Ανασκόπηση 2011: Progressive Rock / Metal

Από τους Πάνο Παπάζογλου, Κώστα Σακκαλή, 14/12/2011 @ 15:16
Τέτοια θριαμβευτική χρονιά από άποψη κυκλοφοριών και υψηλών ποιοτικών δεδομένων είχε μάλλον να εμφανιστεί από την περίοδο που πρωταγωνιστούσε το progressive rock στα μουσικά δρώμενα.-

In The Court Of The Prog Kings

Παρόλο που οι πάμπολλες κυκλοφορίες είναι που επισκιάζουν τα γεγονότα, δε μπορούμε παρά να σταθούμε σε μερικά από αυτά. Αρχικά, οι Spock's Beard είναι πλέον άλλη μπάντα για μια ακόμα φορά, καθώς εκ νέου είδαν τον ηγέτη τους να αποχωρεί, με τον Nick D'Virgillio να αφοσιώνεται σε ασχολίες που του προσφέρουν έσοδα, ενώ η πρόσληψη του Mike Mangini, μετά από πραγματικό σίριαλ, ως διάδοχο του Mike Portnoy ήταν το κυρίαρχο νέο που ξέφευγε από τα όρια του prog.

Ο Daniel Gildenlow φαίνεται πως θα ρίχνει μόνος αλάτι στο δρόμο του, καθώς είδε δύο ακόμα παλιούς συνοδοιπόρους του να εγκαταλείπουν το άρμα των Pain Of Salvation, ενώ το πιο στενάχωρο γεγονός στο χώρο δεν ήταν άλλο από τον πρόωρο χαμό του τραγουδιστή των Threshold, Mac.

Από τα σημαντικά γεγονότα δε θα έπρεπε να παραλειφθεί η είδηση της διάλυσης των Oceansize, μετά το υπέροχο περσινό "Self Preserved When The Bodies Float Up", σίγουρα ήταν κάτι που δεν περίμεναν οι οπαδοί τους, μετά από την αυξανόμενη δημοτικότητα και την εργασιομανία των Άγγλων, αλλά εν τέλει τα πράγματα δεν πήγαν όπως θα τα 'θελαν και οι ίδιοι.

Σε λιγότερο σημαντικά, αλλά σίγουρα ενδιαφέροντα ως νέα, οι Rush υπέγραψαν στην περίφημη Roadrunner Records και ετοιμάζουν υπό τη στέγη της το νέο τους δισκογραφικό πόνημα, ενώ οι King Crimson εμπιστεύτηκαν τον κατάλογό του στα έμπειρα χέρια του Steven Wilson για τις επανεκδόσεις τους και αυτός τους δικαίωσε.

The Gates Of Delirium

Πολλές και ποικίλες οι κυκλοφορίες από κλασικά και σημαντικά ονόματα του χώρου, όπως αυτές των Yes ("Fly From Here"), των Van Der Graaf Generator ("A Grounding In Numbers") ή της σύμπραξης του Robert Fripp με διάφορα εκλεκτά μέλη της King Crimson οικογένειας ("A Scarcity Of Miracles") και του Steve Hackett ("Beyond The Shrouded Horizon"), όσον αφορά τα διαχρονικά μεγαθήρια, ενώ και οι νεότερες γενιές δεν παρέλειψαν να παραδώσουν μεγάλους δίσκους, με διάθεση να παραμείνουν στο προσκήνιο και να επηρεάσουν τις εξελίξεις.

Οι Dream Theater κυκλοφόρησαν το πιο συζητημένο άλμπουμ της καριέρας τους, οι Queensryche κατάφεραν να ξεπεράσουν (προς τα κάτω) το "American Soldier", οι Fates Warning σχεδόν έβγαλαν άλμπουμ, όπως θα δούμε παρακάτω, και γενικά μάλλον το prog στη μουσική είναι ταυτόσημο του workaholic, ειδικά για τα καταξιωμένα σχήματα, με την πλειονότητα των σημαντικών ονομάτων να κυκλοφορεί νέα άλμπουμ.



The Perfect Elements

Από εντυπωσιακές κυκλοφορίες άλλο τίποτα. Οι Σουηδοί Beardfish με το "Mammoth", όνομα και πράγμα, απέδειξαν απλά και όμορφα γιατί θεωρούνται μεταξύ των κορυφαίων εκπροσώπων του σύγχρονου progressive ήχου. Το εξαιρετικό τρίτο άλμπουμ των Amplifier, με τίτλο "The Octopus", τούς βρίσκει σε μια νέα, πιο πειραματική φάση, ενώ ο Neal Morse, σταθερός στις συνεχόμενες ποιοτικές κυκλοφορίες, αποφάσισε να συνεχίσει το αυτοβιογραφικό του έργο με το "Testimony 2" και τον Mike Portnoy σταθερά στα drums. Οι έτεροι, πλέον άσπονδοι φίλοι του Portnoy, Dream Theater κατάφεραν να επανακάμψουν μετά τη φυγή ενός εκ των ιδρυτικών μελών τους και κυκλοφόρησαν το εξαιρετικό "A Dramatic Turn Of Events" με τον Mike Magnini ως μόνιμο drummer τους. Δίσκος που στέκεται σε πολύ υψηλό επίπεδο και μετατρέπει τον John Petrucci σε αδιαμφισβήτητο ηγέτη της μπάντας. Ακόμα, οι Αμερικανοί Discipline με το εκπληκτικό "To Shatter All Accord" επέστρεψαν δισκογραφικά μετά από σχεδόν 15 χρόνια, παραδίδοντας ένα σχεδόν αψεγάδιαστο άλμπουμ.



Ο Daniel Gildenlow συνεχίζει το μοναχικό δρόμο και στο "Road Salt Two", ενώ πλέον οι Pain Of Salvation μετατρέπονται και επίσημα σε «one man's band» μετά και τη φυγή των Johan Hallgren και Fredric Hermansson. Οι Wolverine επέστρεψαν μετά από μια πενταετή απουσία με το καταπληκτικό "Communication Lost", ενώ οι επίσης Σουηδοί Karmakanic συνέχισαν την παράδοση της "Flower Kings Family" και με το "In A Perfect World" κατάφεραν να συνδυάσουν την παραδοσιακή αντίληψη του prog μέσα από πιο σύγχρονες, pop διαθέσεις. Παράλληλα, οι πάλαι ποτέ Fates Warning συνοδοιπόροι με τον John Arch στα φωνητικά ενδεχομένως να προσέφεραν το κορυφαίο progressive metal άλμπουμ της χρονιάς, με τη νεοσύστατη μπάντα των παλιόφιλων Arch/Matheos να ξεπερνά κάθε προσδοκία με το "Sympathetic Resonance".

Αν υπήρχε μια μπάντα, εκτός των Arch/Matheos, στο χώρο του progressive metal που κατάφερε να ξεχωρίσει από την πρώτη στιγμή και να αφήσει το στίγμα της εξαρχής, αυτή είναι οι Leprous, το "Bilateral" των οποίων ενδέχεται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τους σύγχρονους ακροατές του ήχου. Με το μεγαλεπήβολο σχέδιο του Devin Townsend και τους τέσσερις δίσκους σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα να ολοκληρώθηκε, το "Deconstruction" ανακάτεψε τις επιρροές του, συμπεριέλαβε ένα σωρό από καλεσμένους και εν τέλει απογείωσε το όραμα του ημιπαρανοϊκού Καναδού. Ο Steven Wilson με το δεύτερο προσωπικό του άλμπουμ, "Grace For Drowning", κοίταξε με τόλμη τις King Crimson καταβολές του και παρέδωσε ένα σύνολο σε στιγμές αριστουργηματικό και για απαιτητικούς ακροατές, ενώ δε θα μπορούσε να μη γίνει αναφορά σε μια μπάντα που φέτος αύξησε σημαντικά τις μετοχές της, όπως οι Von Hertzen Brothers, των οποίων το "Stars Aligned" κέρδισε τις εντυπώσεις. Τέλος, οι Subsignal, αποτελώντας τη φυσική συνέχεια των Sieges Even, σαγήνευσαν με το δεύτερο άλμπουμ τους, "Touchstones", τους οπαδούς του λυρικού progressive rock.



Parallels

Σε περαιτέρω κυκλοφορίες που αξίζουν αναφοράς, οι Σουηδοί Evergrey έκαναν restart, αλλάζοντας σχεδόν όλη τη σύνθεση της μπάντας, με το "Glorious Collision" να είναι στη σωστή κατεύθυνση, ενώ οι Ιταλοί Eldritch δεν κατάφεραν να προσεγγίσουν επίπεδα του παρελθόντος με το "Gaia's Legacy". Από την άλλη, οι Redemption του Ray Alder, με το ποιοτικότατο "This Mortal Coil", αν και έδωσαν βαρύτητα στην πιο heavy πλευρά τους, μάλλον παραμένουν μια μπάντα για τα διαλείμματα των Fates Warning. Στο ίδιο κλίμα, και εις βάρος της μελωδικότητας που μας είχαν συνηθίσει, οι Symphony X με το "Iconoclast" μάλλον παρέμειναν στάσιμοι, όπως ίσως θα γινόταν με οποιοδήποτε συγκρότημα είχε να δημιουργήσει ένα διάδοχο άλμπουμ του "Paradise Lost".

Στην πιο μελωδική πλευρά του progressive metal ήταν οι συμπατριώτες μας Innosense που ξεχώρισαν με το εξαιρετικό ντεμπούτο άλμπουμ τους "Outcast", ενώ ο Ruud Jolie στον ελεύθερο χρόνο του από τους Within Temptation παρουσίασε ένα all-star άλμπουμ καλοπαιγμένου και συναισθηματικά έντονου prog metal με το "For All We Know". Ο δε Marius Duda έδωσε μια νέα διάσταση στο side project των Lunatic Soul, κυκλοφορώντας έναν ορχηστρικό, ταξιδιάρικο δίσκο, το "Impressions", χωρίς να ενθουσιάσει, ενώ γιόρτασε τα 10 χρόνια των Riverside με ένα επετειακό EP τριών κομματιών, το "Memories In My Head". Oι πειραγμένοι Giant Squid κυκλοφόρησαν κάτι εκ νέου άξιο αναφοράς με το "Cenotes" και οι «συγγενείς» Grayceon το επίσης πολύ ενδιαφέρον "All We Destroy", δύο άλμπουμ που ανήκουν στη γενικότερη προοδευτική νοοτροπία του χώρου.

Στο πιο τεχνοκρατικό άκρο του progressive metal οι οπαδοί του ήχου (και κυρίως των Symphony X) μπορούν να αναζητήσουν το "Obsessions" των Epysode και το "Rebel Mind" των Eumeria. Περισσότερα περιμέναμε από τους Vangough, των οποίων το "Kingdom Of Ruin" δε συνέχισε στα επίπεδα του "Manikin Parade", ενώ μάλλον αδιάφορο πέρασε το καλοπαιγμένο -αλλά μια από τα ίδια- "Heavenly Ecstasy" των Pagan's Mind.

Τέλος, στη Γηραιά Αλβιώνα το prog βασιλεύει σε δημοτικότητα, με την τοπική σκηνή να ανθίζει ως επακόλουθο, με τα νέα πολύ δυνατά άλμπουμ των Arena ("The Seventh Degree Of Separation") και Haken ("Visions") να ξεχωρίζουν και τους Pendragon να ακολουθούν από κοντά. Δε θα μπορούσε να περάσει χρονιά χωρίς ο Roine Stolt να παράγει νέα μουσική κι έτσι ήταν η σειρά των Agents Of Mercy να κυκλοφορήσουν το άρτιο μεν, πολύ αδιάφορο δε, "The Dark Forest".

Freefall

Στις απογοητεύσεις της χρονιάς, οι Queensryche συνεχίζουν να παίζουν με το μύθο τους και να κυκλοφορούν δίσκους ("Dedicated To Chaos") όχι μόνο αδιάφορους, αλλά και προκλητικά ανέμπνευστους. Οι Dredg, από την άλλη, ως μια μπάντα με art/prog rock παραστάσεις, κατάφερε μετά από τέσσερα αριστουργήματα να κυκλοφορήσει το "Chuckles And Mr. Squeezy" και να χάσει κάθε έννοια του μέτρου, όσον αφορά την pop προσέγγιση. Οι Άγγλοι Pure Reason Revolution, με το ιδανικό ξεκίνημά τους πριν λίγα χρόνια και το ελπιδοφόρο ντεμπούτο τους, δεν κατάφεραν να συνεχίσουν στα ίδια ύψη και να αντιμετωπίσουν τις προσδοκίες που έθεσαν οι ίδιοι, οπότε και ανακοίνωσαν τη διάλυσή τους.

Moving Pictures

Όπως αναμενόταν, η τριπλή συναυλία του Roger Waters στην Αθήνα στα πλαίσια της περιοδείας για το "The Wall" αποτέλεσε το συναυλιακό γεγονός της χρονιάς και εύλογα δημιούργησε μεγάλη αίσθηση. Από 'κει και πέρα, οι εμφανίσεις των Dream Theater το καλοκαίρι και η διπλή επίσκεψη των Pain Of Salvation μέσα σε ένα δεκάμηνο πρόσθεσαν λίγη παραπάνω αίγλη σε μια χρονιά με λιγότερες prog συναυλίες, στις οποίες σαφώς και θα πρέπει να αναφερθεί αυτή των Symphony X, μετά την πολυαναμενόμενη επίσκεψή τους στην Ελλάδα, οι οποίοι απέδωσαν εξαιρετικά. Στον ευρύ χώρο του σημερινού προοδευτικού ήχου, οι πιο ακραίοι Meshuggah παρέδωσαν ένα εντυπωσιακό show, ανάλογο της φήμης τους. Τέλος, έστω και ως support των Amophis, καταφέραμε να δούμε τους Leprous ζωντανά, ενώ βρίσκονται ακόμα σε ανοδική πορεία. Για του χρόνου ήδη περιμένουμε τους Psychotic Waltz με ανυπομονησία.

Breaking All Illusions

Συνολικά, ο χώρος του progressive rock ιδίως και λιγότερο αυτός του metal φαίνεται να έχει επανέλθει πλήρως στην επικαιρότητα, με συνεχείς κυκλοφορίες συγκροτημάτων που αρέσκονται να προσφέρουν στιγμές μαγείας, ανανεώνοντας τον ήχο τους και πατώντας πάνω στα μεγαθήρια των '70s. Άξιο αναφοράς και το "Heritage" των Σουηδών Opeth, το οποίο έρχεται να επιβάλλει όλα αυτά τα στοιχεία που γυρόφερναν τις παλιότερες κυκλοφορίες τους. Σε μια εποχή μουσικής νωθρότητας και συνεχούς προβολής το λιγότερο μετριοτήτων με ημερομηνία λήξεως, η ποιότητα και η διαχρονικότητα της προοδευτικής εν γένει μουσικής επικρατεί και συνεχίζει να έχει φανατικούς ακροατές και να κερδίζει νέους. Εξάλλου, όταν βγαίνουν δίσκοι από Yes, Van Der Graaf Generator, Robert Fripp, Steven Wilson, Steve Hackett κ.ά. μέσα σε μια δισκογραφική σεζόν, ξέρεις ότι ο ήχος έχει πλέον επιστρέψει. Επίσης, η έξαρση στο συγκεκριμένο χώρο δε θα μπορούσε να αφήσει ανέγγιχτη και την ελληνική σκηνή, με συγκροτήματα που φλερτάρουν είτε με την ψυχεδέλεια (Baby Guru), είτε με το altenative (Verbal Delirium) να παρουσιάζουν ποιοτικά δείγματα. Τέλος, στα πλαίσια της ολοένα και αυξανόμενης δημοτικότητας του χώρου, στο Rocking.gr εγκαινιάσαμε και συνεχίζουμε την ιδιαίτερη στήλη του ProgSession, με παρουσιάσεις δίσκων από συγκροτήματα του Progressive Rock που έμειναν μάλλον στα αζήτητα την εποχή τους, αλλά η υστεροφημία τους και η ανάπτυξη του ήχου τα δικαίωσε μετά από καιρό.



Πάνος Παπάζογλου, Κώστας Σακκαλής
  • SHARE
  • TWEET