Lunatic Soul: «Οι οπαδοί του progressive rock είναι συχνά πιο συντηρητικοί»

Απολύτως λογικά, η πλειονότητα των ακροατών γνωρίζει τον Mariusz Duda από τους Riverside, τα όσα υπέροχα έχει προσφέρει και τα όσα σπουδαία έχει καταφέρει μαζί τους, και δη ορμώμενος από μια χώρα σαν την Πολωνία. Παράλληλα, όμως, εδώ και δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια έχει δημιουργήσει τους Lunatic Soul, ένα solo project το οποίο ναι μεν έχει αναπόφευκτα κοινά χαρακτηριστικά με την βασική του μπάντα, αλλά έχει πολλά στοιχεία που το διαφοροποιούν, τόσο σε επίπεδο επιρροών όσο και σε επίπεδο δημιουργίας και κατεύθυνσης.

Φτάνοντας στο 8^ο άλμπουμ με τους Lunatic Soul με τίτλο 'The World Under Unsun", o Mariusz μοιάζει έτοιμος να ρίξει στο τραπέζι τα πιο δυνατά χαρτιά του, ώστε να καταστήσει το εν λόγω εγχείρημα εντελώς ανεξάρτητο, αυτόνομο και διαφοροποιημένο. Κι ολοκληρώνει την ιστορία που ξεκίνησε με το πρώτο άλμπουμ - ήτοι και τον πρώτο μεγάλο κύκλο του project - με έναν εμφατικό τρόπο: με ένα διπλό άλμπουμ, 90 λεπτών μουσικής, στο οποίο προσπαθεί να χωρέσει όλες τις επιμέρους εκφάνσεις που έχει παρουσιάσει ως σήμερα.

Γιατί 90 λεπτά κι όχι λιγότερα; Γιατί χρειάστηκαν 5 χρόνια; Πως διαφοροποιούνται δομικά οι Lunatic Soul από τους Riverside; Τι τον ενοχλεί στο progressive rock; Πως επιβιώνει ένα σχήμα που δεν δίνει συναυλίες; Σκοπεύει να αλλάξει αυτό; Σε ποιο κοινό απευθύνεται το νέο άλμπουμ; Γιατί το κίνητρό του δεν είναι τα λεφτά και πολλά ακόμα ερωτήματα απαντώνται στις παρακάτω γραμμές από τον πάντα υπέροχο Mariusz Duda. Έναν πραγματικό καλλιτέχνη και κυρίως έναν εξαιρετικό άνθρωπο.

Έχει περάσει καιρός, Χρήστο…

Ναι, όντως πάει καιρός. Αλήθεια, θυμάσαι την τελευταία φορά που κάναμε συνέντευξη;

Όχι!

Ήταν σε ένα μικρό δωμάτιο, στο χώρο όπου παίξατε στην Αθήνα (σ.σ.: στο Gagarin) κατά τη διάρκεια της περιοδείας "Wasteland", μόλις λίγες μέρες πριν όλος ο κόσμος μπει σε καραντίνα λόγω του COVID. Και θυμάμαι που ανησυχούσαμε για αυτό που ερχόταν…

Α ναι, ήταν η περιοδεία που μας κυνηγούσε ο COVID...

Μάλιστα, τότε μου έδειξες για πρώτη φορά το εξώφυλλο του νέου τότε άλμπουμ των Lunatic Soul, του "Through Shaded Woods", και μου μίλησες για το concept του και για όλες τις πληροφορίες που δεν είχες μοιραστεί ακόμα δημόσια. Και πεντέμισι χρόνια μετά, αφού όλοι μας περάσαμε πράγματα που δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε, είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για ένα ακόμα νέο άλμπουμ των Lunatic Soul.

Όταν κοιτάς το χρόνο που περνάει, είναι κάπως τρομακτικό, έτσι; Αυτά τα πέντε χρόνια πέρασαν έτσι απλά, χωρίς να το καταλάβουμε. Αλλά, τουλάχιστον, είναι καλό να διατηρείς κάποιες σχέσεις, μουσικές σχέσεις, όπως αυτή εδώ. Και από ό,τι βλέπω, εξακολουθείς να φροντίζεις να αγοράζεις φυσικά προϊόντα (σ.σ. : βλέποντας τα CD πίσω μου). Δεν μιλάμε μπροστά από έναν τοίχο που έχει ένα μεγάλο λογότυπο του Spotify, κι αυτό είναι υπέροχο...

(γέλια) Αγαπώ τα φυσικά προϊόντα και φαντάσου ότι είμαι λάτρης και των βινυλίων. Αυτό είναι μόνο ένα μικρό μέρος από τα CD... Στην πραγματικότητα, έχω ένα πρόβλημα αποθήκευσης στο σπίτι μου που πρέπει να λύσω...

Μπορώ να το φανταστώ. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι συλλέκτης δίσκων όπως μερικοί διάσημοι μουσικοί, αλλά από καιρό σε καιρό αγοράζω μερικούς, απλά όχι συνεχώς όπως μερικοί άνθρωποι. Δυστυχώς, δεν έχω αρκετό χώρο στο σπίτι μου.. Είναι, όμως, προνόμιο για μένα όταν οι άνθρωποι μας έχουν στα σπίτια τους, στις μουσικές συλλογές τους.

Ξέρεις, είναι πάντα χαρά μου να έχω την ευκαιρία να μιλήσω μαζί σου, γιατί αγαπώ όλα τα έργα σου, λίγο-πολύ, για πάνω από 20 χρόνια. Και φαντάζομαι δεν θα σε εκπλήξει το γεγονός ότι το καινούργιο σου άλμπουμ δεν αποτελεί εξαίρεση... Μου αρέσει πολύ το καινούργιο Lunatic Soul και ανυπομονούσα να μιλήσουμε γι' αυτό.

Ευχαρίστησή μου!

Αυτό το άλμπουμ είναι κάτι σαν το "best of" της συνολικής πορείας των Lunatic Soul. Ήθελα να συνοψίσω όλα τα είδη στα οποία ανήκουν οι Lunatic Soul και νομίζω ότι τα κατάφερα

Έχω την αίσθηση ότι είναι ένα πολύ σημαντικό άλμπουμ για σένα, κρίνοντας από όσα διάβασα στο δελτίο τύπου. Και επίσης από το γεγονός ότι είναι τόσο μεγαλεπήβολο. Είναι όντως τόσο σημαντικό για σένα; Κι αν ναι, γιατί;

Αυτό είναι το τελευταίο κεφάλαιο της ιστορίας «Circle of Life and Death». Επίσης, είναι το πρώτο διπλό άλμπουμ στην καριέρα μου... (γέλια). 90 λεπτά μουσικής, είναι πολλά. Και δεν μιλάμε για 90 λεπτά που περιλαμβάνουν την κανονική κυκλοφορία και τα επιπλέον τα bonus tracks. Μιλάμε για ένα κλασσικό, διπλό άλμπουμ. Και το οποίο μιλάει για σημαντικά πράγματα. Διότι, επέλεξα να πω σημαντικά πράγματα. Πιστεύω ότι αυτό το άλμπουμ είναι κάτι σαν το «best of» της συνολικής πορείας των Lunatic Soul. Ήθελα να συνοψίσω όλα τα είδη στα οποία ανήκουν οι Lunatic Soul και νομίζω ότι τα κατάφερα.

Θέλω να πω πως είναι κάτι σαν το εκθεσιακό αυτοκίνητο. Αν θέλεις να δείξεις σε κάποιον τι είναι το Lunatic Soul, αν κάποιος σου πει «Θα ήθελα να τσεκάρω αυτό το project των Lunatic Soul. Τι θα μου πρότεινες να ακούσω;», νομίζω ότι το πρόσφατο άλμπουμ θα ήταν μια εξαιρετική είσοδος σε αυτόν τον κόσμο, γιατί περιέχει όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία.

Ναι, συμφωνώ με αυτό. Και έχω μια ερώτηση σχετικά με αυτό αργότερα. Αλλά πρώτα, ας μιλήσουμε για τις ηχογραφήσεις και το mastering του άλμπουμ, γιατί διήρκεσαν από το 2021 έως το 2025, το οποίο φαίνεται υπερβολικά μεγάλο διάστημα, ειδικά σε μια εποχή που όλα γίνονται τόσο γρήγορα. Είναι αυτό το άλμπουμ στο οποίο έχεις δουλέψει περισσότερο από κάθε άλλο; Και γιατί χρειάστηκε τόσο πολύ χρόνο;

Πέντε χρόνια! Λοιπόν, ας θυμηθούμε ότι, δυστυχώς, έπρεπε να κάνω ένα διάλειμμα από το ένα Lunatic Soul άλμπουμ στο άλλο, κυρίως λόγω της μπάντας Riverside… (γέλια). Κυκλοφορήσαμε άλμπουμ και βγήκαμε σε περιοδεία, όπου δώσαμε περίπου εκατό συναυλίες. Δυστυχώς, δεν καταφέραμε να φτάσουμε στην Ελλάδα αυτή τη φορά, αν θυμάμαι καλά…

Όχι, ήρθατε εδώ για το «ID.Entity»…

Ω, ήρθαμε; Εντάξει, αλλά εσύ δεν ήρθες τότε! (γέλια)

Φυσικά και ήμουν εκεί!

Εντάξει! Ε, τότε δεν ήρθες να με βρεις να μιλήσουμε!

Δεν ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι, παίζοντας βιντεοπαιχνίδια. Έκανα κάτι αυτά τα πέντε χρόνια

Δεν εξαρτιόταν από μένα…

Εντάξει, κατάλαβα… Δεν το θυμόμουν αυτό. Συγγνώμη! (γέλια)

Τέλος πάντων, αυτός ήταν ένας παράγοντας. Επιπλέον, είχα κολλήσει με την ηλεκτρονική μουσική, από την περίοδο της καραντίνας, της πανδημίας COVID. Επέστρεψα στις μουσικές ρίζες μου και ένιωσα ενθουσιασμένος που θα δημιουργούσα κάτι διαφορετικό. Και όλος αυτός ο ηλεκτρονικός κόσμος ήταν στο μυαλό μου για πολύ καιρό. Έγραψα περίπου τέσσερα ηλεκτρονικά άλμπουμ... (γέλια). Οπότε ήμουν λίγο απασχολημένος και με αυτά. Ωστόσο, άρχισα να σκέφτομαι αυτό το άλμπουμ γύρω στο 2021. Αλλά, φυσικά, μετά έπρεπε να κάνω ένα διάλειμμα για να συνεχίσω τη δουλειά με τους Riverside. Και μετά επέστρεψα στα μέσα του 2023 και προσπάθησα να συνεχίσω αυτό που είχα ξεκινήσει.

Νομίζω ότι αυτό ήταν το χρονοβόρο άλμπουμ. Εννοώ, η διαδικασία ηχογράφησης ήταν η πιο μακρά για μένα. Ίσως γι' αυτό είπα στον εαυτό μου «Οκ! Ας είναι διπλό άλμπουμ, γιατί όχι;». Ίσως να είναι η ανταμοιβή για μερικούς οπαδούς που περίμεναν να κυκλοφορήσει για πολύ καιρό.

Αυτό που θέλω απλώς να πω ότι δεν ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι, παίζοντας βιντεοπαιχνίδια. Έκανα κάτι αυτά τα πέντε χρόνια.

Ναι, φυσικά...

Ήμουν αρκετά απασχολημένος με διάφορα… Και πάλι, το σχέδιο ήταν να κυκλοφορήσω αυτό το άλμπουμ το 2024, αλλά αυτή ήταν μια σκοτεινή περίοδος για μένα. Δεν τα κατάφερα. Στην πραγματικότητα, το 2024 ήταν η χρονιά που δεν κυκλοφόρησα τίποτα. Είναι αστείο, γιατί από τότε που άρχισα να το κάνω επαγγελματικά, από το 2003, κάθε χρόνο κυκλοφορώ κάτι. Έκανα διάλειμμα μόνο το 2012 και τώρα το 2024. Ναι, τουλάχιστον έχουμε ένα διπλό άλμπουμ. Είναι σαν να κυκλοφόρησα δύο... (γέλια)

Μου αρέσει να χρησιμοποιώ την αναλογία με τη δουλειά ενός σκηνοθέτη. Δουλεύω πρώτα πάνω στο σενάριο και μετά πάω και το σκηνοθετώ

Ναι, μετράει για δύο! Αλήθεια, είχες το concept του άλμπουμ και την ιστορία στο μυαλό σου πριν αρχίσεις να δουλεύεις σε αυτό το άλμπουμ ή διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της σύνθεσης της μουσικής;

Πάντα ξεκινώ από την πλοκή, την ιστορία, τον τίτλο, το εξώφυλλο του άλμπουμ, την ιδέα για τον ήχο… Και μετά συνθέτω. Γράφω τους στίχους στο τέλος, όταν όλες οι μουσικές γραμμές είναι έτοιμες. Τότε απλά γεμίζω τα κενά με τους στίχους. Μου αρέσει να χρησιμοποιώ την αναλογία με τη δουλειά ενός σκηνοθέτη. Δουλεύω πρώτα πάνω στο σενάριο και μετά πάω και το σκηνοθετώ. Δεν τραβάω τυχαίες σκηνές και μετά τις μαζεύω και λέω «εντάξει, αυτή είναι η ταινία τώρα». Προτιμώ να τις σχεδιάζω! Αλλά όχι τα πάντα από την αρχή μέχρι το τέλος. Απλά συλλέγω τις ιδέες, σκέφτομαι ποια ιδέα πρέπει να είναι η πρώτη, ποια ιδέα πρέπει να είναι η τελευταία και τις συλλέγω. Και φυσικά, αν στο στούντιο έχω το χρόνο και τον χώρο, γεμίζω τα κενά με κάτι καινούργιο. Έτσι, είμαι επίσης ανοιχτός σε όλες αυτές τις αυθόρμητες αντιδράσεις του μυαλού μου.

Απολαμβάνω τη μουσική με έναν τρόπο που μοιάζει με θεραπευτική προσέγγιση. Κλείνω τα μάτια, σβήνω τα φώτα, ακούω τη μουσική και χρησιμοποιώ μόνο τη φαντασία μου. Αυτό είναι όλο και πιο δύσκολο να το κάνεις αυτό στις μέρες μας

Αν ακούσει κάποιος τη μουσική που βγάζεις καταλαβαίνει εύκολα πως είναι καλά ενορχηστρωμένη. Και δεν το εννοώ όχι μόνο μουσικά, αλλά σε πολλά επίπεδα…

Οι Lunatic Soul είναι... το συζητήσαμε και παλιότερα... Μεγάλωσα με τη μουσική του Vangelis, σωστά; Και αυτό μπορείς να το ακούσεις. Η κινηματογραφική προσέγγιση είναι παντού. Δεν είμαι τόσο rock τύπος. Είμαι περισσότερο ένας τύπος που πάντα προτιμούσε να απολαμβάνει τη μουσική με έναν τρόπο που μοιάζει με θεραπευτική προσέγγιση. Κλείνω τα μάτια, σβήνω τα φώτα, ακούω τη μουσική και χρησιμοποιώ μόνο τη φαντασία μου. Αυτό είναι όλο και πιο δύσκολο να το κάνεις αυτό στις μέρες μας. Οι άνθρωποι δεν έχουν ούτε το χρόνο, ούτε τις κατάλληλες συνθήκες. Αλλά, γράφω μουσική για τέτοιους ανθρώπους, γιατί αυτό έκανα πάντα από την αρχή. Ακόμα θυμάμαι ότι απολάμβανα αυτό το είδος μουσικής…

Τη μουσική που είναι γεμάτη με κινηματογραφικούς ήχους, αυτή την προσέγγιση που μπορούσα να ακούσω στη μουσική του Vangelis, του Jean Michel Jarre, του Mike Oldfield... Και να συνδέσω αυτό το είδος με την rock μουσική που ήρθε αργότερα. Συν την ανατολίτικη folk. Πιστεύω ότι οι Lunatic Soul έχουν ένα πολύ ευρύ φάσμα ειδών, αν μπορώ να το πω εγώ αυτό. Και αυτό το άλμπουμ έπρεπε να είναι διπλό, γιατί ήθελα να αναδείξω τα πάντα μέσα σε αυτό. Αν ήταν πιο σύντομο, θα ήταν πολύ έντονο και πυκνό για να το ακούσει κανείς. Οπότε, έγραψα αυτά τα intro, τα outro και τα ορχηστρικά μέρη...

Οι οπαδοί του progressive rock έχουν συχνά μια πολύ συντηρητική προσέγγιση. Για αυτούς, μόνο τα πέντε βασικά όργανα πρέπει να ανήκουν σε αυτό το είδος: τα πλήκτρα, το μπάσο, η κιθάρα, τα ντραμς και τα φωνητικά

Ναι, καταλαβαίνω. Όπως είπες, μπορεί να μην θεωρείς τον εαυτό σου τόσο rock τύπο, αλλά υποθέτω ότι έχεις ένα rock κοινό, επειδή προέρχεσαι από τον κόσμο του progressive rock, όπου σε γνώρισαν με τους Riverside. Νιώθεις κατά κάποιον τρόπο ότι αγωνίζεσαι να εκπαιδεύσεις ή ίσως να πείσεις τους οπαδούς σου να διευρύνουν το μουσικό τους γούστο, τον μουσικό και ηχητικό τους κόσμο με τα άλμπουμ που φτιάχνεις με τους Lunatic Soul;

Δεν ξέρω. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει ο αλγόριθμος. Αυτή είναι η φούσκα μέσα στην οποία βρίσκομαι. Δεν είναι ότι δεν ακούω rock μουσική. Αλλά είναι γεγονός ότι δεν μεγάλωσα με τη μουσική των AC/DC ή των Led Zeppelin, με hard rock μουσική. Όχι, αυτά ήρθαν αργότερα. Και αυτό είναι το θέμα. Δεν μου άρεσαν ιδιαίτερα τα κλασικά ακούσματα που άρεσαν σε όλους όσους είχαν αυτή την πιο rock προσέγγιση. Προτιμούσα την ηλεκτρονική μουσική των Tangerine Dream. Η rock μουσική για μένα ήταν περισσότερο «μπουμ, μπουμ, μπουμ» [συντάκτης: κάνει τον ήχο της ηλεκτρονικής μουσικής ενός συνθεσάιζερ], παρά «γκανγκ, γκανγκ, γκανγκ» [συντάκτης: κάνει τον ήχο ενός κιθαριστικού ριφφ με παραμόρφωση]. Αυτό ήταν κάτι που ανακάλυψα αργότερα και προσπάθησα να συνδυάσω αυτούς τους μουσικούς κόσμους.

Αλλά, ξέρω ότι βρίσκομαι σε μια φούσκα στον αλγόριθμο των οπαδών της progressive rock μουσικής. Και κυρίως - δυστυχώς ή ευτυχώς δεν ξέρω - αυτοί οι οπαδοί έχουν μια πιο κλασική rock προσέγγιση. Πιστεύω ότι θέλουν να υπάρχουν συγκεκριμένοι ρόλοι στη μουσική που ακούν. Έχω παρατηρήσει ότι οι οπαδοί του progressive rock έχουν συχνά μια πολύ συντηρητική προσέγγιση. Για αυτούς, μόνο τα πέντε βασικά όργανα πρέπει να ανήκουν σε αυτό το είδος, όπως τα πλήκτρα, το μπάσο, η κιθάρα, τα ντραμς και τα φωνητικά. Και όταν κάτι δεν ακούγεται σαν ένα από αυτά τα όργανα, τους είναι παράξενο.

Εννοώ, αποδέχονται την ηλεκτρονική μουσική, φυσικά. Ειδικά, οι νέες μοντέρνες μπάντες, που χρησιμοποιούν πολύ συχνά ηλεκτρονικούς ήχους. Το ίδιο ισχύει και για τις djent κιθάρες, με τα χαμηλά κουρδίσματα. Αυτή είναι απλά η σύγχρονη εποχή. Πολλά συγκροτήματα το προτιμούν πολύ περισσότερο από την κλασική προσέγγιση. Οι νέοι κιθαρίστες προτιμούν να έχουν κιθάρες με επτά ή οκτώ χορδές αντί για έξι. Αλλά αυτό είναι θέμα εποχής. Αυτή είναι η νέα εποχή της μουσικής. Πρέπει να την αποδεχτείς και να μην παραπονιέσαι!

Ξέρω ότι πολλοί από τους οπαδούς μου θέλουν να με βλέπουν κυρίως ως μπασίστα, που απλά κάνει κάτι παράλληλα. Και αυτό αποτελεί βάρος για μένα, γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν τι είναι οι Lunatic Soul

Το θέμα είναι ότι οι Lunatic Soul είναι ένα από αυτά τα project για τα οποία είναι πολύ δύσκολο να πεις τι είδους όργανο ακούς. Και η προσέγγισή σου πρέπει να είναι διαφορετική. Δεν είμαι μπασίστας σε αυτό το σχήμα. Αυτό δεν είναι «το project του μπασίστα». Είναι περισσότερο ένα project με περίεργα όργανα και πολλά διαφορετικά είδη οργάνων. Όπως είπα, είμαι περισσότερο σαν σκηνοθέτης. Και ξέρω ότι πολλοί από τους οπαδούς μου θέλουν να με βλέπουν κυρίως ως μπασίστα, που απλά δημιουργεί κάτι παράλληλα με τη βασική του ασχολία. Και αυτό αποτελεί βάρος για μένα, γιατί υποθέτω ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν τι είναι οι Lunatic Soul και τι κάνω πραγματικά σε αυτό το project.

Ίσως αυτό αλλάζει σταδιακά. Ίσως μετά από αυτό το άλμπουμ, οι άνθρωποι θα συνειδητοποιήσουν «Αλήθεια, ποιος παίζει αυτά τα όργανα; Α, αυτός ο τύπος! Αλήθεια; Ώστε είναι το solo project του». Αυτό είναι το είδος του solo project που πραγματικά αγαπώ. Ξέρω ότι υπάρχουν πολλοί σόλο καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν διαφορετικούς μουσικούς και συνθέτες, και απλά παίζουν ή τραγουδούν, κι αυτό είναι όλο. Είναι τελείως διαφορετικό αυτό σε σχέση με τα σόλο άλμπουμ που κάποιος παίζει σχεδόν τα πάντα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πάντα μου άρεσε ο Mike Oldfield, πάντα σεβόμουν τον Prince και πάντα σεβόμουν τον Lenny Kravitz. Αυτοί οι τύποι έκαναν τα πάντα μόνοι τους και μετά, στις συναυλίες, έπαιζαν διαφορετικοί μουσικοί. Αυτό είναι ωραίο!

Οι στίχοι, οι ιστορίες, τα άλμπουμ που γράφω, όλα αυτά αποτελούν κάτι σαν αυτό-θεραπεία για μένα. Τα χρησιμοποιώ όταν θέλω να νιώσω καλύτερα αντί να παίρνω χάπια

Στιχουργικά, οι Lunatic Soul σχεδόν πάντα καταπιάνονταν με σκοτεινά και βαριά θέματα, και αυτό το άλμπουμ δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς είναι η ιστορία ενός άνδρα που προσπαθεί να απελευθερωθεί από τοξικές σχέσεις και επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Και για να είμαι ειλικρινής, μερικές φορές η ατμόσφαιρα του με πήγε πίσω στο "Second Life Syndrome" ή ίσως το "Rapid Eye Movement", αλλά φυσικά, μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα. Θεωρείς ότι έχει κάποια βάση ο παραλληλισμός που κάνω;

Πιθανώς, ναι. Αυτός είναι ο τρόπος γραφής μου. Ξέρεις, οι στίχοι, οι ιστορίες, τα άλμπουμ που γράφω, όλα αυτά αποτελούν κάτι σαν αυτό-θεραπεία για μένα. Τα χρησιμοποιώ όταν θέλω να νιώσω καλύτερα, αντί να παίρνω χάπια. Έτσι, αν παλεύω με κάτι, γράφω για αυτό. Το μετατρέπω σε τραγούδι και αργότερα σε ολόκληρο άλμπουμ. Οπότε υποθέτω ότι υπάρχουν κάποιες ομοιότητες... ίσως κάθε δεκαετία αγωνίζομαι με παρόμοια πράγματα... (γέλια)

Αλλά, ταυτόχρονα πιστεύω ότι αυτό το νέο άλμπουμ διαθέτει αυτή την ατμόσφαιρα, γιατί είναι το πιο rock άλμπουμ των Lunatic Soul. Είναι το πιο alternative άλμπουμ. Δεν είναι τόσο ηλεκτρονικό όσο το "Fractured", δεν είναι τόσο organic folk όσο το "Through Shaded Woods", δεν είναι τόσο ανατολίτικο όσο το "Lunatic Soul Part I". Έχει μια rock προσέγγιση. Και ίσως γι' αυτό οι ομοιότητες με τα πρώτα άλμπουμ των Riverside να είναι αρκετά πραγματικές.

Η πρώτη τριλογία των Riverside περιείχε μουσική των Lunatic Soul. Μετά το "Rapid Eye Movement", χώρισα αυτούς τους μουσικούς κόσμους σε Lunatic Soul και Riverside

Επίσης, ας θυμηθούμε ότι η πρώτη τριλογία των Riverside περιείχε μουσική των Lunatic Soul. Μετά το "Rapid Eye Movement", χώρισα αυτούς τους μουσικούς κόσμους σε Lunatic Soul και Riverside. Γι' αυτό μερικοί άνθρωποι που λατρεύουν τα τρία πρώτα άλμπουμ, είπαν «Κάτι έχει αλλάξει. Δεν ξέρω τι!». Ναι, η ψυχή ήταν πλέον κάπου αλλού... (γέλια). Το μυαλό και η καρδιά έμειναν, αλλά η ψυχή ήταν κάπου αλλού, σε ένα διαφορετικoύ είδους project. Και ίσως τώρα πλέον, όταν ήθελα να χρησιμοποιήσω περισσότερο το piccolo μπάσο, το οπο΄΄ιο ακούγεται σαν κιθάρα, δεν σκέφτηκα «Θα κρατήσω κάτι για αργότερα για τους Riverside» ή κάτι τέτοιο. Απλά, έπαιξα αυτό που ήθελα. Γι' αυτό ένα τραγούδι όπως το "Hands Made Of Lead" θα μπορούσε άνετα να είναι και σε ένα άλμπουμ των Riverside. Ένιωσα πως «αυτό έχει την ψυχή των Lunatic Soul. Γιατί λοιπόν να περιμένω να το βάλω κάπου αλλού;» Ήθελα να το χρησιμοποιήσω τώρα.

Ίσως υποσυνείδητα να είναι ένα προοίμιο του "Second Life Syndrome"

Πάντως, για να προσθέσω κάτι ακόμα στο σκεπτικό μου, το τελευταίο κομμάτι, το "The New End" - που είναι ένα από τα αγαπημένα μου κομμάτια στο άλμπουμ - μιλάει για τον χωρισμό, με έναν ώριμο τρόπο και προσπαθώντας να κάνεις ειρήνη με αυτό το γεγονός. Την ίδια στιγμή, ολόκληρο το "Second Life Syndrome" έχει με το θέμα του χωρισμού...

Ναι, ακριβώς... Το "Second Life Syndrome»" από ό,τι θυμάμαι, αφορούσε την προσπάθεια να ανακάμψεις μετά το τέλος της σχέσης. Και εδώ, είναι επίσης σαν να τελειώνει κάτι, να τελειώνει μια σχέση. Αλλά είναι ακόμα σε εξέλιξη. Είμαστε στη μέση αυτού. Και ο κύριος χαρακτήρας προσπαθεί να ξεφύγει, μη ξέροντας τι να κάνει, γιατί βρίσκεται σε αυτό το μέρος για πολύ καιρό. Απλά γυρίζει γύρω-γύρω σε έναν φαύλο κύκλο και προσπαθεί να φύγει από αυτόν. Οπότε, είναι σαν να βρίσκεται στο παρόν, ενώ το "Second Life Syndrome" ήταν στο παρελθόν σε αυτή τη φάση. Οπότε, ναι, ίσως υποσυνείδητα να είναι ένα προοίμιο του "Second Life Syndrome"...

Πιστεύω ότι υπάρχουν άνθρωποι που αφιερώνουν χρόνο για να ακούνε μουσική. Ηχογράφησα αυτό το άλμπουμ για ΑΥΤΟΥΣ τους ανθρώπους, όχι για εκείνους που δεν έχουν χρόνο

Η προφανής ερώτηση που υποθέτω ότι πολλοί σου κάνουν είναι αν σε κάποιο σημείο δίστασες να το κυκλοφορήσεις ως ένα ενιαίο άλμπουμ με 90 λεπτά μουσικής. Επειδή σε αυτή την εποχή του ADHD, αμφιβάλλω αν πολλοί άνθρωποι ακούνε πια ολόκληρα άλμπουμ. Ή μήπως δεν το σκέφτηκες καν, επειδή ήθελες να πεις όλη την ιστορία;

Πρώτα απ' όλα, όπως είπα και πιο πριν, η μουσική για μένα είναι αυτό-θεραπεία. Και πιστεύω, παράλληλα, ότι υπάρχουν άνθρωποι που αφιερώνουν χρόνο για να ακούνε μουσική. Ηχογράφησα αυτό το άλμπουμ για ΑΥΤΟΥΣ τους ανθρώπους, όχι για εκείνους που δεν έχουν χρόνο. Και επιπλέον, ας θυμηθούμε ότι προηγούμενα άλμπουμ των Lunatic Soul είχαν μόνο 39 λεπτά διάρκεια. Οπότε δεν είναι ότι κάνω μόνο μεγάλα σε διάρκεια άλμπουμ. Μπορώ να κάνω και κάτι πιο σύντομο. Δεν υπάρχει πρόβλημα. Το "Under The Fragmented Sky" έχει 36 λεπτά μουσικής. Οπότε, αν είστε τόσο απασχολημένοι με τη ζωή σας, μην ακούσετε το καινούριο, ακούστε κάτι άλλο, ακούστε κάποιο τα προηγούμενα... (γέλια).

Και τέλος, ήθελα να καλύψω όλα τα κενά, γιατί αυτό είναι το τελευταίο μέρος της ιστορίας και ήθελα να απαντήσω σε όλες τις ερωτήσεις.

Η ιστορία των Lunatic Soul περιλαμβάνει μια φανταστική ζωή και την προσωπική μου ιδιωτική ζωή. Και αυτοί οι δύο κόσμοι εμπνέονται ο ένας από τον άλλο...

Επίσης, αυτό είναι το πρώτο άλμπουμ των Lunatic Soul που κυκλοφορεί από την Inside Out, την εταιρεία που έχει κυκλοφορήσει όλη τη μουσική των Riverside μέχρι τώρα. Και παρόλο που ήσουν σε μια μεγάλη εταιρεία όπως η KScope, πώς και είναι αυτή η πρώτη φορά που συνεργάζεσαι με την Inside Out για αυτό το εν λόγω project;

Ήθελα να προχωρήσω μπροστά. Ήθελα να αλλάξω κάτι. Πιθανότατα, η απόφασή μου αυτή συνδέεται με τον πρωταγωνιστή της ιστορίας που κι αυτός ήθελε να αλλάξει κάτι, οπότε ήθελα να αλλάξω κάτι και στην προσωπική μου ζωή. Ξέρεις, υπάρχει αυτή η ζωή που εξελίσσεται στην ιστορία των Lunatic Soul, η οποία περιλαμβάνει μια φανταστική ζωή και την προσωπική μου ιδιωτική ζωή. Και αυτοί οι δύο κόσμοι εμπνέονται ο ένας από τον άλλο... (γέλια). Έτσι, ήθελα να κάνω κάτι για να ενισχύσω αυτή τη σύνδεση, να προκαλέσω κάτι. Ας το δοκιμάσω. Ας κάνω κάτι σε ένα διαφορετικό μέρος από ότι συνήθως.

Δεν παίζω μουσική επειδή πρέπει να βγάλω λεφτά... Αν τα λεφτά ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας, πιθανότατα θα έπαιζα διαφορετικό είδος μουσικής και θα ήμουν συνεχώς σε περιοδεία

Πόσο δύσκολο είναι να παραμείνει βιώσιμο ένα μουσικό project που δεν δίνει ζωντανές εμφανίσεις, ειδικά σε μια εποχή όπου το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων των μουσικών προέρχεται από τις ζωντανές εμφανίσεις;

Όπως είπα και πάλι, δεν παίζω μουσική επειδή πρέπει να βγάλω λεφτά. Παίζω μουσική κυρίως επειδή είναι κάτι που το αγαπώ και το χρειάζομαι. Φυσικά, είναι υπέροχο όταν μπορώ να βγάλω και κάποια λεφτά, αλλά το γεγονός παραμένει ότι η πρώτη επιλογή είναι πραγματικά πολύ σημαντική για μένα. Αν τα λεφτά ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας, πιθανότατα θα έπαιζα διαφορετικό είδος μουσικής και θα ήμουν συνεχώς σε περιοδεία. Αλλά, προτιμώ να παίζω αυτό το είδος μουσικής και να είμαι στο στούντιο πολύ πιο συχνά από το να δίνω ζωντανές συναυλίες. Το να βρίσκομαι στο στούντιο ήταν πάντα κάτι σημαντικό για μένα. Το έκανα ανάμεσα στις ζωντανές συναυλίες των Riverside, αλλά τώρα θέλω να επικεντρωθώ πολύ περισσότερο σε αυτό, ειδικά mi.

Ναι, το καταλαβαίνω. Φαίνεται ότι επενδύεις στην καλλιτεχνική πλευρά. Ξέρεις, μπορεί να μην είναι πάντα προφανές, αλλά φαίνεται ότι κάνεις κάτι από αγάπη και όχι από ανάγκη.

Βγάζω κάποια χρήματα, έχω κάποιες αποταμιεύσεις, οπότε δεν χρειάζεται να αγχώνομαι κάθε τελευταία μέρα του μήνα για να πληρώσω τους λογαριασμούς. Οπότε, μπορώ να λειτουργώ με αυτόν τον τρόπο. Είμαι εντάξει με αυτό.

Ποτέ δεν ήθελα να έχω σπίτι με πισίνα. Ποτέ δεν ήθελα να έχω το δικό μου ιδιωτικό στούντιο στο υπόγειο του σπιτιού μου ή κάτι τέτοιο. Και να το κάνω τι; Να έχω όλον αυτό τον εξοπλισμό και να είμαι μόνος μου εκεί και να πεθάνω μόνος; Όχι, είμαι μια χαρά!

Ναι, αλλά οι άνθρωποι είναι άπληστοι. Ειδικά σε αυτή τη βιομηχανία...

Το ξέρω, αλλά ποτέ δεν είχα τέτοια επιθυμία. Ποτέ δεν ήθελα να έχω σπίτι με πισίνα. Ποτέ δεν ήθελα να έχω το δικό μου ιδιωτικό στούντιο στο υπόγειο του σπιτιού μου ή κάτι τέτοιο. Και να το κάνω τι; Να έχω όλον αυτό τον εξοπλισμό και να είμαι μόνος εκεί και να πεθάνω μόνος; Όχι, είμαι μια χαρά! Μπορώ ακόμα να επισκέπτομαι τα στούντιο των φίλων μου. Μπορώ να ζω τη δική μου μέτρια ζωή. Δεν πειράζει. Το μόνο που χρειάζομαι από καιρό σε καιρό είναι η ευκαιρία να δημιουργήσω κάτι, γιατί αυτό με βοηθά να διατηρήσω την εσωτερική μου ισορροπία.

Έχω μερικές ερωτήσεις σχετικά με τα τραγούδια του άλμπουμ, γιατί μας τελειώνει ο χρόνος και δεν έχουμε μιλήσει για αυτά μέχρι τώρα. Λοιπόν, θα ξεκινήσω κάνοντας μια σύγκριση που μπορεί να σου φανεί κάπως αστεία. Παραδείγματος χάριν, κάθε φορά που μπαίνει το "Confession", μπορώ να το φανταστώ να δυναμώνει και να εξελίσσεται σε ένα alternative rock τραγούδι των αρχών της δεκαετίας του 2000. Αυτή η μελωδία μου έφερε στο νου μπάντες όπως οι 3 Doors Down ή οι Creed. Φυσικά, δεν εξελίσσεται καθόλου έτσι, αλλά είναι δείχνει πόσο ευρεία μπορεί να είναι η μουσική μερικές φορές...

Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Έχει όντως έναν alternative ήχο. Και σίγουρα έχει rock προσέγγιση. Είναι εντελώς διαφορετικό από κάτι από το "Fractured", για παράδειγμα. Ναι, συμφωνώ μαζί σου. Μου αρέσει αυτό το τραγούδι. Θα πρέπει να είναι το επόμενο single.

Αυτό το άλμπουμ δεν είναι μόνο το καλύτερο των Lunatic Soul, αλλά και το καλύτερο του Mariusz Duda

Ναι, θα μπορούσε να είναι. Επίσης, από τη μία πλευρά έχεις τις μπαλάντες με το πιάνο που κλείνουν τα δύο μέρη/CD με έναν υπέροχο τρόπο κι από την άλλη πλευρά, το αγαπημένο μου κομμάτι είναι το "Hands Made of Lead". Αυτό δείχνει ότι αυτό το άλμπουμ έχει τα πάντα, από μπαλάντες με πιάνο μέχρι πολύ απαιτητικά κομμάτια, με πολλές πληροφορίες μέσα τους...

Πιστεύω ότι αυτό το άλμπουμ δεν είναι μόνο το καλύτερο των Lunatic Soul, αλλά και το καλύτερο του Mariusz Duda. Διότι, στο ξεκίνημα της διαδικασίας της σύνθεσης έθεσα στον εαυτό μου το ερώτημα «Σε τι είμαι καλός;». Και τότε συνειδητοποίησα πως «Είμαι καλός στις μελωδίες, οπότε πρέπει να επικεντρωθώ στις μελωδίες». Στη συνέχεια σκέφτηκα πως «Πρέπει επίσης να επικεντρωθώ στα riff που μου αρέσει να επινοώ από καιρό σε καιρό». Οπότε, σε αυτό το άλμπουμ υπάρχουν κάποια ωραία riff. Καθώς και ωραία πιάνα. Λόγω του ότι ήμουν πολύ χωμένος στην ηλεκτρονική μουσική, πέρασα πολύ περισσότερο χρόνο παίζοντας πλήκτρα, κι ως αποτέλεσμα ακούς και πιο πολλά πιάνα. Νομίζω ότι αυτά είναι τα περισσότερα πιάνα και πλήκτρα που είχα ως τώρα με τους Lunatic Soul. Αλλά με μια πιο οργανική προσέγγιση, φυσικά. Νομίζω ότι αν κάποιος με ρωτήσει για τα αγαπημένα μου τραγούδια, πιθανώς οι τέσσερις μπαλάντες που έγραψα είναι οι πιο αξιομνημόνευτες και όμορφες.

Το progressive rock έχει κάνει τους ανθρώπους να ακούνε μουσική σαν να scrollάρουν στο TikTok. Θέλουν συνέχεια νέα στοιχεία, πολλαπλά riffs σε ένα τραγούδι, συνέχεις αλλαγές σε ρυθμούς και πολλές αρμονίες. Αντίθετα, αυτή εδώ η προσέγγιση μοιάζει περισσότερο με διαλογισμό…

Η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω σχεδόν τίποτα σχετικά με την ηλεκτρονική μουσική, αλλά μου αρέσουν πάρα πολύ τα ηλεκτρονικά στοιχεία στο "Game Called Life". Δεν ξέρω... Μήπως πρέπει να αρχίσω να ασχολούμαι με αυτό το είδος μουσικής; (γέλια)

Δεν είμαι σίγουρος αν μπορείς να ακούσεις αλλού αυτό το είδος μουσικής. Πιστεύω ότι είναι αρκετά πρωτότυπο... (γέλια). Πάντως, αυτά τα στοιχεία μπορείς να τα βρεις στη μουσική των Riverside ή των Lunatic Soul.

Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό αυτό το στοιχείο, γιατί το συγκεκριμένο τραγούδι δείχνει τη μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των Lunatic Soul και των Riverside. Ή έστω τη διαφορά της προσέγγισης των Lunatic Soul και της κλασικής προσέγγισης του progressive rock. Οι Lunatic Soul βασίζονται σtiw επαναλήψεις. Στις συνθέσεις υπάρχουν πολλές επαναλήψεις και μερικοί άνθρωποι μπορεί να το βρουν αρκετά βαρετό αυτό, καθώς είναι σαν ένα μεγάλο intro και να περιμένεις κάτι. Το progressive rock έχει κάνει τους ανθρώπους να ακούνε μουσική σαν να scrollάρουν στο TikTok. Θέλουν συνέχεια νέα στοιχεία, πολλαπλά riffs σε ένα τραγούδι, συνέχεις αλλαγές σε ρυθμούς και πολλές αρμονίες.

Αντίθετα, αυτή εδώ η προσέγγιση μοιάζει περισσότερο με διαλογισμό. Μοιάζει σαν να ακούς συνεχώς ένα μέρος σε επανάληψη, αλλά συνεχώς να προστίθενται νέα επίπεδα. Και αυτή είναι η ομορφιά του. Πιθανώς πάντα εμπνεόμουν από την ηλεκτρονική μουσική, την techno μουσική, ειδικά όταν ξεκινά από το τίποτα και καταλήγει σε κάτι. Μου αρέσει να δημιουργώ ατμόσφαιρα, να δημιουργώ ένταση με τη μουσική. Και το Lunatic Soul είναι γεμάτο από αυτό, καθώς ξεκινά ήρεμα. Παίζω ένα σημείο ξανά και ξανά, αλλά προσθέτω νέα στρώματα σε αυτό, προσθέτω, κάνω ένα διάλειμμα και πάλι προσθέτω νέα στρώματα. Και το "Game Called Life" είναι αυτού του είδους η μουσική. Αυτή είναι η κύρια διαφορά.. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να πουν «Δεν συμβαίνει τίποτα εδώ». Δεν πειράζει! Αυτή η μουσική δεν είναι για εσάς. Πρέπει να καταλάβετε πως υπάρχουν άνθρωποι που δεν θέλουν να ακούνε μουσική μόνο και μόνο για να έχουν συνεχείς αλλαγές σε αυτή. Αυτή είναι η μεγαλύτερη διαφορά, πιστεύω.

Ίσως κάποια μέρα να έρθει η ώρα να φέρω τους Lunatic Soul πάνω στη σκηνή

Κλείνοντας, ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια, τώρα που αυτή η ιστορία ολοκληρώνεται; Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τους Lunatic Soul;

Δεν ξέρω! Ίσως πρέπει να εκδώσω το βιβλίο για την ιστορία, για να βοηθήσω τους ανθρώπους να καταλάβουν πόσο περίπλοκο είναι όλο αυτό και σε τι αφορά η ιστορία. Ξέρεις, στην Πολωνία κάνω κάποιες προωθητικές εμφανίσεις... όχι συναυλίες, αλλά συναντήσεις. Αλλά θα παίξω και ακουστικά μερικά τραγούδια των Lunatic Soul σε αυτές. Ίσως αυτό να είναι η μετάβαση σε κάτι. Δεν ξέρω. Ίσως κάποια μέρα να έρθει η ώρα να φέρω τους Lunatic Soul πάνω στη σκηνή.

Αυτό θα ήταν υπέροχο.

Θα δούμε. Έγινα 50 φέτος, οπότε τώρα μπορώ να κάνω ό,τι θέλω. Δεν ξέρω αν μου μένουν 10 χρόνια ζωής ή ίσως 20. Οπότε, ας το διασκεδάσουμε...

Εγώ το μόνο που μπορώ να ζητήσω είναι άλλα 20 χρόνια υπέροχης μουσικής και θα είμαι εντάξει... (γέλια)

Ευχαριστώ!

Είναι πάντα χαρά μου να τα λέμε, Mariusz! Συγχαρητήρια για ένα ακόμα υπέροχο άλμπουμ. Ελπίζω να έχω την ευκαιρία να σε ξαναδώ σύντομα στην Ελλάδα ή οπουδήποτε αλλού. Και θα ήταν χαρά μου να ξαναμιλήσουμε όταν συναντηθούμε...

Ελπίζω μόνο να μην είναι πριν από μια άλλη κρίση στον κόσμο!

Το ελπίζω κι εγώ!