Anathema live in Greece (1999-2010) - Were You There?

Από τον Γιάννη Βόλκα, 27/09/2011 @ 14:58
Το εγχείρημα να καταγράψεις τις ζωντανές εμφανίσεις των Anathema στη χώρα μας δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα. Πόσο περισσότερο να συλλέξεις τις εμπειρίες μιας ζωής μέσα από τα τραγούδια και τις συναυλίες τους. Η σχέση αγάπης μεταξύ συγκροτήματος και οπαδών είχε και έχει διφορούμενα αποτελέσματα. Το ίδιο και η μουσική εξέλιξη τους από δίσκο σε δίσκο. Όλα όσα έχουν καταφέρει οι Αφοί Cavanagh τα περασμένα χρόνια έχουν γίνει θέμα συζητήσεων, κρατώντας τους στη μουσική επικαιρότητα ακόμα και σε περιόδους μεγάλης δισκογραφικής απουσίας.

Προσωπικά έχω περάσει άπειρο χρόνο με συντροφιά τη μουσική τους, συνδυάζοντας τα τραγούδια με σχέσεις και καταστάσεις όλων των ειδών της ενήλικης ζωής μου. Το ίδιο φυσικά έχουν κάνει τόσοι και τόσοι οπαδοί τους ανά τον κόσμο. Τραγούδια και δίσκοι συνυφασμένα με το κοινό, να συνοδεύουν τα δάκρυα και τα χαμόγελα του, τα δικά σας και τα δικά μου. Όσοι αισθάνονται με τον τρόπο αυτό, δεν πληγώθηκαν ποτέ, άλλοι όμως έοιωθαν προδομένοι από την πορεία του κάποτε αγαπημένου τους συγκροτήματος, ανήμποροι να κατανοήσουν τις προθέσεις του. Και ενώ ορισμένοι σιγά-σιγά εγκατέλειπαν το πλοίο, ταυτόχρονα και με το πέρασμα των ετών ο στρατός των αγγέλων στη χώρα μας αυξανόταν... και αυξανόταν... και συνεχίζει ακόμα να αυξάνεται.

1999

Λιγότερο από ένας χρόνος από την κυκλοφορία του "Alternative 4". Ο δίσκος που βρέθηκε να φιγουράρει σε όλες τις λίστες με τα καλύτερα του '98 και αποθεώθηκε καθολικά από metal Τύπο και κοινό ανεξαρτήτου προτιμήσεων. Ήταν ζήτημα χρόνου να πραγματοποιηθεί η πρώτη εμφάνιση των Βρετανών στη χώρα μας, ήταν η κατάλληλη στιγμή, αφού βρίσκονταν στην κορυφή της μέχρι τότε πορείας τους καλλιτεχνικά, αλλά κυρίως εμπορικά, παραμένοντας εντός metal συνόρων, με ένα δίσκο τελείως διαφορετικό για τα δεδομένα της εποχής.

Λίγο πριν τις εμφανίσεις τους στη χώρα μας, ο Duncan Patterson, βασικός εμπνευστής και συνθέτης του "Alternative 4", εγκαταλείπει και στη θέση του βρίσκεται ο Dave Pybus. Στα πλήκτρα ο Martin Powell, o οποίος έχει πρόσφατα αποχωρήσει από τη θέση του βιολιστή των My Dying Bride.

Οι παλιότεροι οπαδοί είχαν από τότε τα παράπονα τους και είναι πιθανό να μην έδωσαν ποτέ δεύτερη ευκαιρία. Το set βασίστηκε στην πρόσφατη (τότε) δισκογραφία τους, χωρίς όμως ιδιαίτερη έμφαση στο "Alternative 4", λόγω της έκρυθμης κατάστασης μεταξύ του Patterson και των Aφών Cavanagh. To "Eternity", σε αντίθεση με σήμερα, είχε την τιμητική του, τα πρώτα δείγματα από το ακυκλοφόρητο "Judgement" κρίθηκαν πέρα ως πέρα θετικά και οι Anathema ξαφνιάζουν τους πάντες με τα χαμόγελά τους αλλά και με τη διασκευή στο "Territorial Pissings" των Nirvana.

2002

Η περιοδεία προώθησης του "Judgement", για ανεξήγητους λόγους, δεν πέρασε ποτέ από τη χώρα μας και οι ανανεωμένοι Anathema έχουν ήδη κυκλοφορήσει τον επόμενο τους δίσκο. Το "A Fine Day To Exit" τούς βρίσκει μεταμορφωμένους για ακόμα μια φορά, με τους Radiohead να παίρνουν τα ηνία επιρροής τους. Ο drummer John Douglas περνά περίοδο συνθετικού οίστρου, προσφέροντας σχεδόν τις μισές συνθέσεις ενός δίσκου του οποίου ως κοινό σημείο με το παρελθόν του συγκροτήματος έχει μονάχα το αίσθημα μελαγχολίας της κάθε νότας του.

Δυναμική αρχή για το συναυλιακό 2002, αφού λίγες μέρες μετά τους Αnathema οι Έλληνες οπαδοί είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τις sold out εμφανίσεις των Savatage, οι οποίοι είναι γνωστό τοις πάσι το πόσο δύσκολα εγκαταλείπουν το σαλόνι τους στην Αμερική για να επισκεφτούν την Ευρώπη. Η ανοδική πορεία των Βρετανών όμως είχε ήδη αρχίσει και έτσι οι συναυλιακοί χώροι που τους φιλοξένησαν ήταν κατάμεστοι, όπως θα ήταν και σε όλες τις επόμενες εμφανίσεις τους.

Ο Danny αγνώριστος, απαλαγμένος από τα ράστα της νιότης του, ο Vincent πάντα χαμογελαστός, αλλά ανησυχητικά αδύνατος, ο Les "Lecter" Smith των Cradle Of Filth, ο οποίος συμμετείχε και στο "Eternity", στα πλήκτρα. Ισομερείς δόσεις από τα δύο τελευταία άλμπουμ αλλά και δυο τραγούδια από το "The Silent Enigma". H διασκευή στο "Comfortably Numb" των Pink Floyd αποθεώθηκε από το κοινό και θα αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος του set τους τα επόμενα χρόνια.

Οι Anathema ήδη αποτελούν σίγουρο συναυλιακό «χαρτί» και έτσι το καλοκαίρι του ίδιου έτους επισκέπτονται για πρώτη φορά την Κρήτη, στο πρώτο Chania Rock Festival, μαζί με τον Udo Dirkschneider και διάφορα ελληνικά συγκροτήματα.

2003

Αρχή του έτους και οι Vincent και Danny Cavanagh αφήνουν το υπόλοιπο συγκρότημα, πακετάρουν και έρχονται μόνοι τους στη χώρα μας για άλλη μια σειρά, «unplugged» αυτή τη φορά, εμφανίσεων. Οι πρώτες γκρίνιες πέρι «αρπαχτής» ακούγονται, αλλά χάνονται μέσα στον ενθουσιασμό του πλήθους. Κανείς δε γνώριζε ακόμα ότι στο μέλλον οι επισκέψεις αυτές θα γίνονταν καθημερινή συνήθεια, ιδιαίτερα του κιθαρίστα των Anathema.

Ιδανικό το χειμερινό κλίμα και υπό το φως των κεριών, τα δυο αδέρφια μάς προσέφεραν τις πιο συγκινητικές εμφανίσεις τους. Μουσικοί και κοινό ήρθαν πιο κοντά από ποτέ, ενώ στο setlist προστέθηκαν κομμάτια που είχαν χρόνια να ακουστούν, ένα medley συνθέσεων του μακρινού παρελθόντος ("Crestfallen", "We, The Gods", "Kingdom" και "The Silent Enigma") αλλά και διασκευές αγαπημένων καλλιτεχνών. Και αν οι Beatles, οι Floyd και οι Radiohead θεωρούνται δεδομένοι, τότε το "Wasted Years" των Iron Maiden δικαιωματικά αποτέλεσε την μεγαλύτερη έκπληξη των εν λόγω εμφανίσεων.

2004

Χωρίς να χάσουν περιττό χρόνο, λίγους μήνες αργότερα οι «συνήθεις ύποπτοι» βρίσκονται και πάλι έδω για δυο βραδιές γεμάτες εκπλήξεις. Με full σύνθεση και όρεξη να βγάλουν τον πιο rock εαυτό τους μετά τις γαλήνιες εμφανίσεις του περασμένου Δεκεμβρίου, οι Anathema ξεσηκώνουν το πολυπληθές κοινό τους με κομμάτια όπως τα "Panic", "Empty" και "Pulled Under At 2000 Metres A Second".

Για πρώτη φορά μετά τα demo τους, στο μπάσο βρίσκεται ο τρίτος αδερφός, Jamie Cavanagh, ο oποίος, αν και προτιμά να στέκεται στις σκιές, στην άκρη της σκηνής, δεν παύει να είναι μέλος της οικογένειας.

Εκπλήξεων και οικογενειακών υποθέσεων συνέχεια. Η Lee Douglas, αδερφή του drummer, John, ανεβαίνει στη σκηνή για τα "Parisienne Moonlight" και "A Natural Disaster". Από την συγκεκριμένη περιοδεία και έπειτα η γλυκύτατη Lee θα αποτελέσει αχώριστο μέλος του συγκροτήματος, ενώ οι στιγμές που εμφανίζεται γίνονται αυτόματα και οι κορυφαίες της κάθε βραδιάς.

2005

Δε νοείται συναυλιακή χρονιά χωρίς τους Anathema. Δεν υπάρχει λόγος να απουσιάζουν από τα συναυλιακά δρώμενα της χώρας. Κάθε φορά με περισσότερη όρεξη και ενέργεια, με μεγαλύτερη διάρκεια εμφάνισης, με εξίσου ή και καλύτερη απόδοση. Κάθε φορά με μεγαλύτερο κοινό και θερμότερη ανταπόκριση από αυτό.

Το 2005 βρίσκει τους Βρετανούς να μην έχουν κυκλοφορήσει ακόμα καινούργιο υλικό, ενώ αρχίζουν οι φήμες για αδυναμία εύρεσης δισκογραφικής εταιρείας μετά το κλείσιμο της Music For Nations.

Οι πολυάριθμοι οπαδοί τους όμως δεν πτοούνται και δίνουν βροντερό «παρών» στα Club Υδρόγειος και Ρόδον (λίγο πριν το σφράγισμα των πυλών του τελευταίου). Δίχως αμφιβολία, κάθε εμφάνιση των Αnathema στη χώρα μας αποτελεί πνοή ζωής για το συγκρότημα, δίνοντάς του το απαραίτητο κουράγιο να ανταπεξέλθει απέναντι στις δυσκολίες που προκύπτουν.

Την ίδια χρονιά οι Anathema επιστρέφουν για να ανοίξουν τις εμφανίσεις των Mission σε δυο αποκλειστικά show, με συνοδεία τσέλου. Στις ίδιες βραδιές εμφανίζεται και ο πρώην μπασίστας τους, Duncan Patterson, του οποίου η συμμετόχη μόνο χαμόγελα ευτυχίας έφερε στα χείλη των οπαδών. Οι σχέσεις μεταξύ των μελών είχαν αποκατασταθεί, το reunion μπορεί να μην πραγματοποιήθηκε ποτέ, αλλά εμείς είχαμε και έχουμε πλέον την ευκαιρία να ακούσουμε κομμάτια από το "Alternative 4" που δεν ακούσαμε ούτε στην περιοδεία του αντίστοιχου δίσκου.

2007

Οι Anathema ακόμα χωρίς νέο δίσκο. Το "A Natural Disaster" προωθήθηκε από το συγκρότημα περισσότερο από ό,τι το "Black Album" από τους Metallica. Φυσικά το παραπάνω γεγονός δεν αποτελούσε επιλογή τους συγκροτήματος. Φρέσκο υλικό υπήρχε, αλλά δυνατότητα κυκλοφορίας του όχι. Αντίθετα, συναυλιακά οι Βρετανοί τα καταφέρνουν καλύτερα, ανοίγοντας τις εμφανίσεις των HIM στην πατρίδα τους, ενώ περιοδεύουν επίσης με τους τεράστιους Porcupine Tree, κίνηση σημαντική για το μέλλον τους. Κάπου ενδιάμεσα θα εμφανιστούν στη δεύτερη μέρα του Rockwave Festival, πακέτο με τους Heaven And Hell, Dream Theater και Iced Earth.

Υπό αντίξοες συνθήκες, κάτω από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο και γνωρίζοντας ότι η μουσική τους δεν είναι η καταλληλότερη για να ακούγεται στις 17:00 το απόγευμα, δε μπορούσαν να προσφέρουν και πολλά. Δεδομένων των συνθηκών, όμως, κανείς δεν έμεινε παραπονεμένος από το σύντομο, αλλά ευχάριστο set τους. Το καινούργιο "Angels Walk Among Us", αν και δεν ενθουσίασε, άφησε υποσχέσεις για τη συνέχεια, αφού ήδη ορισμένοι άρχισαν να πιστεύουν ότι οι Anathema δε θα κυκλοφορούσαν ποτέ νέο δίσκο.

2008

Όσο περνούσαν τα χρόνια, τόσο πιο δύσκολο ήταν να γράψει κανείς κάτι καινούργιο για τους Anathema. Τι να προσθέσεις που δεν έχει αναφερθεί ήδη, τι να αποκαλύψεις που οι οπαδοί δεν το γνωρίζουν ήδη. Τέλος, πως να πείσεις κάποιον να παρακολουθήσει συναυλία τους μετά από τόσες και τόσες επισκέψεις.

Οι εμφανίσεις του 2008 ήταν ικανές να καταφέρουν όλα τα παραπάνω. Οι πιο δυναμικές εμφανίσεις επί ελληνικού εδάφους, με το μεγαλύτερο σε διάρκεια setlist. Εκπλήξεις από τους περασμένους δίσκους τα "Far Away", "Anyone, Anywhere" και φυσικά το "Regret", συνθέσεις ικανές να προκαλέσουν κρίση ζήλειας σε όποιον τόλμησε να απουσιάσει, ξεστομίζοντας την γνωστή δικαιολογία «πάλι οι Anathema, κάθε χρόνο τα ίδια».

Οι τρεις νέες συνθέσεις έδειξαν ότι οι αγαπημένοι του ελληνικού κοινού θα άλλαζαν και πάλι πορεία, κινούμενοι προς πιο post rock κατευθύνσεις. Το πιο σημαντικό όμως δεν ήταν αυτό. Οι Anathema δήλωσαν ξεκάθαρα τις διαθέσεις τους να συνεχίσουν και έδειξαν ότι έχουν την ικανότητα να συνεχίσουν να συγκινούν τους οπαδούς τους.

2009

Καλοκαιρινές διακοπές μέρος δεύτερο και οι Anathema επιστρέφουν στην Κρήτη για μια ακόμα εμφάνιση στο Chania Rock Festival, μαζί με τους Rotting Christ. Τόσο το Rocking.gr, όσο και ο γράφων προσωπικά, δεν καταφέραν να παραβρεθούν στο παραπάνω γεγονός, κατά το οποίο όμως οι Βρετανοί άφησαν για άλλη μια φορά τις καλύτερες εντυπώσεις, παρουσιάζοντας μια πιο σύντομη έκδοση των προηγούμενων εμφανίσεων τους σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα (2008), χωρίς όμως να προκαλέσουν κάποια έκπληξη.

Εκδηλώσεις ανάλογες με το εν λόγω φεστιβάλ αποτελούν μια ιδανική ευκαιρία για τους οπαδούς της επαρχίας να παρακολουθήσουν ορισμένα μεγάλα ονόματα και φυσικά προτιμότερο θα ήταν όσο μπορούμε να στηρίζουμε τις προσπάθειες αυτές.

2010

Οι Anathema κυκλοφορούν καινούργιο δίσκο! Είδηση χίλιες φορές μεγαλύτερη από αυτή των εμφανίσεών τους στη χώρα μας. Το "We're Here Because We're Here", με τον Steven Wilson να έχει βάλει το χεράκι του, ήρθε επτά (!) χρόνια μετά το "A Natural Disaster" και κατάφερε και πάλι να ξαφνιάσει. Οι οπαδοί διχασμένοι, όπως κάθε φορά που έρχονταν αντιμέτωποι με νέο υλικό του αγαπημένου τους συγκροτήματος. Μήπως αυτό δε συνέβαινε πάντα; Ρωτήστε κάποιον που γνώρισε τους Anathema στο "Serenades" πώς ένιωσε όταν άκουσε για πρώτη φορά το "Alternative 4". Πώς ένιωσες εσύ όταν έβαλες για πρώτη φορά στο στερεοφωνικό σου το "A Fine Day To Exit"; Πόσο εύκoλο ήταν να ακούσεις το "We, The Gods" μετά το "Flying"; Πόσο δύσκολο ήταν να κατανοήσεις την πορεία που άρχισε λίγο πριν το "Crestfallen" μέχρι σήμερα;

Η εμφάνιση του 2010 στην Αθήνα ήταν περίεργη. Λόγω της κοινής εμφάνισής τους με τους Porcupine Tree μειώθηκε αισθητά η διάρκεια του set τους. Το κοινό δυσκολεύτηκε να δεχτεί τα κομμάτια του καινούργιου δίσκου και δυσανασχέτησε με την απουσία αγαπημένων συνθέσεων.

Στη Θεσσαλονίκη τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά. Τα δυο συγκροτήματα χώρισαν τις εμφανίσεις τους, αλλά με ένα εισιτήριο διημέρου παρακολουθήσαμε χωρίς καμία επιπλέον οικονομική επιβάρυνση τους Anathema και τους Porcupine Tree, με μεγαλύτερο setlist από τα αντίστοιχα της Αθήνας.

Το κοινό ήταν και στη Θεσσαλονίκη διχασμένο, αλλά μερικά παλιότερα κομμάτια, καθώς και η συνολική διάρκεια, ήταν αρκετά ώστε οι Βρετανοί να κερδίσουν τη μάχη. Ο προσωπικός μου ενθουσιασμός για το καινούργιο υλικό πάντως δε βρήκε σύμφωνη τη μεγαλύτερη μερίδα των παρευρισκομένων.

2011

Οι Anathema επιστρέφουν και φέτος στη χώρα μας για τρεις εμφανίσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο. Αφορμή η πρόσφατη κυκλοφορία τους, "Falling Deeper", η οποία αποτελείται από νέες εκτελέσεις παλαιότερων συνθέσεων. Κανείς δε γνωρίζει ακόμα τι ακριβώς να περιμένει από τις εμφανίσεις αυτές. Θεωρείται ήδη δεδομένο, όμως, ότι το ελληνικό κοινό θα στηρίξει για άλλη μια φορά το αγαπημένο του συγκρότημα, το οποίο αναμένεται να προσφέρει τρεις βραδιές γεμάτες αγαπημένες μελωδίες και στιγμές έντονης συγκίνησης.

Σημείωση: Η πλειονότητα των παραπάνω κειμένων αναφέρεται στις εμφανίσεις των Anathema στη Θεσσαλονίκη, με εξαίρεση αυτές στα Rockwave Festival και Chania Rock Festival. Για το λόγο αυτό δεν αναφέρονται ακριβείς ημερομηνίες και setlist των εμφανίσεων. Είναι όμως γνωστό ότι οι Anathema, όπως και τα περισσότερα συγκροτήματα που επισκέπτονται τη χώρα μας, δε διαφοροποιούν τις εμφανίσεις τους ανά πόλη, παρά μόνο στο ελάχιστο.

Γιάννης Βόλκας
  • SHARE
  • TWEET