Elvis Presley

Elvis Presley

RCA Victor (1956)
Από τον Μανώλη Γεωργακάκη, 10/10/2011
Πώς βαθμολογείτε το δίσκο;
Την άνοιξη του '56, η Αμερική ακουμπούσε τη βελόνα του πικάπ στο χείλος του δίσκου και άκουγε μονοφωνικά: «Well it's one for the money, two for the show, three get ready, now go cat go!». Με την προτροπή αυτού του «go» σε ντο, κάτι αναπάντεχα σημαντικό άρχιζε εκείνες τις μέρες, κάτι που θα μεταμόρφωνε τις επόμενες δεκαετίες, και η ευθύνη του χαρισματικού επαρχιώτη Elvis Aaron Presley είναι σημαντικότατη.

Αυτή η ιδιοποίηση -και βελτίωση- του "Blue Suede Shoes" του Carl Perkins, δυόμισι μήνες μετά την κυκλοφορία του αυθεντικού και ενώ αυτό πρωτοστατούσε στα charts, είχε ύφος Κορσικανού κατακτητή - παρά τον αξιέπαινο σεβασμό που επέδειξε ο νεαρός βασιλεύς, απαιτώντας την καθυστέρηση της κυκλοφορίας του σαρανταπενταριού της δικής του εκδοχής, όσο ο προβολέας συνέχιζε να πέφτει πάνω στο καταπληκτικό rockabilly του Perkins. Η επιτυχία εξαπλώθηκε λίγο αργότερα σα γλυκιά μα επικίνδυνη επιδημία, ξαφνικά, γρήγορα και εύκολα. «Oh! Walk the dog!», φώναξε αυθόρμητα ο μερακλωμένος Elvis, καθώς ο Scotty Moore καταργούσε μια ολόκληρη εποχή με το χαρακτηριστικό του κιθαριστικό solo.

Η επανάσταση που έφερε η επιτυχία του πρώτου άλμπουμ του Elvis Presley μοιάζει θολή και ασπρόμαυρη, πενήντα πέντε χρόνια αργότερα. Μοιάζει με αυτό που κατέγραφαν οι κάμερες της εποχής. Ήδη, το 1972 του Alice Cooper και του Lou Reed, λίγο πριν τη μεγάλη του κατηφόρα, ο Elvis είχε δηλώσει: «Φίλε, ήμουν ήμερος, αν με συγκρίνεις με αυτά που κάνουν τώρα». Παρά ταύτα, η δεκαετία του '50 ήταν ένας άλλος πλανήτης. Σε αυτό το φόντο, η εξωφρενική γοητεία του, ο άσεμνος χορός του, η μεγαλειώδης φωνή του ήταν συστατικά ενός κοινωνικού Δούρειου Ίππου. Δεν είχαν άδικο οι σεμνότυφοι της τότε απερχόμενης γενιάς. Ο Elvis έκλεψε τα μυαλά των νέων σα να κρατούσε το φλάουτο της Hameln. Η νεολαία μπολιάστηκε μαζικά και «ύπουλα» με νέες ιδέες και βέβαια η προφανής συνεισφορά στην προετοιμασία του εδάφους για τη σεξουαλική απελευθέρωση των επόμενων δεκαετιών δεν είναι το μόνο «παράσημο».

Το rock 'n' roll, χάρη στην επιτυχία του Elvis Presley, έσπασε μουσικά και κοινωνικά σύνορα. Δεν παρέμεινε άλλος ένας χορός της μόδας, που θα ξεχνιόταν μόλις βρισκόταν ένας επόμενος με ακόμη πιο ευρηματικό όνομα. Το γκρέμισμα του τοίχου που χώριζε τη μαύρη από τη λευκή μουσική, αν όχι δική του ιδέα ή πρωτοβουλία, ήταν εν πολλοίς δικό του επίτευγμα. Ποίος θα στοιχημάτιζε ότι θα υπήρχε σήμερα το rock, αν αυτός ο δίσκος δεν γνώριζε την επιτυχία που γνώρισε; Το θαύμα έλαβε χώρα και είδαμε ότι η country μπορεί να συνυπάρξει με το rhythm and blues, όπως ο λευκός νέος με τον μαύρο. Η μέθοδος ήταν απλή. Ο λευκός γόης τραγούδησε μαύρη μουσική, με -σχεδόν- μαύρο τρόπο σε λευκά αυτιά και, χάρη στην εντυπωσιακή επιτυχία του, οι μουσικές των μαύρων, σιγά-σιγά, βγήκαν από το περιθώριο και κατέκτησαν τον κόσμο.

Για να μπορέσει το «μαύρο» υλικό να σερβιριστεί σε ευρύτερα λευκά ακροατήρια, μια κάποια αλλοίωση ήταν ιδιαιτέρως απαραίτητη, τω καιρώ εκείνω. Στην περίπτωση του Elvis, όμως, αυτή η αλλοίωση περιορίστηκε στο λίαν χρηστικό ελάχιστο. Βέβαια, το έξοχο "I Got A Woman" του Ray Charles υπέστη μια εντονότερη μουσική και στιχουργική «στρογγυλοποίηση», υστερώντας σε blues δραματικότητα και «black» ρεαλισμό σχετικά με το αυθεντικό, αλλά ήδη το "Tutti Frutti" του Little Richard και το "Money Honey" των Drifters αρκούσαν για να προκαλέσουν δεόντως. Η ενορχηστρωτική παρέμβαση του Elvis, επιπλέον, έχει και αυτή την ιστορική της σημασία. Προς όφελος γενεών ροκάδων, τα πλήκτρα και τα πνευστά παραμερίστηκαν για να πρωταγωνιστήσει ο μελλοντικός μουσικός μονάρχης, η κιθάρα.

Το ιστορικό αυτό ντεμπούτο δεν είναι άριστο. Προφανώς, η σύγκριση με την εξελιγμένη έννοια του άλμπουμ των επομένων δεκαετιών είναι σκληρή, εξαιτίας της απουσίας της απαιτούμενης συνοχής. Η RCA είχε μόλις «αγοράσει» τον νεαρό Presley από τη χρυσωρύχο Sun Records και δεν είχε καν αρχίσει να συλλαμβάνει το όραμα. Δεν «τους φώτισε» καν να συμπεριλάβουν στον δίσκο το κεραυνοβόλο "Heartbreak Hotel"! Έτσι, ο πρώτος «μεγάλος» δίσκος έγινε ελαφρώς ατημέλητος και όχι απλά ομοιάζει με συρραφή ξεκάρφωτων ηχογραφήσεων και τραγουδιών, αλλά είναι πράγματι συρραφή ξεκάρφωτων ηχογραφήσεων και τραγουδιών! Αυτό που καταφέρνει να συνδέσει τις r&b επιτυχίες της εποχής, τα λιμαρισμένα gospel, τα ξανανιωμένα country, τα διάσημα standard και το βάθος του συρταριού με τις ηχογραφήσεις της Sun ή εκείνου με τις συνθέσεις της RCA είναι η αδιαμφισβήτητα μοναδική ερμηνεία του ανθρώπου που θα γινόταν βασιλιάς. Μελιστάλακτος ψευδοψίθυρος, κωμικός λαρυγγισμός ή λαχανιασμένη βραχνάδα, ό,τι βγήκε από το στόμα με το ζαρωμένο πάνω χείλος γοήτευσε γενεές επί γενεών.
  
Κατά τας γραφάς, ο φωτογράφος William V. Robertson, στις 31 Ιουλίου του 1955, σε μια συναυλία στην Tampa της Φλόριντα, απαθανάτισε τον Elvis με το στόμα ορθάνοιχτο και έτοιμο να χτυπήσει ένα μι ματζόρε. Η φωτογραφία έγινε το πανέμορφο εξώφυλλο του δίσκου "Elvis Presley", με τον ταυτολογικό τίτλο γραμμένο στα ροζ και τα πράσινα. Αυτό το εξώφυλλο, κλασικό όσο και ο ίδιος ο δίσκος, δέχτηκε αμέτρητους φόρους τιμής στις κυκλοφορίες των «εγγονών», με πρώτο και εξέχοντα εκείνο των The Clash στο μνημειώδες "London Calling" και ξεκαρδιστικότερο τον "Tony Blair" των Chumbawamba. Άλλωστε, η μουσική που έπαιξαν, τόσο οι Clash όσο και χιλιάδες άλλοι, θα ήταν πιθανότατα πολύ διαφορετική, αν ο πρώτος δίσκος του Elvis Presley δεν είχε καταφέρει να καθιερώσει το rock, όντας ο πρώτος rock δίσκος που κατέλαβε την πρώτη θέση του Billboard και μάλιστα για δέκα εβδομάδες. Οι κλάψες και οι οδυρμοί περί «αδικαιολόγητου πλουτισμού» ας παύσουν και ας αναλογιστούν οι κλάψες και οι οδυρόμενοι το sine qua non.
  • SHARE
  • TWEET