«10»: Riffs των Gojira που συγκλόνισαν τον κόσμο

Πέρασε σχεδόν ένας χρόνος από τη στιγμή που οι μεταλλάδες ανά τον κόσμο, με συγκίνηση παρακολουθούσαμε τη στιγμή που η μουσική μας θα στεκόταν δίπλα στα γαλλικά και το πιάνο, για πρώτη φορά ως πρωταγωνίστρια στο πλαίσιο των Ολυμπιακών αγώνων. Οι Gojira, εμφανίστηκαν στο πλάι της Marina Viotti σε μια φαντασμαγορική εκτέλεση του τραγουδιού " Mea Culpa (Ah! Ça ira!)" και έβαλαν το heavy metal στα σαλόνια, δίνοντας τους το πάτημα να τους μάθει και να τους αγαπήσει όλη η γη, όπως και τους άξιζε.

Εμείς όμως οι χρόνιοι οπαδοί τους, ξέραμε. Γνωρίζαμε πως κάποια στιγμή θα κατακτούσαν τον κόσμο γιατί αυτό τους άξιζε. Γιατί πέρα από την ταπεινότητα και την εργατική προσήλωση που πάντοτε τους χαρακτήριζε ως συγκρότημα, πάντοτε έβρισκαν τρόπο να επανεφευρίσκουν τους εαυτούς τους χωρίς να χάνουν ούτε στο ελάχιστο από την προσωπική τους ταυτότητα. Βασικός τρόπος και μέσο που επιτύγχαναν αυτόν τον άχαστο συνδυασμό, υπήρξε η τρομερή τους ικανότητα να γράφουν riffs αξιομνημόνευτα, πορωτικά, σκληρά μα και συναισθηματικά ταυτόχρονα, τέτοια που οδηγούσαν το ακροατήριο στο να θυμώνει και να βουρκώνει την ίδια στιγμή. Τα αχώριστα αδέρφια Duplantier μαζί με τους Christian Andreu και Jean-Michel Labadie πορεύονται μαζί τρεις δεκαετίες κι έχουν βρει τη συνταγή να θεωρούνται η μεγάλη metal μπάντα του σήμερα. Σε μια αναδρομή στην καριέρα τους με αφορμή την επερχόμενη εμφάνισή τους στα πλαίσια του Release Festival, επιλέξαμε τα αγαπημένα μας riffs που όρισαν τον ήχο του γαλλικού τέρατος ώστε να οδηγηθεί στο σημείο που βρίσκεται σήμερα, με όλη του την αξία.

1

Love (Terra Incognita)

Το επίσημο ντεμπούτο των Gojira δε μοιάζει καθόλου με ντεμπούτο. Μπορεί οι επιρροές να είναι πιο καθαρές απ’ ότι σε μελλοντικές δουλειές - οι Sepultura, οι old school death metal μπάντες, το grunge του Seattle έχουν σαφή ρόλο στη διαμόρφωση του ήχου, αλλά η προσωπικότητα των Γάλλων ήδη λάμπει. Το κομμάτι που αδιαμφισβήτητα βρίσκεται πάνω από τα υπόλοιπα του "Terra Incognita" είναι το "Love". Ο βασικός λόγος είναι αυτή η υπέροχα βαριά και αδυσώπητα σκοτεινή riffάρα της εισαγωγής πάνω στην οποία έχει στηριχθεί όλη η ατμόσφαιρα κι η ραχοκοκαλιά του κομματιού. Επανέρχεται κι άλλες φορές στην πορεία με την ίδια και διαφορετική μορφή μα κάθε μία από αυτές μένει το ίδιο τεράστια. Στα live έστεκε για χρόνια ως σημείο αναφοράς. Κι όταν ξαναμπεί στο setlist, θα είναι και πάλι τέτοιο. Προσωπικά ήταν αυτό που με έμπασε στη μουσική τους. Από πολύ παλιά, αλλά έγινα και έμεινα οπαδός. [Β.Λ]

2

Remembrance (The Link)

Είναι κομπρεσέρ; Είναι ένα σμήνος αγριεμένες σφίγγες; Όχι, είναι ένα απ’ τα πιο ενεργητικά κομμάτια που έγραψαν οι Γάλλοι. Το black metal tremolo picking σε αρπάζει απ’ τα μούτρα με το που κλείσει το tribal ιντερλούδιο "Connected", κι είναι το drumming του ενεργειακού κτήνους Mario Duplantier που κλείνει το βασικό θέμα με τα χτυπήματα στο ταμπούρο, σαν να ακούς την προειδοποίηση απ’ την απειλητική ουρά ενός κροταλία. Το κομμάτι αποτελεί μία απ’ τις πιο εντυπωσιακές στιγμές του συγκροτήματος συνολικά, με μία αδιανόητη συνέργεια, όπου περνάμε απ’ το ανηλεές κοπάνημα, στα χνάρια των Meshuggah, στην groove αποθέωση, σε μία σύνθεση πολύ πιο ρευστή απ’ όσο νομίζεις αρχικά. Όταν θα ξεκινήσει το breakdown, όμως, είναι που συναντούμε ένα αποστομωτικό, σπαστικό riff, που εντυπωσιάζει όχι μόνο με την μηχανιστική του ακρίβεια, αλλά και με την ικανότητά του να σε κρατάει κλειδωμένο στο ρυθμό, παρ’ όλο που φαίνεται να ακολουθεί τους κανόνες του χάους. [ΜΚΟ]

3

The Heaviest Matter Of The Universe (From Mars Τo Sirius)

Το τρίτο άλμπουμ των Gojira δεν αποτέλεσε μόνο το δικό τους breakthrough, που μετά από δύο δεκαετίες ακόμη να συνδέουμε το όνομά τους με φάλαινες και διαστρικά ταξίδια. Αποτελεί ορόσημο για μία ολόκληρη νέα εποχή του σκληρού ήχου. Το "The Heaviest Matter  of the Universe" θα ήταν προκλητικός τίτλος για οποιοδήποτε metal τραγούδι, όχι όμως στην περίπτωση των Gojira. Εδώ δεν μιλάμε για «απλό» έπος, μιλάμε για ένα αμάλγαμα απ’ τα καλύτερα riff που έχουν γραφτεί ποτέ, το ένα μετά το άλλο - άραγε πηχτός οπαδισμός ή ψύχραιμη ιστορική αναγνώριση; Μετά τον οδοστρωτήρα των πρώτων δευτερολέπτων (με pinch harmonics, φυσικά), μπαίνει ΤΟ riff, το υγρό όνειρο κάθε ιδρωμένου moshpit, με μία δίκαση που συντονίζεται απευθείας με το στέρνο σου. Απ’ τα πιο αφιονισμένα 4/4 που θα συναντήσεις, απόσταγμα καθαρής θέλησης και ορμής, ύμνος που τα βάζει με την μαγνητική έλξη μίας μαύρης τρύπας και βγαίνει νικητής. [ΜΚΟ]

4

Flying Whales (From Mars To Sirius)

Κάθε τόσο βγαίνει κι ένα riff που χαρακτηρίζει την εποχή του. Οριοθετεί το νέο στον σκληρό ήχο δημιουργώντας τάσεις και ρεύματα ακολούθων. Ναι, οι ιπτάμενες φάλαινες μας έδωσαν ένα τέτοιο riff. Η ιδιαίτερη εισαγωγή με τις τέσσερις νότες για ερώτηση και τρεις για απάντηση και από πάνω ο θρήνος του μεγάλου θηλαστικού που γεμίζει το χώρο ολόγυρα. Δυόμισι λεπτά που έχουν τη μοναδική ικανότητα - ταυτόχρονα να στήνουν τη σκηνή για μάχη και να βάφουν το τοπίο στα χρώματα της απογοήτευσης. Ένας κύκλος που ξεκινά και κλείνει ξανά και ξανά φορτίζοντας συναισθηματικά το ακροατό με κάθε επανάληψη. Κι όμως, νιώθεις την ένταση που κλιμακώνεται. Φαντάζεσαι τον εαυτό σου στο χώρο που παραδοσιακά ανοίγει για το wall of death που έρχεται. Και μετά μπαίνει. Αυτή η κιθάρα, ικανή να κατεδαφίσει τα πάντα. Ίσως το πιο βαρύ κομμάτι που γέννησε το Ευρωπαϊκό metal μετά την αλλαγή της χιλιετίας. Καταλαβαίνω ότι μπορεί να ακούγεται υπερβολικό αλλά δεν μπορώ να βρω πειστικό αντεπιχείρημα. [Β.Λ.]

5

Oroborus (The Way Of All Flesh)

Χρησιμοποιώντας την τεχνική του tapping με το βέλτιστο τρόπο, το εναρκτήριο riff του "Oroboros" που μας εισάγει στον μαγικό, μακροσκελή κόσμο του "The Way Of All Flesh", έχει δημιουργήσει ένα μύθο γύρω του και όχι άδικα. Η μελωδία του αποτελεί μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες των Gojira, ενώ η τεχνική του ενέπνευσε (περισσότερα από ένα) reddit threads που το μελετούν. Μάλιστα, στα τρεισήμισι λεπτά του κομματιού παρατηρούμε τη συνέχιση της ίδιας ιδέας, ενώ εμβαθύνουμε στις φιλοσοφικές στιχουργικές αναζητήσεις γύρω από το σύμβολο του ουροβόρου όφεως. "The curve of space I’m leaving, death is just an illusion" μας τραγουδά ο Joe Duplantier ενώ τα δάχτυλά του διαδραματίζουν κινήσεις μαγικές. Είναι τα ίδια το φίδι. Σαν να μην έφτανε αυτό, μας χαρίζει κι ένα δεύτερο σημείο για να μαζεύουμε σαγόνια στο ίδιο τραγούδι, μέσα στο πρώτο δίλεπτο. Όλα τα σημάδια για το τωρινό τους status, ήταν εκεί. [E.T.]

6

Toxic Garbage Island (The Way Of All Flesh)

Πώς μπορείς να αποτυπώσεις μία διατάραξη σε ήχους; Ίσως εδώ οι Γάλλοι να πλησιάζουν περισσότερο από ποτέ στην απάντηση, γράφοντας ένα riff που συγκρατεί την αποδιοργάνωσή του εντός των τειχών ενός σταθερού tempo. Πετώντας σαν τον Jackson Pollock σφιχτοδεμένα power-chords, ανοιχτές αρμονικές, pinch harmonics, και ρυθμικά τσαλίμια, χτίζουν ένα αεικίνητο riff που σαρώνει και ξεχωρίζει απ’ την πρώτη φορά που θα το ακούσεις. Η κάθε επανάληψή του κρύβει και κάτι διαφορετικό, διατηρώντας την εγρήγορση, ενώ η διαδοχή του με πιο αργά ή πιο στρωτά σημεία, υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο την ωμότητά του. Σ’ ένα δίσκο που περιλαμβάνει το "Oroborus", το "Adoration For None", το "The Art of Dying", και το ομότιτλο, είναι σίγουρα δύσκολο να επιλέξεις ανάμεσα σε διαφορετικές εκφάνσεις της μανίας. Όμως το "Toxic Garbage Island" αναδεικνύεται πρώτο μεταξύ ίσων, λόγω της αβίαστης χορευτικότητας που το διέπει, χωρίς στιγμή να χάνει την αγριάδα του. [ΜΚΟ]

7

Explosia (L’ Enfant Sauvage)

Τώρα εδώ μιλάμε για το κορυφαίο κομμάτι από τον καλύτερο δίσκο Gojira. Υποκειμενικό ναι, αλλά ταυτόχρονα αλήθεια. Ας ξεκινήσουμε από το ότι υπάρχουν πολλά riff που θα μπορούσε να μνημονεύσει κάποιο ως ογκόλιθους εδώ. Αυτό που μπαίνει στο Go του Joe, το αργόσυρτο κύτος που σκάει στα δυόμισι σχεδόν λεπτά, ή το γιγαντόμορφο τέρας που πάει ως το κλείσιμο με αυτή την american west κιθάρα από πάνω. Αλλά το riff που είναι αξεπέραστο με κάθε τρόπο είναι το πρώτο του. Αυτός ο συγκλονιστικός όγκος στις κιθάρες που σε βάζει απευθείας στα βάθη της καρδιάς του "L'Enfant Sauvage". Μια μουσική έκρηξη που όμοιά της δύσκολα θα βρεις αλλού. Το ότι δεν έχει παιχτεί ποτέ η κομματάρα στα μέρη μας αφήνει ένα «γαμώτο». Το ότι έχουμε και φέτος την ευκαιρία μας όμως, αφήνει παράθυρο ανοιχτό. Ελπίζουμε. [Β.Λ]

8

The Gift Of Guilt (L’Enfant Sauvage)

Συγκίνηση κι ανατριχίλα. Κάθε φορά, μα κάθε φορά. Με το που ξεκινάει αυτό το απίστευτο taping, αυτό το μουσικό έπος, τέκνο της απαράμιλλης έμπνευσης, συνταράζονται τα θεμέλια κάθε ηχητικής ύπαρξης. Ο μοναδικός Mario σε μια από τις κορυφαίες του παραστάσεις ντύνει, στηρίζει και εκτοξεύει ένα από τα καλύτερα riff των Gojira. Ο Labadie έχει καταφέρει να οδηγήσει ιδανικές μπασογραμμές σε ένα σύνολο που όποτε παιχτεί ζωντανά θα αφήσει μνήμες χαραγμένες για πάντα. Σίγουρα. Η απόγνωση που βγάζει ο Joe στο in all the hells and worlds the time has come είναι τέτοια που δεν μπορεί να μπει στα στενά πλαίσια της καλλιτεχνικής νόρμας του μοντέρνου κόσμου. Κάθε βήμα χτίζει κι άλλο  την κλεισούρα της ενοχής, σφίγγει περισσότερο τον κλοιό, για να κυλήσει γιγαντομένο ως την κορύφωση του the gift of guilt με την κιθάρα να κρατάει αυτή τη μοναδική φωνή της μέχρι το σβήσιμο της μουσικής. Αριστούργημα, ολοκληρωτικό. [Β.Λ]

9

Stranded (Magma)

Κάποτε είχες το "Master Of Puppets". Κάποτε το "Duality". Ή ό,τι θεωρεί κανείς πως είναι η πιο αντιπροσωπευτική μελωδία για το metal στη δεκαετία του, με αυτά να είναι μερικά τυχαία παραδείγματα. Με ευκολία αν ήθελε κανείς να επιλέξει το πιο χαρακτηριστικό κομμάτι για το metal των 10s, θα έπεφτε μάλλον στο "Stranded" των Gojira, και φταίει κατά πάσα πιθανότητα το εναρκτήριο riff του. Έχει γίνει από αυτά τα riffs που ο κόσμος τραγουδάει αυτό αντί των στίχων του τραγουδιού, στις συναυλίες αλλά και σε όποιο bar παίξει, μιας που αποτελεί συχνή επιλογή κάθε νυχτερινής metal playlist. Μια πιο επιθετική μορφή του συνοδεύει τα κουπλέ του "Stranded" ενώ μια πιο ήπια και μελωδική το εμβατηριακό του ρεφρέν. Ένα metal κομμάτι τέλεια γραμμένο, φιλόδοξο κι αντιπροσωπευτικό εν τέλει για όλο το φάσμα του ήχου της εποχής του. Η υπέροχη μουσικογραφία του σε συνδυασμό με το σπαρακτικό του υπόβαθρο, αυτό της άρρωστης μητέρας που πλησιάζει το τέλος αλλά δεν δέχεται βοήθεια, δημιούργημα μιας μπάντας που ο αδερφικός δεσμός είναι η βασική της κινητήρια δύναμη, έχεις κυριολεκτικά όλα τα στοιχεία για να μιλήσεις για κάτι κλασσικό. [Ε.Τ.]

10

Born For One Thing (Fortitude)

Στο τελευταίο πόνημα των Γάλλων τιτάνων, η αναζήτηση riffs με το χαρακτηριστικό "larger than life" δεν είναι δα και δύσκολη, αν αναλογιστεί κανείς κομμάτια σαν τα "Amazonia", το "Another World" και "Into The Storm". Υπάρχει όμως κάτι ακρογωνιαίο, συνδετήριο με το παρελθόν στο riff που συνοδεύει τα κουπλέ του "Born For One Thing". Η σχέση του Joe Duplantier με το βουδισμό ενισχύει τη συναισθηματική εκτέλεση του κομματιού τόσο σε επίπεδο φωνητικών όσο εξετάζει πως ο μοναδικός σκοπός της ζωής είναι ο θάνατος κι εμείς ζούμε μια ζωή που τον φοβόμαστε, μα και στις εκθαμβωτικές κιθαριστικές του ικανότητες - πέρα από το χαρακτηριστικό riff, το τελευταίο μισό λεπτό του τραγουδιού είναι ένα σχολείο μέτρων, μελωδίας και ρυθμού που επαναφέρει στο προσκήνιο εμφανώς πολύ πιο έντονα το progressive στοιχείο του συγκροτήματος, για να διατηρήσει αυτό το μοτίβο και στον υπόλοιπο δίσκο. Άλλη μια κορυφή για τους Gojira, όσο εμείς περιμένουμε λυσσαλέα την επόμενη μουσική τους δημιουργία. [E.T.]