Release Athens: Dream Theater, Mastodon, Haken @ Πλατεία Νερού, 23/07/25

Η τελευταία ημέρα του Release Athens Festival για το 2025 ήταν για πολλούς από εμάς η πλέον αναμενόμενη, από την στιγμή της ανακοίνωσης των Dream Theater και μόνο. Η δε προσθήκη των Mastodon και των Haken έκανε την ημέρα όχι απλά πιο συναρπαστική, αλλά μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που κόσμος από άλλες χώρες σχολίαζε πως ζήλευε το billing μιας συναυλιακής ημέρας που θα βλέπαμε στα μέρη μας. Δεν έχει πέσει στην αντίληψή μου να είναι πολύ σύνηθες αυτό…

Σαν να μην αρκούσε να είναι απλά μια αναμενόμενα συναρπαστική ημέρα, όμως, ήρθε και η πρόγνωση ότι θα υπάρχει μια «θερμική εισβολή» εκείνες τις ημέρες. Δεν περιμέναμε ένα δροσερό απόγευμα στα τέλη Ιουλίου, αλλά δεν χρειαζόμασταν και την έξτρα ζέστη που μας προέκυψε, έχοντας αντιληφθεί ότι το σόου θα πρέπει να ξεκινήσει λίγο μετά τις 18:00 (όπως κι έγινε). Και ποιος θέλει να χάσει τους Haken; Όχι εμείς…

Και σαν να μην αρκούσε η έξτρα ζέστη, μια ημέρα πριν κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι ο Ozzy Osbourne έφυγε από αυτόν τον κόσμο, με ό,τι σημαίνει αυτό για τον καθένα. Για λίγο να ξεχάσουμε τον ενθουσιασμό του live, αλλά ευτυχώς - όπως αποδείχθηκε - τόσο οι μουσικοί των συγκροτημάτων όσο και ο κόσμος ήθελαν εν τέλει να γιορτάσουν με ένα σπουδαίο συναυλιακό γεγονός τη ζωή του και τα όσα μας άφησε: μουσικές, εμπειρίες, συναισθήματα κλπ. Έτσι κι έγινε.

Haken

Όπως φανταζόμασταν και επιβεβαιώσαμε από το πρόγραμμα που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη ημέρα, οι Haken θα εφορμούσαν στη σκηνή στις 18:20, όπερ και εγένετο. Δεν ήξερα τι να περιμένω σχετικά με την προσέλευση του κόσμου τόσο νωρίς και οφείλω να πω ότι εξεπλάγην θετικά από το πόσος κόσμος τραβήχτηκε με ντάλα ήλιο, τόσο νωρίς, για να δει τους Βρετανούς progressive metallers. Και θεωρώ ότι αντάμειψαν όσους αψήφησαν τον ήλιο και τη ζέστη.

Δεν ήταν καθόλου εύκολες οι συνθήκες για να συστηθούν στο Ελληνικό κοινό, καθότι αυτή ήταν η πρώτη τους εμφάνιση στη χώρα μας, αλλά οι Haken έδειξαν από την πρώτη στιγμή ότι είναι μπάντα μεγάλης κλάσης και δεν θα κρυβόντουσαν πίσω από αντιξοότητες. Είχαν έρθει για να κερδίσουν το κοινό, κι αυτό έκαναν.

Με ήχο αξιοπρεπέστατο και σε σημεία πολύ καλό (σε κάποια άλλα σημεία ίσως θα μπορούσε να είναι λίγο καλύτερος, καθότι είμαστε και προγκρεσιβάδες πιουρίστες πανάθεμά μας), με περίσσεια ενέργεια, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πόση ζέστη είχε, με τρομερά παιξίματα από όλους και με όσες τραγουδάρες πρόλαβαν να παίξουν, ήταν αντάξιοι των προσδοκιών μας στα 45 λεπτά που τους δόθηκαν επί σκηνής. Α ναι, αυτό είναι ένα παράπονο: 45 λεπτά σετ για 40 λεπτά change over, με κάνει να σκέφτομαι ότι ίσως θα μπορούσαν να παίξουν 10-15 λεπτά παραπάνω. Ας είναι, όμως…

Ξεκίνησαν δυναμικά με τα δυο πρώτα τραγούδια του "Virus", τα καταπληκτικά "Prosthetic" και "Invasion", εστιάζοντας στην πιο heavy μουσική πλευρά τους, όπως μας είχαν προϊδεάσει όπου πέραν όλων των άλλων, εντυπωσίασε το πόσο δουλεμένα έχουν τα δεύτερα (και τρίτα) φωνητικά. Συνέχισαν με το 9λεπτο "1985", το οποίο μας πήγε πίσω στη δεκαετία του ’80, με τα υπέροχα παικτικά μέρη του, γεμάτα με αναφορές στις μουσικές της εν λόγω περιόδου, ενώ το "Cockroach King" δεν θα μπορούσε να απουσιάζει, εντυπωσιάζοντας με την αρτιότητα με την οποία απέδιδαν και ερμήνευαν τα πολύπλοκα μέρη του όλα τα μέλη της μπάντας. Η έκπληξη ήρθε στο φινάλε με την επιλογή του (φοβερού και τρομερού) 15λεπτου "The Architect" (αν και σε μια συντομότερη εκδοχή του, καθώς μίκρυναν το μεσαίο μέρος του), το οποίο αποδείχθηκε πάντως ιδανικό κλείσιμο στην εμφάνισή τους.

5 τραγούδια, 45 λεπτά και «γειά σας, είμαστε η καλύτερη progressive metal μπάντα της γενιάς μας». Μας άφησαν να θέλουμε λίγο ακόμα (που είναι το "Puzzle Box" που μας έταξες κ. Charlie, και ούτε ένα τραγούδι από το "Fauna"), αλλά στην πραγματικότητα πλήρως ικανοποιημένους από αυτό που είδαμε και ακούσαμε. Ο πολύς κόσμος με merch της μπάντας, η θερμή ανταπόκριση που είχαν και κυρίως το γεγονός ότι ήταν εκεί, υπό αυτές τις συνθήκες, είναι στοιχεία που με κάνουν να αισιοδοξώ ότι θα τους δούμε όπως τους αρμόζει και αξίζει. Και μάλιστα σύντομα. [X.K.]

Mastodon

Πέρασαν σχεδόν δέκα χρόνια από την τελευταία εμφάνιση των Mastodon στα Αθηναϊκά χώματα. Θα λέγαμε πως ανυπομονούσαμε, αν δεν υπήρχε αυτή η κατάρα που ακολουθεί τους Mastodon σχετικά με την απόδοση στις ζωντανές τους εμφανίσεις. Αυτή, έτεινε, τουλάχιστον όλες τις προηγούμενες φορές που τους έχουμε δει να έρχεται αντιμέτωπη με πολύ συμπυκνωμένο ήχο που δυσκόλευε υπό περιπτώσεις να απολαύσεις τα ισοπεδωτικά κατά τα άλλα κομμάτια τους. Όλα αυτά, μαζί με την πρόσφατη αποχώρηση - απομάκρυνση (πείτε το όπως θέλετε) του Brent Hinds από τη μπάντα, μας γέμισαν ταυτόχρονα με απορίες, ενθουσιασμό, έναν ενδόμυχο φόβο του τελικού αποτελέσματος, γενικότερα ανάμεικτων συναισθημάτων. Τόσα ξέραμε, τόσα λέγαμε.

Οι Mastodon εξαπολύονται με τη χαρακτηριστική τους ενέργεια στη σκηνή, ντυμένοι επί το πλείστον με μπλουζάκια με τη μορφή του άρχοντα του σκότους. Από τις πρώτες κιόλας νότες του "Tread Lightly" γουρλώνουμε τα μάτια. Γυρνάω πίσω να συναντήσω τα υπόλοιπα πρόσωπα της συντακτικής ομάδας να σιγουρευτώ πως δεν κάνουν πουλάκια τα αυτιά μου. «Επιτέλους!» αναφωνούμε. Σε πολύ υψηλά ντεσιμπέλ όπως πάντα, αλλά αυτή τη φορά με τις κιθάρες να ακούγονται πεντακάθαρα και τη συνοδεία του João Nogueira στα πλήκτρα να δίνει τη δική της διαφορετική νότα, ήταν γραφτό να δούμε επιτέλους το αγαπημένο μας συγκρότημα με καλό ήχο.

Η επιβεβαίωση στο heavy metal party που εκκίνησε το "The Motherload", συμπληρώνοντας την παρουσία του "Once More ‘Round The Sun" στην εμφάνισή τους, ήρθε ενώ όλοι αρχίζαμε βλακωδώς να χορεύουμε, υπό τη ρεφρενάρα που απήγγειλε ο Brann Dailor. Να πούμε εδώ πως πρέπει να σεβόμαστε λίγο παραπάνω τους drummer που τραγουδούν, το είπε άλλωστε προς το τέλος και ο Sanders, «δεν ξέρω πως διάολο το κάνει αυτό». Η αναφορά στο παρόν των Mastodon κλείνει προς ώρας με το "Pushing The Tides" από τον τελευταίο δίσκο "Hushed And Grim" και από κει και έπειτα, η φράση «Παναγιά βόηθα» είναι ιδανική για να περιγράψει την κατάσταση.

Η ιερή αποστολή του "Blood Mountain" εκπροσωπείται από την κορωνίδα του "Crystal Skull" και κάπου εκεί αρχίζουμε να χάνουμε το μυαλό μας. Μιλώντας για τον Troy Sanders, παρόλο που δεν μπορούμε ακριβώς να πούμε πως οι Mastodon έχουν frontman με τόσες μεγάλες προσωπικότητες να τους απαρτίζουν, καταλαβαίνουμε γιατί είναι μπροστάρης στη σκηνή. Οδηγεί με την πλειοψηφία των φωνητικών και τη σκηνική του παρουσία τη μπάντα με τρόπο μεγαλοπρεπή όπως μας δείχνει με αμεσότητα το "Black Tongue". Η ήρεμη δύναμη του Bill Kelliher κραυγάζει με την επιβλητική του φιγούρα. Η απουσία του Hinds, αφήνει τον νεόφερτο Nick Johnston με τεράστια παπούτσια να γεμίσει, παπούτσια για δεινόσαυρους θα έλεγε κανείς. Δείχνει όμως ντροπαλά την αξία του στο άκουσμα του τιτάνιου "Megalodon", που ανοίγει μια και καλή την όρεξη για παραδοσιακό βρωμόξυλο, και μας θυμίζει πως η σκηνή του sludge μας μεγάλωσε και μας έκανε να την αγαπήσουμε ανεπιστρεπτί. Συγκινητική στιγμή.

Η πορεία της συναυλίας συνεχίζεται με κυρίως επιλογές από την πρόσφατη πορεία της μπάντας, με το "Steambreather" να ξεχωρίζει εξ αυτών και να γίνεται λόγω της σχεδόν αφόρητης ζέστης, soundtrack της ημέρας. Μεγάλη εξαίρεση, η βουτιά στο παρελθόν με το "Mother Puncher" του "Remission" που έκανε κόσμο να χαζέψει. Ο όλεθρος απλώνεται βέβαια στην πιο αγαπημένη κιθαριστική γραμμή των Mastodon. "Blood And Thunder" κυρίες και κύριοι, ένα από τα καλύτερα κομμάτια της σύγχρονης metal ιστορίας, και το πάτωμα της πλατείας νερού είναι παρελθόν. Μεγαλείο.

Για το τέλος, οι Mastodon μας συστήνονται από την αρχή, μα κυρίως, όπως ακριβώς έπρεπε, αφιερώνουν το κλείσιμο του set τους στον έναν και μοναδικό Ozzy Ozbourne, με μια εκτέλεση του "Supernaut", το οποίο είχαν ερμηνεύσει και στην τελευταία συναυλία της κλασσικής σύνθεσης των Sabbath. Μια ανατριχίλα σεβασμού απλώθηκε στην πλατεία νερού, κι αφού αφεθήκαμε στις μελωδίες αυτής της ασύλληπτης κομματάρας, ανανεώσαμε το ραντεβού μας με τους Mastodon, με τους ίδιους να αποχωρούν εμφανώς συγκινημένοι. Μετά από αυτή την εμπειρία, νομίζω δεν ζητάμε πολλά να τους δούμε σε κλειστό χώρο με ηχάρα και είκοσι κομμάτια setlist. [E.T.]

Dream Theater

Η επιστροφή των Dream Theater στη χώρα μας μετά από έξι χρόνια, και με τον Mike Portnoy πίσω στο θρόνο του, ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα ξαναζωντάνευε το ενδιαφέρον των απανταχού φίλων του προοδευτικού ήχου. Με μια ανανεωμένη ενέργεια στις live εμφανίσεις τους (όπως είχαμε και την τύχη να δούμε πέρυσι στην Ιταλία), ήμασταν πεπεισμένοι πως θα έκλειναν την τελευταία μέρα του Release Festival με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Με τα φώτα να χαμηλώνουν και το εισαγωγικό βίντεο να κάνει μια αναδρομή σε όλη τη δισκογραφία της μπάντας με ένα καλοδουλεμένο ορχηστρικό medley, φτάσαμε στο εξαιρετικό "Parasomnia", και τις πρώτες νότες του "Night Terror" να σκοτεινιάζουν την ατμόσφαιρα. Από τα πρώτα γεμίσματα του Portnoy, και τον επιβλητικό John Petrucci να κεντάει με τα riff του, ο κόσμος έδειξε διψασμένος για τη συνέχεια. Το γεγονός ότι πολλοί ακολούθησαν τον James LaBrie στο ρεφραίν, απόδειξη ότι ακόμη και τα τελευταία κομμάτια στέκονται επάξια απέναντι στην ιστορία τους.

Η συνέχεια, καταιγιστική. Πίσω στο "Scenes From A Memory", με το "Strange Déjà Vu" να δημιουργεί έναν μικρό χαμό, δείχνοντας και την αδυναμία του κοινού σε αυτό το άλμπουμ ορόσημο για τη μπάντα αλλά και το metal γενικότερα. Με την απαραίτητη ανάσα στο "Through My Words", το σερί συνεχίστηκε με το "Fatal Tragedy". Ακόμη και με κάποια παράπονα για τον ήχο που ήταν σε φάσεις μπουκωμένος, δεν μπορεί κανείς παρά να σταθεί με δέος μπροστά σε αυτή τη μπάντα, που αποδίδει αυτό το υλικό με τέτοια διαβολεμένη ακρίβεια. Κι όσοι είχαν αμφιβολίες για τον James LaBrie που αποτελεί πάντα αντικείμενο κριτικής και σχολιασμού, πήραν την απάντηση από τον ίδιο, που ήταν σε όλο το live το λιγότερο αξιοπρεπής, ενώ με την παρουσία του παρακινούσε και ξεσήκωνε τον κόσμο.

Το intro του John Myung για το "Panic Attack" που ακολούθησε μας έκανε να χτυπηθούμε (πάντα σε odd time φυσικά), τα σόλο μεταξύ Rudess και Petrucci ανταλάσσονταν σαν να είναι το πιο απλό πράγμα στον κόσμο, ενώ και ο πάντα επιβλητικός Portnoy χτυπούσε τα σωθικά μας με το διπέταλό του. Ισοπεδωτική εκτέλεση.

Αυτό που ίσως πολλοί δεν περίμεναν, είναι μια μπαλάντα να είναι και από τις πιο ξεχωριστές στιγμές της βραδιάς. To ατμοσφαιρικό intro από τον Jordan, το τόσο συναισθηματικό σόλο από τον ένα και μοναδικό John Petrucci, προλόγισαν το "Hollow Years" που live μεταμορφώνεται σε κάτι υπερβατικό. Στην έκδοσή του demo του 1996 με κάποιους επιπλέον στίχους, έδειξε το στοιχείο που είχε λείψει από τη μπάντα όσο καιρό έλειπε ο Portnoy, αυτή την ιδιαιτερότητα των live και τους αυτοσχεδιασμούς που πάντα φέρνουν την έκπληξη. Κάποιοι απο μας δεν κράτησαν τα δακρυά τους τραγουδώντας, ενώ το τραβηγμένο κλείσιμο με τα σολο - οριακά τζαμάρισμα, για άλλη μια φορά απέδειξε τη μοναδικότητα αυτής της μπάντας που καταφέρνει ζωντανά να ξεπερνά τον ήδη υψηλό πήχη που θέτει στο στούντιο. Μια από τις καλύτερες στιγμές της βραδιάς, αλλά δε θα ήταν η μόνη…

Χωρίς να αγνοεί την Mangini εποχή ο Mike Portnoy (που πλέον έχει επανέλθει στο ρόλο του οργανωτή των setlist), έδειξε να διασκεδάζει με το "The Enemy Inside", όπως και αρκετός κόσμος που τραγουδούσε το ρεφραίν, ενώ στο πιο φρέσκο "Midnight Messiah" και πάλι τα riff και η βαρύτητα ήταν πρωταγωνιστές. Ένας μικρός χαμός στο σαρωτικό "The Dark Eternal Night", σε μια σεμιναριακή εκτέλεση που μας άφησε χωρίς περιθώριο ανάσας.

Δίχως να το ξέρουμε, το δεύτερο μεγάλο highlight της βραδιάς ξεκινούσε μπροστά μας. Με τα laser να δημιουργούν ένα οπτικό χαλί, και τον Jordan να έχει πάει στην μεριά με τα ιδιαίτερα όργανα, έπιασε το continuum και το lap steel guitar, αρχικά αυτοσχεδιάζοντας. Οι αισιόδοξοι ίσως θεώρησαν ότι είχε έρθει η ώρα για το υπερέπος "Octavarium", αλλά οι Dream Theater δεν είναι φτιαγμένοι για να κάνουν αυτό που περιμένεις. Παίζοντας μέρος του "Echoes" των Pink Floyd που πριν λίγες μέρες είχαν παίξει στην Πομπηϊα, μας χάρισαν ένα όμορφο easter egg, ώσπου με ένα μαγικό τρόπο κατέληξε στις πρώτες νότες του "Peruvian Skies".

Άλλο ένα κομμάτι που συναυλιακά γιγαντώνεται, με τον κόσμο να τραγουδά κάθε στίχο, αλλά και τους Theater κλασσικά να μας γλεντάνε, βάζοντας σφήνες από "Wish You Were Here" και "Wherever I May Roam", ξεσηκώνοντάς μας ακόμη περισσότερο. Το κλείσιμο με φόρο τιμής στον Ozzy και τους Black Sabbath με το ομώνυμο riff, ήταν σαν όνειρο. Όπως έκαναν πολλές φορές στο παρελθόν, τιμούν τους ήρωές τους με λίγα λόγια και με τη μουσική ως πράξη.

Το κλείσιμο του κύριου set, ήρθε με δυο αγαπημένα κομμάτια, το "As I Am" όπου όλοι μαζί τραγουδήσαμε, και το αναπάντεχο "Take The Time" που υπέστη και την απαραίτητη περικοπή (κάτι που γίνεται από πολύ παλιά) ώστε να μπορέσει ο James να ανταπεξέλθει στις αδιανόητες φωνητικές γραμμές που έχουν γραφτεί. Η μαγεία του "Images And Words" παραμένει ανυπέρβλητη ακόμη και σήμερα.

Χωρίς ποτέ ο χρόνος να είναι αρκετός για τους Dream Theater, το encore ξεκίνησε με μια αναφορά στον πρόσφατα εκλιπόντα Ozzy Osbourne, αφιερώνοντάς του το "The Spirit Carries On", σε μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της βραδιάς. Όλοι μια αγκαλιά, να τραγουδάμε "Safe in the light that surrounds me - Free of the fear and the pain", και να βουρκώνουμε από την κιθάρα του John Petrucci που μας τρυπούσε την καρδιά.

Το κλείσιμο ήρθε με το τραγούδι που τα ξεκίνησε όλα. "Pull Me Under", χοροπήδημα, ξελαρρύγιασμα και μια μπάντα ορόσημο να στέκεται απέναντί μας επιβλητική, αλλά ακόμη με το ίδιο πάθος που είχε πριν σαράντα χρόνια. Οι επευφημίες και οι ευχαριστίες της μπάντας, άφησαν και μια υπόσχεση από τον James να τα ξαναπούμε πολύ σύντομα, κάτι που ελπίζουμε να μην μείνει στα λόγια. Αν μη τι άλλο, αυτή η βραδιά ήταν η απόδειξη της αγάπης που υπάρχει προς αυτή τη μπάντα.

Κλείνοντας γεμάτοι από αυτό που ζήσαμε, σκεφτόμαστε (σαν σωστοί nerds) τι θα μπορούσε να είναι καλύτερο, τι θα αλλάζαμε, κι όλα τα σχετικά. Έλειψαν κομμάτια από το σετ; Προφανώς με τέτοια δισκογραφία, πόσο μάλλον όταν λείπει όλο το "Awake" και το "Six Degrees Of Inner Turbulence". Θα μπορούσε ο ήχος να είναι λίγο καλύτερος; Θα μπορούσε ο James να τραγουδά όπως ήταν στα τριάντα του; Ερωτήματα που όμως λίγη ουσία έχουν στη μεγάλη εικόνα. Κι αυτό γιατί μια τέτοια βραδιά μοιάζει σαν θρίαμβος. Οι Dream Theater, σαράντα χρόνια μετά, παραμένουν το ίδιο πεινασμένοι, το ίδιο ισοπεδωτικοί, το ίδιο ταγμένοι στη μουσική τους, χαρίζοντάς μας στιγμές μαγείας κι ονείρου. [Ν.Κ.]

Φωτογραφίες: Γιώργος Κρίκος