Vartai

Ήταν στα τελειώματα του 2023 όταν ο γράφων πάθαινε ένα μικρό σοκ με το ντεμπούτο των Vartai, ενός νέου ανεξάρτητου γκρουπ από το Vilnius της Λιθουανίας του οποίου ηγείται ένας «δικός μας», ο Γιώργης Σακελλαρίου. Το "Pro Vartus" εντυπωσίασε και δεν ξεχάστηκε, ο σπόρος του φυτεύτηκε. Το έδαφος ήταν και παραμένει γόνιμο - και τίποτα δεν μοιάζει αδύνατο για το δεύτερο τους άλμπουμ ‘’The Soil Of Impossibility’’.

Αν υπάρχει μια ξεκάθαρη αναφορά στην μουσική των Vartai αυτοί είναι οι Swans. Όπως και οι νεοϋορκέζοι nowave δάσκαλοι, οι Vartai πίνουν νερό από το ίδιο κατάμαυρο, άχρονο πηγάδι: η μουσική τους έρπεται, μονότονη κι απειλητική σαν φίδι που βγήκε για κυνήγι, οικοδομώντας μακροσκελή drones πάνω σε παιχνιδιάρικα, ελεύθερα μοτίβα στα τύμπανα, σε δυσοίωνες κιθάρες και σε ένα παροξυσμικό βιολί, ενώ τα μονότονα, αφαιρετικά φωνητικά προσδίδουν στην μουσική μια υποβλητική ατμόσφαιρα. Το 20λεπτο "Father" που ανοίγει τον δίσκο αφήνει τα παραπάνω στοιχεία να εξελιχθούν απρόσκοπτα στον χρόνο και να περιπλεχτούν με εξαιρετικά θορυβώδεις εξάρσεις και το θεατρικό performance του spoken word του κιθαρίστα/τραγουδιστή Σακελλαρίου. Μια θεατρικότητα που κρύβει μια παράξενη «ελληνικότητα» αφού - τουλάχιστον στα δικά μου αυτιά - παραπέμπει σε κάποιο φανταστικό ευριπίδειο δράμα.

Το άλμπουμ έχει άλλες δύο συνθέσεις, το πολύ ρυθμικό 5λεπτο "The Completion" και το 10λεπτο ομώνυμο. Εδώ εισέρχεται μία ευρύτερη αίσθηση μελωδικότητας που παραμένει όμως αλλόκοτη και σχεδόν απόκοσμη. Το παραδοσιακό λιθουανικό όργανο kanklés προσθέτει ένα ιδιόμορφο folk χρώμα, αν και η μουσική δεν δραπετεύει ποτέ από τα σκοτάδια της. Μάλλον δεν έχει ποτέ τέτοια πρόθεση, εξάλλου. Οι Vartai γράφουν μουσική για το ασυνείδητο, για το αθέατο, για το αναπάντητο. Κι όταν μπαίνει το ομώνυμο με τον ήχο μιας δαιμονικής φλογέρας, ο στίχος I spit my mother’s milk with every breath I take, leave behind a white trail that no one follows χτίζει μια υπόνοια καθαρού μυστικισμού.

Παρά το γεγονός πως οι αισθητικές ομοιότητες με τους Swans είναι εμφανείς και πως υπάρχει χώρος για να αναπτυχθεί περισσότερο το προσωπικό στοιχείο, οι Vartai είναι απλώς εξαιρετικοί μέσα στο experimental rock τους σύμπαν. Έχουν μια έντονη αφηγηματικότητα, είναι βαθιά εσωτερικοί και συγκροτούν μια αδιαπέραστη καλλιτεχνική ταυτότητα. Είναι «χωρίς σχήμα, χωρίς τέλος, χωρίς φόβο», όπως λέει κι ο στίχος. Κι είναι σε στιγμές απολύτως συγκλονιστικοί, όπως όταν μπαίνει το rhythm section στα μισά του ομώνυμου και το κομμάτι οδηγείται τελικά σε μια αινιγματική κορύφωση. Είμαι το παιδί που ποτέ δεν μεγάλωσε αλλά απότομα γέρασε. Τρομακτικό.

Μέσα σε μια ζούγκλα από γκρουπ που επενδύουν στο avant/drone rock, οι Vartai είναι στην συνείδηση μου ένα από τα πιο έξοχα σχετικά συγκροτήματα - ένας βαθιά θαμμένος πολύτιμος λίθος που ουρλιάζει για να τον ανακαλύψεις. Θεωρώ πως, όπως κι ο προκάτοχος του, το "The Soil Of Impossibility" φανερώνει ένα σχήμα που διαθέτει τεράστιες δυνατότητες, μακρινό βεληνεκές και μια βαθιά καλλιτεχνική ματιά μεγάλης αξίας. Οι Vartai κάνουν το αδύνατο να μοιάζει δυνατό, το έδαφος είναι γόνιμο, ο σπόρος φυτεύτηκε. Εδώ θα φυτρώσει κάτι μαγικό.

Bandcamp