«A Buyer's Guide»: Freddie Hubbard

Ο Freddie Hubbard γεννήθηκε στις 7 Απριλίου 1938 στην Ινδιανάπολη της Ιντιάνα και από μικρή ηλικία έδειξε το ταλέντο του στην τρομπέτα. Μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον γεμάτο μουσική, σπούδασε στο Arthur Jordan Conservatory και επηρεάστηκε από σπουδαίους μουσικούς όπως ο Clifford Brown. Στα τέλη της δεκαετίας του '50 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου γρήγορα καθιερώθηκε στη jazz σκηνή παίζοντας με καλλιτέχνες όπως ο Sonny Rollins, ο Art Blakey και ο John Coltrane. Η δεξιοτεχνία του, ο δυναμικός του ήχος και η ικανότητά του να κινείται με άνεση ανάμεσα σε hard bop, modal jazz (και γενικότερα πιο πειραματικά) και αργότερα fusion, τον έκαναν έναν από τους πιο σημαντικούς τρομπετίστες της εποχής του. Η σόλο καριέρα του απογειώθηκε τη δεκαετία του ’60, κυρίως μέσα από την Blue Note Records, και συνέχισε να εξελίσσεται για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα του στην ιστορία της jazz. Απεβίωσε το 2008.

Ο άνθρωπος ήταν μηχανή. Είχε μοτέρ μέσα του. Έχει επίσημη συμμετοχή σε πάνω από 500 κυκλοφορίες και δεν μετράμε τις προσωπικές του! Πρέπει να έχει παίξει, δώσει συνθέσεις ή βοηθήσει σε πάνω από ενάμιση χιλιάρικο δίσκους (κυκλοφορίες) συνολικά!!

Παρόλο που ο οδηγός αυτός επικεντρώνεται στους πιο σημαντικούς, αντιπροσωπευτικούς και καινοτόμους δίσκους της καριέρας του Freddie, υπάρχουν αρκετά άλμπουμ που, αν και δεν συμπεριλήφθηκαν στη βασική λίστα, αξίζουν αναφοράς. Το "The Artistry of Freddie Hubbard" (1963) είναι ένα λιγότερο γνωστό διαμάντι, που αποτυπώνει τη δεξιοτεχνία του Hubbard σε πρώιμο στάδιο. Το "Blue Spirits" (1967), μια από τις τελευταίες του δουλειές για τη Blue Note, αναδεικνύει έναν πιο σκοτεινό και ατμοσφαιρικό ήχο. Το "Hub Cap" (1961) είναι ένα εξαιρετικό δείγμα του hard bop ύφους του, με τον ίδιο να βρίσκεται σε πλήρη φόρμα. Το "Sky Dive" (1973), αν και κινείται στη fusion κατεύθυνση, παραμένει ένα από τα πιο επιτυχημένα εμπορικά άλμπουμ του και δείχνει την ικανότητά του να προσαρμόζεται σε νέα ηχοχρώματα. Το Goin' Up (1961) είναι ένα ακόμα από τα πρώιμα ηχογραφήματά του που αξίζει προσοχής, καθώς παρουσιάζει την εξέλιξή του μέσα στο κλασικό hard bop περιβάλλον. Τέλος, το "The Griffith Park Collection" (1982) είναι μια all-star σύμπραξη που φέρνει μαζί μερικούς από τους κορυφαίους jazz μουσικούς της εποχής, με τον Hubbard να ξεχωρίζει με το εκρηκτικό του παίξιμο.

Εκτός από τις σόλο ηχογραφήσεις του, ο Hubbard συμμετείχε σε αρκετές συνεργατικές δουλειές, οι οποίες αν και εξαιρετικές, δεν συμπεριλήφθηκαν στον οδηγό καθώς δεν είναι αποκλειστικά δικά του άλμπουμ. Το "Outward Bound" (1960) του Eric Dolphy τον παρουσιάζει ως βασικό μέλος, αλλά το όραμα του δίσκου ανήκει στον Dolphy. Το πειραματικό "Sing Me Α Song Οf Songmy" (1971) με τον İlhan Mimaroğlu είναι μια avant-garde σύνθεση που ξεφεύγει από το παραδοσιακό jazz πλαίσιο του Hubbard. Οι συνεργασίες του με τον Woody Shaw, "Double Take" (1985) και "The Eternal Triangle" (1988), είναι φανταστικές στιγμές για τους φίλους της τρομπέτας, αλλά ανήκουν και στους δύο καλλιτέχνες εξίσου. Παρόμοια, το "Doin’ The Thang!" (1963) του Ronnie Mathews και το "Face Τo Face" (1982) με τον Oscar Peterson δίνουν χώρο στον Hubbard να λάμψει, αλλά δεν αποτελούν προσωπικά του έργα. Τέλος, το "Feel Τhe Wind" (1988) με τον Art Blakey αναδεικνύει τη μακροχρόνια σχέση τους, αλλά παραμένει περισσότερο ένα tribute στο drumming του Blakey.

Μπορείτε να διαβάσετε και τους οδηγούς μας στους, Miles Davis, Charles Mingus, Herbie Hancock, Thelonious Monk, Ornette Coleman, Archie Shepp, Lee Morgan, Chick Corea, Wayne Shorter, Pharoah Sanders.

 

Ready For Freddie
(Blue Note, 1961)

Κανονικά θα μπορούσαμε να πούμε πως πρόκειται για άλλο ένα απαραίτητο αριστούργημα από τον κατάλογο της Blue Note και η συζήτηση να σταματήσει εκεί. Ή αν έπρεπε να συμπληρωθεί κάτι, να ήταν ότι οι μουσικοί που πλαισιώνουν τον Hubbard είναι ίσως πιο εντυπωσιακά ονόματα και από τον ίδιο. Μιλάμε για μουσικούς του εκτοπίσματος των Wayne Shorter και McCoy Tyner (αμφότεροι λίγο πριν εκτοξεύσουν τις προσωπικές τους καριέρες) αλλά και των Elvin Jones και Art Davis. Το hard bop στυλ της συγκεκριμένης δισκογραφικής βρίσκει στο πρόσωπο του Hubbard τον άνθρωπο που μπορεί να εκφράσει με τον πιο soulful τρόπο και την πιο pop αμεσότητα μουσική υψηλής συνθετικής και ερμηνευτικής ποιότητας και έναν τρομπετίστα που μαζί με τον Lee Morgan συναποτελούν την κορυφή της εποχής (ο Miles είναι ξεχωριστή περίπτωση). Μπορεί οι σημαντικότερες δουλειές που θα ακολουθήσουν στο υπόλοιπο της δεκαετίας να είναι ως sideman ("Caravan", "Blues & The Abstract Truth", "Maiden Voyage", "Out To Lunch", "Speak No Evil", "Free Jazz") αλλά τουλάχιστον το "Ready For Freddie" μπορεί να υπερηφανεύεται ότι ανήκει στο ίδιο πάνθεον και θα έπρεπε να αναφέρεται στην ίδια ανάσα. Hub-Tones (1963, Blue Note)

Red Clay
(CTI Records, 1970)

Το πρώτο άλμπουμ του Freddie που κυκλοφόρησε στην εταιρεία του Creed Taylor.  Σηματοδότησε μια μετατόπιση από τις ηχογραφήσεις με την Blue Note Records. Ήταν το άλμπουμ που καθιέρωσε το όραμα του Taylor για τη μουσική που επρόκειτο να εμφανιστεί στις δισκογραφικές του εταιρείες την επόμενη δεκαετία, αλλά και αφήνει κληρονομιά του Hubbard ως συνθέτη. Είναι το κορυφαίο funk, soul, fusion άλμπουμ του καθώς συνδυάζει την jazz με funky grooves και rock επιρροές, καθιστώντας το ένα αριστούργημα της εποχής. Είναι ζωντανό, πιασάρικο και γεμάτο από έντονα σόλο τρομπέτας που πιάνουν τον Hubbard στα καλύτερά του. H μπάντα με τους Ron Carter στο μπάσο, Lenny White στα τύμπανα, Herbie Hancock στα πλήκτρα και Joe Henderson στο σαξόφωνο είναι φανταστική! Αυτή μπορεί να είναι η καλύτερη στιγμή του Freddie Hubbard ως ηγέτη μπάντας, καθώς ενσωματώνει και χρησιμοποιεί όλες τις δυνάμεις του ως συνθέτης, σολίστ και frontman. Πολλές δυναμικές και λυρικές στιγμές που αναδεικνύουν την εκφραστικότητα της τρομπέτας του. Είναι μια απόδειξη της εφευρετικότητας του και της δυνατότητάς του να εξελίσσεται μουσικά. Συνεχίζει να εμπνέει και να εκπλήσσει ακόμα και τώρα. Είναι από τα καλύτερα όλων των εποχών και παραδόξως δεν έχει τιμηθεί όσο άλλα σε λίστες και κορυφές.

 

Breaking Point
(Blue Note, 1964)

Η παρέα με μουσικούς που έσπρωξαν τα όρια της jazz παραπέρα (Coleman, Coltrane, Dolphy) ή απλά η επιρροή της εξέλιξης της jazz φαίνεται πλέον αφού ο Hubbard δοκιμάζει να γίνει πιο κοφτερός στη μουσική του, τουλάχιστον στην πρώτη πλευρά του βινυλίου. Η τρομπέτα του δεν ακολουθεί απαραίτητα εξίσου προσιτές μελωδικές γραμμές ενώ και οι υπόλοιποι μουσικοί φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη ελευθερία για να φύγουν από την παραδοσιακή ανάπτυξη της μουσικής, κι ας μην ξεφεύγουν ποτέ προς την free jazz. Η δεύτερη πλευρά περιλαμβάνει δύο πανέμορφα μπλουζ και μία πιο τυπική hard bop σύνθεση. Η άριστη επικοινωνία με τον σαξοφωνίστα James Spaulding συνεχίζεται, ο Joe Chambers στα drums κάνει ένα εντυπωσιακό ντεμπούτο στη δισκογραφία αλλά αν περισσότερο εκπλήσσουν κάποιοι είναι οι Eddie Khan και Ronnie Matthews σε μπάσο και πιάνο αντίστοιχα, που παρότι ονόματα δεύτερης γραμμής στην ιστορία της jazz, είναι σημαντικότατοι στο δίσκο αυτό.

Straight Life
(CTI Records, 1971)

Εδώ κρύβεται η ενέργεια και η εκφραστικότητα της (jazz) τρομπέτας. Είναι ο πιο δυναμικός δίσκος του σπουδαίου αυτού καλλιτέχνη. Το άλμπουμ περιέχει μόνο τρία κομμάτια, αλλά κάθε ένα από αυτά είναι ένα εκρηκτικό ταξίδι γεμάτο ρυθμό και πάθος, με το ομότιτλο κομμάτι να φτάνει τα 17 λεπτά αυτοσχεδιασμού και έντασης. Απολαμβάνουμε μια συνεργασία γιγάντων της jazz, με τον Hubbard να πλαισιώνεται μεταξύ άλλων και από τον George Benson στην κιθάρα, τον Herbie Hancock στα πλήκτρα, τον Ron Carter στο μπάσο και τον Joe Henderson στο σαξόφωνο. Ακαταμάχητο και απρόβλεπτο. Έχει και funk, έχει και latin, έχει και παραδοσιακές φόρμες, είναι ένα εκπληκτικό fusion. Ρε λέμε είναι ένας ύμνος στην ελευθερία της έκφρασης και στην δημιουργική τόλμη του Freddie. Δεν είναι πολύ εύκολο άκουσμα, αλλά μπορεί να εξηγήσει γιατί είναι τόσο σπουδαίος τρομπετίστας και γιατί γεννήθηκε για να φυσά! 

 

Open Sesame
(Blue Note, 1960)

Θα μπορούσε να είναι και στις πιο πάνω θέσεις/ενότητες. Συνεχίζει και εξελίσσει την (κομψότητα της)  bebop.  Να το πούμε ότι έχει επιπλέον ενέργεια (δηλαδή hard bop); Ε βέβαια! Ήταν ουσιαστικά το ντεμπούτο του. Έδειξε πρακτικά ποιος είναι και που το πάει. Ήδη από αυτό το πρώτο του βήμα ο Hubbard δείχνει την τεράστια δεξιοτεχνία και το δημιουργικό του ταλέντο. Ο Hubbard πλαισιώνεται από εξαιρετικούς μουσικούς, όπως ο σαξοφωνίστας Tina Brooks και ο πιανίστας McCoy Tyner, οι οποίοι προσδίδουν βάθος και χαρακτήρα στις συνθέσεις. Η ποικιλία στους ρυθμούς και στις διαθέσεις των κομματιών, από έντονα έως λυρικά, αναδεικνύει την ικανότητα του Hubbard να εκφράζει μια ευρεία γκάμα συναισθημάτων. Είναι αδιαμφισβήτητα ένα κλασικό διαμάντι της jazz και όχι μόνο μουσικής, που αποκαλύπτει την αρχή μιας λαμπρής καριέρας και την αφοσίωση του καλλιτέχνη, συνθέτη, αρτίστα στη μουσική αρτιότητα. Μεταξύ μας, εδώ έχει πινελιές του Miles Davis, αλλά με ένα αρκετά δικό του στυλ.

Hub-Tones
(Blue Note, 1962)

Ίσως πιο γνωστό και εμβληματικό για το εξώφυλλό του, ένα εξαίσιο δείγμα του πώς η δουλειά του Reid Miles για την Blue Note άλλαξε για πάντα το graphic design, το "Hub- Tones" ενισχύει την εικόνα του Hubbard ως ενός τρομπετίστα με απίστευτο εκφραστικό εύρος και μία μοναδική «φωνή» στον κόσμο της jazz. Παρά την καλή χημεία του με τον James Spaulding στο σαξόφωνο, τo πιάνο του Hancock είναι σαφώς ο άλλος πόλος προσοχής στο συγκεκριμένο δίσκο με τόσο διαφορετικό ήχο και παίξιμο από αυτό του McCoy Tyner στο "Ready For Freddie". Αυτό σε ένα βαθμό διαμορφώνει και το συνολικό χαρακτήρα του δίσκου ως πιο «στρογγυλό» και λιγότερο τολμηρό. Αριστουργηματικό, όμως, σε κάθε περίπτωση.

The Hub Of Hubbard
(MPS, 1970)

Η δεκαετία του 60 τελειώνει και ο Hubbard έχει υπάρξει σημαντικό μέρος της εξέλιξής της. Παρόλα αυτά, ο ίδιος φαίνεται να κοιτάζει πιο πίσω και να δημιουργεί έναν δίσκο που θα μπορούσε να είχε κυκλοφορήσει και μία δεκαετία πριν. Αυτό πάντως, με την σημερινή απόσταση του χρόνου να ισοπεδώνει το συγκυριακό κομμάτι της μουσικής, δε φαίνεται στο "Hub Of Hubbard" που αποτελεί άλλη μία χαρακτηριστική δουλειά του. Τόσο όσο και σε όλες τις δουλειές του, αξίζει να προσέξει ο ακροατής πόσο εύκολα και με ακρίβεια μπορεί να γυρνάει το παίξιμό του από swing φρενίτιδα σε soulful συναίσθημα και όλα τα ενδιάμεσα, όντας απόλυτα πειστικός σε όλη την πορεία.

 

First Light
(CTI Records, 1971)

Αυτό το άλμπουμ κέρδισε Grammy για το "Best Jazz Performance By A Group". Είναι ένα από τα άλμπουμ όπου ο Hubbard ξεδιπλώνει το πιο λυρικό και εκλεπτυσμένο ύφος του, απομακρυνόμενος από τον παραδοσιακό hard bop ήχο του. Ίσως ένα από τα καλύτερα άλμπουμ τρομπέτας με προσανατολισμό στις μπαλάντες. Ο άνθρωπος βάζει την ψυχή του σε κάθε κομμάτι. Αν είσαι ή γίνεις φανατικός θα ακούσεις την ωρίμανση του Hubbard, κάτι που πολλοί σκληροπυρηνικοί βέβαια λατρεύουν, αλλά το πιο απλό κοινό ίσως δεν αντιληφθεί αμέσως. Όπως και να το δει κανείς είναι η τέλεια επιλογή για όποιον θέλει να εντρυφήσει στις πιο πολυδιάστατες και εκλεπτυσμένες πλευρές του καλλιτέχνη τούτου. Και πως να μην, αφού έχει ορχήστρα, η οποία του δίνει έναν μοναδικό, πλούσιο ήχο, που δεν συναντάται συχνά στα άλλα άλμπουμ του. Ο Don Sebesky, κορυφαίος ενορχηστρωτής και παραγωγός της εποχής, ανέλαβε και πρόσθεσε στρώματα από πνευστά, έγχορδα και επιπλέον κρουστά, δημιουργώντας μια απίθανη ατμόσφαιρα. Φοβερή μουσικότητα.

 

Sweet Return
(Atlantic, 1983)

Είμαστε στην δεκαετία του ογδόντα! Πραγματικά έκανε μια γλυκιά επιστροφή αφού πέρασε μεγάλο μέρος της προηγούμενης δεκαετίας σε μια εμπορική κορύφωση αλλά ένα καλλιτεχνικό ναδίρ.. Όπως και να το κάνουμε οι δίσκοι από το από πάνω (1971,72) και μετά, δεν ήταν τόσο καλοί. Δέκα χρόνια και βάλε, θα βρεις όμορφα κομμάτια και στιγμές, αλλά ούτε με έκπτωση, δεν προτείνονται (άλλοι) δίσκοι. Εδώ όμως ευτυχώς κάτι έγινε. Και μάλλον ήταν η έκπληξη, καθώς και τις επόμενες δεκαετίες δεν είχε την παραμικρή άνοδο ή αναλαμπή. Έχει μερικές εξαιρετικές στιγμές και καλογυρισμένες εκτελέσεις, αλλά δεν συγκρίνεται με τις δυνατές κυκλοφορίες της κορυφαίας περιόδου του. Είναι καλός δίσκος συνολικά. Η παραγωγή του έχει την πιο καθαρή και γυαλισμένη αισθητική της εποχής. Ακούς καθαρά πώς ο θρύλος αυτός προσάρμοσε τον ήχο του στην εποχή, χωρίς fusion στιγμές, αλλά με την επιστροφή του στις jazz ρίζες του. Ηταν επιτακτικό να γίνει. Έπρεπε να θυμίσει και να θυμηθεί ποιος είναι.

 

Gleam
(CBS/Sony Records, 1975)

Θα μιλάγαμε, για τα δύο live άλμπουμ "The Night of the Cookers" (1965) που τον βρίσκουν σε μια εξαιρετική περίοδο παίζοντας σε ένα ακατέργαστο και μερικές φορές χαοτικό περιβάλλον. Είναι και με τον Lee Morgan, σαν να κάνουν μάχες τρομπέτας. Είναι όμως δύσκολα και δεν είναι τόσο εκλεπτυσμένα όπως τα "Keystone Bop" (που αφορούν 3 ζωντανές ηχογραφήσεις (άρα και κυκλοφορίες) ενός ΠΣΚ!) σε ένα οικείο χώρο και με μια πολύ σωστή και κοντινή πρόταση (εμπειρία) της δουλειάς του τότε, που ούτε γι’ αυτά μιλάμε (είδες πως ξεφύγαμε, αλλά τα παρουσιάσαμε!). Αλλά μιλάμε για το "Gleam" που κυκλοφόρησε αρχικά μόνο στην ιαπωνική αγορά και είναι αρκετά δύσκολο να βρεθεί, γεγονός που το καθιστά ένα σπάνιο διαμάντι για οπαδούς και αγοραστές. Ο Hubbard εξερευνά νέες ηχητικές υφές, συνδυάζοντας στοιχεία funk, ηλεκτρονικής μουσικής και jazz, δημιουργώντας έναν ήχο που είναι ταυτόχρονα καινοτόμος και προκλητικός. Πειραματίζεται με την τότε νέα jazz fusion σκηνή, δίνοντας μια εκρηκτική, γεμάτη ενέργεια ατμόσφαιρα, ενώ διατηρεί τεχνική δεξιοτεχνία και  ιδιαίτερο τόνο στην τρομπέτας. Τέλος, έχει κομμάτια που δεν θα βρεις αλλού.