Nirvana

Το κύκνειο άσμα ενός ροκ μεσσία, ενίοτε απογοητεύει. Μερικές φορές όμως, γράφει ιστορία. Το Νοέμβρη του 1993 το MTV μαγνητοσκόπησε την ακουστική συναυλία των Nirvana στα στούντιο της Sony, στη Νέα Υόρκη, ώστε να προβληθεί ως τηλεοπτική εκπομπή. Πεντέμισι μήνες αργότερα ο Kurt Cobain ήταν νεκρός και το δάχτυλο που πάτησε τη σκανδάλη ανήκε στον τραγουδοποιό, ο οποίος σημάδεψε μια παράξενη γενιά, τραγουδώντας το "Smells Like Teen Spirit". Το Νοέμβριο του 1994, η ζωντανή ηχογράφηση κυκλοφόρησε σε δίσκο και κέρδισε το Grammy του καλύτερου alternative άλμπουμ το 1996.

Αυτό που δεν εκπλήσσει σήμερα, πριν από δεκαπέντε χρόνια ήταν αδιανόητο. Ένα εξολοκλήρου ακουστικό σόου, από τους grunge βασιλείς του πιο εμπορικού θορύβου, έμοιαζε με απίστευτη πρόκληση. Οι Nirvana απάντησαν με την πιο ριψοκίνδυνη συνταγή. Περιφρόνησαν τις περισσότερες επιτυχίες τους, έκαναν τις πιο απροσδόκητες διασκευές και έφεραν ως προσκεκλημένους τους -μάλλον άσημους, σε σχέση με άλλες πιθανότατες επιλογές- Meat Puppets. Το αποτέλεσμα δεν είναι πια μυστήριο για κανέναν. Το άλμπουμ δε χρειάζεται συστάσεις. Μπορείτε να γυρίσετε τώρα το κεφάλι και να το δείτε να δεσπόζει αγέραστο στη δισκοθήκη σας.

Μια δεκαετία μετά το όψιμο Grammy, παραδίδεται στο κοινό το dvd του συγκεκριμένου σόου, αποτελώντας, πέραν του φορέα μιας απολαυστικής ώρας μουσικής, ένα πλήρες ντοκουμέντο για τον αχόρταγο οπαδό. Συμπεριλαμβάνονται τα δύο κομμάτια που δεν είχαν προβληθεί στην τηλεόραση, "Something In The Way" και "Oh, Me" (τα οποία όμως περιείχε ήδη το άλμπουμ). Η συναυλία εμφανίζεται ακριβώς όπως είχε μαγνητοσκοπηθεί, χωρίς «σβήσιμο» των λαθών και χωρίς να κοπούν οι απολαυστικοί διάλογοι που έλαβαν χώρα στα κενά μεταξύ των τραγουδιών. Η σπανιότητα της στιγμής είναι αισθητή καθ' όλη τη διάρκεια του σόου, καθώς το κοινό τηρεί απόλυτη σιγή, εκθαμβωμένο από την ονειρική αυθεντικότητα και ευθύτητα των ήχων. Ο Cobain, με χιούμορ και «δήθεν» μανιερισμούς, επιχειρεί να κρύψει ένα υπέρβαρο τρακ, το οποίο τελικώς δεν κατάφερε να τσακίσει την απόδοση του.

Κάθε δευτερόλεπτο στάζει μαγεία. Καθένας διαλέγει τα δικά του. Οι «αυτιστικές» πηγαινέλα κινήσεις και περιστροφές κατά το "Plateau" (Meat Puppets). Το μοναχικό και υποβλητικά ευθύ "Pennyroyal Tea". Το συγκλονισμένο ύφος κατά τη διάρκεια της ανάσας, πριν τις τελευταίες λέξεις του "Where Did You Sleep Last Night" (Leadbelly).
Τα bonus του dvd είναι λιμπιστικά. Η εκπομπή του MTV, όπως προβλήθηκε, μαρτυρίες και αναμνήσεις από τους παραγωγούς και τους παρόντες και κυρίως μερικές από τις πρόβες (σε τέσσερα κομμάτια) που έγιναν στο στούντιο πριν τη μαγνητοσκόπηση και που μας αποκαλύπτουν γιατί ο Cobain προλόγισε το "The Man Who Sold The World" του David Bowie, λέγοντας «I guarantee you I will screw up this song», ή ακόμα γιατί έπαιξε μόνος το "Pennyroyal Tea" («Am I gonna do this by myself?», έφη Kurt). Σπάνια ένας πλαστικός δίσκος με έφερε τόσο κοντά σε έναν rock star.

Ο Kurt Cobain είχε ζητήσει να τοποθετηθούν επί σκηνής πολλά μαύρα κεριά και λευκοί κρίνοι. Ο σκηνοθέτης παρατήρησε πως ένα τέτοιο σκηνικό θα θύμιζε κηδεία. Ο Cobain είπε απλά «ναι», χαμογελώντας. Όμως, τo αντίο του δεν ήταν πένθιμο.