Tool, Mastodon στο Κτίριο Ξιφασκίας Ελληνικού, 16/12/06

Όταν καλείσαι να γράψεις για μια συναυλία που αποτέλεσε ένα από τα γεγονότα της χρονιάς ήδη από την ανακοίνωση της, η επιλογή των λέξεων είναι μια ιδιαίτερα επίπονη διαδικασία. Η συναυλία της 16ης του Δεκέμβρη θα μείνει σίγουρα χαραγμένη στις μνήμες όλων. Η αλήθεια όμως είναι in the eye of the beholder. Ας πιάσουμε τα πράγματα από την αρχή.

Κατ' αρχάς όταν πρωτοκυκλοφόρησε η φήμη, κανείς δε μπορούσε να πιστέψει ότι ένα συγκρότημα του διαμετρήματος των Tool θα έπαιζε μπροστά στο ελληνικό κοινό, διανύοντας μια περίοδο εξαιρετικής φόρμας και έχοντας μόλις κυκλοφορήσει άλλο ένα τεράστιο album. Κανείς μας δε μπορούσε να πιστέψει ότι μουσικός που δεν έχει κάνει by-pass και δεν έχει δισέγγονα θα μπορούσε να τιμήσει την «Ελλαδίτσα» μας και μάλιστα μέσα στο καταχείμωνο. Με την επισημοποίηση της συναυλίας όλοι τρελάθηκαν. Με την ανακοίνωση της τιμής πολλοί μούδιασαν. «Ας είναι» είπαν οι περισσότεροι. «Τουλάχιστον θα δούμε τους Tool τώρα και όχι σε ηλικία Scorpions». Σωστή λογική κατ' εμέ. Μετά ανακοινώθηκε πως θα τους συνοδεύσουν οι Mastodon, ένα από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα των καιρών μας, με άλλη μια δισκάρα στις αποσκευές τους. Και το σημαντικότερο: χωρίς αλλαγή στην τιμή! Πολύ ωραία μέχρι εδώ, είπαν πολλοί και πιστεύοντας τα γραφόμενα από τις συναυλίες του εξωτερικού περί του περίφημου show των Tool μετρούσαν τις ώρες αντίστροφα μέχρι τη μεγάλη βραδιά.

Οι πόρτες θα άνοιγαν στις 18.30 σύμφωνα με την διοργανώτρια αρχή. Έχοντας υπόψη μου ότι ο χώρος δεν είναι και ο καταλληλότερος για τέτοιου είδους θεάματα, έφτασα στο χώρο της συναυλίας στις 18.45, για να ανακαλύψω ότι η πεζογέφυρα που διέσχιζε την Ποσειδώνος ήταν κλειστή (!) και βλέποντας πολλά παιδιά να περιμένουν υπομονετικά το φανάρι, βρίζοντας θεούς και δαίμονες. Απόρησα. Πολλή λογική θέλει ότι μια συναυλία που θα μάζευε παραπάνω από 5.000 άτομα θα είχε προβλήματα συνωστισμού; Όλα τα παιδιά που χρησιμοποίησαν τα Μ.Μ.Μ. γιατί να ταλαιπωρηθούν λόγω μιας κλειστής γέφυρας που είναι φτιαγμένη για τους πεζούς (εξ ου και «πεζογέφυρα»;); Δεν ξέρω αν φταίει ο διοργανωτής ή ο δήμος, αλλά το σίγουρο ήταν πως η βραδιά δεν άρχισε καλά.

Επόμενος σταθμός: έλεγχος εισιτηρίων. Είμαστε μια ώρα πριν τη συναυλία και στην πρώτη πύλη υπήρχε τόσος συνωστισμός που πραγματικά απόρησα αν όντως οι πύλες άνοιξαν την προβλεπόμενη ώρα. Ναι μεν οι Έλληνες είμαστε της τελευταίας στιγμής, αλλά πλέον το σπρωξίδι πριν από την συναυλία έχει αρχίσει να γίνεται από κακή σύμπτωση, «παράδοση ετών». Γκρίνια, φωνές, σπρωξίδι, άντε και μπήκαμε. Ώρα; Χοντρικά 19.20...

Δεύτερος σταθμός: έλεγχος εισιτηρίων Β. Κόσμος πολύς έχει συσσωρευθεί έξω από τον κυρίως χώρο της συναυλίας, ο οποίος πρακτικά είναι ένα μεγάλο σιδερένιο hangar, από αυτά που χρησιμοποιούσε η Ολυμπιακή για να επισκευάζει τα αεροπλάνα. «Εδώ θα γίνει η συναυλία;» ακούω πολλούς να λένε, σίγουρα όχι με τον θερμότερο τόνο. Η ώρα πλησιάζει 20.00 (όταν και αναμενόταν να αρχίσουν οι Mastodon) και έξω από τον χώρο υπάρχει ακόμα πολύς, μα πάρα πολύς, κόσμος. Ο εκνευρισμός δίνει και παίρνει, βρισίδια αρχίζουν να εκτοξεύονται και πάλι κατά δικαίων και αδίκων και όλοι μας αναρωτιόμαστε αν είναι σωστό να δίνουμε 52 ευρώ για να υποστούμε όλη αυτήν την ταλαιπωρία, χωρίς να έχουμε ακούσει μισή νότα. Και τότε συμβαίνει κάτι το οποίο δεν είναι ούτε πρωτοφανές, αλλά ούτε τιμητικό. Με πολύ από τον κόσμο εκτός του συναυλιακού χώρου και με τους μουσικόφιλους να εισέρχονται στην αρένα με το σταγονόμετρο, οι Mastodon αρχίζουν το set τους! Ο εκνευρισμός γίνεται οργή, πολλοί αρχίζουν να φωνάζουν «ντου» βρίζοντας τους διοργανωτές και ο συνωστισμός μετατρέπεται σε αφόρητη πίεση στους μπροστινούς. Οι securitάδες καταλαβαίνουν ότι αν δεν αφήσουν τον κόσμο να περάσει θα έχουμε θύματα και ο κόσμος αρχίζει να μπαίνει σωρηδόν στον αγωνιστικό χώρο, πολλοί χωρίς καν εισιτήριο!

Επιτέλους λοιπόν ας γράψω και για μουσική! Είμαι από τους τυχερούς (!) που έχασαν μόνο το πρώτο κομμάτι των Mastodon, γιατί ξέρω και παιδιά που έχασαν ολόκληρο το set. Ο χώρος; Ένα ψηλοτάβανο, μεταλλικό υπόστεγο, εντελώς ακατάλληλο για συναυλία. Κλίση; Καμία. Ύψος σκηνής; Οριακό. Ήχος; Στους Mastodon χαμηλότατος (!) και τόσο βαβουριάρικος που δυσκολεύτηκα να καταλάβω τι έπαιζαν. Αντιδράσεις του κόσμου; Χλιαρές. Η αλήθεια είναι ότι η μουσική των Mastodon δεν έχει και πολλά κοινά στοιχεία με αυτή των Tool, αλλά προσωπικά περίμενα κάτι πιο έντονο. Κατά τη διάρκεια της συναυλίας βρισκόμουν στο αριστερό άκρο, στη μέση της αρένας, και γνωρίζοντας ότι ο ήχος θα είχε διακυμάνσεις από σημείο σε σημείο, μπορώ αντικειμενικώς να δηλώσω πως χειρότερο ήχο από αυτόν που άκουσα στους Mastodon δεν έχω ξανακούσει. Και ήταν κρίμα. Είναι γκρουπάρα, τους έβλεπες (;) στη σκηνή να χτυπιούνται και να αποδίδουν τα μέγιστα και ο ήχος τους «χαντάκωσε» εντελώς. Με τα τύμπανα να ξεχωρίζουν μόνο, δεν απορώ που μετά τη συναυλία οι περισσότεροι δεν κατάλαβαν τι έπαιζαν οι άνθρωποι. Δεν επεκτείνομαι, γιατί προσωπικά δε νιώθω ότι έχω δει τους Mastodon live. Πολύ κρίμα, γιατί θα μπορούσαμε να είχαμε δει μια μπάντα η οποία αυτή τη στιγμή είναι στα ντουζένια της.

Οι Mastodon, στηριζόμενοι στο φετινό "Blood Mountain", έπαιξαν χοντρικά 50 λεπτά και στα επόμενα 40 που ακολούθησαν μέχρι τις 21.30, όπου άρχισαν το set τους οι Tool, οι διοργανωτές έκαναν μια φιλότιμη προσπάθεια να μας γνωστοποιήσουν ότι οι Tool δεν επιθυμούν ούτε φωτογραφίες, ούτε κάπνα στις συναυλίες τους, παράκληση που σε γενικές γραμμές πιστεύω πως έγινε σεβαστή, παρ' όλη τη γιούχα που επικράτησε κατά τη διάρκεια των ανακοινώσεων. Ψιλά γράμματα θα μου πείτε, αλλά η γκρίνια και ο εκνευρισμός στις τάξεις του κόσμου καλά κρατούσε...

Η ώρα φτάνει 21.30, τα φώτα σβήνουν, οι Tool ανεβαίνουν ένας-ένας στη σκηνή, ο κόσμος αλαλάζει και ωρύεται, αλλά... τους βλέπει κανείς; Δυστυχώς όχι! Λίγο η ελάχιστη κλίση του χώρου, λίγο το χαμηλό της σκηνής, όσοι δεν προνόησαν να ψηλώσουν (!) ή να πάνε πιο πίσω κατά τη διάρκεια του set (όπως έκανα εγώ, γιατί στην αρχική μας θέση δε βλέπαμε απολύτως τίποτα), δε μπορούν να υποστηρίξουν ότι είδαν τους Tool. Ναι, τους άκουσαν. Αλλά δεν τους είδαν.

Οι Keenan, Jones, Carey και Chancellor αρχίζουν με το "Stinkfist" και ο κόσμος δείχνει να τα ξεχνάει όλα. Τραγουδάει τους στίχους, φωνάζει, μένει άναυδος από την εκτελεστική δεινότητα των μουσικών και κυριότερα παρακολουθεί τον Keenan να δίνει το δικό του anti-show, έχοντας σχεδόν μόνιμα γυρισμένη την πλάτη στο κοινό και φορώντας άλλοτε πορτοκαλί-φωσφωριζέ στολή και άλλοτε μια αντιασφυξιογόνα μάσκα, μέσα από την οποία και τραγουδούσε. Το στήσιμο τους ήταν τυπικό για όσους έχουν δει έστω και ένα video από ζωντανή εμφάνιση του συγκροτήματος: ο Chancellor στην αριστερή μεριά της σκηνής να χτυπιέται και να μη χάνει νότα, ο πιο συγκρατημένος Jones με τον τόσο, μα τόσο, χαρακτηριστικό του ήχο και παίξιμο στα δεξιά και τέλος στο βάθος δεξιά το θηρίο που ακούει στο όνομα Carey και το οποίο μας έδειξε πολύ χαλαρά γιατί θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους drummer της εποχής μας. Ειδικά ο Carey με εξέπληξε: σταθερός, άνετος και πολυσχιδής, έμοιαζε να κάνει ότι θέλει με τα τύμπανα του, αδιαφορώντας για το οτιδήποτε.

Το βάρος του set δόθηκε, όπως αναμενόταν, στο τελευταίο τους "10.000 Days" και καθώς τα κομμάτια τους διαδέχονταν το ένα το άλλο, γινόμασταν μάρτυρες μιας ακουστικής και οπτικής πανδαισίας, με τον «παράφρονα» Keenan άλλοτε να χορεύει νωχελικά και άλλοτε να στέκεται αποσβολωμένος και με τους υπόλοιπους να αποδίδουν τα κομμάτια με χειρουργική ακρίβεια. Η αλήθεια όμως είναι ότι η σκηνική παρουσία των Tool δε στηρίζεται στο headbanging ή την πώρωση: ήταν πέρα για πέρα στατικοί. Τα videos, όμως, η μουσική τους μεγαλειότητα και το οπτικό show που περιελάμβανε ακόμα και πράσινα laser ήταν αυτά που μας ακτινογράφησαν την ψυχή και μας άφησαν να αναρωτιόμαστε αν η συγκεκριμένη συναυλία υφίστατο ή ήταν ένα trip στο εσωτερικό μας, ένα αλλόκοτο κατασκεύασμα της φαντασίωσης / ονείρωξης του καθενός που ήθελε να παρακολουθήσει ζωντανά το «εργαλείο» να διηθείται στο ασυνείδητo του. Ειδικά στο "Lateralus", όπου οι Mastodon έδωσαν ένα χέρι βοηθείας, πιστεύω πως ο χωροχρόνος καμπυλώθηκε και κάθε αίσθηση παραδόθηκε στον περφεξιονισμό της στιγμής. Τα laser χάζεψαν και τον πιο ζόρικο θεατή, τα videos ήταν τόσο αρτίστικα και ψαγμένα που συντέλεσαν στο «χάσιμο» του μυαλού και η συναισθηματική ασυνέχεια που βίωσαν οι παρευρισκόμενοι μπορεί μόνο να οφείλεται στην οντότητα ενός σχήματος που έχει ξεφύγει από τα στεγανά μιας τυπικής rock συναυλίας και έχει ανυψωθεί σε επίπεδα θρυλικά, επίπεδα που (τουλάχιστον για φέτος) μπορούν να συγκριθούν μόνο με μια άλλη συναυλία μεγαθηρίου που απολαύσαμε κάπου εκεί στα μέσα Ιούνη.

Κάπου εκεί και μετά από ένα σχεδόν δίωρο set, οι Tool αποχαιρέτησαν τις περίπου 8.000 του κόσμου που πήγαν να τους απολαύσουν με το "Aenima" και σιγά-σιγά, μόλις τα φώτα άναψαν, αρχίσαμε να επανακτούμε τις αισθήσεις μας και να αισθανόμαστε και πάλι ανθρώπινοι, γήινοι. Τέτοιου είδους συναυλίες δεν είναι απλά ένα rock show, μια μουσική αναδρομή. Είναι μια γεώτρηση στα συναυλιακά standard του καθενός. Οι Tool έδειξαν το δρόμο. Μακάρι να τους ακολουθήσουν οι υπόλοιποι.

Tool setlist:
Stinkfist, Forty Six & 2, Jambi, Schism, Lost Keys / Rosetta Stoned, Wings For Marie / 10,000 Days, Lateralus (με Mastodon), Vicarious, Aenema

Mastodon setlist:
This Mortal Soil, The Wolf Is Loose, Crystal Skull, Capillarian Crest, Colony of Birchmen, Sleeping Giant, Circle Of Cysquatch, Megalodon, Hearts Alive

Υ.Γ. γκρίνιας: Για να τα λέμε όλα όμως, ξέρω πως υπάρχουν πολλοί που δεν αισθάνθηκαν τα παραπάνω, καθώς η ταλαιπωρία της αρχής, ο κάκιστος ήχος (που βελτιώθηκε μεν στους Tool, αλλά παρέμεινε μονοδιάστατος και μέτριος) και η γενικότερη κακή αντιμετώπιση και ακαταλληλότητα του χώρου έδωσαν την εντύπωση πως τελικά ούτε 52 ευρώ δε φτάνουν για να απολαύσουμε 100% μια συναυλία. Όπως προανέφερα, οι περισσότεροι είδαν ελάχιστα το group και τα videos, οι Mastodon «εξαφανίστηκαν» από την ποιότητα του ήχου και η αρχική ταλαιπωρία απέδειξε ότι έχουμε να κάνουμε ακόμα πολλά βήματα προς μια ολοκληρωμένη συναυλιακή εμπειρία. Οι Tool υπήρξαν μεγαλειώδεις, αλλά δυστυχώς μόνο για αυτούς που κατάφεραν να αποστασιοποιηθούν από τα πάμπολλα προβλήματα της βραδιάς και να επικεντρωθούν στη μουσική. Κρίμα για άλλη μια φορά.

* Έπειτα από παράκληση των Tool, φωτογραφίες δε μπορούν να δημοσιευθούν...