Gil Scott-Heron
I'm New Here
XL Recordings (2010)
Από τον Μανώλη Γεωργακάκη, 08/03/2010
Η επιστροφή του ασώτου, ως πανάρχαιο λογοτεχνικό σχήμα, φέρει μια βαριά δραματικότητα, ειδικά όταν συνειδητοποιήσουμε ότι το μυαλό συγχέει συνειρμικά την ιστορία με εκείνη του Κάιν και του Άβελ. Και Κάιν και Άβελ, άσωτος ο Gil Scott-Heron επιστρέφει για δεύτερη φορά. Το "I'm New Here" έρχεται μετά από δεκαέξι χρόνια δισκογραφικής «σιωπής», ενώ η προηγούμενη επιστροφή του, με το "Spirits" (1994), είχε διακόψει δώδεκα έτη απουσίας.
Ο ποιητής της μουσικής δεν ξεκίνησε ως άσωτος και φυσικά δεν θα μείνει στην ιστορία ως τέτοιος. Θα αρκούσε ένας στίχος του 1971, «the revolution will not be televised», για να του εξασφαλίσει την καλλιτεχνική αθανασία. Τον ηχογράφησε στο αριστουργηματικό άλμπουμ "Pieces Of A Man" και τον ξεστόμισε σε μια εποχή, η οποία ερωτευόταν τέτοια βαρύγδουπα σλόγκαν. Ο Elvis Costello αφαίρεσε ειρωνικά το «not» και άνευ «not» θα το βρούμε ακόμη και στο τρίτο άλμπουμ των Gorillaz δια στόματος Snoop Dogg, με το καλημέρα σας. Ο στίχος του Scott-Heron ήταν συνήθως δηκτικά πολιτικός και γεμάτος μεσσιανικές νουθεσίες του μεγαλύτερου αδελφού. Όμως, ο διδάσκαλος παρέβη τη διδασκαλία και, κατά την τελευταία μιάμιση δεκαετία, δεν κατάφερε να αντισταθεί στον κατήφορο των ουσιών, της αρρώστιας και της φυλακής.
Η μεγάλη αδικία, όμως, είναι ένας άλλος ενοχλητικά στρεβλός κίνδυνος για την υστεροφημία. Τον αποκαλούν άπαντες «godfather of rap», λες και η μεγαλειώδης απαγγελία της πανίσχυρης ποίησής του, ντυμένη με εκλεκτά soul, jazz, R&B και blues πέπλα, θα μπορούσε να έχει καμία συγγένεια με τους σκλάβους της ομοιοκαταληξίας και τους κοκορόμυαλους χαχόλους – πόσο μάλλον όταν υπάρχουν αυθεντικοί «απόγονοί» του στο χώρο της slam. «Spoken word» χαρακτηρίζουν το είδος του οι αγγλοσάξονες, και πραγματικά κανείς δεν μιλά τις λέξεις όπως ο Gil Scott-Heron.
Επιστροφή του ασώτου, λοιπόν, και ως γερασμένος πριν την ώρα του, έχει πολλά να πει, στο τυχερό δεκατριάρι της δισκογραφίας του. Δανείζεται τον τίτλο από το τραγούδι "I'm New Here" του Smog και το διασκευάζει αριστοτεχνικά. Ο γεροφαφούτης σέρνει τα λόγια του στα κουπλέ, σαν μισοπάλαβος μεθύστακας άστεγος των δρόμων του Σικάγου, ενώ τραγουδά με αμείλικτη ψιθυριστή μελωδικότητα το γλυκό ρεφρέν, εξυψώνοντας την ακουστική σύνθεση όπως μόνο μάγοι μπορούν. Αυτό το τραγούδι είναι όμως η ηχητική εξαίρεση του δίσκου. Οι υπόλοιπες συνθέσεις επιλέγουν κυρίως τον ηλεκτρονικό δρόμο του λιτού sample και των ατμοσφαιρικών υπολογιστών, που όλως παραδόξως παντρεύονται τέλεια με την ερμηνεία του Scott-Heron. Το "Me And The Devil", εμπνευσμένο από το ομώνυμο blues του Robert Johnson, είναι ανατριχιαστικό.
Ο Scott-Heron πλησιάζει τον ακροατή όσο ποτέ στο παρελθόν και, πιο μοντέρνος από τους μοντέρνους, μέσα από αυτοβιογραφικές εκλάμψεις, παραδίδει ένα από τα πιο αξιοθαύμαστα άλμπουμ της καριέρας του. Καλώς τον.
«...In a wilderness of heartbreak
and a desert of despair
evil's clarion of justice
shrieks a cry of naked terror.
Taking babies from their mamas
leaving grief beyond compare.
So if you see the vulture coming,
flying circles in your mind,
remember there is no escaping
for he will follow close behind.
Only promise me a battle,
battle for your soul and mine."
Άλλο να το διαβάζεις, άλλο να σου το λέει.
Ο ποιητής της μουσικής δεν ξεκίνησε ως άσωτος και φυσικά δεν θα μείνει στην ιστορία ως τέτοιος. Θα αρκούσε ένας στίχος του 1971, «the revolution will not be televised», για να του εξασφαλίσει την καλλιτεχνική αθανασία. Τον ηχογράφησε στο αριστουργηματικό άλμπουμ "Pieces Of A Man" και τον ξεστόμισε σε μια εποχή, η οποία ερωτευόταν τέτοια βαρύγδουπα σλόγκαν. Ο Elvis Costello αφαίρεσε ειρωνικά το «not» και άνευ «not» θα το βρούμε ακόμη και στο τρίτο άλμπουμ των Gorillaz δια στόματος Snoop Dogg, με το καλημέρα σας. Ο στίχος του Scott-Heron ήταν συνήθως δηκτικά πολιτικός και γεμάτος μεσσιανικές νουθεσίες του μεγαλύτερου αδελφού. Όμως, ο διδάσκαλος παρέβη τη διδασκαλία και, κατά την τελευταία μιάμιση δεκαετία, δεν κατάφερε να αντισταθεί στον κατήφορο των ουσιών, της αρρώστιας και της φυλακής.
Η μεγάλη αδικία, όμως, είναι ένας άλλος ενοχλητικά στρεβλός κίνδυνος για την υστεροφημία. Τον αποκαλούν άπαντες «godfather of rap», λες και η μεγαλειώδης απαγγελία της πανίσχυρης ποίησής του, ντυμένη με εκλεκτά soul, jazz, R&B και blues πέπλα, θα μπορούσε να έχει καμία συγγένεια με τους σκλάβους της ομοιοκαταληξίας και τους κοκορόμυαλους χαχόλους – πόσο μάλλον όταν υπάρχουν αυθεντικοί «απόγονοί» του στο χώρο της slam. «Spoken word» χαρακτηρίζουν το είδος του οι αγγλοσάξονες, και πραγματικά κανείς δεν μιλά τις λέξεις όπως ο Gil Scott-Heron.
Επιστροφή του ασώτου, λοιπόν, και ως γερασμένος πριν την ώρα του, έχει πολλά να πει, στο τυχερό δεκατριάρι της δισκογραφίας του. Δανείζεται τον τίτλο από το τραγούδι "I'm New Here" του Smog και το διασκευάζει αριστοτεχνικά. Ο γεροφαφούτης σέρνει τα λόγια του στα κουπλέ, σαν μισοπάλαβος μεθύστακας άστεγος των δρόμων του Σικάγου, ενώ τραγουδά με αμείλικτη ψιθυριστή μελωδικότητα το γλυκό ρεφρέν, εξυψώνοντας την ακουστική σύνθεση όπως μόνο μάγοι μπορούν. Αυτό το τραγούδι είναι όμως η ηχητική εξαίρεση του δίσκου. Οι υπόλοιπες συνθέσεις επιλέγουν κυρίως τον ηλεκτρονικό δρόμο του λιτού sample και των ατμοσφαιρικών υπολογιστών, που όλως παραδόξως παντρεύονται τέλεια με την ερμηνεία του Scott-Heron. Το "Me And The Devil", εμπνευσμένο από το ομώνυμο blues του Robert Johnson, είναι ανατριχιαστικό.
Ο Scott-Heron πλησιάζει τον ακροατή όσο ποτέ στο παρελθόν και, πιο μοντέρνος από τους μοντέρνους, μέσα από αυτοβιογραφικές εκλάμψεις, παραδίδει ένα από τα πιο αξιοθαύμαστα άλμπουμ της καριέρας του. Καλώς τον.
«...In a wilderness of heartbreak
and a desert of despair
evil's clarion of justice
shrieks a cry of naked terror.
Taking babies from their mamas
leaving grief beyond compare.
So if you see the vulture coming,
flying circles in your mind,
remember there is no escaping
for he will follow close behind.
Only promise me a battle,
battle for your soul and mine."
Άλλο να το διαβάζεις, άλλο να σου το λέει.