ProgSession #24: Quiet Sun

Όση χαρά προσφέρει στους απανταχού μουσικόφιλους η παρακολούθηση της επικαιρότητας και η βιωματική συναίσθηση του παρόντος, άλλο τόσο, και ίσως και περισσότερο, ενδιαφέρον έχει η ενασχόληση με το άγνωστο παρελθόν, με το σκάλισμα της Ιστορίας, με τις πιο αφώτιστες γωνιές της. Στα πλαίσια αυτής της διαστροφής, το Rocking.gr κάθε μήνα θα παρουσιάζει, μέσω μίας στήλης που καθόλου τυχαία επέλεξε να παίξει με τις λέξεις progress και obsession, ένα δίσκο από το ευρύτατο φάσμα και την κληρονομιά του progressive rock, που δεν κατάφερε ποτέ να ξεφύγει ενός cult συλλεκτικού επιπέδου.

Days of progressive past Vol. 24:

Quiet Sun - Mainstream
1975
Island

Στα μέσα της δεκαετίας του '70, η περίφημη σκηνή του Canterbury είχε ήδη παραδώσει τα κορυφαία έργα της, αλλά ταυτόχρονα ο προοδευτικός ήχος εν γένει, βρισκόταν στο δημοφιλέστερο σημείο της μέχρι τότε πορείας του. Ο περίφημος κιθαρίστας Phil Manzarena, περισσότερο γνωστός φυσικά για την συμμετοχή του στους Roxy Music και μέχρι πρόσφατα ως ο δεύτερος κιθαρίστας στο προσωπικό συγκρότημα του David Gilmour, ήδη από τις αρχές των 70s δραστηριοποιήθηκε συμμετέχοντας στους Quiet Sun. Με άμεση ηχητική συνάφεια στους Soft Machine, οι κιθαριστικές εμπνεύσεις του Manzarena, έδωσαν μια διαφορετική εν τέλει ταυτότητα στον πειραματικό και αρκετά περίπλοκο μουσικό κόσμο των Quiet Sun, στο ένα και μοναδικό άλμπουμ που κυκλοφόρησαν, το καταπληκτικό "Mainstream". Αφού το 1972 το συγκρότημα διαλύθηκε προσωρινά, στα μέσα του 1975 με πρωτοβουλία του Manzarena, οι Quiet Sun μπήκαν στο στούντιο και ηχογράφησαν το ντεμπούτο τους, το οποίο περιείχε νέες εκδοχές των παλαιών συνθέσεων από τις απαρχές τους. Στα drums ο Charles Hayward (αργότερα στους This Heat), στο μπάσο ο Bill MacCormick, ενώ υπεύθυνος για την ποικιλία των πλήκτρων ήταν ο Dave Jarrett, με την συνδρομή και του Brian Eno.

Το σύνολο του "Mainstream" αποτελείται κυρίως από instrumental συνθέσεις, ενώ τα φωνητικά όπου απαιτούνται, έχουν μια υποστηρικτική αποστολή και τα αναλαμβάνει ο Hayward. Είναι ένα ποικιλόμορφο άλμπουμ, με μια πληθώρα επιρροών από αφηρημένες ηχητικές παραπομπές, μέχρι κλασικές prog δομές που καθιέρωσαν τα επιτυχημένα άλμπουμ της εποχής. Διαθέτει χαρακτήρα και προσωπικότητα χωρίς να στερείται εκτελεστικής ικανότητας των μελών και η art-rock αύρα που πλανάται στο άλμπουμ ελέω και πρώιμων Roxy Music καταβολών λόγω του Manzarena, έχει ως αποτέλεσμα ένα άλμπουμ διαχρονικό, αυθεντικό και αυστηρά ενταγμένο σε μια εποχή παραγωγής τέτοιων άλμπουμ. Το σημαίνον χαρακτηριστικό που το διαφοροποιεί σε σχέση με τα υπόλοιπα jazz rock άλμπουμ της εποχής του, είναι ότι αντί οι σύντομες, ευχάριστες μελωδίες να οδηγούν σε τεράστια αυτοσχεδιαστικά ξεσπάσματα, το "Mainstream" περιλαμβάνει συνθέσεις που βασίζονται στην μελωδική ανάπτυξή τους και συνδυάζονται άψογα όταν εξελίσσονται σε fusion ρυθμούς, με την εκτελεστική progressive rock δεινότητα που απαιτείται από τα μέλη.

Στα πολυδουλεμένα ορχηστρικά σημεία οι πρώιμες επιρροές των Quiet Sun καταδεικνύουν κυρίως τους King Crimson με τα περίεργα μέτρα και τις κλιμακωτές μελωδίες, και οι πιο free jazz καταβολές των Soft Machine είναι και αυτές παρούσες, ενώ η παραγωγή του Brian Eno (εκτός από την  συμμετοχή του στο άλμπουμ εκτελεστικά) μετατρέπει το "Mainstream" σε σημείο αναφοράς. Και αν ο Eno με την πρωτοποριακή ηχητική του παρέμβαση στο θέμα της παραγωγής αφήνει το στίγμα του, τότε μέσα από τη δουλειά του αναδεικνύεται και η δυνατή κιθαριστική δουλειά του Manzanera.

Από την άλλη, σε κομμάτια όπως το R.F.D., ο ακροατής ενδεχομένως να διακρίνει και πιο κλασικίζουσες επιρροές, εγγύτερες στο ιμπρεσιονιστικό στυλ, αναβαθμισμένο σε ηλεκτρονικούς ήχους από τα πλήκτρα, αρκετά πιο 60s συνολικά και μακριά από το υπόλοιπο ηχητικό αποτέλεσμα του άλμπουμ. Στο Rongwrong επίσης, ο Hayward (drums) κάνει τα φωνητικά σε ένα πιο άμεσο, με pop προσανατολισμό της εποχής, κομμάτι. Οι συνθέσεις όμως που ξεχωρίζουν από την πρώτη ακρόαση είναι το "Sol Caliente", δημιουργία του Manzarena, που ξεκινάει με πιάνο και κιθάρες, οι οποίες στρώνουν το δρόμο στην ακολουθία των μελωδιών και του αυτοσχεδιασμού, καθώς και το "Trot".

Σε γενικές γραμμές ένα ακόμα παράδειγμα συγκροτήματος του ενός άλμπουμ, το οποίο κατάφερε παρόλα αυτά, και χάρη στην μετέπειτα εμπορική αναγνώριση του βασικού συνθέτη της, να σταθεί και να πρωταγωνιστήσει στα μέσα μιας δεκαετίας πλούσιας σε αυθεντική προοδευτική μουσική.

Τον επόμενο μήνα το ProgSession θα αφήσει την Μεγάλη Βρετανία για να ασχοληθεί με την μελέτη φωτεινών δεσμών.