Devin Townsend, Haken @ The Academy, Δουβλίνο, 06/12/19

Κάποιες φορές σου βγαίνει σε καλό να περιμένεις. Για μένα, είναι ήδη 16 χρόνια που συγκαταλέγω τον Devin Townsend στους πολύ αγαπημένους μου καλλιτέχνες κι όμως, μέχρι σήμερα, δεν είχα καταφέρει να τον δω ποτέ ζωντανά. Η 6η Δεκεμβρίου του 2019 έμελλε να είναι η μέρα για να τακτοποιηθεί κι αυτή η εκκρεμότητα κι όχι απλώς να τον δω σε ένα τυχαίο live: να απολαύσω υλικό από το ''Empath'', ένα από τα καλύτερα album της δισκογραφίας του που, καθόλου τυχαία, βρήκε μια θέση ψηλά στα αγαπημένα μας για το 2019. Το support είναι οι εξαιρετικοί Haken, ένα από τα πλέον δυνατά ονόματα της prog metal πραγματικότητας οπότε, ναι, άξιζε τον κόπο η αναμονή!

Φτάνω στο Δουβλίνο αργά το μεσημέρι κι αδιαφορώ πλήρως για το τσουχτερό κρύο που με περιμένει. Το The Academy είναι ένα κλασικό live venue στην καρδιά της πόλης και κατευθύνομαι εκεί για να μην αργήσω στο ραντεβού μου: συνέντευξη με τον Devin στα παρασκήνια του club, ναι, έγινε κι αυτό, προς μεγάλη χαρά του οπαδικού μου εαυτού. Αυτά όμως μαζί με τη δημοσίευση της συνέντευξης. Λίγη ώρα για ένα γρήγορο καφέ και γραμμή για το The Academy, οι πόρτες ανοίγουν στις 18.30 και ήδη περιμένει μια μεγάλη ουρά κόσμου - το live εξάλλου ήταν sold out. Μπαίνοντας στον όμορφο χώρο, χωρητικότητας περίπου 1000 ατόμων τα ηχεία παίζουν αποκλειστικά Queen. Όλοι οι οιωνοί είναι καλοί.

Κανένας οιωνός όμως δεν θα μπορούσε να με προετοιμάσει για όσα είδα.

Πολλοί λένε ότι δεν μπορείς να εκτιμήσεις πραγματικά μια μπάντα αν δεν τη δεις live και, στην περίπτωση των Haken, η θεωρία αυτή επιβεβαιώθηκε αφού - όσο και αν μου άρεσαν πριν - επί σκηνής κατάλαβα πόσο πραγματικά εξαιρετικοί είναι. Το σεξτέτο από το Λονδίνο πάτησε στο stage ακριβώς στις 19.00 με το ''Puzzle Box'' και το 45λεπτο σετ που ακολούθησε ήταν πλήρες ήχων και συναισθημάτων. Ο κόσμος ζεστάθηκε αμέσως και μεγάλο μέρος του κοινού ήταν προφανώς εξοικειωμένο με το υλικό τους, κρίνοντας από τις ενθουσιώδεις αντιδράσεις στο ''A Cell Divides''.

Ο ήχος είναι εντυπωσιακός παρά τις 8χορδες κιθάρες των Griffiths/Henshall (κάντε μια χάρη στον εαυτό σας και ακούστε το ''Cocoon'') και το 6χορδο μπάσο του Conner Green, δίνοντας μας όλην την άνεση να απολαύσουμε την υψηλή τους δεξιοτεχνία στο ''Earthrise''. Αν κάτι μου άρεσε ιδιαίτερα είναι ο τρόπος που η μουσική τους εναλλάσσεται στη live της εκδοχή από τα βαθιά djent-like grooves (υπέρ-σαρωτικό το "Nil By Mouth") σε μελωδικά, λυρικά μέρη. Ο Ross Jennings δεν είναι ο καλύτερος τραγουδιστής στον κόσμο, παρόλα αυτά περνάει το συναίσθημα που χρειάζεται στα τραγούδια αλλά και στο κοινό. «Μας αρέσει να αναμιγνύουμε πολλά είδη αλλά αυτό χρωστάει πολλά στο 70s progressive rock», λέει ο Ross παρουσιάζοντας το "Cockroach King" και, ομολογουμένως, το venue γεμίζει κλασικά, διαχρονικά prog ηχοχρώματα. Η μπάντα κλείνει δυναμικά με το "1985" κερδίζοντας το θερμότατο χειροκρότημα όλων.

Μετά την οπτικοακουστική μου επαφή με τους Haken έχω να πω ότι πρόκειται για μια θαυμάσια μπάντα που δικαιότατα θεωρείται μία από τις καλύτερες των καιρών μας. Η μουσική τους δεν είναι πρωτοποριακή ή φουτουριστική, αντιπροσωπεύει όμως μια τέλεια εξέλιξη 50 ετών στις αρετές και τα στερεότυπα ενός ολόκληρου ιδιώματος. Prog metal μάστορες του παρόντος; Ναι, αναμφισβήτητα ναι.

Στην οθόνη εμφανίζεται το ερημονήσι του ''Empath'' και η σκηνή στολίζεται αναλόγως μέσα σε λίγα μόλις λεπτά: φοινικόδεντρα, ανανάδες, διακόσμηση μπαμπού, χριστουγεννιάτικα φωτάκια στις βάσεις μικροφώνων και ukulele ήχοι να παίζουν στα ηχεία, όλα διαμορφώνουν ένα σκηνικό που δεν έχουμε ξαναδεί σε metal συναυλία. Αν μη τι άλλο, είναι ξεκάθαρο ότι η βραδιά θα έχει χιούμορ. Ο πληκτράς-άνθρωπος ορχήστρα Diego Tejeda (Haken) στέκεται μπροστά στα synths κι ετοιμάζει ένα cocktail (!) για τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας του Devin Townsend που ένα-ένα βγαίνει στη σκηνή. Και μιλάμε για μια αδιανόητη, πολυεθνική super μπάντα: πλην του Devin και του Daniel, περιλαμβάνει τον Mike Keneally (Frank Zappa, κιθάρα), Markus Reuter (Stick Men, κιθάρα), Morgen Agren (Kaipa, τύμπανα), Nathan Navarro (ο μπασίστας του "Empath"), την Che Aimee Dorval (Casualties Of Cool, φωνή, κιθάρα) και μια τριμελή γυναικεία χορωδία. Ώρα 20.15, στη μέση αυτής της απίθανης 10μελούς παρέας - όλοι φοράνε χαβανέζικα πουκάμισα!- εμφανίζεται ο Devin σε αποθέωση και μας καλεί "να αφήσουμε πίσω μας τη δύσκολη μέρα και τα προβλήματα και να πάμε μαζί του διακοπές για δύο ώρες". Το κοινό βροντοφωνάζει ένα πελώριο Ναι καθώς ξεκινάει το "Borderlands".

Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, κάποια κουτάκια έχουν ήδη τσεκαριστεί: ο ήχος είναι τέλειος, η μπάντα είναι εκπληκτική και το κέφι στα κόκκινα, αφού όλοι τους κάνουν ατελείωτο χαβαλέ επί σκηνής. Όταν δε παίζουν τα πιο απαιτητικά μέρη, εκεί απλά τα γέλια σου κόβονται και θαυμάζεις τη δεξιοτεχνία όλων. Άγριο κέφι, ναι. Αλλά και άγριο, κορυφαίου επιπέδου prog. Το ''Evermore'' θερίζει και ακολουθείται από το "War" που παρότι είναι 21 ετών τραγούδι ακούγεται σύγχρονο του "Empath". Κάπου εκεί γίνεται κατανοητό ότι η συναυλία είναι απολύτως θεματική και ότι το concept του "Empath" είναι ίσως βαθύτερο απ' ότι έχει συνειδητοποιήσει ο περισσότερος κόσμος. Η πρώτη αυτή εισαγωγική ενότητα κλείνει με το "Sprite" που αποδίδεται πολύ θεατρικά, διαπιστώνοντας επίσης με μεγάλη μου χαρά ότι το υλικό που παρακολουθούμε αποδίδεται με ελευθερία και συχνά φεύγει πολύ από τις studio εκτελέσεις.

Η δεύτερη ενότητα της συναυλίας περιλαμβάνει μια καινούρια σπουδή στο υλικό του "Ki", το οποίο για κάποιο λόγο μοιάζει να προσφέρει μια πολύ ταιριαστή πλατφόρμα έκφρασης στο συγκεκριμένο σχήμα, μουσικά και θεματικά. Η εκτέλεση του "Coast" είναι καταπληκτική. Ξεκινάει με τον Devin και τον Agren (σε ένα παράξενο, μικρό drumkit) να τζαμάρουν, το κυρίως τραγούδι παίζεται κανονικά και καταλήγει σε μουσικό όργιο από όλους. Το "Gato" συμπληρώνει αρμονικά με την ελαφριά διαστροφή του ενώ το "Heaven's End" (όπως είναι ο σωστός του τίτλος) περιλαμβάνει άλλο ένα αυτοσχεδιαστικό φινάλε. Ο αυτοσχεδιασμός είναι λέξη-κλειδί αφού, όπως ανέφερε κι ο Devin, κάθε βραδιά αφήνουν πολύ ελεύθερο και απρόβλεπτο improvised χώρο. Εδώ απολαύσαμε μερικά από τα πιο εξωγήινα κιθαριστικά solo που έχω δει ποτέ από Reuter, Keneally και Devin και ακραίες prog στιγμές που έφταναν συχνά κοντά στο fusion ενώ, παραδόξως κι ενώ η συναυλία είχε ήδη ξεπεράσει τη μία ώρα, δεν είχε χαθεί τίποτα από το feel good του πράγματος. Και πως να χαθεί ακριβώς, με έναν αλαφιασμένο Townsend να εκτοξεύει εκατομμύρια μυθικές ατάκες;

Τα χαβανέζικα πουκάμισα είχαν πια φύγει και στη θέση του είχε μείνει το μαύρο, το μόνο χρώμα που μπορεί να ντύσει το "Deadhead". Το τραγούδι αυτό είναι αυτό που είναι: ένα από τα καλύτερα και πιο φορτισμένα metal τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ. Φαντάσου τώρα πόσο σπουδαίο τραγούδι είναι το ''Why?'', όταν διαδέχεται το απόλυτο Townsend έπος κι όμως γίνεται αποδεκτό με ακόμα μεγαλύτερο πανζουρλισμό - τον δυνατότερο της βραδιάς. Ντυμένος με φόρεμα (!), ο Devin κάνει το μισό κοινό να κλαίει (κυριολεκτώ) με μαγικά musical ρίγη πριν μας ξαναρίξει στον χαβαλέ/αποφόρτιση με το ''Lucky Animals''. Πριν την ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ εκτέλεση των "Castaway" και ''Genesis'' δε, μας μιλάει κι επίσημα για το ''Empath'' ως ένα "midlife crisis album" που συνειδητοποιεί ότι η μόνη αλήθεια είναι η απελευθέρωση της φαντασίας γιατί, απλά, τίποτα άλλο δεν υπάρχει σε αυτόν τον καταθλιπτικό κόσμο. Η απόλυτη νίκη του ότι "καταφέρνουμε το θαύμα του να είμαστε εδώ απόψε" οδηγεί στη συγκλονιστική ακουστική εκτέλεση του ''Spirits Will Collide'' που κλείνει το κανονικό σετ.

Το encore περιλαμβάνει το "Disco Inferno" (το κλασικό disco τραγούδι των Trammps) όπου όλοι ξεσκονίζουμε τις καλύτερες disco κινήσεις μας, ενωμένο με κάποιον ακατανόητο τρόπο με το "Black Page #1" του Zappa, όπου ο Keneally τα γκρεμίζει όλα. Το "Kingdom" κλείνει επικά μια εκπληκτική μουσική εμπειρία: όλο το κοινό έχει κόκκινα μάτια και πελώρια χαμόγελα.

Δεν είναι εύκολο να μεταφέρω το πλάτος της εμπειρίας αυτού του live. Λέμε συχνά ότι μια συναυλία «τα έχει όλα» αλλά προσωπικά δεν το έχω ξαναζήσει σε τέτοιο βαθμό: άπειρη διασκέδαση, τρομερό χιούμορ, φιλοσοφημένα λογύδρια και ουσιαστικό food for thought, καταπληκτική μουσική δεξιοτεχνία, μοναδική μουσική, δυνατά γλυκόπικρα συναισθήματα. Στην ίδια συναυλία που είδα τον Devin να χορεύει με κουκλάκια-μονόκερους, να κάνει ότι αυνανίζεται με τα death metal growls του κοινού, να γκαρίζει "I fuckin' love kittens!" και να μεταμορφώνεται σε Mary Poppins και Goofy, στην ίδια ακριβώς χορέψαμε, κλάψαμε, ουρλιάξαμε, τραγουδήσαμε, γιορτάσαμε τη ζωή και νικήσαμε τους πόνους της. Ο Devin Townsend σαν διασκεδαστής, μουσική ιδιοφυία και ψυχοθεραπευτής ταυτόχρονα, μας άφησε όλους ελαφρύτερους και διαφορετικούς. Και για μένα τουλάχιστον, τα standards του τί σημαίνει σπουδαία συναυλία απόψε άλλαξαν. Τυχεροί όσοι μπόρεσαν να το γευτούν και μακάρι να μπορέσεις κι εσύ.

Κλείνω με μία σκέψη/διαπίστωση: ο Devin Townsend είναι ένας τεράστιος μουσικός που (θα έπρεπε να) είναι πολύ μεγαλύτερος από τη metal κοινότητα μας. Ο μόνος λόγος που τον θεωρούμε και είναι «δικός μας» είναι επειδή ο ίδιος το επιλέγει.

Κείμενο & φωτογραφίες: Αντώνης Καλαμούτσος