Underground Express #49: Παιχνίδια Μεταξύ Ουρανού και Γης

"All the world's a stage". Ο μεσαιωνικός στίχος του Shakespeare γίνεται όλο και πιο επίκαιρος σε κάθε περαστικό αιώνα, πάντα όμως πέρα από τα λαμπερά φώτα και τις μεγάλες σκηνές, σε κακοφωτισμένα προβάδικα, σε μικρά υπόγεια και γκαράζ, σε κάθε γωνιά αυτής της τρελής σφαίρας, η μουσικη του αύριο παίζεται ήδη σήμερα.

Το τρένο της φαντασίας μας που βαφτίσαμε Underground Express θα κάνει ένα ταξίδι κάθε δύο μήνες προς κάθε πιθανό και απίθανο προορισμό με μόνο σκοπό να ανακαλύψει μουσικές χωρίς σύνορα και συμβάσεις, ρίχνοντας φευγαλέες ματιές στον πολιτισμό των πόλεων που επισκέπτεται.

Ταξίδι #49 - Ιούνιος 2025: ο Shakespear προλογίζει κάθε άρθρο του Underground Express, όμως αυτές τις μέρες βρίσκω στο νου μου να κλωθογυρίζει ένας άλλος στίχος του. Έχοντας μόλις συνομιλήσει με το φάντασμα του πατέρα του, ο Άμλετ λέει στον Οράτιο, τον έμπιστο φίλο του, πως «υπάρχουν περισσότερα πράγματα μεταξύ Ουρανού και Γης απ’ όσα ποτέ ονειρεύτηκες στη φιλοσοφία σου». Όσο πλατιά κι αν ανοίξει το βλέμμα της η φιλοσοφία μας, όσο βαθιά κι αν καταδυθεί, όσο μακριά κι αν φτάσει, δεν θα μπορέσει ποτέ να συμπεριλάβει την απειρότητα πραγμάτων, ιδεών, φαινομένων, προσώπων, και ιστοριών που μπορούν να χωρέσουν στη θεατρική σκηνή κάτω απ’ τα σύννεφα.

Το αόρατο Underground Express συνεχίζει το ατελεύτητο ταξίδι του, και ξεθάβει κυκλοφορίες από καλλιτέχνες και είδη που ούτε μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε. Πειραματισμοί από Ιταλία, spacegrind από τη Νορβηγία, και underground hip hop απ’ τις ΗΠΑ είναι μόνο λίγα απ’ τα πράγματα που θα βρούμε στο διάβα μας για την πληρότητα της καταγραφής, κι αυτή όλο θα ξεμακραίνει. Χιλιόμετρο το χιλιόμετρο, η άτιμη, θα ξεμακραίνει. [MKO]

Εικόνα εξωφύλλου: πίνακας πλατύποδα φιλοτεχνημένος απ’ τον Άγγλο ζωγράφο John Lewin στην Αυστραλία περί το 1808-1810. Όταν η Δύση ανακάλυψε τους ορνιθόρυγχους τον 18^ο αιώνα, η πρώτη της αντίδραση ήταν να τους θεωρήσει μία καλοστημένη φάρσα, καθώς δεν μπορούσαν να διανοηθούν την ύπαρξη ενός τέτοιου πλάσματος.

Στάση 1η: Riverside, California, Η.Π.Α. / κάπου στην Αυστραλία
Καλλιτέχνης: Celestaphone & Dealers Of God
Άλμπουμ: Cult Subterranea
Είδος: Sci-fi/Experimental/Psych Hip-Hop
Εταιρεία: Dismiss Yourself
Ημερομηνία Κυκλοφορίας: 20-04-2025
Bandcamp

To 1996, o Harry Horse δημιούργησε το video game Drowned God: Conspiracy of the Ages. Μια σύμπραξη εν έτει 2025, ενός νεαρού west-coast πειραματιστή ράπερ με μια psych-pop παρανοϊκή κολεκτίβα από την Αυστραλία, αυτοπαρουσιάζεται ως η πνευματική του συνέχεια. Το "Cult Subterranea", εκκινεί από τα προαναφερθέντα ιδιώματα για να καταλήξει σε μια αλληγορική, βγαλμένη από τα χαμένα κείμενα του Jodorowski, ψευδοπνευματική, πολιτικοποιημένη, sci-fi παράνοια, που δεν σταματά να συγκρούεται με κάθε είδους αισθητική προκατάληψη περί μιας τέτοιας απόπειρας. Οι Celestaphone και Dealers Of God μάλλον κυκλοφόρησαν τον πιο εξεζητημένο δίσκο της χρονιάς για τα υπόγεια λαγούμια του διαδικτύου. Αναχρονιστικό στις τεχνικές του απολήξεις, αλλά και διαστροφικά φουτουριστικό, τούτο δω το άλμπουμ δεν είναι εύκολη πίστα, είναι όμως ανεπανάληπτη. Ο συνδυασμός, που καταφέρνει να ξεσηκώσει τα πάντα από funk μέχρι τις πιο σκληρές ραπ κριτικές φωνές της πανδημίας της μετα-αλήθειας, είναι ένα εκκεντρικό αριστούργημα. Αν επιμείνεις μέχρι τέλους, μην παραλείψεις να ανοίξεις και κανά παράθυρο να φύγει το ντουμάνι. {Α.Ζ.}

• Επειδή δεν είμεθα τίποτα τυχαίοι, να πούμε πως το φθινόπωρο του 2024 οι Dealers Of God κυκλοφόρησαν το "Flesh Bill Clinton Humanoid Skeleton", ένα καταπιεσμένο jam/funk/psych μανιφέστο που θα ήθελε να τζαμάρει με MCs και DJs. Αγάπη μόνο.

• Μένοντας για λίγο στην Αυστραλία, θυμίζουμε πως η μπαντάρα των Cold Meat κυκλοφόρησε τον Απρίλιο το φοβερό 7ρι "Cake & Arse Party".

• Πριν από το Χόλιγουντ, η περιοχή του Riverside είχε γίνει τοποθεσία για ταινίες του βωβού κινηματογράφου, ιδίως λόγω της φωτεινότητας και της αγροτικής αισθητικής. Το Mission Inn, για παράδειγμα, φιλοξένησε τον Charlie Chaplin, τον Buster Keaton και άλλους καλλιτέχνες, αλλά και 10 Αμερικανούς προέδρους! Κάθε συνωμοτική συσχέτιση με την κρυπτική, γεμάτη θρησκευτικά σύμβολα αρχιτεκτονική του, ελέγχεται.

• Στα ‘80s, το Riverside αποτελούσε αξιοσημείωτο κέντρο πανκ αντικουλτούρας και D.I.Y., γεννώντας μπάντες όπως οι Justice League, αλλά και αναδεικνύοντας χώρους όπως το Blood Orange Infoshop, ή το The Showcase Theatre, καθώς και ‘zines σαν το Ragged Edge zine.

Στάση 2η: Φιλαδέλφεια, ΗΠΑ
Καλλιτέχνης: Lástima
Άλμπουμ: A Pain Bloomed From My Lungs
Είδος: Blackgaze
Εταιρεία: Liminal Dread Productions
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 13-05-2025
Bandcamp

Για κάποιο λόγο έχω συνδέσει την αποπνικτική καλοκαιρινή ζέστη με το black metal και ειδικά με το πιο ονειρικό και post ύφος. Ίσως κάτι στην ακραία καιρική συνθήκη να επαρκεί για ένα ακραίο είδος, ακόμη κι αν δεν πρόκειται για τον παγετό του Βορρά. Εδώ, λοιπόν, οι Lastima, μας παρουσιάζονται με ένα καταπληκτικό ντεμπούτο λίγες βδομάδες πριν σαρωθούμε απ’ το ελληνικό καλοκαίρι, και χτυπάνε διάνα. Στο νου έρχονται οι So Hideous λόγω βιολιού πάνω από post-black και blackgaze φόρμες, οι Deafheaven λόγω screamo φωνητικών, και φυσικά οι Respire και για τα δύο - χωρίς βέβαια να πιάνει το ηχητικό εύρος τους, όμως δώστε προσοχή στο drumming για ενδιαφέρουσες ρυθμικές επιλογές. Ένα σπαρακτικό και καλοδουλεμένο άλμπουμ, φορτισμένο συναισθηματικά, και γεμάτο ενδιαφέρουσες κοινωνικοπολιτικές θεματικές, όπως συμβαίνει στο είδος, με άξονα τη φυλετική ταυτότητα και την οικογένεια. [Μ.Κ.Ο.]

• Πάμε να δούμε, λοιπόν, ορισμένα πράγματα για τους δρόμους της Φιλαδέλφειας, όπως τραγουδά ο Bruce Springsteen. Πρόκειται για μία απ’ τις πιο σημαντικές πόλεις στην ιστορία των Η.Π.Α., ενώ αποτέλεσε και προσωρινή πρωτεύουσά τους τον 19^ο αιώνα.

• Ως ιστορικός τόπος, η Φιλαδέλφεια έχει μείνει στην μνήμη και για την υπογραφή της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, ενώ εκεί ιδρύθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας βιβλιοθήκες, νοσοκομεία, ιατρικές σχολές, κ.α.

• Επειδή η ιστορία των Η.Π.Α. όμως δεν ξεκινάει με τους Ευρωπαίους, στις όχθες του ποταμού Delaware, στο χωριό Shakamaxon, έμεναν οι Lenape, μία φυλή Ινδιάνων, οι οποίοι είχαν καλές σχέσεις με τους Κουακέρους του Ολλανδού Penn, ιδρυτή της Pennsylvania. Αργότερα, τον 18^ο και 19^ο αιώνα, όσοι δεν σκοτώθηκαν, ή δεν πέθαναν από εισαγόμενες ασθένειες, εκδιώχθηκαν απ’ το αναδυόμενο κράτος των Η.Π.Α..

Στάση 3η: Cincinnati, Ohio, Η.Π.Α.
Καλλιτέχνης: Artificial Go
Άλμπουμ: Musical Chairs
Είδος: Post-Punk
Εταιρεία: Feel It Records
Ημερομηνία Κυκλοφορίας: 16/05/2025
Bandcamp

Πάντα υπήρχε κάτι περίεργο και άβολο στις μουσικές καρέκλες. Ναι, αυτό το κωλοπαίχνιδο εννοώ, που σε κλάσματα του δευτερολέπτου ο χορός που διαχειριζόταν το άγχος μετατρέπεται σε αγωνία ενάντια στον αποκλεισμό και τον εξοστρακισμό. Κάπως έτσι, οι βραχύβιες συνθέσεις του νέου άλμπουμ των Artificial Go, παίζουν με τις chamber pop και no-wave καταβολές τους ώστε να σε κάνουν να νιώσεις άβολα. Βρίσκουμε όμως καρέκλα και τα λέμε με την αβολότητά μας, αφού αυτή η βελούδινη, σπασμωδική μελωδικότητα του "Musical Chairs" ισορροπεί μόνο με τα τρομερά φωνητικά της Angie Willcutt. Από τους The Fall και τους Devo μέχρι το σύγχρονο ρυθμικό indie rock, σκιαγραφείται ένας χώρος που δεν γεμίζει με την τριάδα των Artificial Go, αλλά σίγουρα «λερώνεται» από την διάθεσή τους να χρωματίσουν άτσαλα κάθε κανονικοποιημένη αντίληψη του ιδιώματος. Ο δίσκος του μήνα για αυτό το «τεύχος» είναι ζόρικος μεν, απολαυστικός, δε. {Α.Ζ.}

• Μας έχει κάνει ζημιά η Feel It Records, αφού μόλις τον προηγούμενο μήνα μιλούσαμε για τους Motorbike, πέραν των συνήθων υπόπτων, Why Bother?, CLASS, Qlowski και The Drin. Λέτε να γίναμε μύωπες;

• Άντε να ξαναμιλήσουμε για το Ohio. Εκεί είναι φυσικά (στο Cleveland βέβαια) το Rock ‘n’ Roll Hall Of Fame, που γενικά κάποτε, εφήβους, μας συγκινούσε και τώρα μας αφήνει παγερά αδιάφορους. Θα αφήσουμε όμως το video-clip του "Cleveland Metal" των Midnight εδώ, και οι συνειρμοί δικοί σας.

• Το Cincinnati ήταν από τις πόλεις που πρωταγκάλιασαν τον T.S. Eliot, με το Cincinnati Poetry Review, ένα μικρό περιοδικό στις δεκαετίες του '60 και '70, να είχε ασχοληθεί έντονα με την μοντερνιστική παράδοση των Eliot και Pound. Δεν θα ήταν υπερβολή εάν λαμβάναμε υπόψη και την πιο παραδοσιακή χροιά της πόλης που συνυπάρχει με το βιομηχανικό της τοπίο, ως εικόνες επί Γης της «Έρημης Χώρας».

Στάση 4η: Belfast, Ηνωμένο Βασίλειο
Καλλιτέχνης: Stratford Rise
Άλμπουμ: Stratford Rise
Είδος: Noise-rock, Brutal-prog
Εταιρεία: Self-Released
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 23-05-2025
Bandcamp

Αν υπάρχει κάτι που εξακολουθεί να με «σοκάρει» είναι να ακούω συγκρότημα στην πρώτη του παρουσία να έχει ολοκληρωτικά δικό του ήχο και στυλ. Αυτό ισχύει 100% για τους Stratford Rise από το Belfast από το πρώτο δευτερόλεπτο του ντεμπούτου EP τους: Φαινομενικά παίζουν ένα ακραία θορυβώδες rock, όσο όμως περισσότερο κοιτάς κάτω από την επιφάνεια, τόσο η μουσική τους αποκτά prog και math λογική. Η μοντέρνα παραγωγή ισοπεδώνει, τα παράξενα croonings της φωνής βάζουν τους black midi στην εξίσωση, οι σουρεαλιστικοί στίχοι, οι εκπληκτικοί ρυθμοί, τα layers θορύβου, όλα γαργαλάνε την φαντασία και αφήνουν πολλές υποσχέσεις για το μέλλον. Τα τέσσερα τραγούδια του EP αποτελούν ήδη μια αξιόλογη παρακαταθήκη, με το "Gunshow" να είναι ως τώρα στα πιο εντυπωσιακά τραγούδια του 2025. Μια μπαντάρα γεννιέται; (Α.Κ)

• Πρωτεύουσα της Βόρεια Ιρλανδίας (τεχνικά δηλαδή μέρος, ακόμα, του Ηνωμένου Βασιλείου), το Belfast είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νησιού της Ιρλανδίας, μετά το Δουβλίνο. Ο πληθυσμός του δεν ξεπερνάει το μισό εκατομμύριο, παρόλα αυτά έχει έντονα βιομηχανικό χαρακτήρα.

• Αυτό το industrial στοιχείο, φαίνεται πως περνάει μέσα στην πολύ ενδιαφέρουσα noise rock σκηνή της πόλης. Οι Chalk είναι αφεντικά και τα σπάνε, τσέκαρε επίσης τους Makeshift Art Bar. Φυσικά, από την πόλη έρχονται και οι καυτοί Kneecap - πάντα με ιρλανδική σημαία.

• Η Ιρλανδία είναι χωρισμένη σε 32 επαρχίες, εκ των οποίων μόνο οι 8 συγκροτούν την Βόρεια Ιρλανδία. Παρόλο όμως που είναι αισθητά μικρότερος, ο βορράς έχει μερικά από τα πιο δημοφιλή τουριστικά spots: το Giants Causeway, το μουσείο του Titanic, τα studios του Game Of Thrones!

Στάση 5η: Νορβηγία
Καλλιτέχνης: Psudoku
Άλμπουμ: Psudoktrination
Είδος: Spacegrind
Εταιρεία: Self-Released
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 23-05-2025
Bandcamp

Είναι όντως ένα σύγχρονο συγκρότημα, ή μήπως λάσκαρε κάποια χρονομηχανή κι ακούμε το acid trip κάποιου RIO συγκροτήματος απ’ τα ‘70s που ήρθε σ’ επαφή με παράνομες εξωγήινες ουσίες; Σε κάθε περίπτωση, οι Psudoku να αποτελέσουν τρομερά ψυχαγωγικό άκουσμα, αν γουστάρεις χαβαλετζίδικο grind, χωρίς να χάνεις σε ταχύτητες και jazzy πινελιές. To "Psudoktrination" αποτελεί το τέταρτο άλμπουμ του Steinar "Papirmøllen" Kittilsen, τον οποίο ίσως γνωρίζετε απ’ την προγενέστερη εκδοχή των Psudoku, τους Parlamenterisk Sodomi. Η παράνοιά τους συνεχίζεται αμείωτη, το διαστρικό ταξίδι ασταμάτητο, και τα riffs διαδέχονται το ένα το άλλο με υπερηχητική ταχύτητα για 27 συναπτά λεπτά.

• Ο γνώστης του είδους, Αποστόλης Ζαμπάρας, έφερε στην κουβέντα τους τιτανομέγιστους Gridlink, κι εγώ παίρνω πάσα για να πω ότι στο σάιτ μας θα βρείτε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές ορθογραφικές εκδοχές του δίσκου τους, "Longhena". Για να πάμε πιο πέρα με τα ορθογραφικά παράδοξα, το word μου βρίσκει απόλυτα σωστή και ορθογραφημένη τη λέξη "Psudoktrination".

• Αν μπορείτε να μου πείτε από ποια ακριβώς πόλη έρχονται οι Psudoku, ώστε να μην χρειαστεί το τρένο μας να κόβει βόλτες σ’ όλη τη Σουηδία, θα σας ήμασταν υπόχρεοι.

• Η Σουηδία αποτελεί την πέμπτη σε μέγεθος χώρα της Ευρώπης, και τη μεγαλύτερη απ’ τις Σκανδιναβικές. Τα δέκα εκατομμύρια κατοίκων, ωστόσο, συγκεντρώνονται σε πολύ συγκεκριμένες περιοχές, κυρίως αστικές, που πιάνουν το 1.5% της συνολικής της επιφάνειας.

• Με μία μακρά ιστορία που πιάνει απ’ την Παλαιολιθική εποχή, η Σουηδία έχει μείνει στον κοινό νου και για τους Βίκινγκ. Ιδιαίτερη ιστορική λεπτομέρεια, πως ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Θεόφιλος (813-842) αναγνώρισε την αξία τους και τους προσκάλεσε να γίνουν οι προσωπικοί του φύλακες, η αποκαλούμενη «Βαράγγειος Φρουρά», όπως επίσημα θα αναγνωριζόταν αργότερα με την επίσημη σύστασή της, μεταξύ 10^ου και 14^ου αιώνα.

Στάση 6^η: Rome, Ιταλία
Καλλιτέχνης: She's Analog
Άλμπουμ: No Longer, Not Yet
Είδος: Experimental rock, electroacoustic
Εταιρεία: Carton/Torto Editions
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 30-05
Bandcamp

Μια κιθάρα, ένα πιάνο, ένα σετ τύμπανα. Είναι απίστευτο πόσα διαφορετικά πράγματα μπορεί να γεννήσει αυτό το τρίο από την Ρώμη με αυτό το ταπεινό οπλοστάσιο, χωρίς μάλιστα τεχνολογικές υπερβολές. Τα μελωδικά όργανα αλλάζουν συνεχώς ρόλους και ζωγραφίζουν κόσμους νέους σε κάθε στροφή, άλλοτε με free rock, άλλοτε με ambient κι άλλοτε με jazz διαθέσεις. Τα τύμπανα δε - αναρχικά, άχρονα, αδάμαστα - σπρώχνουν το όλο άκουσμα προς το βασίλειο του παραλόγου και δημιουργούν μια ιδιαίτερη κίνηση μέσα στις συνθέσεις. Θεωρώ πως οι She’s Analog σκάρωσαν μία από τις πιο ενδιαφέρουσες σύγχρονες experimental rock δουλειές για την χρονιά ως τώρα, μια δουλειά που τιμά την κληρονομιά των Tortoise και την πάει εκατό χρόνια μπροστά. Ή αλλιώς, αν γουστάρεις μπάντες τύπου Horse Lords και ένα υπόκωφο minimalism κάτω από την μουσική, μην προσπεράσεις. (Α.Κ)

• Αχχχ Ρώμη, μεγάλη μας αδυναμία! Το έχουμε αναφέρει ξανά στο παρελθόν, είναι υποδειγματικός ο τρόπος που η αρχαία πόλη αποτελεί τμήμα της νέας. Θαυμάσια πολεοδομία!

• Εκτός από Αιώνια Πόλη, η Ρώμη ήταν στην αρχαιότητα επίσης γνωστή ως Επτάλοφος, λόγω της γεωγραφίας. Όπως ακριβώς και η Κωνσταντινούπολη δηλαδή, σε μια παράδοξη σύμπτωση.

• Αφού στην επικαιρότητα είναι ο νέος Πάπας, να θυμίσουμε εδώ πως το Βατικανό δεν είναι απλώς το μικρότερο κράτος στον κόσμο αλλά και το μόνο κράτος που περιβάλλεται από μια πόλη!

Το τραγούδι του Μήνα

Årabrot - The Satantango

Μας την έκαναν καλά οι Arabrot φέτος. Αρχικά, συνεργάστηκαν με τους Γάλλους Hifiklub για να μελοποιήσουν την σουρρεαλιστική κρυπτική και ανατρεπτική avant ποίηση του Artaud, και τώρα μας ρημάζουν τις ψυχές. Οι Kjetil Nernes και Karin Park επαναλαμβάνουν "Through A Glass Darkly" στους στίχους, συνδέοντας τον Μπέργκμαν με τον ΤΕΡΑΣΤΙΟ Μπέλα Τάρ. Ο σατανικός χορός, μια εκπληκτική, ασπρόμαυρη, επτάωρη κινηματογραφική σπουδή πάνω στον μηδενισμό της εξουσίας και την απελπισία, την απάτη των ψευδών προφητών της θρησκείας και κυρίως τον ιστό που δένει το προλετάριο στα φανταστικά του δεσμά, μετατρέπεται σε ένα doomy, μηχανιστικό πεντάλεπτο έπος, που αναζητεί την λύτρωση στην επανάληψη, ως άλλος Σίσυφος. {Α.Ζ.}

Ο «αναπάντεχος» προορισμός του μήνα

Νιώθω ως διορισμένος οδηγός σε αυτή την στήλη τελευταία, οπότε αυτή τη φορά ετοιμαστείτε για Μεξικό και Guadalajara. Δεν σας χαλάει, αφού πρόσφατα αράζαμε σε Χιλή, Κολομβία και Ουρουγουάη. Μας πάει μάλλον η Λατινική Αμερική, και γενικά ίσως καταφέρουμε, να διαφύγουμε σε χώρες που δεν μπορούμε να προφέρουμε (αχα). Υπαίτιοι οι Phantom με το "Tyrants Of Wrath", ένα δρομίσιο speed metal καλτ ατσαλοέπος. Τι γίνεται όμως σε μια όχι και τόσο «μεξικάνικη» πόλη, όπως την ορίζει η δυτικοκεντρική μας οπτική; Η πόλη φιλοξενεί την μεγαλύτερη λατινόφωνη έκθεση βιβλίου στον πλανήτη ετησίως, αποτελεί την «τεχνολογική» πρωτεύουσα του Μεξικό, διαθέτει ισχυρή εναλλακτική και ιδίως queer παράδοση στις τέχνες, ενώ είναι και πατρίδα του Juan José Arreola. Μέσα σε όλες τις αντιφάσεις της δε, δεν αποτάσσεται και το έντονο θρησκευτικό της στοιχείο! Ομολογουμένως, η πολύχρωμη και έντονη αυτή πόλη, συνοψίζει ιδανικά μια πολιτισμική πάλη κοινωνικών τάξεων, η οποία μπορεί να φαίνεται θελκτική στους επισκέπτες, αλλά οφείλει να εξερευνηθεί βιωματικά για να γίνει αντιληπτή. {Α.Ζ.}

- Untitled (Pollo-Frito, 1982) - Jean Michel Basquiat

«Κάτι υπάρχει εδώ, σε αυτούς τους δρόμους,
Κάτι σκληρό και ζοφερό,
Κάτι οξύ και δριμύ.
Σύντομα θα ξεκινήσει»

Ρότζερ Ρόμπινσον - Σύντομα Θα ξεκινήσει