Bob Vylan: «Το ότι μας απέρριψαν δισκογραφικές και agencies ήταν ευλογία»

 You can find the english version of the interview here.

Κάθε ημέρα που έχουμε τη χαρά να μιλάμε εις βάθος με μια νέα, σπουδαία φωνή του σύγχρονου εναλλακτικού ήχου, είναι μια ωραία ημέρα. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται να την δούμε και ζωντανά στα μέρη μας. Έτσι, η είδηση πως οι Bob Vylan, στα πλαίσια του Release Athens 2025, θα εμφανιστούν για πρώτη φορά στη χώρα μας, ήταν μια από τις ωραιότερες της συναυλιακής σεζόν.

Το ντουέτο των Bobby και Bobbie, μετράει μια οκταετία ύπαρξης και έχει καταφέρει μέσα από τρία full-length άλμπουμ, να λογίζεται ως ένα από τα πιο εκρηκτικά και ανανεωτικά σύγχρονα σχήματα. Όπως θα διαπιστώσετε και παρακάτω, στην χειμαρρώδη συνέντευξη που μας παραχώρησε ο frontman και βασικός συνθέτης Bobby, οι Bob Vylan δεν είναι μια απλή περίπτωση μπάντας. Από τον συνδυασμό grime/hip-hop με punk/hardcore, μέχρι την εκπροσώπηση της μαύρης κοινότητας στη ροκ βιομηχανία αλλά και το underground σήμερα και από την απόρριψη του ντεμπούτου τους από τις δισκογραφικές έως την αιχμηρή τους εμφάνιση στο Coachella, οι Bob Vylan είναι ένα συγκρότημα με καλλιτεχνική άποψη, και συγκροτημένη πολιτική αντίληψη. Και αυτά, είναι όσα έχουν να πουν.

Ερωτήσεις: Αποστόλης Ζαμπάρας
Συνέντευξη: Ειρήνη Τάτση
Επιμέλεια: Αποστόλης Ζαμπάρας, Ειρήνη Τάτση

Καλώς ήρθες, είμαι η Ειρήνη και εκπροσωπώ το Rocking από την Ελλάδα. Πώς είσαι σήμερα; Πού σε βρίσκει αυτή η ανοιξιάτικη βραδιά;

Καλά είμαι, ευχαριστώ. Αυτή την περίοδο βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη. Μόλις ολοκληρώσαμε μία περιοδεία στις ΗΠΑ και δουλεύουμε και σε κάποια πράγματα στο στούντιο εδώ. Βρέχει αρκετά, αλλά είναι ωραίο να έχουμε λίγο χρόνο ξεκούρασης και να μην είμαστε συνεχώς στον δρόμο.

Ωραία, χαίρομαι. Θέλω να ξεκινήσουμε λίγο με τα βασικά, γιατί ξέρεις, εδώ ο ήχος σας είναι κάτι καινούριο για το ελληνικό κοινό. Οπότε, γιατί Bob Vylan; Πώς ακριβώς διαλέξατε αυτό το όνομα;

Είναι απλώς ένα λογοπαίγνιο με τον Bob Dylan. Αυτό είναι όλο, πραγματικά.

Και των δυο σας τα ονόματα, υποθέτω.

Ναι, φυσικά. Θα μπορούσαμε να το είχαμε πει οτιδήποτε, αλλά σκέφτηκα ότι θα ήταν αστείο να το ονομάσουμε έτσι.

Ναι, έχει πλάκα. Όλοι πιάνουν το λογοπαίγνιο, είναι ένα όνομα που οι περισσότεροι αναγνωρίζουν. Μιλώντας για τον ήχο σας, αυτός συνδυάζει punk/hardcore στοιχεία, με grime και hip-hop. Θεωρείτε εαυτούς μέρη κάποιας συγκεκριμένης σκηνής, ή απλώς θέλετε να κάνετε το δικό σας με αυτό το συνδυασμό;

Λοιπόν ναι, είμαστε μέρος μιας σκηνής, σε έναν βαθμό αναπόφευκτα, της punk σκηνής, και είμαστε χαρούμενοι γι' αυτό. Είμαστε μια punk μπάντα, είναι μια σκηνή που αγκαλιάζουμε και που μας έχει επίσης αγκαλιάσει.

Θεωρείς πως τα είδη που κινείστε διασταυρώνονται εκ φύσεως με κάποιο τρόπο; Τι είναι αυτό που αναζητάτε κατά βάση στον ήχο σας;

Αυτό δεν είναι κάτι που το σκεφτόμαστε τόσο συνειδητά. Έχει να κάνει με το να πιάνεις την κιθάρα και να βλέπεις τι θα προκύψει. Αναπτύσσεται απλώς πολύ φυσικά. Δεν είναι πως προμελετούμε ήχους για να φτιάξουμε αυτό ή το επόμενο τραγούδι, απλώς πάμε με το ένστικτο, με ό,τι μας φαίνεται σωστό.

Το καταλαβαίνω, οι στίχοι είναι εξίσου σημαντικοί. Οπότε, όταν γράφετε ένα νέο κομμάτι, τι έρχεται πρώτα, η μουσική ή οι στίχοι;

Τις περισσότερες φορές, ξεκινάμε με τη μουσική. Με την κιθάρα ή κάποιο ήχο ή μουσικό δείγμα, τύμπανο, μπάσο, οτιδήποτε. Σπανιότερα, ξεκινάμε με στίχους. Συνήθως ξεκινάμε με έναν μουσικό πυρήνα και γύρω απ’ αυτόν αναπτύσσονται οι στίχοι. Μπορεί να έχω κάτι στο μυαλό μου που ήθελα ή προσπαθούσα να πω, και ένα συγκεκριμένο riff να το ξυπνάει αυτό.

Το πολιτικό ή το οικονομικό τοπίο δημιουργεί διαφορετικά συγκροτήματα και διαφορετική μουσική την εκάστοτε εποχή

Καταλαβαίνω τι εννοείς. Το γεγονός ότι τοποθετείστε έντονα σε αυτό που κάνετε. Και νομίζω ότι κατά την προηγούμενη δεκαετία, υπήρξε μια νέα άνοδος των βρετανικών hardcore και punk συγκροτημάτων που ανέλαβαν την κυριαρχία. Επίσης, της grime σκηνής. Με τον ίδιο τρόπο που αγωνίζεστε ενάντια στην περιθωριοποίηση των τοπικών κοινοτήτων, την καταπίεση από τη νέα πολιτική αναταραχή, ενώ ειδικά στην περίπτωσή σας, υπήρξε και το Brexit. Πιστεύεις ότι υπάρχει ξανά η ανάγκη οι καλλιτέχνες να είναι πιο προκλητικοί, να μιλούν περισσότερο για την πολιτική κατάσταση και να αντιδρούν σε ό,τι συμβαίνει;

Ναι, υποθέτω. Σε ορισμένα σημεία της ιστορίας, βλέπεις πώς το πολιτικό ή οικονομικό τοπίο δημιουργεί διαφορετικά συγκροτήματα και διαφορετική μουσική την εκάστοτε εποχή. Και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι παρόμοιο, με αυτό που έχει συμβεί, τα τελευταία 5-6 χρόνια περίπου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει μείνει ίσως λίγο περισσότερο, αλλά ήταν ένα παρόμοιο είδος ανόδου, ένα διαρκώς ζοφερό πολιτικοοικονομικό τοπίο και φυσικά οι καλλιτέχνες βρίσκουν τον εαυτό τους να μιλούν για αυτά τα πράγματα. Αλλά όσον αφορά τους Bob Vylan, αυτά είναι θέματα για τα οποίο πάντα μιλάμε, επειδή είμαστε ίσως ένα από τα λίγα συγκροτήματα που συνειδητοποίησαν ότι πολλά από αυτά τα πράγματα συνέβαιναν πριν το Brexit ή πρωτού κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα ανέλθει στην εξουσία, οπότε αυτό είναι κάτι που είναι πολύ στο αίμα μας και στη ζωή μας, γενικά, αυτό το είδος επίγνωσης των πολιτικών και οικονομικών αγώνων μας ως λαός, και υποθέτω ότι αυτό προέρχεται από το γεγονός του πώς έχουμε μεγαλώσει.

Θαυμάζω πραγματικά το γεγονός ότι έχετε εκφράσει έντονα την αδικία του κόσμου, αλλά έχετε ασκήσει επίσης κριτική σε πολλές αριστερές πολιτικές, ας πούμε, φιλελεύθερων οργανώσεων. Πώς, λοιπόν, καταφέρνεις να διατηρείς το μήνυμά σου αφιλτράριστο και ελευθεριακό, ενώ παράλληλα καταδικάζεις τη δεξιά, αλλά και κρίνεις την αριστερά; Νιώθεις μήπως ότι έχεις δεχθεί κριτική, ας πούμε λίγο υπερβολική;

Νομίζω ότι δεν είναι κάτι για το οποίο σκεφτόμαστε και τόσο πολύ όσον αφορά τις συνέπειές του, επειδή είναι απλώς η αλήθεια, ξέρεις. Απλώς λέμε την αλήθεια. Έτσι, όποιες κι αν είναι οι συνέπειες επειδή λέμε την αλήθεια, θα τις αντιμετωπίσουμε. Δεν μας εξυπηρετεί να ανησυχούμε για τις συνέπειες που θα προκύψουν από κάτι που έχουμε πει, αν αυτό το κάτι είναι η αλήθεια.

Η rock, εκ δημιουργίας της, ήταν ένα «μαύρο» είδος μουσικής

Κάτι σημαντικό που έχω διαπιστώσει είναι πως μιλάτε πολύ στιχουργικά για τη φυλετική σας ταυτότητα, και πώς ο ρατσισμός την επηρεάζει. Θεωρώ πως τα τελευταία χρόνια σε μουσικά είδη όπως ας πούμε, η punk ή ακόμα και το rock και το metal, η εκπροσώπηση της μαύρης κοινότητας, τουλάχιστον όπως την εκλαμβάνω από τη σκοπιά μου, δεν ήταν τόσο μεγάλη. Αλλά εδώ και μερικά χρόνια, βλέπω τους πιο σκοτεινούς και σκληρούς ήχους να καθίστανται πιο αντιπροσωπευτικοί. Πώς ακριβώς το βλέπεις αυτό από τη δική σου οπτική γωνία;

Είναι περίπλοκο υποθέτω. Πάντα υπήρχαν έγχρωμοι άνθρωποι που ασχολούνταν με την πανκ και τη ροκ μουσική. Εννοώ η ροκ, εκ δημιουργίας της, ήταν ένα «μαύρο» είδος. Ξεπετάχθηκε από τα μπλουζ, οπότε είναι ενδιαφέρον το γιατί σε κάποιο σημείο της ιστορίας, αυτά τα είδη σταμάτησαν να θεωρούνται ως «ιδιώματα μαύρης μουσικής». Λοιπόν, πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι η ροκ μουσική, όσο δημοφιλής κι αν είναι, δεν είναι τόσο δημοφιλής όσο ήταν, και τώρα η δημοφιλής μουσική είναι η ραπ ή η χιπ-χοπ μουσική, και αυτό είναι που κυριαρχεί. Στις διάφορες λίστες αναπαραγωγής, τις υπηρεσίες streaming, το ραδιόφωνο, ακόμη και στην ποπ μουσική με ονόματα όπως ίσως η Σαμπρίνα Κάρπεντερ, η οποία είναι μια φανταστική καλλιτέχνης. Υπάρχουν ακόμα στοιχεία R&B και χιπ χοπ στον ήχο της σε αντίθεση με τη ροκ και την πανκ μουσική, οι οποίες υποθέτω ότι είναι πιο οριοθετημένες σε σύγκριση.

Τώρα βλέπουμε αυτή την πιο «εξειδικευμένη» μουσική να ανοίγεται λίγο περισσότερο σε έγχρωμους ανθρώπους που ίσως την αγκαλιάζουν λίγο περισσότερο επειδή κοιτάζουν έξω από αυτό που είναι, αυτό που τους λένε ότι πρέπει να είναι. Σε αυτό που τους λένε ότι πρέπει να συμμετέχουν, και το απορρίπτουν, απορρίπτουν αυτούς τους κανόνες.

Και λένε «τι θα γινόταν αν ήθελα να είμαι μέρος αυτού; Αυτό είναι κάτι στο οποίο μπορώ κι εγώ να είμαι μέρος. Και μπορώ κι εγώ να συμμετάσχω». Και μόλις αρχίσεις να κοιτάς την ιστορία του, βλέπεις, ήμασταν πάντα μέρος του. Ήμασταν πάντα μέρος του και ότι, σε ορισμένες συγκυρίες, ήμασταν δημιουργοί αυτού του πράγματος. Δεν νομίζω ότι θα βρείτε έναν ιστορικό μουσικής που θα διαφωνούσε ότι η ροκ μουσική γεννήθηκε από τη μπλουζ μουσική, η οποία είναι, ή ήταν, ένα σχεδόν αποκλειστικά μαύρο μουσικό είδος. Επομένως, νομίζω ότι είναι ένα φυσικό είδος αντίστασης από ορισμένες κοινότητες, ίσως για να μην περιοριστούν και να βρεθούν να εκπροσωπούνται σε άλλα μουσικά είδη, από αυτά με τα οποία είχαν πάντα σχέση.

Είμαστε μια ανεξάρτητη και πολιτικοποιημένη μπάντα που είχε ένα άλμπουμ στο νούμερο ένα στο Ηνωμένο Βασίλειο

Πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση. Πίσω όταν κυκλοφορούσατε το "We Live Here", μέσα σε εκείνη τη φριχτή χρονιά του 2020, στην αρχή απορριφθήκατε από δισκογραφικές και εταιρίες προώθησης εξαιτίας των θεματικών των στίχων. Όταν το σκέφτεστε τώρα, θεωρείτε ότι αυτό ήταν ένα καθοριστικό βήμα για την άνοδο των Bob Vylan;

Απολύτως. Μιλούσα με έναν φίλο πριν μία-δύο μέρες, και του έλεγα ότι το γεγονός πως μας απέρριψαν δισκογραφικές, PR και όλοι αυτοί οι πιο εμπορικοί ή «εκ των έσω» άνθρωποι της βιομηχανίας, τελικά ήταν ευλογία. Μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε κάτι που δεν είχαμε δει να δημιουργείται στη γενιά αυτή της punk μουσικής: ένα συγκρότημα εντελώς ανεξάρτητο, που κυκλοφορεί τη δική του μουσική και παρόλα αυτά πετυχαίνει εμπορικά και φτάνει στο ευρύτερο κοινό της rock και της punk σκηνής.

Είμαστε μια ανεξάρτητη μπάντα που είχε ένα άλμπουμ στο νούμερο ένα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είμαστε μια πολιτική μπάντα που μπήκε στο top 20 και έχουμε παίξει σχεδόν σε κάθε φεστιβάλ όπου παίζουν μπάντες που εχουν υπογράψει συμβόλαια. Έχουμε εμφανιστεί στην κρατική τηλεόραση πολλές φορές. Όλα αυτά τα καταφέραμε παρόλο που κάποια κομμάτια της βιομηχανίας προσπάθησαν να μας αγνοήσουν.

Ήταν λοιπόν ευλογία γιατί μας επέτρεψε να διατηρήσουμε το μήνυμά μας ανόθευτο και να είμαστε πιστοί στους εαυτούς μας. Και είναι κάτι που ενθαρρύνω άλλες μπάντες να κάνουν: να πιστεύουν στους εαυτούς τους και να βρουν τρόπους να μοιραστούν τη μουσική τους χωρίς να συμβιβάζονται, ακόμα κι αν δεχτούν απορρίψεις από πιο διάσημους ή «εμπορευματικούς» κύκλους της μουσικής βιομηχανίας.

Τι θέλεις πραγματικά σαν μπάντα; Αν είσαι πρόθυμος να συμβιβαστείς ηθικά και αξιακά και θέλεις απλώς να γίνεις σταρ, μπορείς να διαλέξεις τον εύκολο δρόμο

Πόσο δύσκολο είναι σήμερα, ή τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια, για μια underground punk ή grime μπάντα να κυκλοφορήσει δίσκο; Και μετά, πόσο πιο δύσκολο είναι να κλείσει live ή να κάνει περιοδεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τόσους μικρούς χώρους να κλείνουν, ειδικά μετά την καραντίνα;

Δεν είναι εύκολο. Και θα έλεγα ψέματα αν έλεγα το αντίθετο. Αλλά το θέμα είναι: τι θέλεις πραγματικά σαν μπάντα; Αν είσαι πρόθυμος να συμβιβαστείς ηθικά και αξιακά και θέλεις απλώς να γίνεις σταρ, μπορείς να διαλέξεις τον εύκολο δρόμο — να αφήσεις κάποιον άλλον να κάνει όλη τη δουλειά και να του δώσεις τα δικαιώματα στα masters σου, ένα ποσοστό από το merch, τα live σου, τις πωλήσεις σου. Είναι ζήτημα επιλογής για κάθε καλλιτέχνη ή συγκρότημα εκεί έξω, δεν είναι εύκολο, αλλά αξίζει.

Υποθέτω πρέπει να ιδρώσεις για να βρείς τρόπο να ηχογραφήσεις το δίσκο σου, ή να στήσεις μια ομάδα που πιστεύει στο όραμά σου και να συμβάλλει στην παραγωγή και τη μείξη. Αλλά αν δεν είσαι προνομιούχος, κι εγώ δεν ήμουν, τότε πρέπει να δουλέψεις σκληρά. Να χρησιμοποιήσεις τα λεφτά από την ημερήσια δουλειά σου για να φτιάξεις κάτι που αγαπάς. Να αγοράσεις merch με δικά σου έξοδα και να το πουλήσεις σε live που έχεις κλείσει μόνος σου. Να παίξεις μουσική που έχεις γράψει και ηχογραφήσει μόνος σου. Είναι δύσκολο λοιπόν να ακούσεις ή να στηρίξεις έτσι κάθε άλλο καλλιτέχνη. Είναι εν τέλει θέμα επιλογής του αν θες να το κάνεις. Αλλά αξίζει. Και εμείς θέλαμε.

Όταν μας απέρριψαν, αποφασίσαμε ότι θέλουμε να το κάνουμε ακόμα περισσότερο. Έστελνα email σε χώρους, promoters, όποιον μπορούσα για να κλείσουμε εμφανίσεις. Παίζαμε σε μικρά μπαρ, για ελάχιστα χρήματα, ίσα που μας έφταναν για τη μετακίνηση με λεωφορείο. Αλλά το κάναμε από αγάπη κύρια και πρώτιστα και από πίστη ότι έχουμε κάτι να προσφέρουμε σε αυτή τη σκηνή.

Ακόμα και αν υπήρχαν μόνο πέντε άτομα στο κοινό, εμείς παίζαμε λες και ήταν πέντε χιλιάδες. Το απολαμβάναμε. Και αυτό είναι το βασικό, αν το απολαμβάνεις, όλα γίνονται σχετικά πιο εύκολα.

Αν κλείσουν όλοι οι μικροί χώροι, οι καλλιτέχνες θα βασίζονται όλο και περισσότερο στα social media και στο να γίνουν viral

Όσο για το ότι κλείνουν χώροι, είναι μια λυπηρή πραγματικότητα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι' αυτό: η κυβερνητική αδιαφορία, ειδικά κατά τη διάρκεια των lockdowns, η ίδια η πανδημία, και οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Υπάρχουν χώροι που παίζαμε πριν 7-8 χρόνια και δεν υπάρχουν πια. Ήταν χώροι που έδιναν ευκαιρίες σε νέες μπάντες.

Κάποιοι ίσως δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες για να επιβιώσουν. Και τώρα, ο συναυλιακός χάρτης δεν είναι αυτός που ήταν, ειδικά για μικρές σκηνές. Αυτό έχει συνέπειες σε όλη τη μουσική βιομηχανία. Συνεπώς, θα έπρεπε να υπήρχαν κάποιοι έξυπνοι τρόποι για να προσαρμοστούν κάποια venues, και υποθέτω πως αρκετά δεν μπόρεσαν να βγάλουν άκρη, ήταν πολύ δύσκολο. Αυτό είναι στενάχωρο, γιατί δεν υπήρχαν πολλοί χώροι για να εμφανιστούν μικρότερες μπάντες, και έτσι έχει αντίκτυπο γενικότερα στη βιομηχανία.

Πού θα μάθει τώρα μια νέα μπάντα να παίζει live; Πώς θα μάθει να διαχειρίζεται κοινό ή τα προβλήματα μιας ζωντανής εμφάνισης, αν δεν υπάρχουν venues; Αν κλείσουν όλοι οι μικροί χώροι, οι καλλιτέχνες θα βασίζονται όλο και περισσότερο στα social media και στο να γίνουν viral. Δεν θα φαίνονται εκεί που παλιά έπρεπε να φαίνονται, που ιστορικά είναι η θέση τους.

Είναι δύσκολο. Είναι πραγματικά ντροπιαστικό.

Η underground σκηνή στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι και τόσο underground, σε αντίθεση με τις Η.Π.Α.

Είσαι ακόμα σε επαφή με την underground ή και τη DIY σκηνή στο Ηνωμένο Βασίλειο; Ή έχει γίνει λίγο πιο δύσκολο από τότε που ξεκινήσατε να περιοδεύετε πιο έντονα;

Νομίζω πως διατηρούμε την επαφή εξαιτίας του τρόπου που λειτουργούμε ως μπάντα. Δεν είμαστε ακριβώς «μέσα» στη βιομηχανία, αλλά «μπαινοβγαίνουμε» όταν χρειάζεται. Αλλά νομίζω ότι η underground σκηνή στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι και τόσο underground. Για παράδειγμα, ενώ στις Η.Π.Α., όπως είδα τώρα που βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη, υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στις underground punk συναυλίες και στις πιο mainstream, στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτό δεν είναι τόσο εμφανές.

Όλοι έρχονται σε επαφή, όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, ανεξαρτήτως του πού βρίσκονται στην καριέρα τους, αν παίζουν σε μικρούς χώρους είτε σε μεγάλα φεστιβάλ. Το ίδιο ισχύει αν το δεις και πιο τοπικά, π.χ. στη σκηνή του Λονδίνου. Όλοι έχουν ακούσει για κάθε μπάντα, ανεξαρτήτως του που βρίσκεται τώρα.

Έχεις κάποια καινούρια συγκροτήματα από τη σκηνή σου που θα ήθελες να προτείνεις;

Ναι, σίγουρα, υπάρχουν μερικές. Ένα συγκρότημα που υποστηρίζω διαρκώς είναι οι Panic Shack, μια καταπληκτική μπάντα από την Ουαλία που είχε περιοδεύσει μαζί μας πριν λίγα χρόνια. Είναι απίστευτοι. Έπειτα είναι οι Problem Patterns, μια ιρλανδική μπάντα που επίσης είναι φανταστική και αυτή τη στιγμή δουλεύουν πάνω σε καινούρια μουσική. Και μετά είναι οι TENNA της Jenn, μια ακόμη εξαιρετική μπάντα, εντελώς ανεξάρτητh και DIY, που φτιάχνei απίστευτη μουσική. Αυτοί είναι οι τρεις που μου έρχονται στο μυαλό τώρα, αλλά είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν κι άλλοι.

Η πορεία του καλλιτέχνη δεν είναι ξεκομμένη από την πορεία του ίδιου του ανθρώπου

Πώς ήταν η δημιουργική διαδικασία και η εξέλιξη του ήχου σας στα επόμενα άλμπουμ, "Bob Vylan Presents the Price of Life" και "Humble as the Sun"; Ήταν κάτι που προέκυψε φυσικά ή είχατε σκοπό να αναπτύξετε τη μουσική σας προς κάποια κατεύθυνση;

Νομίζω πως είναι ένα διαρκές ταξίδι για έναν καλλιτέχνη το να εξελίσσεται και να μεγαλώνει. Γιατί η πορεία του καλλιτέχνη δεν είναι ξεκομμένη από την πορεία του ίδιου του ανθρώπου. Καθώς εξελίσσομαι ως άτομο, εξελίσσομαι φυσικά και ως καλλιτέχνης. Και η εξέλιξη είναι απλώς μια άλλη λέξη για την αλλαγή.

Το "We Live Here" ήταν ένα πολύ punk άλμπουμ, εντελώς DIY. Το έφτιαξα στο υπνοδωμάτιό μου, σχεδόν χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια. Το μιξάρισα μόνος μου και πλήρωσα κάποιον άλλον μόνο για το mastering. Ένας φίλος έβαλε μία επιπλέον κιθάρα σε ένα κομμάτι, επειδή τεχνικά δεν μπορούσα να το κάνω μόνος μου. Ήταν ένα καθαρά punk άλμπουμ.

Το "…The Price of Life" επίσης έγινε στο υπνοδωμάτιο, αλλά με λίγο περισσότερη εξωτερική βοήθεια. Για παράδειγμα, ο Iags έπαιξε κιθάρα σε ένα κομμάτι, ο Josh από τους The Skints έπαιξε κιθάρα σε άλλο και ο μπασίστας τους έπαιξε μπάσο σε ένα κομμάτι. Ο Bobby από τους Strange Bones επίσης συμμετείχε. Ακόμα και εδώ όμως το έκανα εγώ το μιξάρισμα επειδή δεν γινόταν αλλιώς, και απλώς ξανά πλήρωσα κάποιον για το mastering.

Υπήρχαν δύο χρόνια διαφορά ανάμεσα στα δύο άλμπουμ και μέσα σε αυτό το διάστημα είχα μεγαλώσει, όχι μόνο ως άτομο αλλά και ως επιχειρηματίας. Για να κυκλοφορήσω το ντεμπούτο, έπρεπε να δεχτώ ότι θα είμαι εγώ η δισκογραφική, ο μάνατζερ, ο A&R, ο εκτελεστικός παραγωγός, ο επικεφαλής της μουσικής αλλά και της επιχείρησης. Έτσι εισέρχεσαι στην πλευρά της μπίζνας της όλης κατάστασης.

Η δημιουργία της μουσικής είναι τέχνη, αλλά η κυκλοφορία της είναι επιχείρηση. Και στο "The Price of Life" είχα μάθει να βλέπω τα πράγματα με το «επιχειρηματικό» μάτι, κάτι που επηρέασε τη διαμόρφωσή του. Αναρωτιόμουν που τοποθετείται ο δίσκος στο ευρύτερο φάσμα της σύγχρονης ροκ μουσικής. Έλεγα: αυτό το κομμάτι μπορεί να γίνει single; Μπορεί να μπει στο ραδιόφωνο; Μήπως αν αφαιρέσουμε αυτό το μέρος, έχει περισσότερες πιθανότητες; Σκεφτόμουν μήπως μπορούσα να δώσω έμφαση σε κάτι που θα έκανε τα κομμάτια καλύτερα. Αυτός ο τρόπος σκέψης διαμόρφωσε και την εξέλιξη του ήχου.

Όταν φτάσαμε στο "Humble as the Sun", για πρώτη φορά μπήκαμε σε στούντιο. Υπήρξε περισσότερη εξωτερική βοήθεια στην παραγωγή και στο μιξάρισμα. Προσλάβαμε παραγωγό να μας βοηθήσει να φτάσουμε τα κομμάτια σε ένα επίπεδο από θέμα παραγωγής και μιξρίσματος. Ήταν μια φυσική εξέλιξη.

Δεν ήθελα αυτά τα τρία άλμπουμ να ακούγονται το ίδιο με το ντεμπούτο. Το "Humble as the Sun" έχει πιο μαλακά στοιχεία. Το "We Live Here" ήταν αδυσώπητα επιθετικό. Το νέο έχει στιγμές ευαλωτότητας ειδικά στο εναρκτήριο του κομμάτι. Θέλω να εξελίσσομαι ως καλλιτέχνης και να επιτρέπω στον κόσμο να βλέπει μια πιο σφαιρική εικόνα του τι είναι η μπάντα και ποιος είμαι εγώ ως εκπρόσωπός της.

Οι Crass, Rage Against The Machine, System of a Down, Ice Cube, Dead Prez ή Public Enemy σημαντικοί για μένα. Είναι καλλιτέχνες που πάντα μελετούσα

Στο παρελθόν, ειδικά στο βίντεο κλιπ για το κομμάτι "We Live Here", φορούσες ένα μπλουζάκι των Crass, δείχνοντας επιρροές από την anarcho-punk σκηνή. Πόσο σημαντικό ήταν, και παραμένει, για εσάς, ως καλλιτέχνες και πολιτικά όντα, αυτό το κομμάτι της μουσικής ιστορίας;

Είμαι από αυτούς που δεν έχουν πρόβλημα να δείχνουν τις επιρροές τους ανοιχτά. Το μπλουζάκι των Crass, για παράδειγμα, δεν ήταν κάτι που το είχαμε σχεδιάσει. Ήταν απλά καθαρό και έπρεπε να γυρίσουμε το βίντεο εκείνη τη μέρα, οπότε απλά το φόρεσα. Αλλά ήξερα ότι το τραγούδι "We Live Here" συνδεόταν έντονα με τις ιδέες και τις αρχές που πρεσβεύουν ή πρέσβευαν οι Crass ως συγκρότημα. Υπήρχε, λοιπόν, κάποια σκέψη πίσω από αυτό, αλλά αυτού του είδους τα πολιτικά συγκροτήματα — είτε είναι οι Crass, είτε οι Rage Against The Machine, είτε οι System of a Down, είτε δηλαδή κινούνται στον σκληρό πυρήνα του punk είτε πιο mainstream rock, είναι σημαντικά για μένα. Είναι καλλιτέχνες που πάντα μελετούσα.

Το ίδιο ισχύει και στη rap μουσική. Καλλιτέχνες όπως οι Ice Cube, Dead Prez ή Public Enemy έχουν υπάρξει εμβληματικές φωνές απέναντι στην καταπίεση, έχουν μιλήσει για τις συνθήκες που βιώνουν και έχουν μείνει πιστοί στους εαυτούς τους. Αυτό είναι κάτι πολύτιμο σήμερα στον κόσμο και ιδανικά να αποτελέσει έμπνευση για κάποιο άλλο συγκρότημα που έρχεται τώρα.

Περνώντας από τις επιρροές στις συνεργασίες: έχετε κυκλοφορήσει αρκετά κομμάτια με άλλους καλλιτέχνες, όπως οι Amyl and the Sniffers, οι Bloody Beetroots, οι Bad Omens και άλλοι. Πώς επιλέγετε με ποιους θα συνεργαστείτε;

Το αστείο είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, οι συνεργασίες... μας βρήκαν εκείνες. Η συνεργασία με την Amy από τους Amyl and the Sniffers ήταν από τις λίγες φορές που εγώ την προσέγγισα. Είχα την ιδέα να κάνουμε μια εναλλακτική εκδοχή του single "Dream Big" από το "Humble as the Sun", και το κάναμε μαζί.

Αλλά γενικά, μόνο δύο κομμάτια σε ολόκληρη τη δισκογραφία μας έχουν φωνητικά από άλλους: το ένα είναι στο "We Live Here", λέγεται "Pulled Pork", και εκεί είχα προσεγγίσει μέσω ενός φίλου τον Jason Butler από τους Fever 333. Υπάρχουν τέσσερα-πέντε χρόνια διαφορά ανάμεσα σε αυτές τις δύο συνεργασίες.

Όλες οι υπόλοιπες, όπως συνέβη με τους Bloody Beetroots, Strange Bones κ.λπ., προέκυψαν επειδή εκείνοι με προσέγγισαν για να γράψω φωνητικά. Τις περισσότερες φορές είμαι ήδη φίλος με αυτούς που συνεργάζομαι. Σπάνια έχει τύχει να μας "βάλει" κάποιος τρίτος σε ένα δωμάτιο για να συνεργαστούμε. Καμιά φορά υπάρχει μια διασύνδεση μέσω management, όπως έγινε με τους Bad Omens. Έχουν τον ίδιο μάνατζερ με εμάς, και είπαν: «Είμαστε στο στούντιο με αυτό το συγκρότημα, έχουν ένα πολύ καλό τραγούδι, νομίζουμε πως ταιριάζετε». Μου το έστειλαν, το άκουσα και αναφώνησα πως είναι φοβερό. Αλλά γενικά, τις περισσότερες θέλω να υπάρχει μια οργανική σύνδεση.

Υπάρχει κάποιος άλλος με τον οποίο θα ήθελες πολύ να συνεργαστείς;

Ναι, υπάρχουν πάρα πολλοί. Θα ήθελα πάρα πολύ να συνεργαστώ με την M.I.A., τον Ice Cube, τον Ice-T, τον Zach από τους Rage Against the Machine, τους Run the Jewels, τον Serj από τους System of a Down. Θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ μαζί του, θεωρώ πως είναι απίστευτος. Η λίστα δεν τελειώνει.

Πολλοί στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες χώρες της Ευρώπης είναι αρκετά, αρκετά ζηλιάρηδες που αυτή η μέρα του Release δεν γίνεται κοντά τους

Ας περάσουμε λίγο στις ζωντανές εμφανίσεις. Έρχεστε για πρώτη φορά να παίξετε εδώ στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι στο Release Athens Festival, μαζί με τους Prodigy και Pendulum. Είστε ενθουσιασμένοι; Τι περιμένετε από την Ελλάδα και τι να περιμένουμε εμείς από εσάς;

Είμαστε πάρα πολύ ενθουσιασμένοι. Έχω επισκεφθεί την Ελλάδα, αλλά δεν έχουμε ξαναπαίξει εκεί. Και για να είναι η πρώτη μας εμφάνιση ένα φεστιβάλ σαν αυτό, με τους Prodigy και τους Pendulum, νομίζω πως θα είναι απλά απίστευτο. Είναι σχεδόν ένα ονειρικό line-up υπό μια έννοια.

Πιστεύω πως το κοινό θα περάσει φανταστικά, με αυτά τα τρία συγκροτήματα στην ίδια βραδιά. Πολλοί άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες χώρες της Ευρώπης νομίζω πως είναι αρκετά, αρκετά ζηλιάρηδες που αυτό το φεστιβάλ δεν γίνεται πιο κοντά τους.

Αν δεν παίζαμε εμείς ή οι Kneecap στο Coachella, αν κάποια από αυτές τις μπάντες που εκεί, έλεγαν τα ίδια πράγματα υπέρ της Παλαιστίνης σε ένα χώρο με 100 άτομα, κανείς δεν θα ασχολούταν

Πρόσφατα εμφανιστήκατε και στο Coachella Festival, με μια πολύ συναισθηματική εμφάνιση, αλλάζοντας τους στίχους του "Pretty Songs" ώστε να μιλήσετε για τον παλαιστινιακό λαό και τη συνεχιζόμενη γενοκτονία. Φαντάζομαι πως είστε ενήμεροι για τις αντιδράσεις που υπήρξαν έκτοτε. Πώς βιώνετε τη σημερινή κατάσταση στη μουσική βιομηχανία όσον αφορά την «ανοχή» στην ριζοσπαστική πολιτική έκφραση, ενώ την ίδια στιγμή την καταπνίγει; Είναι καλύτερη από το παρελθόν ή πιο παράξενη;

Δεν μπορώ να μιλήσω για το πώς ήταν στο παρελθόν γιατί δεν το έζησα τότε. Εγώ προσωπικά το βιώνω τα τελευταία οκτώ χρόνια, όσο υπάρχουμε ως συγκρότημα. Αν δεν παίζαμε στο Coachella, αν οι Kneecap δεν έπαιζαν στο Coachella, αν κάποια από αυτές τις μπάντες έλεγαν τα ίδια πράγματα υπέρ της Παλαιστίνης σε ένα χώρο με 100 άτομα, κανείς δεν θα ασχολούταν. Δεν θα το έπαιρναν τα ΜΜΕ, δεν θα γινόταν θέμα στα social media.

Όχι ότι δεν έχει σημασία να μιλάς όταν βρίσκεσαι σε μικρούς χώρους — έχει — απλώς εννοώ ότι δεν θα γινόταν είδηση. Οι ίδιοι άνθρωποι που εξοργίζονται, αν έμπαιναν τυχαία σε ένα venue με 50 άτομα και άκουγαν ένα συγκρότημα να φωνάζει «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» πιθανόν να έλεγαν απλά «ε και τι έγινε;»

Οποιοσδήποτε μιλάει ανοιχτά για την Παλαιστίνη πρέπει να ξέρει ότι αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καριέρα του, αλλά πρέπει επίσης να ξέρει ότι κάνει το σωστό

Αλλά μόλις η πλατφόρμα μεγαλώσει, μόλις φανεί ότι έχεις επιρροή σε περισσότερο κόσμο, τότε κάποιοι ενοχλούνται με ό,τι λες, αν δεν συμφωνεί με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Ο κόσμος καταλαβαίνει ότι οι μπάντες έχουν πλέον πολλά μάτια πάνω τους και δεν αντέχουν το ότι χρησιμοποιούμε αυτή την πλατφόρμα, την δική τους πλατφόρμα για να συγκρουστούμε με τις ιδέες τους.

Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να μιλάμε για την αλήθεια. Δεν έχει νόημα να φοβάσαι τις συνέπειες όταν λες την αλήθεια. Οποιοδήποτε συγκρότημα μιλάει ανοιχτά για την Παλαιστίνη πρέπει να ξέρει ότι αυτό μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καριέρα του. αλλά πρέπει επίσης να ξέρει ότι κάνει το σωστό.

Και αυτό φέρνει μια εσωτερική γαλήνη.

Είπες στην αρχή ότι τώρα κάνετε ένα μικρό διάλειμμα από τις περιοδείες και βρίσκεστε στη Νέα Υόρκη δουλεύοντας πάνω σε νέα πράγματα. Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια των Bob Vylan;

Δουλεύουμε πάνω σε νέα μουσική, αλλά έχουμε και πολλά φεστιβάλ μπροστά μας. Θα περιοδεύσουμε αργότερα μέσα στη χρονιά με τους Gogol Bordello στην Ευρώπη, κάτι που θα είναι σίγουρα διασκεδαστικό. Εξετάζουμε επίσης και άλλες προτάσεις για περιοδείες. Προς το παρόν, απολαμβάνουμε να μοιραζόμαστε το "Humble as the Sun" με τον κόσμο και ανυπομονούμε να μοιραστούμε και νέα μουσική.

Αλλά ναι, πέρα από αυτά, εξετάζουμε απλώς κι άλλες δημιουργικές δυνατότητες, άλλες καλλιτεχνικές διεξόδους, για τις οποίες μπορεί να έχουμε πλάνα. Προσωπικά δουλεύω και πάνω στην ηθοποιία, στη συγγραφή σεναρίων… υπάρχουν πράγματα που δουλεύονται αυτή τη στιγμή. Είναι όλα πολύ συναρπαστικά όσον αφορά το να είμαστε δημιουργικοί με διαφορετικούς τρόπους και να συνεχίζουμε να εκφραζόμαστε.

Για να το κλείσουμε: Ποια είναι τα πέντε άλμπουμ που ακούς πιο συχνά τους τελευταίους μήνες; Τι είναι αυτό που σου τραβάει την προσοχή και σε εμπνέει;

Δεν ξέρω αν έχω κάτι που να είχα «σε επανάληψη», για να είμαι ειλικρινής. Τον τελευταίο καιρό ακούω κυρίως ακουστικά βιβλία. Άκουσα τον "Macbeth", και μετά το "Romeo and Juliet". Δεν έχω ακούσει πάρα πολλά άλμπουμ.

Αυτό που άκουσα πρόσφατα είναι το "Bent" από τον καλλιτέχνη DoFlame. Επίσης, το "Tell Dem It’s Sunny" της Greentea Peng. Κι ένα άλμπουμ που βλέπω πως συνεχώς ξαναεπιστρέφω είναι το "Pet Sounds" των The Beach Boys (σ.σ. σε μια δυστυχή σύμπτωση, η συνέντευξη έλαβε χώρα πριν τον θάνατο του Brian Wilson), αλλά ναι. Όχι και τα πιο πρόσφατα δείγματα μουσικής δηλαδή.

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ που ήσουν τόσο ανοιχτός σε όλα και που αφιέρωσες χρόνο για αυτή τη συνέντευξη. Ο λόγος είναι δικός σου για το κλείσιμο.

Να πίνετε νερό, να τρώτε τα λαχανικά σας και λευτεριά στην Παλαιστίνη.