α.Ζ.}

2Pac - Me Against The World (Interscope, Atlantic, Out da Gutta, 1995)

Πριν αναρωτηθείς γιατί δεν επιλέξαμε το άκρως επιτυχημένο και μνημειώδες "All Eyez On Me" της επόμενης χρονιάς, ας βάλουμε τα θέματα σε μια σειρά. Το "Me Against The World" στιγματίζεται από τις συμπλοκές και εμπλοκές του, ήδη σταρ, 2Pac και τις κατηγορίες και την καταδίκη του, τους πυροβολισμούς που δέχθηκε εν μέσω του beef με τους The Notorious B.I.G. και Sean "Puffy" Combs (σ.σ. ναι, ο γνωστός μαλάκας). Εν μέσω αυτού του χάους, ο 2Pac επιλέγει να συντάξει ένα γράμμα αγάπης προς την τέχνη του hip-hop, κυκλοφορεί ένα 60λεπτο άλμπουμ για την κουλτούρα. Στην πιο conscious στιγμή του, ο θρυλικός ραπερ βάζει το gangster lifestyle του στο κοινωνικό μικροσκόπιο, γίνεται ενδοσκοπικός, αφιερώνει κομμάτι μέχρι και στη μητέρα του, αφουγκράζεται τη θέση που βρίσκεται αλλά και το παρελθόν του, και αποδομεί την περσόνα του. Ο 2Pac με αυτό το δίσκο από σουπερσταρ της εποχής γίνεται παντοτινός μύθος. {Α.Ζ.}

The Game - The Documentary (Aftermath Entertainment, 2005)

Ποιος θυμόταν το West Coast hip-hop το 2005; Με την Ανατολή και τον Νότο σχεδόν να μονοπωλούν το ενδιαφέρον του κοινού, το ντεμπούτο του Game ήρθε ακριβώς την στιγμή που η σκηνή χρειαζόταν επειγόντως έναν νέο ήρωα - και εκείνος αποδείχθηκε ιδανικός για τον ρόλο. Υπό την καθοδήγηση του Dr. Dre, μπλέκοντας στην παραγωγή τους Kanye West, Scott Storch και Timbaland, έχοντας μια εκρηκτική χημεία με τον 50 Cent, και φέρνοντας στο τραπέζι ένα τσιτωμένο κοκτέιλ αυθεντικής street rap κοσμοθεωρίας και radio friendly αισθητικής, το "The Documentary" ήταν βέβαιο πως θα εξελιχθεί σε θρίαμβο. Φέροντας ως παράσημα τις επιρροές του και με εμμονική λατρεία για την ιστορία του hip-hop, ο Game κατάφερε να μας παραδώσει ένα ντεμπούτο που, όχι απλά σάρωσε εμπορικά, αλλά, κυρίως, έβαλε και πάλι τη Δυτική Ακτή στο επίκεντρο της κουβέντας. (ΑΑ)

Blu & Exile - Below the Heavens (Sound in Color, 2007)

Καταλαβαίνω απολύτως όσους θα προβληματιστούν με την επιλογή αυτού του άλμπουμ για τον οδηγό μας, όμως, αλήθεια, είναι αδύνατο να μιλήσουμε για το hip-hop της Δυτικής Ακτής μετά το 2000, χωρίς να αναφέρουμε το ντεμπούτο του Blu στο πλευρό του, πιο έμπειρου, Exile. Και αυτό γιατί, σε μια εποχή, που η σκηνή ταλαντευόταν ανάμεσα στο παρόν και το μέλλον, αναζητώντας ταυτότητα, το "Below the Heavens" προσέφερε μια εναλλακτική πρόταση με συναισθηματικό βάρος και βάθος. Μάλλον αναμενόμενα λοιπόν, τελικά, δεν γνώρισε μαζική επιτυχία, όμως λατρεύτηκε από τους μυημένους, με αποτέλεσμα σήμερα να θεωρείται θεμέλιο του σύγχρονου ήχου της σκηνής, επηρεάζοντας πλήθος καλλιτεχνών που ξεπήδησαν την επόμενη δεκαετία. (ΑΑ)

Kendrick Lamar - Good Kid M.A.A.D. City (Interscope, TDE, Aftermath, 2012)

Η μουσική στον 21^ο αιώνα θα ήταν διαφορετική αν δεν υπήρχε το δεύτερο άλμπουμ του τεράστιου Kendrick. Ο άνθρωπος που ανέστησε σχεδόν μόνος του το west coast hip-hop την τελευταία 15ετία, δημιούργησε ένα άλμπουμ βαθιά στα '90s, που όμως, εξελίσσεται αυτοβιογραφικά σαν ένα κινηματογραφικό δράμα. Το concept του "GKMC" εξιστορεί (αυτό)κριτικά όλα όσα συμβαίνουν ακόμη στο Compton, από τον συστημικό ρατσισμό μέχρι τους πολέμους συμμοριών, από την απόδραση για την επιβίωση μέχρι την οικονομική επιτυχία, και μέσα σε όλα αυτά, την δίψα για δημιουργία, τέχνη, αυτοέκφραση. Οι καλεσμένοι δείχνουν το σεβασμό στους πρωτοπόρους, τα κομμάτια είναι όλα ΕΝΑ ΚΑΙ ΕΝΑ, αλλά αυτό το ρημάδι το 12λεπτο "Sing About Me, I'm Dying Of Thirst" γονατίζει και τους άψυχους. Εδώ άνοιξε ο δρόμος για το πολιτικό και πολιτισμικό μανιφέστο του "To Pimp A Butterfly", ενώ αξίζει να σημειωθεί πως το εντυπωσιακό περσινό "GNX" είναι η δεύτερη φορά που ο Kendrick, αυτή τη φορά όχι ως ανερχόμενος αλλά ως ηγέτης, εκφράζει την αγάπη του στην κουλτούρα, τη δυτική όχθη. Άκου το "GKMC" και ίσως σου αλλάξει η ζωή, όπως συνέβη με του γράφοντα. {Α.Ζ.}

Vince Staples - Summertime '06 (Blacksmith, Def Jam, 2015)

Πριν λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν 10 χρόνια από όταν ο Vince Staples, ντεμπούταρε. Επηρεασμένος από Kendrick, με εξώφυλλο φόρο τιμής στο "Unknown Pleasures" των Joy Division, επιχειρεί την δική του ανανεωτική οπτική πάνω στο west coast hip-hop. Κακά τα ψέματα, κριτικά μιλώντας, τα όσα κάνει η νεότερη φουρνιά στης σκηνής στα '10s, δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από παλιές δόξες. Με βασικό παραγωγό τον No I.D., με ατμοσφαιρικά και δαιδαλώδη σημεία όσο και αδιαμφισβήτητα club bangers, ο νεαρός και ενθουσιώδης Vince ηχεί παθιασμένος όσο και παρορμητικός όφειλε, και δίχως να ηχεί στιγμή ριζοσπαστικός, καταφέρνει να κάνει εκ νέου ενδιαφέροντα έναν ήχο και θεματικές προσεγγίσεις που εν πολλοίς ήταν πλέον ληγμένο φαγητό στην φάση. Το καλοκαίρι του '06 δεν ξέρω ακριβώς τι έκανε ο Staples, εγώ πανηγύριζα για την Ιταλία, αλλά το εν λόγω άλμπουμ αποτυπώνει καυτά καλοκαίρια σε τσιμεντουπόλεις δίχως αδιέξοδο ιδανικά. Η αρχή μιας σπουδαίας εν εξελίξει πορείας. {Α.Ζ.}

Tyler, The Creator - Call Me If You Get Lost (Columbia, 2021)

Το "Call Me If You Get Lost" είναι ο Tyler στην πιο ολοκληρωμένη και ώριμη μορφή του. Ύστερα από τους πειραματισμούς του "IGOR" επιστρέφει στις ρίζες του hip-hop, έχοντας τον DJ Drama στο πλευρό του, δημιουργώντας ένα ιδιότυπο mixtape που καταφέρνει να μένει πιστό στις ρίζες του, χωρίς να περιορίζεται από genres, ταμπέλες, και λοιπά τέτοια βαρετά πράγματα. Μπλέκοντας με μαεστρία soul, jazz, boom bap και electronic στοιχεία, το έβδομο άλμπουμ του καλλιτέχνη επιβεβαιώνει πως πρόκειται για έναν εκπληκτικό δημιουργό, με όραμα, τεχνική, και προσωπικό στίγμα, που μπορεί να ανανεώσει ολόκληρο το είδος, και, σαφέστατα, ξεχωρίζει ως μια από τις πιο συγκλονιστικές δισκογραφικές καταθέσεις της δεκαετίας. (ΑΑ)

Spotify Playlist

Δείτε επίσης:

Cypress Hill: «Παλιά, θα άκουγες ή hip-hop ή rock. Όχι πλέον» Ο πολύπειρος περκασιονίστας Eric Bobo σε μια εφ' όλης της ύλης συζήτηση γύρω από την συναυλιακή επιστροφή των hip-hop θρύλων στα μέρη μας, αλλά και την (hip-hop και rock) μουσική γενικότερα