Bjork

Το "Utopia" έχει κυκλοφορήσει  εδώ και ένα μήνα περίπου, αλλά πραγματικά δεν μπορούσα να βρω το σθένος να γράψω κάτι ουσιαστικό για τον ένατο δίσκο της Bjork.

Και ενώ οι μέρες περνούσαν και όλο και πιο πολλές κριτικές έβλεπαν το φως της δημοσιότητας πλέκοντας το εγκώμιο του "Utopia" μέσα από εύγλωττους και εύηχους διθυράμβους. Πραγματικά δεν μπορεί να μην σε πάρει μπάλα το άρμα της ποιότητας, του πειραματισμού και της υψηλής τέχνης, το οποίο πάντα οδηγούσε η Bjork.

Αλλά έτσι και αλλιώς, όταν η αποδοχή είναι σχεδόν καθολική, οποιοδήποτε μαύρο πρόβατο έρθει σε αντίθεση με μονολιθική ορμή του συνόλου εμφανίζεται ως ένας θλιβερός ελιτιστής που τα έχει κάνει κρεμαστάρια και τελικά μένει μόνος έξω στο κρύο να κοιτά τους άλλους να περνούν καλά μέσα, γελώντας και πίνοντας, ανταλλάσοντας φιλοφρονήσεις, ενώ η αναπνοή του θολώνει τα τζάμια και το δάκρυ λιώνει το χιόνι στα πόδια του.

Άλλωστε όπως και ο σολομός που πάει αντίθετα στο ρεύμα και νομίζει ότι είναι μάγκας, πάντα βρίσκεται στο τέλος του δρόμου με μια αρκούδα με το στόμα ανοιχτό να περιμένει. Απτόητα όμως θα κάνει το δικό του κάθε φορά.

Η ιδιορρυθμία της Bjork σχεδόν πάντοτε έβρισκε μια φλέβα καλλιτεχνικού χρυσού να εκταμιεύσει και το αιθέριο αποτέλεσμα του "Utopia" καταφέρνει να μαγνητίσει ακόμα και τους πιο δύσπιστους ακροατές. Αλλά η Bjork στο "Utopia" μπορεί να είναι για πολλούς η Σειρήνα ενός μονίμως καινοτόμου, avant-fart ιδιώματος, αλλά για άλλους τόσους είναι η μια μουσική Άρπυια που αρπάζει κάθε όρεξη για μελωδία.

Η Bjork στο "Utopia" εξερευνεί νέα ηχοτοπία μέσα από το πρίσμα των πνευστών και συγκεκριμένα του φλάουτου, το οποίο βρίσκεται κυριολεκτικά παντού μέσα στο δίσκο. Έτσι με την συνοδεία μια παρέα που της αρέσει πολύ το φλάουτο, αλλά και της Hamrahlid Choir από την Ισλανδία και ότι samples από πουλάκια βρήκαν στα ντοκιμαντέρ του BBC, το "Utopia" ξετυλίγεται μπροστά μας με χαρακτηριστική συνοχή, δημιουργώντας κυριολεκτικά ουράνιους ήχους.

Έχοντας στο πλευρό της η Bjork και αυτή την φορά τον ανερχόμενο DJ Arca από την Βενεζουέλα, ο  οποίος βασίζεται στο Dalston, το hipster-central του Λονδίνου, έγραψαν μαζί τα 12 από τα 14 τραγούδια του δίσκου και αυτός με την σειρά του ανέλαβε την παραγωγή, όπως και τις ενορχηστρώσεις.

Ο δέκατος δίσκος της Bjork παρά την καλλιτεχνική αρτιότητα και ανεξαρτησία που θαρραλέα προβάλλει, ενώ κατάφερε να γητεύσει σε γενικές γραμμές τα μέσα και ενώ στην ουσία δεν περιγράφεται αλλά μόνο βιώνεται, δεν μπόρεσε μέχρι στιγμής τουλάχιστον να κερδίσει συλλογικά το στοίχημα των πωλήσεων και συνεπώς σημείωσε και την χαμηλότερη θέση της Ισλανδής στα charts από ολόκληρη την καριέρα της. Αν και καλλιτεχνικά αυτό συνήθως δεν έχει καμία σημασία, στην συγκεκριμένη περίπτωση αντικατοπτρίζει και το γεγονός ότι ο δίσκος είναι συχνά πιο βαρετός και από μάθημα για Ρέικι, ενώ η κορώνες της Bjork πιο συχνά δοκιμάζουν τα όρια της ανθρώπινης ανοχής και αντοχής.

To "Utopia" πράγματι δυσκολεύεται στον τομέα της μελωδίας και το μόνο κομμάτι που δεν μου δημιουργεί «ετεροντροπή» ή γνήσιο εκνευρισμό είναι το "Losss", αλλά ακόμα και οι ρυθμοί συχνά δεν είναι εύκολα αντιληπτοί από τον κοινό ανθρώπινο νου, ο οποίος προσπαθεί μάταια να βρει κάπου τα «προσβάσιμα» 4/4.

Η αλήθεια είναι  προσπαθώ, αλλά δεν μπορώ να βρω ένα σωστό πλαίσιο για αυτό το δίσκο. Που ακριβώς τον ακούει κάποιος; Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να γυρνά από μια κουραστική μέρα στην δουλειά και να βάλει το "Utopia", γιατί θα γίνει παιδοκτόνος ή κάτι τέτοιο, ειδικά υπό τους ήχους του σχετικού "Tabula Rasa". Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να ακούει το Utopia στο αυτοκίνητο χωρίς να αφρίσει στην κίνηση. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να ξυπνάει και να διαλέγει συνειδητά το Utopia πριν τον πρώτο καφέ. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να θέλει να χορέψει με το Utopia, γιατί θα μεταμορφωθεί σε ασπόνδυλο. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να έχει τις μαύρες του ή τις άσπρες του και να βάλει το "Utopia" για να βρει συναισθηματικό καταφύγιο. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον να ακούει το "Utopia" στο ΚΤΕΛ, γιατί δεν έχει κάτι άλλο στο mp3 player του. Βασικά αυτό μπορώ να το φανταστώ. Αυτό είναι.

Το "Utopia" είναι μουσική για ΚΤΕΛ όταν δεν έχεις άλλη επιλογή.