Μια καφκική πραγματικότητα εντός του RPI

ProgSession #77: Jumbo

Από τον Σπύρο Κούκα, 31/07/2024 @ 11:05

 Σε ένα παρελθόν που όσο κοντινό φαντάζει, τόσο μακρινό είναι στην πραγματικότητα, οι περιπτώσεις δημιουργών και των έργων τους που παρέμειναν στις σκιές της λησμονιάς φαντάζουν αμέτρητες. Τα γρανάζια της μουσικής βιομηχανίας ανταποκρίνονται κυρίως στη φήμη και το χρήμα, με το ταλέντο και τη σκληρή δουλειά να μην αρκούν για τη μακροημέρευση των καλλιτεχνών και συγκυρίες να ορίζουν το μέλλον τους. Ωστόσο, με το χρόνο ως αντικειμενικότερο κριτή, τα μουσικά πονήματα των αφανών ηρώων υπάρχουν, περιμένοντας να αποκαλύψουν τη μαγεία τους σε αυτούς που θα τα ανακαλύψουν.

Είτε το όνομα της στήλης ερμηνευθεί ως ένα παιχνίδισμα των λέξεων prog και session, είτε - στην αρχική του πρόθεση - ως μια αφηρημένη ένωση των progress και obsession, ο δικός μας ρόλος, εκείνος του ανήσυχου ρέκτη, δεν αλλάζει. Έτσι, θα παρουσιάζουμε ανά τακτά (ή και όχι τόσο) χρονικά διαστήματα, το έργο ενός δημιουργού από το ευρύτατο φάσμα και την κληρονομιά του progressive rock, που - συνήθως - δεν κατάφερε να ξεφύγει ενός cult συλλεκτικού επιπέδου.

Days of progressive past Vol. 77:

Παρά το γεγονός πως συνήθως το ερέθισμα για το κάθε άρθρο της στήλης είναι αρκετά ξεκάθαρο, υπάρχουν φορές που αυτό δεν προκύπτει εντελώς οργανικά. Στην προκειμένη, η επαναπροσέγγιση των γραπτών ενός εκ των πιο αγαπημένων συγγραφέων, του βασανισμένου Franz Kafka, υπήρξε η αφορμή για την εκ νέου αναζήτηση της Rock Progressivo Italiano σκηνή. Πως αλλιώς να συνέβαινε, άλλωστε, όταν οι αναφορές στο σπουδαίο καφκικό έργο της «Μεταμόρφωσης» υπάρχουν διάχυτες στη σουίτα που ξεχωρίζει του δεύτερου άλμπουμ των Ιταλών Jumbo, σχήμα το οποίο θα μας απασχολήσει αυτήν τη φορά. Κατά τα λοιπά, η πεσιμιστική, ανθρωποκεντρική αλλά και με έντονο κοινωνικό σχόλιο, πένα του Τσέχου συγγραφέα δεν ενδείκνυται για λιγόψυχους, καθώς συνήθως το εκάστοτε έργο του έχει ιδιότητες ψυχικής κάθαρσης στο βίο του αναγνώστη.

Η folk συνιστώσα από την πρωτεύουσα της μόδας

Η αφήγηση του υποβάθρου των Jumbo, περί ου ο λόγος, ξεκινάει το 1969, με τον Alvaro "Jumbo" Fella να ιδρύει ένα αρκετά ριζοσπαστικό, ως προς τον ήχο του, σχήμα. Μακριά από την δημιουργική εξωτερίκευση των υπολοίπων σχημάτων του RPI σιναφιού της εποχής, οι Jumbo θα διέθεταν μια ξεκάθαρη τάση προς τους folk ήχους, μια καθοριστική μελωδικότητα στο προοδευτικών υφάνσεων hard rock τους, αλλά και μια χαρακτηριστική φωνή, η οποία θα ερμήνευε με το δικό της τρόπο τους έντονους, κοινωνικούς κατά βάση, στίχους.

Το 1972 θα αποτελούσε την κομβική χρονιά για τα πεπραγμένα των Jumbo. Το ομότιτλο ντεμπούτο τους - κάτι σαν προσωπικό άλμπουμ του Alvaro Fella - θα ερχόταν στο φως καταρχάς, παρουσιάζοντας ένα τραχύ heavy folk με τα φωνητικά του Fella να ξεχωρίζουν, αλλά κι ένα όμορφο στο μάτι layout. Τα σπουδαιότερα, όμως, θα έρχονταν μερικούς μήνες αργότερα, με το δεύτερο άλμπουμ της μπάντας να φανερώνει ένα τεράστιο δημιουργικό άλμα, σε μονοπάτια που τέμνονταν με εκείνα των Jethro Tull της εποχής.

Jumbo - DNA (Philips, 1972)

Ως σεξτέτο πλέον, οι Jumbo θα έφταναν στο αποκορύφωμα των μουσικών τους δυνατοτήτων με το "DNA". Με ένα αδιαμφισβήτητα προοδευτικό μανιφέστο και τα τραχιά, ένρινα φωνητικά του Fella να ξεχωρίζουν σε ολόκληρο το RPI, οι Jumbo θα παρέδιδαν ένα εξεζητημένο πόνημα. Με εκτεταμένα ακουστικά μέρη, έντονη χρήση πλήκτρων παντός είδους, και στιχουργική που εκτεινόταν από συγγραφικά αριστουργήματα (βλ. παραπάνω) έως κοινωνικές αναζητήσεις για τα προβλήματα της καθημερινότητας και τη ψυχική καταπόνηση που εκείνα επιφέρουν, μονάχα εύκολο δεν κρίνεται το άκουσμα του συνόλου του δίσκου.

Ο Fella ξεχωρίζει εύκολα για την ερμηνευτική του προσέγγιση, μια προσέγγιση που αποκλίνει τόσο έντονα από εκείνη σχημάτων όπως οι Premiata Forneria Marconi ή οι Museo Rosenbach, ενώ το μουσικό μέρος έχει σαφώς πιο πολλές κοινές συνισταμένες με μπάντες όπως οι Jethro Tull, και τη χρήση του Hammond να έρχεται κυρίαρχη. Εμβληματικό τραγούδι του δίσκου προφανώς στέκεται το εναρκτήριο, άνω των 20 λεπτών "Suite Per il Sig. K", ένα πραγματικό έπος που αλλάζει διαθέσεις, από prog σε folk, jazz και blues κατά το δοκούν, δίχως τα υπόλοιπα, πιο «γήινα» σε έκταση και εναλλαγές, τραγούδια να υπολείπονται.

Τί ακολούθησε;

Το "Vietato Ai Minori Di 18 Anni?", που ακολούθησε την επόμενη χρονιά, θεωρείται από πολλούς ακόμη καλύτερο του "DNA", μια προοδευτική εκδοχή των Crosby, Stills & Nash υπό ένα ιταλικό πρίσμα. Σαφώς προτεινόμενο, έχει εντονότερες Pink Floyd απολήξεις και φαντάζει το ιδανικό κύκνειο δημιουργικό άσμα της μπάντας. Το αναφέρουμε ως τέτοιο, αφού το "Violini D’ Autunno" του 1983, δεν αξίζει το χρόνο σας, όντας ένα pop/funk υβρίδιο με κακό ήχο και φτωχές ιδέες.

Αφορμή, όμως, για αυτό το κείμενο υπήρξε και η κυκλοφορία του ζωντανού "Live In Caremma 2023" άλμπουμ φέτος το Μάιο, ένας δίσκος που έχει αιχμαλωτίσει όμορφα την εμφάνιση της μπάντας στο Prog & Frogs Festival, αποδίδοντας το εμβληματικό "Vietato…" στην ολότητα του. Αν το βρείτε, το αποκτάτε δίχως δισταγμό.

YouTube 

  • SHARE
  • TWEET