Lords Of Chaos

Excuse All The Blood

Από τους Αποστόλη Ζαμπάρα, Αντώνη Κονδύλη, 04/03/2019 @ 11:58

Η Νορβηγία των αρχών της δεκαετίας του '90 θα μπορούσε να είναι μια εντελώς ειρηνική και φιλήσυχη κοινωνία, αν δεν εμφανίζονταν κάποιοι νεαροί των οποίων οι ψυχωτικές συμπεριφορές και αντιδράσεις αρκούσαν για να αναστατώσουν την καθημερινότητα μιας κατά τα άλλα πολιτισμένης και πλούσιας χώρας.

Όσοι εκείνη την περίοδο παρακολουθούσαν το underground και τη σκηνή της εποχής, εκτός από τη μουσική είχαν στρέψει το ενδιαφέρον τους και σε πολλά άλλα, ασυνήθιστα για μια μουσική σκηνή. Αν και πάντα υπήρχε η αίσθηση και η υποψία της φήμης και της μυθοπλασίας για τους εμπρησμούς, τις ίντριγκες και τις δολοφονίες που ακούγονταν, πολλά από αυτά επιβεβαιώθηκαν, από τα αστυνομικά ρεπορτάζ αλλά και λίγα χρόνια αργότερα, όταν το 1998 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τον τίτλο "Lords Of Chaos". Επί της ουσίας ήταν το αποτέλεσμα της έρευνας δύο δημοσιογράφων και βεβαίως αφορούσε τα τεκταινόμενα στη Νορβηγία τα αμέσως προηγούμενα χρόνια, η εξιστόρηση των οποίων έλαβε χώρα κυρίως μέσω συνεντεύξεων με τους πρωταγωνιστές, αλλά και την περαιτέρω διερεύνηση επιπλέον πηγών.

Είκοσι σχεδόν χρόνια μετά, το βιβλίο αυτό γίνεται ταινία. Θα έλεγα κάτι συνηθισμένο γενικότερα, αλλά στην προκειμένη περίπτωση το ερώτημα που δημιουργείται είναι κατά πόσο το περιεχόμενο του βιβλίου επαρκεί για να αποτελέσει το υλικό μιας ταινίας και βεβαίως μέσω ποιας προσέγγισης θα παρουσιάζονταν τα γεγονότα της περιόδου.

Από την άλλη τα εξω-μουσικά τεκταινόμενα ενός ιδιώματος που αρχικά κινήθηκε αποκλειστικά σε underground μονοπάτια δύσκολα θα μπορούσαν να απασχολήσουν ένα ευρύτερο ακροατήριο, ενώ παράλληλα για τους οπαδούς του χώρου δεν είναι και ότι πιο δελεαστικό να παρακολουθούν αυτή την έκθεση ορισμένων από τους ήρωες της σκηνής.

Στη συνέχεια δύο συντάκτες του Rocking παρουσιάζουν τη δική τους οπτική τόσο για την ταινία όσο και για τον αντίκτυπο των γεγονότων της περιόδου, όπως τον έζησε ο καθένας σε διαφορετική εποχή.

Lords Of Chaos

Η Ταινία

Το "Lords Of Chaos" απέχει από το να χαρακτηριστεί ως κακή ταινία. Σίγουρα όμως δεν είναι και το τυπικό μουσικό biopic που δίνει έμφαση στη σύνθεση των επιτυχιών μιας μπάντας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που διαπίστωσα, είναι πως δεν είχε ξεκάθαρη αφηγηματική τεχνική. Η έντονη εικονογραφία, οι ωμές στιγμές splatter βίας και η αναπαράσταση των εμπρησμών, λειτουργούν περισσότερο οπτικά παρά αφηγηματικά. Η χρονολογική σειρά των γεγονότων είναι αρκετά πιστή, και παρά την εξαιρετική ερμηνεία του Jack Kilmer ως Dead, η αυτοκτονία του δεν έδωσε την αίσθηση πως το κλίμα σοβαρεύει.

Το "Lords Of Chaos" σε στιγμές έκλεινε το μάτι στις κοινωνικές συνθήκες που επηρέασαν τη σκηνή, αλλά δεν εμβάθυνε ποτέ, αφού τις προσπερνούσε προς χάριν στιγμών που θα παρουσιάζονταν καλύτερα στον φακό.

Στα πλαίσια της προσπάθειας του να μην είναι μια βιογραφική ταινία, επικεντρώθηκε στο δίπολο Varg - Euronymous, αποφεύγοντας επιδεικτικά να εμβαθύνει σε χαρακτήρες. O Varg, μπορεί να είναι πολλά, σίγουρα όμως δεν ήταν τόσο αφελής όπως παρουσιαζόταν. Στον αντίποδα, δόθηκε έμφαση στη μεγαλομανία και τα κενά λόγια του Euronymous. Θεωρώ πως αυτό έγινε σε μια προσπάθεια αποτύπωσης της σύγκρουσης των δυο προβληματικών προσωπικοτήτων. Η σκηνή, μετά τη συνέντευξη του Varg σε δημοσιογράφους, όταν συγκρούεται με τον Euronymous για την ειλικρίνεια της μουσικής και το δήθεν του πράγματος, ήταν από τις καλύτερες της ταινίας.

Συγκινητική είναι και η live εκτέλεση του "Freezing Moon" όπου όλοι οι ηθοποιοί ήταν πιστότατοι στο υλικό της εποχής, όπως έντονη είναι και η ηθοποιία του Rory Culkin (Euronymous) κατά τη δολοφονία του. Σημαντικό πρόβλημα όμως παραμένει η απουσία μουσικής, όχι ως soundtrack αλλά σαν αφήγηση, ίσως για να έρθει στα μέτρα του κοινού που στόχευε ο Akerlund.

Η τρομερή αναπαράσταση του φωτογραφικού υλικού της εποχής, μετέφερε εκπληκτικά το όλο κλίμα, από τη διακόσμηση και τον ρουχισμό μέχρι την πληθώρα φωτογραφικών καρέ, κλείνοντας το μάτι αρκετές φορές στον παρατηρητικό οπαδό.

Οι λίγες στιγμές που ο Akerlund έδωσε surreal τόνο με κάποια μοντάζ, καθώς και οι σκηνές δολοφονίας, δημιουργούν έναν αντίλογο του σκηνοθέτη, που επιθυμεί να μεταδώσει τη βαρύτητα των πράξεων σε αντίθεση με την ελαφρότητα με την οποία τις εκτελούσαν οι πρωταγωνιστές. Χαρακτηριστική, η, ίσως καλύτερη στιγμή της ταινίας, με τη δολοφονική έξοδο για μπύρα του Faust.

Α.Ζ.

Lords Of Chaos

Η ταινία αρχίζει την αφήγηση της από τη δημιουργία των Mayhem και την εποχή του "Deathcrush", με τον Euronymous να αποτελεί περιστασιακά αλλά καθ' όλη τη διάρκεια τον αφηγητή, ακόμα και της δολοφονίας του.

Η ταινία "Lords Of Chaos" αποτελεί μια πιστή αναπαραγωγή του βιβλίου και γενικότερα ακολουθεί τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στη Νορβηγία ανεξάρτητα από τις όποιες διαφωνίες για απόκλιση από την πραγματικότητα που έχουν διατυπωθεί. Παράλληλα είναι εμφανής η προσπάθεια του σκηνοθέτη να αγγίξει το συναίσθημα του μυημένου θεατή με τις σκηνές που παραπέμπουν σε επίσημες και ανεπίσημες φωτογραφίες, δηλώσεις και γεγονότα, όλα κομμάτια της ίδιας ιστορίας.

Το σενάριο αποφεύγει τις γενικές και αόριστες περιπλανήσεις στη Νορβηγική σκηνή και πολύ γρήγορα εστιάζει στη σχέση Euronymous - Vikernes και στο πως η αυτή εξελίσσεται και κλιμακώνεται.

Η περίπτωση του Vikernes και στο πως από ένα ντροπαλό και συνεσταλμένο επαρχιοτόπουλο από το Bergen, μετατράπηκε σε έναν μοχθηρό και επικίνδυνο ψυχοπαθή, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με το focus στο βλέμμα του κάθε φορά που νιώθει, είτε να προσβάλλεται, είτε να μην παίρνει το credit, είτε να παραμερίζεται από τον Euronymous και τους υπόλοιπους, να προϊδεάζει για εκδίκηση.

Σκηνοθετικά παρατηρείται μια κλιμάκωση από μια χαλαρή ατμόσφαιρα στο ξεκίνημα σε ένα πιο δραματικό σκηνικό όταν φτάνει προς το τέλος και στη δολοφονία του Euronymous. Πρέπει να τονιστεί η προσεκτική και πιστή αναπαράσταση εικόνων και χώρων έτσι όπως έχουν περάσει στην ιστορία.

Στα αρνητικά θα μπορούσαμε να καταγράψουμε ότι δεν εμβαθύνει, τουλάχιστον όσο θα ήθελα, στους χαρακτήρες ή δεν γίνεται η προσπάθεια να εντοπίσει τα βαθύτερα κοινωνικά και ψυχολογικά αίτια των συμπεριφορών που παρατηρήθηκαν.

Σε πολλά σημεία, ιδιαίτερα στο πρώτο μέρος της ταινίας, αναλώνεται στο να διακωμωδεί μάλλον αποτυχημένα πρόσωπα και καταστάσεις. Η στιγμή που ο Euronymous μετά από συναυλία αναφέρει στην παρέα, που κάθεται σε ένα τραπέζι ενός εστιατορίου κεμπάπ, ότι οι Mayhem παίζουν true Norwegian black metal και όχι life metal όπως πολλές άλλες μπάντες εκεί έξω, διακόπτεται από τον σερβιτόρο που φωνάζει για της παραλαβή της παραγγελίας.

Παρότι η ταινία δεν σχετίζεται ιδιαίτερα με τη μουσική, αλλά μόνο με τα γεγονότα, είναι εμφανής η απουσία βασικότατων μελών της σκηνής, όπως είναι οι Darkthrone, Immortal, Emperor. Το πιθανότερο ωστώσο είναι ότι η παρέα που βλέπουμε στο Helvete απαρτίζεται από όλους αυτούς.

Το πιο αρνητικό είναι η προσπάθεια να χωρέσουν όσο γίνεται περισσότερα στοιχεία, ακόμα και οι 23 μαχαιριές στο σώμα του Euronymous, με αποτέλεσμα η εναλλαγή των σκηνών και των γεγονότων να είναι γρήγορη, κάτι που δεν συμβάλλει στη συνοχή και στην εμβάθυνση, που θα βοηθούσε την ταινία να ξεφύγει από το επίπεδο μιας απλής εξιστόρησης/ αφήγησης.

Lords Of Chaos

Η συναυλία στο Jessheim στη Νορβηγία και το "The Freezing Moon" αποτελεί μια από τις κορυφές της ταινίας και τις λίγες στιγμές που καταφέρνει να σε συνεπάρει και να σε μεταφέρει στην εποχή, τόσο λόγω της μουσικής όσο και λόγω της παρουσίας του Dead πάνω στη σκηνή.

Τραγική στιγμή όταν λίγο πριν ο Dead πατήσει τη σκανδάλη και ενώ είχε ήδη κόψει τις φλέβες του, τηλεφώνησε ο πατέρας του και μιλώντας στον τηλεφωνητή του ανακοίνωνε ότι έγινε δεκτός στο πανεπιστήμιο και σκέφτονταν να βρεθούν όλοι μαζί να το γιορτάσουν.

Οι σκηνές της δολοφονίας του Euronymous μάλλον θα αγγίξουν πολλούς που αγάπησαν το black metal και τον δημιουργό της Νορβηγικής σκηνής. Βλέποντας τη βίαια συμπεριφορά του Vikernes και τις ωμές σκηνές της ταινίας, σε κάνει να σκέφτεσαι ότι πέρα από τις όποιες διαφορές, αυτό που ήθελε ήταν να παίξει μουσική, να ενεργοποιήσει μια σκηνή και στην πορεία να γίνει γνωστός. Σκέψεις που πολλοί νέοι άνθρωποι που παίζουν σε ένα συγκρότημα τις κάνουν.

Η ταινία συνολικά κυλάει γρήγορα, ευχάριστα, δεν κουράζει και βλέπει τα γεγονότα, κατά κύριο λόγο, με μια ανέμελη και ουδέτερη ματιά. Επιπλέον, είναι εμφανής η προσπάθεια του σκηνοθέτη να μην πάρει θέση.

Από την άλλη είναι μια ταινία που ενώ το θέλει, δύσκολα θα προσεγγίσει ένα ευρύτερο ακροατήριο, καθώς αποτελεί μια αφήγηση των γεγονότων. Δεν κεντρίζει το ενδιαφέρον κινηματογραφικά, ασχολείται ελάχιστα με τη μουσική και εστιάζει κυρίως σε έκνομες ενέργειες και στην ωμότητα ορισμένων σκηνών.

Α.Κ.

Lords Of Chaos

Ο Αντίκτυπος

Όντας αγέννητος όταν συνέβησαν τα συγκεκριμένα γεγονότα, ήρθα σε επαφή με το ιδίωμα αρχής γενομένης με τους Darkthrone.

Η αίσθηση που μου είχε μείνει, ύστερα και από την παρακολούθηση documentaries, ήταν πως κάτι είχε ξεφύγει εκτός του ελέγχου ορισμένων νεαρών που ήθελαν να αποδράσουν, κάτι που όμως ήταν παρόν στη μουσική τους με ένα σχεδόν μεταφυσικό τρόπο. Σοκαρισμένος, προσπάθησα να δω τα γεγονότα από την οπτική των πρωταγωνιστών, πράγμα που ποτέ δεν κατάφερα.

Ο μύθος που έχτισε η σκηνή, και η επιρροή, μουσικά και αισθητικά, ήταν ακόμη έντονα στην εποχή μου, πιο πολύ όμως ως cult παραφιλολογία. Ανίκανος λοιπόν να νιώσω το μυστήριο και το σκοτεινό περίβλημα των κυκλοφοριών όπως αποτυπώθηκε τότε, επικεντρώθηκα κυρίως στο πνεύμα και στη μουσική καθαυτή. Προσωπικά θεωρώ το ιδίωμα ένα πολύ ξεχωριστό τρόπο έκφρασης, αντίδρασης σε συγκεκριμένες κοινωνικές συνθήκες, μια μουσική που είναι πιο πολύ μήνυμα παρά πομπός.

Το "Lords Of Chaos" δεν είναι μια κριτική πάνω στα αδιέξοδα και την ψυχολογική καταπίεση της μεσαίας τάξης. Είναι μια ταινία για μη οπαδούς, όσο πιο ουδέτερη και δραματική μπορούσε να γίνει, που ίσως αποκτήσει cult status. Οι αντιδράσεις για την εγκυρότητα της από οπαδούς, είναι κάτι που πιστεύω θα υπήρχε ανεξαρτήτως του αποτελέσματος, και μιας και η ίδια η ταινία δεν την επιδιώκει, δεν θα την κρίνω γι' αυτό.

Το "Lords Of Chaos" είναι μια αξιοπρεπής ταινία που δεν στερεί τίποτα από τον μύθο της σκηνής και των γεγονότων, με τρανταχτές αδυναμίες αλλά και στιγμές που δηλώνουν πραγματικό ενδιαφέρον από τους συντελεστές της.

Υ.Γ.: Η κάμερα κάνει κοντινό στο suicide note του Dead. Αν εκεί έδειχνε και τους στίχους του “Life Eternal” που άφησε ο μακαρίτης, νιώθω πως η δυναμική όλης της ταινίας θα άλλαζε.

Α.Ζ.

Lords Of Chaos

Όσοι έζησαν/ πληροφορήθηκαν τα γεγονότα την περίοδο 1992-93 έστω και από απόσταση, σίγουρα θυμούνται το σοκ κάθε φορά που μαθευόταν νέο σχετικό, είτε με εμπρησμό, είτε με δολοφονία.

Αν εξαιρέσουμε μια μάλλον μικρή μερίδα που με φανατισμό διάλεξε πλευρά στη διαμάχη των Euronymous-Vikenres, οι υπόλοιποι ασχολήθηκαν με τη μουσική και απλά ένιωσαν να γίνονται «μάρτυρες» της ιστορίας. Το νεαρό της ηλικίας των περισσότερων που παρακολουθούσαν τότε τη νορβηγική σκηνή συνέβαλε στο να τους ιντριγκάρει η ακρότητα των δηλώσεων και των ενεργειών ως μέρος της true evil κατάστασης, που συνδεόταν άμεσα με την ατμόσφαιρα και το περιεχόμενο που είχε αποκτήσει το δεύτερο κύμα του black metal.

Στο ερώτημα πως επέδρασαν όλα αυτά στη σκηνή, η απάντηση είναι απλή. Μετέτρεψαν ένα ιδίωμα το οποίο κινήθηκε ορκισμένα και αδιαπραγμάτευτα στο underground, σε κεντρικό θέμα των δελτίων ειδήσεων. Μπορεί οι φυλακίσεις και ό,τι ακολούθησε να έβαλαν εμπόδια σε συγκροτήματα, σε άλλους λιγότερο, σε άλλους περισσότερο, αλλά η δημοσιότητα ήταν τόσο μεγάλη και η ευκαιρία για προβολή και κέρδη σημαντικά. Ορισμένοι ακολουθώντας ασφαλώς το δρόμο της νομιμότητας, το εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο.

Όλα αυτά τα γεγονότα πλέον αποτελούν μέρος της μυθολογίας του black metal, απλά η ταινία υπενθύμισε, σε όλους που βρισκόμασταν έστω και στις παρυφές του underground της εποχής, την τραγικότητα των στιγμών, το πώς το σχέδιο του «να παίξουμε μουσική και να φτιάξουμε μια σκηνή, που θα σοκάρει τον κόσμο», οδήγησε σε δολοφονίες και φυλακίσεις, αλλά πάνω από όλα, τη μοίρα του κακομοίρη του Euronymous, ο οποίος αναμφίβολα αλλιώς ονειρευόταν το μέλλον του.

Το what if σχετικά με την εξέλιξη της σκηνής και του χώρου δεν θα απαντηθεί ποτέ.

Α.Κ.

  • SHARE
  • TWEET