Το rock των καθισμένων

Η αλήθεια είναι πως μετά τη μεγαλειώδη εμφάνιση του Steven Wilson στο κεφάλι μου υπάρχουν πράγματα που έχουν να κάνουν μόνο με αυτόν: με το πόσο σπουδαία ήταν η παράσταση που είδαμε, με το πόσο σημαντικός είναι αυτός ο καλλιτέχνης και με το τι μουσικές έχει γράψει. Τα αναλύσαμε, όμως, όλα αυτά διεξοδικά τις προηγούμενες ημέρες: με report της συναυλίας, με το άρθρο του Μάνου, με τον οδηγό για τη δισκογραφία των Porcupine Tree. Πάντα μπορούμε να βρούμε κάτι περισσότερο να πούμε, αλλά νομίζω πως θα είναι λίγο υπερβολή.

Θα σταθώ μόνο στην ερώτηση που μου έκανε ένας καλός φίλος και έχει δίκιο να τη θέτει ως προβληματισμό: «Γίνεται να ονομάζουμε ως rock 'n' roll συναυλία της χρονιάς ένα show στο οποίο ο κόσμος είναι καθιστός;» Κι αν όντως ισχύει, τι σημαίνει αυτό;

Η αλήθεια είναι πως δεν το είχα σκεφτεί. Πιθανόν να το βλέπω έτσι, μην έχοντας τις ανοχές και αντοχές που είχα πριν δεκαπέντε χρόνια, αλλά δεν ήταν αυτός ο λόγος για τον οποίο θεωρώ το show που έδωσε ο Wilson ως το πιθανότατα καλύτερο που θα δούμε φέτος στη χώρα μας.

Στην πραγματικότητα, είμαι βέβαιος πως οι εντυπώσεις που θα αποκόμιζε ο κόσμος αν ήταν όρθιος κι όχι καθιστός, θα ήταν πάνω-κάτω οι ίδιες, με μόνη διαφοροποίηση το ότι δεν θα μπορούσαν όλοι να βλέπουν τόσο καλά τα όσα διαδραματίζονταν επί σκηνής και πιθανότατα ένας συνηθισμένος συναυλιακός χώρος θα υστερούσε σε κάποια τεχνικά θέματα, όπως στο να υποστηρίξει τον εντυπωσιακό quadraphonic ήχο.

Από την άλλη, το συναίσθημα που προκύπτει από μια συναυλία είναι πάντα - σε μεγάλο βαθμό - υποκειμενικό. Για κάποιους δεν είναι τόσο σημαντικό κριτήριο η δεξιότητα των μουσικών, η ευκρίνεια του ήχου, το όλο στήσιμο ή τα οπτικά εφέ. Ούτε η εν λόγω συναυλία μπορεί να κατάφερε να υποκαταστήσει αυτό που ένιωσε κάποιος που είδε πριν δεκαπέντε χρόνια τον Wilson με τους PorcupineTree, στο Ρόδον. Τίποτα από αυτά δεν μπορούν να μειώσουν τα όσα έλαβαν χώρα στο συγκεκριμένο live.

Προσωπικά, εισέπραξα κάτι περισσότερο. Ένιωσα σαν ο Wilson να ενώνει τα πολλά διαφορετικά επιμέρους είδη της rock μουσικής που απέδωσε μέσα από τα τραγούδια του. Υπήρχαν pop στιγμές, υπήρχαν και metal στιγμές, υπήρχαν ψυχεδελικές στιγμές, υπήρχαν και progressive στιγμές και η μετάβαση από το ένα στο άλλο ήταν αβίαστη και ομαλή.

Όπως, επίσης, το ίδιο ένιωσα όταν μας μιλούσε για τους αγαπημένους του μουσικούς: τον Zappa, τον Miles Davis, τον Bowie και τον Prince. Ονόματα που πολύς κόσμος στο θέατρο (συμπεριλαμβανομένου κι εμού), πιθανόν να μην έχει ψάξει ή εκτιμήσει όσο θα έπρεπε. Την προηγούμενη φορά που τον είδα, στο Royal Albert Hall του Λονδίνου, είχε κάνει ειδική μνεία στον Robert Fripp (που βρισκόταν εκεί να τον θαυμάσει), ενώ ο ίδιος τύπος κάνει remixing σε άλμπουμ των Jethro Tull και των Gentle Giant, αλλά γράφει και μουσική με τον Mikael Akerfeldt.

Σε αντίθεση με την περιχαράκωση της «δικής μας» μουσικής και της «μουσικής των άλλων» που έχουμε μάθει να ακούμε, αυτό είναι κάτι διαφορετικό και πολύ σπουδαίο κατ’ εμέ. Καλώς ή κακώς, το αν ήμασταν καθισμένοι ήταν πολύ δευτερεύον σε σχέση με όσα εκτυλίχθηκαν...

Την ίδια ώρα που εμείς βλέπαμε αυτό το show καθιστοί, ο κόσμος της (rock) μουσικής ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με έναν τύπο που (προς το παρόν) καθηλώνει αποδίδοντας ο ίδιος καθιστός επί σκηνής. Όσα δεν έκανε ο Axl Rose εδώ και είκοσι χρόνια έχει βαλθεί να τα κάνει σε λίγους μήνες...

Βλέποντας τα video που κυκλοφορούν στο internet και διαβάζοντας όσα μεταφέρουν αυτοί που παρευρέθηκαν στις συναυλίες των GNR και των AC/DC, οφείλουμε να του βγάλουμε το καπέλο.

Μπορούμε να μπούμε σε ατέρμονες συζητήσεις ηθικολογίας, τόσο για το reunion των GNR, όσο και για την επιλογή του Axl από τους AC/DC. Δεν θα βγάλουν πουθενά, γιατί ποτέ δεν θα μάθουμε όλες τις πλευρές των ιστοριών και μόνο να σπεκουλάρουμε μπορούμε αναφορικά με τα κίνητρα του κάθε εμπλεκόμενου ή τα όσα έλαβαν χώρα ενδιάμεσα. Ο καθένας έχει και διαφορετικό τρόπο με τον οποίο ζυγίζει αυτά τα πράγματα.

Ο ίδιος ο Axl δίνει στην πράξη τις απαντήσεις του. Και τα τραγούδια των Guns και αυτά των AC/DC τα αποδίδει καλύτερα από όσο πολλοί περίμεναν και στο κάτω-κάτω, το ειδικό βάρος το έχει ακόμα. Από τη στιγμή που δεν το πήραν απόφαση να αποσυρθούν, οι AC/DC μάλλον έκαναν την καλύτερη επιλογή, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος.

Αν δεν είχα κάνει ήδη τα πλάνα μου για συναυλιακά ταξίδια στο εξωτερικό, θα έβαζα τους AC/DC με τον Axl πολύ ψηλά στις προτεραιότητές μου και ομολογώ πως η κίνηση της μαζικής επιστροφής εισιτηρίων στο Werchter πραγματικά με κάνει να απορώ. Όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο μου μοιάζει με κίνηση εντυπωσιασμού, παρά ουσίας.

Κοίτα να δεις που ένα από τα καλύτερα show εκεί έξω γίνεται με τον κόσμο καθισμένο σε θεατρικά καρεκλάκια και όλα τα φώτα της δημοσιότητας τα έχει ένας τύπος που τραγουδάει καθισμένος.

Να είναι ότι γερνάει το rock ακροατήριο ή ότι γερνάνε οι rock stars; Ή και τα δυο; Ή μήπως πρόκειται απλώς περί διαβολικής σύμπτωσης; Όλα τα παραπάνω και τίποτα από όλα αυτά...