Uboa

Μια από τις μεγάλες αποκαλύψεις για μένα τη φετινή χρονιά, ήταν αυτή μιας noise παρουσίας στην άλλη μεριά του πλανήτη, συγκεκριμένα στην Αυστραλία. Η Uboa, η καλλιτεχνική περσόνα δηλαδή της Xandra Metcalfe, είχε πριν από κάποια χρόνια, κυκλοφορήσει ένα δίσκο δύσβατο. Το "The Origin Of My Depression", εξυμνήθηκε από πολλούς λάτρεις του harsh noise ως ένας δίσκος ωμός, δυνατός, ικανός να σε διαλύσει. Η πηγή της κατάθλιψης για την Uboa, ήταν η φυλομετάβασή της. Μια διαρκής πορεία αμφισβήτησης και αυτοαναίρεσης για την ίδια, προβάλλοντας ειδικά και γενικά βιώματα, κυρίως όμως ειδικά μιας που δεν μοιάζει να προσπαθεί να γίνει ακτιβίστρια για τα όμοιά της, μα μια καλλιτέχνης που με τη μουσική ξορκίζει τους δικούς της δαίμονες - με κάθε νότα, γραπώνεται λίγο περισσότερο από τη ζωή.

Το διαδίκτυο, μπορεί να έχει χίλια κακά, αλλά η δύναμη του στο να χτίζει κοινότητες, αποδείχθηκε γιγαντώδης μέσα σε συνθήκες όπως αυτή της παγκόσμιας καραντίνας. Έτσι, καλλιτέχνες σαν και την Uboa με παρόμοιες εμπειρίες αλλά και μουσικοί οπαδοί, χτίζουν μια μικροσκηνή που επανοικειοποιείται το harsh noise και το power electronics, αλλά και τα death industrial και ambient black, είδη που έχουν σπιλωθεί από το μεγάλο αριθμό ακροδεξιών στοιχείων για να εκφράσουν τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες. Αυτή τη φορά, τα ίδια οχήματα γίνονται φορείς έκφρασης της δυσφορίας, της ταυτότητας φύλου, της αποξένωσης. Κορωνίδα αυτού του μικρού κύκλου, στέκεται το "The Origin Of My Depression", αλλά και κυκλοφορίες από καλλιτέχνες όπως οι Liturgy, Agriculture, Ragana, Cicada The Burrower και πολλοί ακόμη.

Η Uboa, σε συνεργασία πια με τη Flenser, μια δισκογραφική που φιλοξενεί πολλούς από τους underground προσωπικούς μας ήρωες (Have A Nice Life, Mamaleek, Agriculture και πολλούς ακόμη), λαμβάνει το 2024 μία πρόταση. Να είναι η artist in residence του Roadburn για το 2024. Μόνη, και για πρώτη της φορά στην Ευρώπη, σηκώνεται και φτάνει στην άλλη μεριά του πλανήτη, με μοναδική καθοδήγηση την κοινότητα του Roadburn, για να εκτελέσει τρία συν ένα σετ. Το συν ένα, η εμφάνιση-έκπληξη μαζί με τους Agriculture που περιλαμβάνει έναν φωνητικό αυτοσχεδιασμό που όποτε αναφέρω, όπως και τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, μου σηκώνεται η τρίχα που έχω βιώσει από κοντά. Το πρώτο, ένας σκληρός harsh noise αυτοσχεδιασμός που δεν ήταν για λιγόψυχους. Το τελευταίο, ένα healing ατμοσφαιρικό session ηλεκτρονικής μουσικής. Το κεντρικό όμως, ήταν για πρώτη και τελευταία φορά, η πλήρης εκτέλεση του "The Origin Of My Depression". Όπως εξήγησε στο τέλος αυτής της, αδύναμης για τα λόγια να περιγράψουν, εκτέλεσης, η Uboa ξέσπασε, και άφησε για πάντα πίσω ένα παρελθόν πιο σκοτεινό κι από μαύρη τρύπα. Μοιράστηκε μαζί μας τις χειρότερες στιγμές της που είχαν γίνει περίληψη σε λίγα λεπτά μουσικής και δεν είχε σκοπό να μεμψιμοιρεί και να αναβιώνει. Νιώθω μεγάλη τιμή που υπήρξα παρούσα σε κάτι τέτοιο - όσο «άγνωστος» κι αν είναι ο καλλιτέχνης που σου προσφέρει μια εμπειρία σαν κι αυτή, δεν μπορείς παρά να μην εκτιμήσεις τη σημασία της.

Γνωρίζοντας λοιπόν επειδή η ζωή με έφερε (ή εγώ ήξερα και πήγα; ) στο σωστό μέρος τις σωστές στιγμές, όλες αυτές τις λεπτομέρειες, δεν μπορώ να δω παρά την κυκλοφορία - χωρίς καμία ανακοίνωση ή προειδοποίηση, δε - του "Impossible Light", το οποίο είχε δομηθεί αλλά η Uboa βρέθηκε λίγο πριν το στείλει στα σκουπίδια - ως το αποτέλεσμα του παραπάνω ταξιδιού. Η εύρεση συνοδοιπόρων μέσω του διαδικτύου, η αγκαλιά της κοινότητας ενός τέτοιου φεστιβάλ η δύναμη στο ότι είναι πράγματι καλή σε αυτό που κάνει και οι ακροατές ειλικρινά την εκτιμούν. Εκεί που πίστευε ότι δεν θα βρει το φως, εκεί που ανέλπιδα μετουσίωνε τον πόνο σε ήχο στο "The Origin Of my Depression", η σκηνή άνοιξε ένα ολόλαμπρο παράθυρο. Στην αρχή την τρόμαξε, μετά το επεξεργάστηκε, κι έπειτα δειλά, του επέτρεψε να φωτίσει τη ζωή της. Σίγουρα, δεν λύθηκαν όλα τα προβλήματα, και η διαδικασία του να βρεις (ξανά) την ελπίδα και τη χαρά σου μετά από δεκαετίες βιώματος καταπίεσης και άγνοιας της πραγματικής σου εαυτής δεν είναι μια διαδικασία με αρχή μέση και τέλος, αλλά με συνεχή αγώνα, δουλειά, πισωγυρίσματα, πόνο αλλά όλα είναι αλλιώς, όταν σου επιτρέπεις να δέχεσαι στιγμές ευτυχίας.

Μουσικά δε, το "Impossible Light" παρουσιάζει έναν πρωτοφανή πλουραλισμό στη μουσική δημιουργία της Uboa μέχρι πρότινος - ο ήχος της από σκληρό noise επεκτείνεται σε πολλά μονοπάτια. Βαριές black/doom ατμόσφαιρες σαν και αυτή του "Pattern Screamers" ξεπροβάλλουν και απλώνονται στο δωμάτιο, πειραματικό ambience αλλά και industrial metal ακούγονται σε σημεία σαν το "Jawline" ή το, για μένα, centerpiece του δίσκου, "Endoctrine Disruptor". Αυτά τα δύο μάλιστα περιέχουν αρκετά στοιχεία που θα θυμίσουν Ulver εποχής "Eos". Φυσικά δεν θα μιλούσαμε για δίσκο της Uboa αν η επιθετική, βασανισμένη σαπίλα του φεμινιστικού harsh noise δεν είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο και εξυψώνεται αυτή σε αποσπάσματα όπως το "A Puzzle" και "Weaponised Dysphoria". Βασικός παράγοντας για τη δημιουργία αυτού του δίσκου, υπήρξε η συζήτηση του καλλιτεχνικού οράματος με άλλα καλλιτεχνά - έκφραση αυτής της θεματικής προέκτασης αποτελουν οι συνεργασίες με τα Blood Of A Pomegranate και Otay:onii, στα κομμάτια "Gordian Worm" και "Impossible Light/ Gloden Flower", αντίστοιχα, με το πρώτο να κουβαλά πολλή death industrial παράδοση και το δεύτερο να θυμίζει αμυδρά τον μεθυστικό πειραματισμό της Bjork. Ο δίσκος ως σύνολο, αποτελεί ένα ειλικρινές μα σοκαριστικά λυρικό ταξίδι στην εμπειρία και στο βίωμα ενός τραύματος, με μια μοναδική τεχνοτροπία που λίγα καλλιτεχνά διαθέτουν στη φαρέτρα τους - ένα παράδειγμα που μπορώ να σκεφτώ είναι αυτό της Lingua Ignota / νυν Katherine Heyter.

H Uboa, αποτελεί πλέον παράδειγμα πως μέσα από τη μουσική, άρχισε να βλέπει τη σωτηρία ως πιθανότητα, εκεί που τη θεωρούσε απίθανη. Μία κυκλοφορία κόσμημα που παρόλο που μοιάζει να ανήκει σε ένα μουσικό ιδίωμα δυσπρόσιτο, και φέρει μια θεματολογία που ούτε αποσκοπεί, ούτε επιτυγχάνει το να αγγίξει ένα ευρύ κοινό, κάπως καταφέρνει να κάνει το noise «άνετο» και τη θεματολογία του «κατανοητή». Κι αυτό απαιτεί μερικά πολλά κιλά ταλέντο. Μακάρι ο δρόμος της με οδηγό αυτό το πρωτόγνωρο φως, να μας χαρίσει κι άλλες τέτοιες όμορφες, μαγικές κυκλοφορίες.

Bandcamp | Spotify