Ανασκόπηση 2015: Progressive Rock & Metal

Τα τελευταία χρόνια ο προοδευτικός χώρος έχει επανέλθει σε μεγάλο βαθμό στις παλιές δόξες του, με πολυάριθμες δουλειές και νέες μπάντες να ξεπηδούν συνεχώς, ενώ και το ποιοτικό τους επίπεδο είναι ιδιαίτερα υψηλό. Χαράς ευαγγέλια για όλους τους φίλους της μουσικής βέβαια, αλλά και κατάρα όταν αναγκαστικά πρέπει να γίνει κάποια διαλογή και να μπουν προτεραιότητες στο τι θα ακουστεί και θα αναλυθεί περισσότερο. Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα μουσικής, λοιπόν, κληθήκαμε να φιλτράρουμε και να ξεχωρίσουμε τα καλύτερα και τα χειρότερα, σε όλες τις εκφάνσεις του progressive ήχου, από το παραδοσιακό prog rock μέχρι και το djent, που δείχνει να απολαμβάνει όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το κοινό. Ακολουθήστε μας στην αναδρομή μιας από τις καλύτερες μουσικά χρονιές που έχουμε ζήσει τελευταία... Είναι πιθανό να αγαπήσετε ξανά δουλειές που σας άρεσαν, αλλά και να βρείτε διαμαντάκια που πιθανόν να σας ξέφυγαν.
 

♦ Τα σημαντικότερα γεγονότα του 2015 ♦



1. Θάνατος Chris Squire: Το μπάσο των θρύλων Yes σίγησε και ο χαμός του Chris Squire, ενός εκ των αρχετυπικών και πρωτοπόρων πρωταγωνιστών του κλασικού προοδευτικού ήχου των '70s, είναι ένα γεγονός που φτωχαίνει το ολοένα και πιο επιδραστικό πλαίσιο της θρυλικής πεντάδας. Οι Yes των '70s όρισαν τον ήχο της σκηνής τους, μαζί με τους γνωστούς ακόμα δυο-τρεις. Οι μπασογραμμές του Squire είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα στοιχεία τους.
2. Aπόσυρση Neil Peart: Με την είδηση της απόσυρσης του Neil Peart από τις περιοδείες των Rush, οι ντράμερ που έχουν επηρεαστεί από τον Καναδό προφέσορα έχασαν το κίνητρο να λένε ότι θα τον φτάσουν ή θα έχουν κάποιον εν ενεργεία θρύλο να αποτελεί φάρο και οδηγό με τα συνεχή θαυμαστά του πεπραγμένα. Οι Rush δεν επιβεβαίωσαν, ούτε και διέψευσαν την είδηση. Όπως και να 'χει, υπάρχουν τα πολλά (και καλά) DVD για την απόδειξη των παραπάνω υπερβολών περί του κ. Peart.
3. Θάνατος Daevid Allen: Ένας ακόμα μουσικός που βρέθηκε από την αρχή στη δημιουργία του ψυχεδελοπρογκ πανηγυριού με χίπικες ιδέες, με συμμετοχές και ενεργή πρωτοπόρα διάθεση, ο Daevid Allen έδωσε δείγματα γραφής και άφησε το στίγμα του στον παραδοσιακό ψυχεδελικό ήχο. Οι Gong και η ανεπιτήδευτη ψυχεδελική τους απόρροια, πνευματικές δημιουργίες γνήσιας '70s προσέγγισης, θα ασκούν επιρροή χάρη στο όραμα του Allen.
4. Δίσκος - περιοδεία David Gilmour: Κάθε επιστροφή ή αφορμή για συζήτηση με βάση τους Pink Floyd ή κάποιο μέλος τους είναι και λόγος για σημαντική είδηση. Και από την κυκλοφορία του Roger Waters για την περιοδεία του "The Wall", η επιστροφή του Gilmour με νέες συνθέσεις και τέταρτο άλμπουμ, αλλά και μίνι περιοδεία είναι κάτι που χρίζει μεγαλύτερης προσοχής. Κυρίως βέβαια για την περιοδεία και τις επιλογές από φλοϋδικές στιγμές, αλλά και την συνθετική όρεξη και διάθεση του Gilmour μετά από σχεδόν μια δεκαετία.
5. Διάλυση Arcane: Μην μας πείτε «γρουσούζηδες», ακόμα κι αν σας περάσει από το μυαλό κάτι τέτοιο. Μερικές ώρες αφότου οι Αυστραλοί Arcane κατάφεραν να μπουν στην 30άδα μας με το καταπληκτικό "Known/Learned" ανακοίνωσαν πως διαλύονται. Πάνω που έδειχναν έτοιμοι να κάνουν το βήμα για το κάτι παραπάνω, αποφάσισαν να ασχοληθούν με τα υπόλοιπα πρότζεκτ που διατηρεί το κάθε μέλος τους. Ελπίζουμε σε επιστροφή.
 

♦ Οι καλύτερες progressive rock κυκλοφορίες ♦



1. Steven Wilson - "Hand.Cannot.Erase": Κάθε νέα δουλειά του Wilson δικαιωματικά ανήκει σε λίστες και αναφορές με καλύτερα άλμπουμ της εκάστοτε χρονιάς, πόσω μάλλον όταν συνεχίζει να αλλάζει και να μετατρέπει τους Porcupine Tree αυτομάτως σε ένα υπέροχο project του. Από την εργασιομανία του και την τελειομανία του προκύπτουν άλμπουμ σαν το "Hand.Cannot.Erase" και οι ακροατές του προοδευτικού ήχου έχουν κάθε φορά και από ένα αριστούργημα στη συλλογή τους. Ο Wilson απολαμβάνει την ετεροχρονισμένη αποθέωση και ποιος μπορεί να διαφωνήσει;
2. Anekdoten - "Until All The Ghosts Are Gone": Μετά από απουσία ετών, οι Σουηδοί μάστορες του παλιακού ήχου και εραστές του μοναδικού ήχου του mellotron, επέστρεψαν με μια μαγευτική κυκλοφορία που αναμειγνύει υπέροχα ηχοχρώματα και μελωδίες που παραπέμπουν σε γνώριμα μονοπάτια προοδευτικότητας. Ένα ακόμα αριστούργημα, το οποίο έχει τον αέρα της διαχρονικότητας, στοιχείο που απαραίτητα ξεχωρίζει τους Anekdoten ως σύνολο από τον σωρό. Μεγάλη επιστροφή.
3. The Dear Hunter - "Act IV: Rebirth In Reprise": Η απόλυτη έκπληξη της χρονιάς, στον πιο πλούσιο μουσικό δίσκο που μας προσέφερε το 2015. Το μεγαλεπήβολο όραμα του Casey Crescenzo τον οδήγησε τελικά σε ένα prog rock αριστούργημα, φτιαγμένο με προσιτά υλικά για όσους μαγεύονται από φιλόδοξες και προοδευτικές δουλειές και λατρεύουν ακόμα να εξερευνούν τις ιστορίες που έχουν να διηγηθούν ολοκληρωμένοι δίσκοι.
4. Riverside - "Love, Fear And The Time Machine": Διαφορετικοί, αλλά πάντα το ίδιο μελωδικοί και ιδιαίτεροι, οι Πολωνοί Riverside ακόμα και όταν δεν θέλουν να εντυπωσιάσουν με κατ' ανάγκη prog rock τεχνοτροπίες και περιορίζονται σε πιο pop διαθέσεις με τον Duda σε ρόλο οδηγού, καταφέρνουν να δίνουν το άγγιγμα της μουσικής τους ταυτότητας σε κάθε τους δουλειά. Με συνθέσεις σαν το "#Addicted", ισορροπούν μεταξύ των δύο και ξεχωρίζουν για τη διάθεσή τους να μην παραμείνουν στάσιμοι. Πρωταγωνιστές πια και μεγάλο χαρτί.
5. Vespero - "Fitful Slumber Until 5 A.M.": Σε ένα καλοδεμένο και συμπαγές μουσικά έργο, οι Vespero παντρεύουν το space rock με την ψυχεδέλεια, τις jazz επιρροές και βάζουν και μια πινελιά new age, θέλοντας να μας μεταφέρουν τα συναισθήματα ενός ανήσυχου ύπνου. Και τα καταφέρνουν περίφημα, χρησιμοποιώντας ευφυώς φλάουτο, τσέλο, μαντολίνο και άλλα όργανα, εμπλουτίζοντας αυτό το ονειρικό ταξίδι και μετατρέποντάς το σε ένα συναρπαστικό progressive άλμπουμ που ακούγεται εμπνευσμένο και φρέσκο.

Check also: Beardfish - "+4626- Comfortzone", Agusa - "Tva", Ciccada - "The Finest Of Miracles", Alco Frisbass - "Alco Frisbass".
 

♦ Οι καλύτερες progressive metal κυκλοφορίες ♦



1. Arcane - "Known/Learned": Ένα από τα πιο ελκυστικά στοιχεία του progressive ιδιώματος είναι ότι αφήνει το περιθώριο στους εκφραστές του να μην βάλουν όρια, σε κανένα επίπεδο. Αυτό έκαναν και οι Arcane κυκλοφορώντας ένα διπλό άλμπουμ, διάρκειας μεγαλύτερης των δυο ωρών, όπου το δεύτερο επικεντρώνεται στην πιο «μαλθακή» ως ακουστική πλευρά του, αλλά το πρώτο είναι ακόμα καλύτερο. Μια δουλειά που όσο την ακούς, τόσο περισσότερο νιώθεις να δένεσαι με τις μελωδίες της και να βυθίζεσαι στις σκέψεις και τα συναισθήματα του πρωταγωνιστή.
2. Teramaze - "Her Halo": Η αλλαγή τραγουδιστή και η πιο μελωδική και progressive προσέγγιση έκαναν τους Teramaze να δημιουργήσουν ένα σύγχρονο αριστούργημα, μια συγκροτημένη και καλογραμμένη δουλειά γεμάτη φοβερά κομμάτια. Συμπαγές από την αρχή ως το τέλος, το "Her Halo" κατάφερε όχι μόνο να αποτελέσει μια δουλειά ορόσημο για το σύγχρονο prog metal, αλλά και να κάνει επιτέλους γνωστή τη μπάντα σε ένα ευρύτερο κοινό.
3. Subsignal - "The Beacons Of Somewhere, Sometime": Οι Subsignal ανέκαθεν δούλευαν με σκοπό να προσδώσουν στον ήχο τους μια ιδιαίτερη μελωδική φύση και να οδηγήσουν το πιο τεχνοκρατικό prog metal παρελθόν τους μέσα από ένα πρίσμα που να απομακρύνεται από τις διδαχές των μεγάλων Sieges Even -αλλά από την άλλη να φέρνει αρκετά προς τα κει, χάρη και στις ερμηνευτικές ικανότητες του Arno Menses. Στο συγκεκριμένο άλμπουμ πέτυχαν την ισορροπία και δημιούργησαν ένα κομψοτέχνημα του προοδευτικού σκληρού ήχου.
4. Leprous - "The Congregation": Το "The Congregation" θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας ακόμα σημαντικός λίθος στο οικοδόμημα των Leprous. Χτίζει πάνω στις βάσεις που έθεσε το "Coal", καθιστώντας ακόμα πιο ιδιαίτερο και συμπαγή τον ήχο τους. Σκοτεινό και δυναμικό, επισφραγίζει την θέση των Νορβηγών μεταξύ των σύγχρονων ηγετών του ήχου, περιλαμβάνοντας τραγουδάρες όπως το "The Price", το "Rewind" και το "The Flood", μεταξύ άλλων.
5. Between The Buried And Me - "Coma Ecliptic": Έχοντας, πλέον, δικαιωματικά ενταχθεί στο φάσμα του συγκεκριμένου ήχου, χάρη στις τελευταίες τους δουλειές, οι τύποι αποτελούν ένα από τα δυνατά χαρτιά της σύγχρονης σκηνής και εντυπωσιάζουν με την συχνότητα με την οποία παράγουν ενδιαφέροντα άλμπουμ για την εξέλιξή τους. Ακραιφνώς τεχνοκρατικοί, αλλά και ουσιωδώς ακραίοι, οι Between The Buried And Me αποτελούν ένα συγκρότημα με τη δική του ταυτότητα, το οποίο σέβεται τις επιρροές του, αλλά δεν εγκλωβίζεται σε αυτές.

Check also: Caligula's Horse - "Bloom", Kingcrow - "Eidos", Pyramaze - "Disciples Of The Sun".
 

♦ Οι καλύτερες modern prog / djent κυκλοφορίες ♦



1. Shattered Skies - "The World We Used To Know": Σε έναν ήχο όπου, δυστυχώς, έχει αρχίσει ο κορεσμός από το πλήθος των άλμπουμ που κυκλοφορούν, οι Shattered Skies ξεχωρίζουν, χρησιμοποιώντας τα χαρακτηριστικά του djent για να εξυπηρετήσουν το δυνατό songwriting, τις φωνητικές μελωδίες και τα κολλητικά ρεφρέν τους. Με έντονη παρουσία πλήκτρων και μια ευφυώς φιλτραρισμένη pop επιρροή, το ηχητικό σύνολο συμπληρώνεται αρμονικά και δίνει στο δίσκο το κάτι παραπάνω σε σχέση με την πλειονότητα των κυκλοφοριών του χώρου.
2. David Maxim Micic - "Eco": Ο πολυτάλαντος Σέρβος επιστρέφει με ένα ακόμη ιδιαίτερο άλμπουμ. Ξεφεύγοντας από φόρμες και προκαταλήψεις, περιέχοντας ακόμη και αμιγώς ηλεκτρονικά κομμάτια, διαθέτει μερικές από τις πιο ευφορικές μελωδίες που ακούσαμε φέτος, αριστοτεχνική ενορχήστρωση και ατμοσφαιρικό ήχο. Σε μόλις έξι κομμάτια, καταφέρνει να ξεδιπλώσει μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων και να βάλει τα γυαλιά σε πολλούς μουσικούς και μπάντες που χαρακτηρίζονται προοδευτικοί.
3. Tesseract - "Polaris": Χωρίς να χαρακτηρίζεται από τη συνοχή των προκατόχων του, το "Polaris" διστακτικά αλλά σε πολλές στιγμές εντυπωσιακά ρίχνει κλεφτές ματιές στο μέλλον των Tesseract, με περισσότερες rock επιρροές, πιο ευθύ songwriting, και αρχίζει να τους απαγκιστρώνει από τα στερεότυπα του djent. Λιγότερα riff, περισσότερη ατμόσφαιρα και μελωδικές κιθάρες, ωστόσο το αποτέλεσμα παραμένει χαρακτηριστικά Tesseract. Και μας αρέσει.
4. Periphery - "Alpha" & "Omega": Ενώ κυκλοφόρησαν ξεχωριστά, μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο σαν σύνολο, όπως και δημιουργήθηκαν. Οι πρωτομάστορες του Djent επέστρεψαν με το πιο μεγαλεπήβολο έργο της καριέρας τους, γεμάτο ρυθμικές ακροβασίες, σιδηροδρομικά riff σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα φωνητικά που τους χαρακτηρίζουν. Ιδιαίτερα φιλόδοξη κυκλοφορία, που μπορεί να έχει λίγες αδύναμες στιγμές αλλά αντικατοπτρίζει πλήρως όλα τα χαρακτηριστικά στοιχεία του ιδιώματος, στον υπερθετικό βαθμό.
5. Intronaut - "The Direction Of Last Things": Προοδευτικό με όλη τη σημασία της λέξης, γεμάτο αντιθέσεις, επιθετικότητα, jazz επιρροές και φοβερές μελωδίες. Οι Intronaut απλά κάνουν ό,τι γουστάρουν και μαζί τους γουστάρουμε κι εμείς, αυτό το συνονθύλευμα επιρροών και ηχοχρωμάτων είναι απλά μοναδικό και επιτυγχάνει να μεταβαίνει από το χάος στην τάξη με αξιοζήλευτη ευκολία.

Check also: Flux Conduct - "Qatsi", Intervals - "The Shape Of Colour", Mestis - "Polysemy", Pomegranate Tiger - "Boundless".
 

♦ Οι νέες δουλειές που μας απογοήτευσαν ♦



1. Queensryche - "Condition Human": Ένας δίσκος που μετά το reboot των Queensryche ήταν πολυαναμενόμενος, δυστυχώς δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες. Λίγο το αδύναμο songwriting, λίγο οι μέτριες (έως ανύπαρκτες) μελωδίες, αφήνουν μια αίσθηση νερόβραστης και επιτηδευμένης δουλειάς. Δεν είπε κανείς πως περιμέναμε το επόμενο "Operation: Mindcrime", αλλά τα ψήγματα ποιότητας σε μια κυκλοφορία δεν μας είναι αρκετά από αυτή τη μπάντα.
2. Spock's Beard - "The Oblivion Particle": Είναι γνωστό ότι οι Spock's Beard πάντα αντλούσαν ιδέες από μια ομάδα εξωτερικών συνθετών, αλλά αυτή τη φορά έχω την αίσθηση ότι το παράκαναν, δίνοντας τα κλειδιά στον John Boegehold ο οποίος έγραψε σχεδόν το σύνολο των συνθέσεων του "The Oblivion Particle". Μπορεί να έχει την ποιότητα των μεγάλων παικτών, αλλά η αλήθεια είναι πως θέτει σοβαρή υποψηφιότητα για το λιγότερο καλό άλμπουμ που κυκλοφόρησε ποτέ αυτή η μπάντα. Γεγονός απογοητευτικό, όπως και να το κάνουμε...
3. Subterranean Masquerade - "The Great Bazaar": Με ένα εξαιρετικό ντεμπούτο ("Suspended Animation Dream") και μια δεκαετία μέχρι το "The Great Bazaar", οι πολυεθνικοί Subterranean Masquerade του Tomer Pink, θα μπορούσαν να παραμείνουν εγγύτερα στο πλάνο της εμπνευσμένης μείξης των μπόλικων επιρροών και να μην προκύψει ένας oriental αχταρμάς με ολίγη από prog. Συμμετέχει και ο Kjetil Nordhus (Green Carnation) σαν βασικός τραγουδιστής, αλλά το άλμπουμ είναι μέτριο.
4. Symphony X - "Underworld": Το απογοητευτικό με την περίπτωση των Symphony X δεν έγκειται στο συνθετικό επίπεδο. Πώς θα μπορούσε να πει κάποιος κάτι τέτοιο για τραγούδια σαν το υπέροχο "Without You" φερ' ειπείν; Όμως, η μανιέρα που έχουν καθιερώσει και δεν δείχνουν πλέον καμία διάθεση να αφήσουν, σε κάνει να αναρωτιέσαι αν πλέον θεωρείται καν progressive αυτό που παίζουν επειδή είναι τεχνικό. Και, κυρίως, πόσο πιο σπουδαίες δουλειές θα προσέφεραν αν διατηρούσαν ανήσυχο το δημιουργικό τους πνεύμα, όπως παλιά...
5. The Enid - "The Bridge": Αν και πειραματικό, το "The Bridge" καταφέρνει να χαλάσει την παράδοση των The Enid, όντας ένας άκρως απογοητευτικός δίσκος. Η έλλειψη τυμπάνων και η επικέντρωση στα φωνητικά και τις soundtrack-ικές ενορχηστρώσεις θα μπορούσαν να είναι επιτυχείς, εάν η μουσική παρέμενε σε ένα υψηλό ποιοτικά επίπεδo. Οι ατυχείς (σχεδόν αφελείς σε στιγμές) στίχοι δεν βοηθούν καθόλου, όταν μάλιστα αποτελούν το επίκεντρο λόγω και της πρωταγωνιστικής θέσης των φωνητικών. Δυστυχώς, αυτή η δουλειά δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες που έχουν θέσει οι The Enid με την πολύχρονη παρουσία τους στον χώρο.
 

♦ Οι πρωτοεμφανιζόμενες μπάντες που ξεχώρισαν ♦



1. Shattered Skies: Αν και δεν είναι εντελώς καινούργιοι στην πιάτσα, θεωρούνται πρωτοεμφανιζόμενοι καθώς τη χρονιά που μας αφήνει κυκλοφόρησαν την πρώτη τους δουλειά η οποία μας άφησε με τις καλύτερες εντυπώσεις και με ακόμη μεγαλύτερες υποσχέσεις για το μέλλον. Εξάλλου, γουστάρουμε ακομπλεξάριστη μουσική που είναι αγνή και δεν προσκολλάται σε στερεότυπα, παντρεύει την τεχνική ακροβασία με τη μελωδία και την απλότητα.
2. Earthside: Δύσκολα συναντά κανείς ένα τόσο εντυπωσιακό ντεμπούτο όσο το "A Dream In Static", με την ορχηστρική μαεστρία να συμπληρώνεται από τα guest φωνητικά των Lajon Witherspoon (Sevendust), Daniel Tompkins (Tesseract), Bjorn Strid (Soilwork) και Eric Zirlinger (Face The King), ενώ συμμετέχει και η Moscow Studio Symphony Orchestra γεμίζοντας με θεατρικότητα και φοβερές ενορχηστρώσεις το ιδιαίτερα αντισυμβατικό και πρωτότυπο, μοντέρνο progressive metal της μπάντας.
3. Hooffoot: Αλήθεια, πόση μουσική κυκλοφορεί και προσπαθεί και καλά να πιάσει το πνεύμα των '70s; Αν μείνουμε στο look καθαρά, αρκετοί τα καταφέρνουν, από μουσική όμως λίγοι το πετυχαίνουν. Οι Hooffoot στην παρθενική τους κυκλοφορία μας άφησαν άφωνους, με δύο μόλις κομμάτια δαιδαλώδους δομής και χαοτικής αλλά συνάμα μελωδικής αύρας. Ένα jazz rock αυθόρμητο και ορμητικό που, ενώ αποτελεί απαιτητικό άκουσμα, διαθέτει μια έμφυτη αμεσότητα που το καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικό.
4. Native Construct: Μπάντα που δημιουργήθηκε από συμφοιτητές στο μουσικό κολλέγιο του Berkley (στην Βοστώνη) για να μετουσιώσει τις τεχνικές γνώσεις των μελών της σε ιδιαίτερο προοδευτικό metal. Την έχετε ξανακούσει κάπου την ιστορία, σωστά; Με το (φυσικά concept) ντεμπούτο τους, οι Native Construct γύρισαν αρκετά μάτια πάνω τους, έπεισαν τον Brian Slagel να τους υπογράψει στην Metal Blade και γενικά έκαναν καλή εκκίνηση. Έχουν δρόμο, όμως, ακόμα...
5. Next To None: Όταν ξεκινάς μπάντα με τους κολλητούς σου σε ηλικία δεκαέξι ετών και σε υπογράφει η Inside Out για να κυκλοφορήσει το ντεμπούτο σου, τότε κάνεις κάτι πολύ καλά. Μόνο που η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά συνέβησαν επειδή είσαι ο γιός του Mike Portnoy, μην κοροϊδευόμαστε. Από την άλλη, ο μικρός Max έχει όντως πολύ ταλέντο και με τους Next To None δείχνει πως μπορεί να φτιάξει κάτι καλό στο μέλλον.

Check also: Major Denial - Minor Ways (EP)