Ayreon

Δεν είμαι σίγουρος αν η νέα γενιά πρόλαβε εκείνες τις «χοντρές» συσκευασίες για τα διπλά CD. Το πρώτο που θα μου έρχεται πάντα στο νου είναι το "Live At Donington" των Iron Maiden, με το λευκό εξώφυλλο (με το logo της μπάντας), που ποτέ δεν κατάλαβα αν τελικά ήταν bootleg ή κανονική κυκλοφορία ή και τα δυο. Αλλά αυτού του είδους η συσκευασία θα είναι πάντα συνυφασμένη στο μυαλό μου με την πρώτη έκδοση του "Into The Electric Castle", του άλμπουμ που αποτέλεσε - τόσο για μένα όσο και για μια πολύ μεγάλη μερίδα ακόμα ακροατών - την πύλη εισόδου στον μαγικό κόσμο των Ayreon.

Δεν μπορώ να θυμηθώ τι ώθησε τότε το χέρι μου στο να το αγοράσω λίγο αφότου είχε κυκλοφορήσει, αλλά φυσικά δεν το μετάνιωσα ποτέ. Βρισκόμουν στην ηλικία «των μεγάλων ανακαλύψεων»: των concept άλμπουμ και της progressive rock/metal μουσικής, οπότε ο συνδυασμός φάνταζε ιδανικός, έστω κι αν δεν είχαν έρθει ακόμα το "Scenes From A Memory" ή οι ιστορίες του Neal Morse. Όπως φυσικά δεν είχε επέλθει ακόμα η μόδα των «rock/metal operas», δηλαδή άλμπουμ που ένας βασικός συνθέτης έγραφε ένα concept άλμπουμ και μοίραζε τους ερμηνευτικούς ρόλους σε μια πλειάδα (συνήθως διάσημων) τραγουδιστών. Για τη συγκεκριμένη μόδα πάντως το μεγαλύτερο μερίδιο της ευθύνης ανήκει στον Arjen Lucassen και στην επιτυχία που είχε το "Into The Electric Castle".

Τι κατέστησε το "Into The Electric Castle" τόσο σπουδαίο και επιτυχημένο; Πρώτον, το γεγονός πως σε μια εποχή που ακόμα το progressive ιδίωμα δεν είχε απενοχοποιηθεί εμπορικά, ο Arjen τόλμησε να παρουσιάσει κάτι διαφορετικό, συνθέτοντας ένα άλμπουμ που περιλάμβανε και έδενε άψογα διάφορα μουσικά είδη: παλιό ('70s) progressive rock, space rock, folk rock, hard rock ακόμα και metal. Δεύτερον, έστησε πολύ έξυπνα το cast των συμμετεχόντων: επέλεξε την εμπειρία του Fish (Marillion) και τον δυναμισμό του Damian Wilson (Threshold) από την Βρετανική prog αγορά, «ξετρύπωσε» τις καλύτερες γυναικείες φωνές της Ολλανδίας, με τις πιτσιρίκες ακόμα κυρίες Anneke Van Giersbergen (The Gathering) και Sharon den Adel (Within Temptation) να λάμπουν και έδωσε τους κατάλληλους ρόλους σε λιγότερο γνωστούς - αλλά εξίσου ταλαντούχους - ερμηνευτές από την ολλανδική prog σκηνή.

Φυσικά, πάνω από όλα, έγραψε σπουδαία τραγούδια. Όμως, τεράστιο ρόλο έπαιξε το τόσο καλοστημένο concept που έδινε χώρο για τρομερούς «διαλόγους» μεταξύ των πρωταγωνιστών. Οκτώ χαρακτηριστικές φιγούρες από διάφορες εποχές της ανθρωπότητας τοποθετούνται σε ένα τεστ επιβίωσης από ένα ανώτερο ον (Forever Of The Stars) εν είδη Θεού. Η ιστορία εξελίσσεται σε δοκιμασία χαρακτήρων, ήθους, κρίσης και λήψης αποφάσεων, με κάθε χαρακτήρα να προβάλει τις δικές του ιδιαιτερότητες.

Flashforward είκοσι χρόνια μετά, με αφορμή την επετειακή επανακυκλοφορία του άλμπουμ, αλλά και έχοντας πλέον την εμπειρία και την τεχνογνωσία των "The Theater Equation" (μιας μουσικοθεατρικής παράστασης για το έτερο milestone της καριέρας του Lucassen, το "The Human Equation") και "The Ayreon Universe" (όπου έστησε ένα μεγάλο σόου με πολλούς καλεσμένους για να γιορτάσει την ιστορία της μπάντας) ήταν η τέλεια ευκαιρία για τον Arjen να φέρει επί σκηνής για πρώτη φορά στην ολότητά του αυτό το σπουδαίο concept άλμπουμ.

Όσοι είχαν την ευκαιρία να δουν τα DVD από το "The Theater Equation" και το "The Ayreon Universe" γνωρίζουν καλά πως το επίπεδο παραγωγής (σκηνικά, ήχος, απόδοση, σκηνοθεσία, extra υλικό) είναι σε δυσθεώρητα επίπεδα. Όμως, στο "Electric Castle Live And Other Stories" ο Lucassen μοιάζει να ξεπέρασε τον εαυτό του σε αυτόν τον τομέα. Το σκηνικό που έχει φτιαχτεί με το κάστρο, τις led οθόνες, τις θέσεις για τους τραγουδιστές, τα φώτα κοκ αγγίζει το άριστο και σε συνδυασμό με τις υπέροχες μουσικές κάνει την θέαση του DVD απλά απολαυστική.

Επίσης, πολύ σημαντικό είναι ότι σχεδόν όλοι οι original ερμηνευτές του άλμπουμ δίνουν το παρόν, με εξαίρεση την Sharon den Adel που αντικαταστάθηκε επάξια από την υπέροχη (από όποια πλευρά κι αν το δει κανείς) Simone Simmons (των Epica) και τον ρόλο του Βάρβαρου που ανέλαβε πολύ πειστικά ο John Jaycee Cuijpers. Όλοι ντυμένοι με τα κουστούμια που επιτάσσει ο ρόλος τους - εκτός από τον Fish που έχει όμως τον αέρα του μεγάλου ερμηνευτή - είναι εντυπωσιακά πιστοί στους ρόλους τους. Τεράστιο συν αποτελεί η προσθήκη του διάσημου ηθοποιού John de Lancie (Star Trek, Breaking Bad) στον ρόλο του Forever Of The Stars (δηλαδή του Θεού) και παράλληλα narrator/συντονιστή, που ανάμεσα στα τραγούδια εμπλουτίζει την παράσταση με απολαυστικές εισαγωγές και επεξηγήσεις σχετικές με την ροή της ιστορίας.

Τραγούδια όπως το "Isis And Osiris" με την πληθώρα ερμηνευτών να μπλέκουν τις φωνές τους και τα ευφάνταστα instrumental μέρη, το πάντα ξεχωριστό "Amazing Flight", το "Time Beyond Time" με τις ερμηνείες των Reekers/Wilson, το "The Castle Hall" με το βαρύ riff του ή το "Valley Of The Queens" με την συγκλονιστική ερμηνεία της Anneke που κάνει ακόμα και τον Lancie να υποκλιθεί είναι μερικά από τα πολλά highlights του σόου.

Μετά το πέρας της απόδοσης του "Into The Electric Castle" στην ολότητά του, ο Lucassen τιμάει όλα τα υπόλοιπα project που έχει στήσει ανά τα χρόνια, ερμηνεύοντας από ένα τραγούδι από The Gentle Storm (με την Anneke φυσικά), από Ambeon (με την Simons), από Stream Of Passions (με την Marcela Bovio), από The Guilt Machine (με τον Damian Wilson), από το προσωπικό του άλμπουμ και φυσικά αφήνοντας για κλείσιμο το fan favorite "Songs Of The Ocean" από τους Star One, με όλους τους συμμετέχοντες να ανεβαίνουν στη σκηνή. Ενδιάμεσα τιμάει τον Fish, καθώς αυτός ερμηνεύει το Kayleigh των Marillion. Οι συνολικά δυόμισι ώρες του live υλικού είναι περιττό να πω ότι μοιάζουν υπέρ του δέοντος χορταστικές.

Βεβαίως, υπάρχει και έξτρα υλικό με συνέντευξη του Lucassen και του Joost van den Broek (που αποτελεί τον συνοδοιπόρο του στο στήσιμο των ζωντανών αυτών υπερπαραγωγών και κάτι σαν μαέστρο των υπόλοιπων μουσικών), καθώς επίσης όλοι οι συμμετέχοντες (τραγουδιστές και μουσικοί) μιλάνε για το σόου σε ένα πολύ ενδιαφέρον documentary, με πολλές όμορφες στιγμές. Όπως πχ όταν η Anneke μιλάει για τον John de Lancie...

Τέλος, θα ήταν άδικο να μην γίνει και μια αναφορά στους εξαιρετικούς μουσικούς που για μια ακόμα φορά υποστήριξαν και απέδωσαν άψογα το - πολλές φορές απαιτητικό - υλικό του Lucassen, με τον This va Leer των Focus στο φλάουτο, τον Marcel Singor των Kayak στην κιθάρα και τον Ben Mathot στο βιολί (και φυσικά τον Van den Broek στα πλήκτρα) να ξεχωρίζουν.

Όσοι αγαπάτε το "Into The Electric Castle" και τις μουσικές του μην το σκέφτεστε: προμηθευτείτε το "Electric Castle Live And Other Stories" κι απολαύστε την ζωντανή εκδοχή του όπως του αρμόζει. Για όσους δεν έχουμε την τύχη ή την δυνατότητα να απολαύσουμε από κοντά τις υπερπαραγωγές που χτίζει στα μετρημένα στα δάχτυλα live show των Ayreon, οι τόσο καλοφτιαγμένες δουλειές που τις απαθανατίζουν το οπτικά και ακουστικά είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να μας προσφέρει ο αγαθός γίγαντας της prog μουσικής.