«10»: Post-punk αριστουργήματα που κυκλοφόρησαν το 1979

Σαράντα χρόνια από τη χρονιά που εδραιώθηκε το post-punk

Από τον Αντώνη Αντωνιάδη, 30/12/2019 @ 13:20

Υπάρχουν κάποιες χρονιές που έχουν στιγματίσει τη μουσική κι έχουν αποτυπωθεί στο συλλογικό συνειδητό ως σημαντικές. Μια τέτοια χρονιά π.χ. ήταν το 1969 με δίσκους όπως το "Abbey Road", το "Led Zeppelin", το "Let It Bleed", το "Green River", το "Tommy", το "Dusty in Memphis", το "Kick Out The Jams", το "The Stooges" και αρκετά ακόμη. Αντίστοιχα παραδείγματα αποτελούν χρονιές όπως το 1967, το 1977, το 1991 και, φυσικά, το 1979 στο οποίο και θα επικεντρωθούμε στο σημερινό άρθρο μας.

Πριν από σαράντα χρόνια λοιπόν κυκλοφόρησαν μια σειρά από δίσκους που άφησαν τεράστιο στίγμα και που, σε μεγάλο βαθμό, καθόρισαν τον ήχο της επόμενης δεκαετίας, ή έστω του πρώτου μισού της. Δύο μόλις χρόνια μετά την έκρηξη του punk στο Ηνωμένο Βασίλειο και την έλευση των Sex Pistols, των Clash, και των The Damned, η βρετανική νεολαία ήδη έκανε το επόμενο βήμα της σε νέα μουσικά μονοπάτια ενώ, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, νέα συγκροτήματα πειραματίζονταν με το funk και διαμόρφωναν τάσεις, προσπαθώντας να αποδώσουν ηχητικά όλες τις νευρώσεις του σύγχρονου ανθρώπου στο κλειστοφοβικό αστικό περιβάλλον που υψωνόταν γύρω του.

Τη στιγμή λοιπόν που οι Clash με το "London Calling" μας παρέδιδαν έναν από τους σημαντικότερους δίσκους στην ιστορία της μουσικής, που οι Specials και οι Madness ξεκινούσαν το ska πανηγύρι τους, και μεγάλα, καταξιωμένα συγκροτήματα όπως οι Pink Floyd κυκλοφορούσαν δίσκους όπως το "The Wall", κάποιοι άλλοι εξασκούνταν σε κοφτές μουσικές ασκήσεις και ιδιόρυθμες μπασογραμμές προσπαθώντας να χωρέσουν σε τέσσερα-πέντε ακόρντα όλες τις νεανικές ανησυχίες τους.

Καθώς λοιπόν αποχαιρετάμε το 2019, στρέφουμε το βλέμμα μας στο παρελθόν και σας παρουσιάζουμε δέκα αριστουργηματικούς δίσκους που ενώ γεννήθηκαν υπό την επήρεια του punk, άνοιξαν νέους δρόμους αλλάζοντας για πάντα τη σύγχρονη μουσική. Ανάμεσά τους δεν υπάρχει μια άμεσα κατανοητή κοινή ηχητική κατεύθυνση, αλλά περισσότερο τους ενώνει η ανάγκη να σπάσουν τις φόρμες της εποχής, κάτι που αποτελεί και την κινητήρια δύναμη πίσω από αυτό που αποκαλούμε post-punk. Αυτό το στοιχείο εξάλλου είναι που μέχρι σήμερα καθιστά το είδος αρκετά ευρύ και δύσκολο στη χαρτογράφηση του. Και παράλληλα το κάνει κάθε φορά που φτάνει σε τέλμα, να αναγεννάται μέσα από τις στάχτες του και κάθε φορά να πετυχαίνει να ακούγεται μοντέρνο κι επίκαιρο.

Ειδική μνεία οφείλει να γίνει σε σημαντικά συγκροτήματα που κυκλοφόρησαν δίσκους - σταθμούς το 1979 και δεν βρήκαν μια θέση στο αφιέρωμα, κυρίως για λόγους χώρου. Έτσι, στη λίστα δεν θα συναντήσετε τα ονόματα των This Heat, των The Boys Next Door, των Chrome, των XTC, του James Chance, των The Stranglers, των Magazine καθώς και των Talking Heads.

1
Joy Division - "Unknown Pleasures"
(Factory Records)
Joy Division - Unknown Pleasures
Manchester, Factory Records, Martin Hannet, Tony Wilson, Ian Curtis. Λέξεις με βαρύ συναισθηματικό φορτίο που τις γνωρίζουμε χάρη σε αυτόν τον δίσκο που έδωσε ζωή σε μια ολόκληρη σκηνή και που δεν έμοιαζε με τίποτα άλλο που είχε κυκλοφορήσει μέχρι τότε. Χαρισματικό συγκρότημα, ποιητικοί στίχοι, και μια παραγωγή αψεγάδιαστη, καθιστούν το ντεμπούτο των Joy Division μια αξεπέραστη δουλειά που δικαίως βρίσκεται πάντα σε λίστες με τους κορυφαίους δίσκους όλων των εποχών. Όπως άψογα είχε εξάλλου περιγράψει ο Tony Wilson, «το punk σού έδινε την ευκαιρία να πεις ‘fuck you’, αλλά δεν μπορούσε να πάει πιο πέρα... Αργά ή γρήγορα, κάποιος θα ερχόταν για να πει περισσότερα. Κάποιος θα έλεγε ‘I’m fucked’». Αυτό ακριβώς ήρθαν κι έκαναν οι Joy Division κάνοντας αρκετούς να ταυτιστούν μαζί τους, και να βρουν νόημα μέσα από τη μουσική τους.
2
Gang Οf Four - "Entertainment!"
(EMI)
Gang Οf Four - Entertainment!
Αυτός είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς δίσκους όλων των εποχών. Και αν δεν πιστεύετε εμένα τότε αξίζει να ρίξετε μια ματιά στη γνώμη του Kurt Cobain, του Flea, του Michael Stipe, και αρκετών ακόμη που υποστηρίζουν πως το "Entertainment!" τους άλλαξε τη ζωή και τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν τη μουσική. Με εθιστικές μπασογραμμές, κιθάρες που έκοβαν σαν ξυράφια, και στίχους με αναφορές στην ιστορία της ανθρώπινης κοινωνίας, οι Gang of Four με τον πρώτο τους δίσκο διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό τον ήχο μιας σκηνής και στη συνέχεια καθιερώθηκαν ως μια από τις σημαντικότερες μπάντες που εμφανίστηκαν ποτέ στη Γηραιά Αλβιώνα.
3
The Cure - "Three Imaginary Boys"
(Fiction Records)
The Cure - Three Imaginary Boys
Ήταν άνοιξη του 1979 όταν οι Cure κυκλοφόρησαν τον πρώτο τους δίσκο. Το ντεμπούτο τους μπορεί να μην κουβαλάει την αίγλη των μετέπειτα, πιο σημαντικών, κυκλοφοριών τους, όμως παραμένει ένας δίσκος που αιχμαλώτισε τέλεια το zeitgeist της εποχής ενώ παράλληλα κατάφερε να το αποδώσει μέσα από την προσωπική ματιά του Robert Smith. "10:15 Saturday Night", "Grinding Halt", "Fire in Cairo", αποτελούν μόνο κάποια από τα διαχρονικότατα τραγούδια του "Three Imaginary Boys", ενός άλμπουμ που αποτέλεσε μια τρανταχτή δήλωση και που έκανε σαφές πως οι Cure θα μας απασχολήσουν πολλές φορές στο μέλλον.
4
The Fall - "Live at the Witch Trials"
(Step-Forward Records)
The Fall - Live At The Witch Trials
Ένας δίσκος της παρέας του Mark E. Smith νομίζω περιέχει περισσότερες έξυπνες μουσικές ιδέες απ’ ό, τι ολόκληρες καριέρες συναδέλφων τους. Και μπορεί, εμπορικά, οι The Fall να μην άγγιξαν ποτέ επίπεδα "superstar" όμως ελάχιστα σχήματα μπορούν να περηφανεύονται πως έχουν μια τόσο πλούσια σε ποσότητα και ποιότητα δισκογραφία. Το ντεμπούτο τους αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα πειραματισμού κι ωμής rock’n’roll ενέργειας και σε αυτό συναντάμε όλα τα στοιχεία που τους χαρακτήρισαν στη συνέχεια. Δεν είναι τυχαίο που μέχρι σήμερα ξεπηδάνε συνεχώς νέα συγκροτήματα που τους αναφέρουν ως τη βασική τους επιρροή.
5
Public Image Ltd. - "Metal Box"
(Virgin)
Public Image Ltd. - Metal Box
Όποια και αν είναι η γνώμη σας σήμερα για τον John Lydon, θα ήταν ανόητο να αμφισβητήσετε το πόσο ανήσυχος υπήρξε στα νιάτα του καθώς και το πόσο μεγάλη ήταν η επίδραση του σε όλη τη σύγχρονη μουσική. Δύο μόλις χρόνια μετά το "Never Mind The Bollocks", ο Rotten, ο Keith Levene και ο Jah Wobble, γυρνώντας την πλάτη σε οποιαδήποτε mainstream τάση, δημιούργησαν τον δεύτερο δίσκο των Public Image Ltd. με τον οποίο έκοψαν μια και καλή τις σχέσεις τους με το punk και μας παρέδωσαν ένα πρωτοποριακό άλμπουμ που σήμερα θεωρείται σημείο αναφοράς για ολόκληρη την post-punk σκηνή.
6
The Slits - "Cut"
(Island Records)
The Slits - Cut
Με πυρήνα τις Ari Up, Viv Albertine, Tessa Pollitt, και τον Budgie να αντικαθιστά στα ντραμς την Palmolive, οι The Slits κυκλοφόρησαν τον Σεπτέμβριο του 1979 τον πρώτο τους δίσκο. Η Ariane Daniela Forster μεγάλωσε σε ένα σπίτι περιτριγυρισμένη από την ελίτ των πανκιών της εποχής και σε ηλικία μόλις 17 ετών κυκλοφόρησε έναν δίσκο που διατηρούσε όλη την ενέργεια του punk κινούμενος παράλληλα σε dub, reggae και funk μονοπάτια. Το συγκρότημα στη συνέχεια μπορεί να μην κατάφερε να κυκλοφορήσει ένα άλμπουμ αντίστοιχης καλλιτεχνικής αξίας, όμως το "Cut" είναι ένας δίσκος ορόσημο για την ευρύτερη βρετανική σκηνή.
7
Wire - "154"
(Harvest Records)
Wire - 154
Το ντεμπούτο των Wire με τίτλο "Pink Flag" είναι ένας δίσκος που θα βρείτε σχεδόν σε όλες τις σοβαρές λίστες με τα σημαντικότερα άλμπουμ όλων των εποχών. Το "Chairs Missing" που ακολούθησε, απέδειξε περίτρανα πως οι Wire είναι ικανοί για ακόμη περισσότερα πράγματα. Το "154" όμως τους εδραίωσε ως μία από τις σημαντικότερες κι επιδραστικότερες post-punk μπάντες της εποχής. Ευφάνταστες ενορχηστρώσεις, αργοί ρυθμοί, πλήκτρα, και μερικά από τα καλύτερα τραγούδια που έγραψε ποτέ το συγκρότημα καθιστούν την τρίτη κυκλοφορία τους αξεπέραστη. Εδώ οι Wire έγιναν πραγματικά οι Wire που ξέρουμε.
8
The B-52's - "The B-52's"
(Warner Bros.)
The B-52's - The B-52's
Παρτάρα! Αυτή είναι η πρώτη λέξη που μου έρχεται στο μυαλό όταν μιλάμε για τον πρώτο δίσκο του συγκροτήματος από την Αθήνα της Georgia. Κάπου μεταξύ post-punκ, new wave και χορευτικής rock των 60s, το συγκρότημα μας παρέδωσε έναν εξαιρετικό, από την αρχή ως το τέλος, δίσκο με σπουδαία τραγούδια που σήμερα παραμένουν εξίσου «φρέσκα» και διασκεδαστικά όπως πριν σαράντα χρόνια. Κανένα άλλο συγκρότημα δεν κατάφερε να συνδυάσει τόσο τέλεια το rock’n’roll με τις funky χορευτικές φιγούρες. Οι B-52s είναι γκρουπάρα από τις λίγες και το ντεμπούτο τους το αποδεικνύει περίτρανα.
9
The Raincoats - "The Raincoats"
(Rough Trade)
The Raincoats - The Raincoats
Αν και οι περισσότεροι έμαθαν την ύπαρξη αυτού του δίσκου από τη λίστα με τα αγαπημένα άλμπουμ του Kurt Cobain, αυτό δεν αφαιρεί τίποτα από την αίγλη του πρώτου άλμπουμ των The Raincoats. Πίσω από αυτόν κρύβονταν οι Ana da Silva, Gina Birch, Vicky Aspinall και η Palmolive, που πριν λίγο είχε αποχωρήσει από τις The Slits. Καταληψιακή ατμόσφαιρα πιστή στο δόγμα του DIY, μπλεγμένη με έντονες καλλιτεχνικές ανησυχίες, που από τη μία εξερευνούσαν τα όρια του punk, και από την άλλη φλέρταραν με τους Velvet Underground, καθιστούν τον ομώνυμο δίσκο των The Raincoats έναν από τους πιο ιδιαίτερους και πρωτοποριακούς δίσκους όλων των εποχών.
10
The Pop Group - "Y"
(Radar Records)
The Pop Group - Y
Funk, punk, dub, μπόλικος θόρυβος και άλλα πόσα πράγματα μπλέκονται με μαεστρία στο ντεμπούτο των The Pop Group, το οποίο, χάρη στη διάθεση μουσικής αποδήμησης που το χαρακτηρίζει, έπαιξε τεράστιο ρόλο στην εξέλιξη του post-punk, αλλά και γενικότερα της πειραματικής μουσικής. Δύστροπο και δυσπρόσιτο αλλά παράλληλα πρωτοποριακό και γοητευτικό, το "Y", όπως εύστοχα είχε παρατηρήσει ο Mike Watt των Minutemen, αποπειράθηκε να «συνδυάσει τους Funkadelic με τον Beefheart». Το αποτέλεσμα είναι ένας από τους σημαντικότερους δίσκους της post-punk σκηνής που μέχρι σήμερα, σαράντα χρόνια μετά την κυκλοφορία του, συνεχίζει να εκπλήσσει, να εντυπωσιάζει, και να ακούγεται όσο μπροστά ακουγόταν και τη μέρα που κυκλοφόρησε.
  • SHARE
  • TWEET