Έμπνευση και λοιπά κουραφέξαλα
Απώτερος σκοπός της τέχνης δεν είναι να γαμήσεις; (sic)
Από τον Μάνο Πατεράκη, 03/04/2015 @ 10:55
Την διαβάσατε χθες τη συνέντευξη του Τζίμη του Πανούση; Σαφώς και την διαβάσατε. Το ίδιο κι εγώ. Απέχω παρασάγγας από το να χαρακτηριστώ φαν της μουσικής του Τζιμάκου. Τόσο πολύ, που όταν ακούω τη λέξη Τζιμάκος πρώτα θα μου έρθει στο μυαλό ο Τραορέ και πρώτος μου συνειρμός θα είναι οι κάλτσες του Παβιό. Καταλάβατε;
Αρκετά, όμως, με τα pop (;) culture (;;) references. Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως ακόμα κι εγώ, ο άσχετος, ξέρω τι να περιμένω από μια τέτοια κουβέντα εν έτει 2015. Ευφυείς αιρετικούς συλλογισμούς, ανελέητο κράξιμο εις τους κομμουνιστάς και κανά δυο τρανές ατάκες. Μόνο που αυτήν τη φορά, τη μεγάλη ατάκα έδωσε ο συνεντευξιαστής και ουχί ο συνεντευξιαζόμενος.
«Γουστάρουμε τον ραγισμένο καλλιτέχνη που κοιμάται σε χόστελ με στάμπες από αίμα και ...λοιπά σωματικά υγρά»
«Απώτερος σκοπός της τέχνης δεν είναι να γαμήσεις;» ρώτησε ο ποιητής, όντας βέβαια στο αθυρόστομο και κυνικό πνεύμα στο οποίο οφείλεις να είσαι όταν μιλάς με τον Πανούση. Αφορμή υπήρξε η διαπίστωση του τελευταίου ότι η τέχνη βγαίνει μόνο για λόγους βιοποριστικούς. Όντως, υπάρχει αυτή η αντίληψη. Γουστάρουμε τον ραγισμένο καλλιτέχνη. Μας εξιτάρει η ζωή του Tom Waits που στα νιάτα του, όταν περιόδευε, κοιμόταν σε χόστελ των 10 δολαρίων τη βραδιά με στάμπες από αίμα και ...άλλα σωματικά υγρά στις κουβέρτες του. Πώς αλλιώς να πιάσεις rock bottom;
Υπάρχει μια απαξίωση για τους καλλιτέχνες για τους οποίους όλα πάνε δεξιά. Υπάρχει ένα «τι να μας πεις κι εσύ μωρέ». Πολλοί δεν θα γουστάρουν τον άλλον που αποφοίτησε από το Berkeley και παίζει σεμιναριακά το όργανό του (δεν μιλάω για τον Α. Παπανδρέου, προς θεού ε!). Θα θεωρήσουν a priori ότι δεν έχει «ψυχή» να μεταδώσει μέσω της μουσικής του.
«Θα καταφέρουμε να απογαλακτίσουμε πλήρως το έργο από τον δημιουργό;»
Έχουν λάθος, σαφώς, όμως τους καταλαβαίνω απόλυτα. Η τέχνη δεν είναι παρά ένας τρόπος περιγραφής της αντίληψης που έχεις για τον κόσμο γύρω σου. Άλλοι την περιγράφουν με καθημερινά λόγια, άλλοι με φυσικές επιστήμες... Η τέχνη το κάνει με ολίγη από την αστρόσκονη που μιλάει κατευθείαν σε μια πτυχή του σώματός μας που δεν έχει εξηγηθεί αρκούντως από καμία χημική αντίδραση.
Και, ναι. Το ομολογώ. Οι κακουχίες, η βιοπάλη, η αίσθηση της ερωτικής απόρριψης, ο θάνατος, η αρρώστια είναι εντονότερα συναισθήματα από το να πας βόλτα με την πόρσε. Τι να κάνει ο δύσμοιρος μουσικός που αισθάνεται τόσα πολλά, τα οποία θέλει να αποτυπώσει στον ηχητικό του καμβά; Να μιλήσει για τα υπαρξιακά του ερωτήματα εν μέσω χλιδής; Να γράψει για σεξ, ακριβά αμάξια και rock 'n' roll; Ή να βγάλει και αυτός τα εντονότερα των αρνητικών συναισθημάτων που οδηγούν στην κάθαρση και άρα στην αίσθηση της ανώτερης τέχνης; Δεν θα τον κατηγορήσουμε για υποκρισία τότε; Ή μήπως θα καταφέρουμε να απογαλακτίσουμε πλήρως το έργο από τον δημιουργό;
Footnotes
♠ Για τα φεστιβάλ μας δεν λέγαμε την περασμένη εβδομάδα; Να σου και οι Kadebostany στο Ejekt. Ναι, είναι οι τύποι που για κάποιο λόγο αποφάσισαν ότι θα ήταν καλό για το ίματζ τους να υποκρίνονται ότι κατάγονται από ένα φανταστικό κρατίδιο, το Kadebostan. Δεν είναι κακό, ίσως είναι καλή ιδέα να το υποκρινόμαστε κι εμείς τις φορές που αισθανόμαστε ότι ο μέσος όρος κριτικής σκέψης στη χώρα μας είναι αυτό του μέσου Σχολιαστή Youtube κάτω από video clip του Justin Bieber. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που κρατάμε είναι πως η δοκιμασμένη συνταγή επικρατεί πάλι. Ήρθαν πριν λίγο καιρό σε κλειστό χώρο και μάζεψαν πολύ κόσμο; Φέρτους στο φεστιβάλ! Το ίδιο με Kovacs, το ίδιο με Black Angels κ.ο.κ. Λίγο χάνει τη μαγεία του όλο αυτό, όμως...
♠ Για κάποιον λόγο, μπήκα στη διαδικασία να φτιάξω playlist με heavy metal κομμάτια που να έχουν, ενδεχομένως, ένα επικό twist και να κυκλοφόρησαν στα '10s. Κάνοντας το ψάξιμό μου, έφτασα στην διαπίστωση πως το "Hammer Of The North" είναι το άλμπουμ που ξεχωρίζει με άνεση και δημιουργεί αυτήν την ψευδαίσθηση αντικειμενικότητας. Είναι στην κορυφή, είμαι πεπεισμένος. Ηχητικά, έχει την στόφα του μεγάλου και κλασικού.
♠ Γενικά, αηδιάζω με όλους τους υπέρμαχους στον άτυπο πόλεμο κατά του σεξισμού. Δεν λέω ότι έχω δίκιο, καθότι συμφωνώ στην ουσία όσων λένε. Αλλά αηδιάζω μαζί τους, το ομολογώ. Εμετούλης. Για πρώτη φορά στη ζωή μου, όμως, βρήκα κάτι τέτοιο που έχει σωστά επιχειρήματα (βλέπουμε εδώ) οπότε μπορώ να κοιμάμαι ήσυχος ότι δεν είμαι σεξιστής, οι άλλοι είχαν ηλίθιες ενστάσεις τόσα χρόνια.
♠ Τώρα που έφτιαξε ο καιρός, γυρνάμε με ήλιο σπίτι και τα βράδια είναι κάπως πιο γλυκά, το "Ancestral" του Steven Wilson είναι η καλύτερη παρέα. Όχι τίποτε άλλο, αλλά αυτή η υποψία μυρουδιάς νυχτολούλουδου μας κάνει να βάζουμε στο τραπέζι καλοκαιρινά σχέδια - και αυτά είναι πάντα τα ωραιότερα, είτε πραγματοποιηθούν, είτε όχι.
Αρκετά, όμως, με τα pop (;) culture (;;) references. Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως ακόμα κι εγώ, ο άσχετος, ξέρω τι να περιμένω από μια τέτοια κουβέντα εν έτει 2015. Ευφυείς αιρετικούς συλλογισμούς, ανελέητο κράξιμο εις τους κομμουνιστάς και κανά δυο τρανές ατάκες. Μόνο που αυτήν τη φορά, τη μεγάλη ατάκα έδωσε ο συνεντευξιαστής και ουχί ο συνεντευξιαζόμενος.
«Γουστάρουμε τον ραγισμένο καλλιτέχνη που κοιμάται σε χόστελ με στάμπες από αίμα και ...λοιπά σωματικά υγρά»
«Απώτερος σκοπός της τέχνης δεν είναι να γαμήσεις;» ρώτησε ο ποιητής, όντας βέβαια στο αθυρόστομο και κυνικό πνεύμα στο οποίο οφείλεις να είσαι όταν μιλάς με τον Πανούση. Αφορμή υπήρξε η διαπίστωση του τελευταίου ότι η τέχνη βγαίνει μόνο για λόγους βιοποριστικούς. Όντως, υπάρχει αυτή η αντίληψη. Γουστάρουμε τον ραγισμένο καλλιτέχνη. Μας εξιτάρει η ζωή του Tom Waits που στα νιάτα του, όταν περιόδευε, κοιμόταν σε χόστελ των 10 δολαρίων τη βραδιά με στάμπες από αίμα και ...άλλα σωματικά υγρά στις κουβέρτες του. Πώς αλλιώς να πιάσεις rock bottom;
Υπάρχει μια απαξίωση για τους καλλιτέχνες για τους οποίους όλα πάνε δεξιά. Υπάρχει ένα «τι να μας πεις κι εσύ μωρέ». Πολλοί δεν θα γουστάρουν τον άλλον που αποφοίτησε από το Berkeley και παίζει σεμιναριακά το όργανό του (δεν μιλάω για τον Α. Παπανδρέου, προς θεού ε!). Θα θεωρήσουν a priori ότι δεν έχει «ψυχή» να μεταδώσει μέσω της μουσικής του.
«Θα καταφέρουμε να απογαλακτίσουμε πλήρως το έργο από τον δημιουργό;»
Έχουν λάθος, σαφώς, όμως τους καταλαβαίνω απόλυτα. Η τέχνη δεν είναι παρά ένας τρόπος περιγραφής της αντίληψης που έχεις για τον κόσμο γύρω σου. Άλλοι την περιγράφουν με καθημερινά λόγια, άλλοι με φυσικές επιστήμες... Η τέχνη το κάνει με ολίγη από την αστρόσκονη που μιλάει κατευθείαν σε μια πτυχή του σώματός μας που δεν έχει εξηγηθεί αρκούντως από καμία χημική αντίδραση.
Και, ναι. Το ομολογώ. Οι κακουχίες, η βιοπάλη, η αίσθηση της ερωτικής απόρριψης, ο θάνατος, η αρρώστια είναι εντονότερα συναισθήματα από το να πας βόλτα με την πόρσε. Τι να κάνει ο δύσμοιρος μουσικός που αισθάνεται τόσα πολλά, τα οποία θέλει να αποτυπώσει στον ηχητικό του καμβά; Να μιλήσει για τα υπαρξιακά του ερωτήματα εν μέσω χλιδής; Να γράψει για σεξ, ακριβά αμάξια και rock 'n' roll; Ή να βγάλει και αυτός τα εντονότερα των αρνητικών συναισθημάτων που οδηγούν στην κάθαρση και άρα στην αίσθηση της ανώτερης τέχνης; Δεν θα τον κατηγορήσουμε για υποκρισία τότε; Ή μήπως θα καταφέρουμε να απογαλακτίσουμε πλήρως το έργο από τον δημιουργό;
Footnotes
♠ Για τα φεστιβάλ μας δεν λέγαμε την περασμένη εβδομάδα; Να σου και οι Kadebostany στο Ejekt. Ναι, είναι οι τύποι που για κάποιο λόγο αποφάσισαν ότι θα ήταν καλό για το ίματζ τους να υποκρίνονται ότι κατάγονται από ένα φανταστικό κρατίδιο, το Kadebostan. Δεν είναι κακό, ίσως είναι καλή ιδέα να το υποκρινόμαστε κι εμείς τις φορές που αισθανόμαστε ότι ο μέσος όρος κριτικής σκέψης στη χώρα μας είναι αυτό του μέσου Σχολιαστή Youtube κάτω από video clip του Justin Bieber. Εν πάση περιπτώσει, αυτό που κρατάμε είναι πως η δοκιμασμένη συνταγή επικρατεί πάλι. Ήρθαν πριν λίγο καιρό σε κλειστό χώρο και μάζεψαν πολύ κόσμο; Φέρτους στο φεστιβάλ! Το ίδιο με Kovacs, το ίδιο με Black Angels κ.ο.κ. Λίγο χάνει τη μαγεία του όλο αυτό, όμως...
♠ Για κάποιον λόγο, μπήκα στη διαδικασία να φτιάξω playlist με heavy metal κομμάτια που να έχουν, ενδεχομένως, ένα επικό twist και να κυκλοφόρησαν στα '10s. Κάνοντας το ψάξιμό μου, έφτασα στην διαπίστωση πως το "Hammer Of The North" είναι το άλμπουμ που ξεχωρίζει με άνεση και δημιουργεί αυτήν την ψευδαίσθηση αντικειμενικότητας. Είναι στην κορυφή, είμαι πεπεισμένος. Ηχητικά, έχει την στόφα του μεγάλου και κλασικού.
♠ Γενικά, αηδιάζω με όλους τους υπέρμαχους στον άτυπο πόλεμο κατά του σεξισμού. Δεν λέω ότι έχω δίκιο, καθότι συμφωνώ στην ουσία όσων λένε. Αλλά αηδιάζω μαζί τους, το ομολογώ. Εμετούλης. Για πρώτη φορά στη ζωή μου, όμως, βρήκα κάτι τέτοιο που έχει σωστά επιχειρήματα (βλέπουμε εδώ) οπότε μπορώ να κοιμάμαι ήσυχος ότι δεν είμαι σεξιστής, οι άλλοι είχαν ηλίθιες ενστάσεις τόσα χρόνια.
♠ Τώρα που έφτιαξε ο καιρός, γυρνάμε με ήλιο σπίτι και τα βράδια είναι κάπως πιο γλυκά, το "Ancestral" του Steven Wilson είναι η καλύτερη παρέα. Όχι τίποτε άλλο, αλλά αυτή η υποψία μυρουδιάς νυχτολούλουδου μας κάνει να βάζουμε στο τραπέζι καλοκαιρινά σχέδια - και αυτά είναι πάντα τα ωραιότερα, είτε πραγματοποιηθούν, είτε όχι.
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΤΩΡΑ
ROCKING FEATURED
