Delain: «Ο κόσμος καίγεται κι εμείς βγάζουμε selfies»

Οι Delain δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 2000 ως studio project του Martijn Westerholt. Πλέον το σχήμα μετρά έξι πλήρεις κυκλοφορίες, άλλες τρεις μικρότερες, κι έχει σταθερό συνθετικό πυρήνα. Με το πέρασμα του χρόνου η Charlotte Wessels έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο ξεχωριστές παρουσίες στον ευρύτερο ατμοσφαιρικό χώρο, ενώ με συνέπεια και επιμονή οι Ολλανδοί έχουν καθιερωθεί ανάμεσα στους βασικότερους εκπροσώπους του symphonic metal. Η επιλογή να μην ακολουθούν στεγνά τη συνταγή που τους καθιέρωσε είναι ένας λόγος που έχουν καταφέρει να κρατηθούν ζωντανοί, την ώρα που η συντριπτική πλειοψηφία του χώρου χάνεται στην αφάνεια. Οι γεμάτες ενέργεια ζωντανές εμφανίσεις τους, παρομοίως. Λίγο πριν την πανδημία και το social distancing, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον ιθύνοντα νου της μπάντας για τις post-apocalyptic επιρροές του φετινού τους δίσκου, για τα κινητά στις συναυλίες, και για την αγάπη του για την ελληνική κουζίνα.

Ενώ ο πυρήνας του ήχου σας παραμένει σταθερός, στο "Apocalypse & Chill" υπάρχουν κάποιες αλλαγές, αν μπορώ να τις πω έτσι. Αλλάξατε κάτι στην προσέγγισή σας;

Δεν θα έλεγα ότι αλλάξαμε κάτι. Οι άνθρωποι με τους οποίους δουλεύω και ο τρόπος που έκανα την παραγωγή ήταν σε γενικές γραμμές ο ίδιος. Η μόνη διαφορά ήταν ότι αυτή τη φορά δεν κάναμε τη σύνθεση και τις ηχογραφήσεις με τη μία, αλλά τα κόψαμε σε μικρότερα κομμάτια. Όταν παρέλαβα το άλμπουμ από τη δισκογραφική και το έβαλα να παίξει, παρατήρησα ότι υπάρχουν αρκετά ηλεκτρονικά στοιχεία μέσα του, κάτι που μου είχε διαφύγει όταν κάναμε τις ενορχηστρώσεις. Αυτά συμβαίνουν όταν ζεις στη δική σου μικρή φούσκα, αν καταλαβαίνεις τι εννοώ. Αυτή η συνειδητοποίηση ήταν κάτι που με βρήκε κάπως απροετοίμαστο. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσα να πω και για την ορχήστρα και τη χορωδία, ή για τα φωνητικά της Charlotte.

Προσωπικά μου δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι ο Timo (Sommers) συμμετείχε περισσότερο αυτή τη φορά, ίσως λόγω του "One Second" ή του "Combustion".

Αυτά είναι και τα τραγούδια στα οποία συμμετείχε περισσότερο. Βασικά τα έγραψε και τα δύο, το "One Second" και το "Combustion", ενώ τα υπόλοιπα τα γράψαμε εγώ, ο Guus (Eikens) και η Charlotte. Σωστά τα έπιασες πάντως, καλό αυτί! [Γέλια]

[Γέλια] Μπορεί να έπαιξε και λίγο ρόλο που είναι στην αρχή και στο τέλος του δίσκου αυτά τα κομμάτια, ξέρεις, ξεχωρίζουν λίγο περισσότερο!

Καλή παρατήρηση, δεν το είχα σκεφτεί έτσι. Πράγματι πάντως στο παρελθόν ο Timo δεν έγραφε στην πραγματικότητα, κυρίως αναλάμβανε ενορχηστρώσεις, του δίναμε τα κομμάτια κι εκείνος έβαζε τις κιθάρες και αυτό ήταν. Τώρα πραγματικά συμμετείχε, έγραψε τραγούδια, που στη συνέχεια τα έδωσε σε εμένα για να βάλω τα πλήκτρα και εγώ με τη σειρά μου του τα επέστρεψα. Ήταν ακριβώς το αντίθετο από αυτό που συνηθίζαμε.

Ως Delain είστε στη σκηνή αρκετά χρόνια, κι ενώ έχετε φτιάξει έναν χαρακτηριστικό ήχο, κάθε φορά αλλάζετε λίγο· πόσο δύσκολο είναι αυτό;

Ο ήχος μιας μπάντας είναι σαν δακτυλικό αποτύπωμα. Είναι κάτι αντιπροσωπευτικό. Και είναι κάπως παράδοξο· από τη μία προσπαθείς να μείνεις κοντά στον ήχο που σε χαρακτηρίζει, αλλά από την άλλη εξελίσσεσαι ως άνθρωπος και αλλάζουν οι μουσικές προτιμήσεις σου. Γενικά δεν θέλουμε να κάνουμε το ίδιο πράμα ξανά και ξανά. Πιστεύω ότι αυτή τη φορά τα καταφέραμε καλά, είναι ένας έντονος δίσκος. Χρησιμοποιήσαμε περισσότερα ορχηστρικά στοιχεία απ' ότι στο παρελθόν και για πρώτη φορά είχαμε πραγματική χορωδία, αυτό ήταν μεγάλη αλλαγή. Επιπλέον η Charlotte εξελίσσεται διαρκώς, κάνει πιο περίπλοκα πράγματα με τη φωνή της. Ξέρεις, τα βασικά συστατικά είναι τα ίδια, αλλά το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερο.

Αυτό που είπες για τη Charlotte ισχύει. Τις προάλλες άκουγα το ντεμπούτο σας, κι ενώ καταλαβαίνεις ότι είναι εκείνη, πλέον ακούγεται σχεδόν σαν διαφορετικός άνθρωπος.

Έχει ωριμάσει πολύ ως τραγουδίστρια. Ήταν 17 χρονών όταν τραγουδούσε στο "Lucidity", τώρα έχει περισσότερη αυτοπεποίθηση, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Επίσης αυτό που κάνει τώρα είναι ότι ηχογραφεί σε στούντιο στο σπίτι της και κάνει μόνη της το editing. Δεν συνηθίζεται αυτό στους τραγουδιστές. Κατά κανόνα είναι κάτι που αναλαμβάνουν engineers, αλλά εκείνη προτιμά να το κάνει μόνη της· και όταν έχεις την άνεση του σπιτιού σου, έχεις την ελευθερία να πειραματιστείς και να παίξεις περισσότερο απ' ότι όταν έχεις κόσμο τριγύρω. Πραγματικά πιστεύω ότι αυτό την έχει βοηθήσει σημαντικά.

Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι να γράφω και να δημιουργώ δίσκους

Επίσης, όπως ανέφερες και όπως συνηθίζεις τα τελευταία χρόνια, ανέλαβες προσωπικά την παραγωγή.

Την τελευταία φορά που δούλεψα με εξωτερικό παραγωγό ήταν με τον Jacob Hellner. Έχει κάνει την παραγωγή σε πολλά άλμπουμ των Rammstein, κι έμαθα πολλά από εκείνον. Σε τελική ανάλυση όμως ξέρω πώς θέλω να ακουγόμαστε και ξέρω τι θέλουμε από άποψη προσέγγισης. Αυτό που μου αρέσει περισσότερο ως μουσικός είναι να γράφω και να δημιουργώ δίσκους. Μου αρέσει να παίζω ζωντανά, αλλά το να δημιουργώ κάτι καινούριο, αυτό είναι που λατρεύω πραγματικά. Δεν μπορώ να το περιγράψω καλύτερα, απλά είναι μια διαδικασία που πηγαίνει μόνη της. [Παύση]

Μου αρέσει να λέω ότι αφήνω τον εαυτό μου στο ποτάμι της δημιουργικότητας. Ακούγεται πολύ χίπικο αυτό, το ξέρω, αλλά εννοώ ότι μου αρέσει να μην έχω τα πάντα προσχεδιασμένα. Να ξεκινάω να παίζω και όπου με βγάλει. Έτσι δουλεύω. Κάτι που βοηθάει είναι ότι είμαστε μια ομάδα σχεδόν από την αρχή, με τον Guus και τη Charlotte. Οι τρεις μας ξέρουμε τι μας αρέσει και ξέρουμε τις δυνατότητές μας. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Από εκεί και πέρα είναι σα να βγαίνεις για ψώνια, ξέρεις, ποιος θα κάνει τη μίξη, ποιος το ένα, ποιος το άλλο - μισό λεπτό... [κάτι στα ολλανδικά] Συγγνώμη, έπρεπε να ανοίξω την πόρτα. [Γέλια]

Πού ήμουν... α ναι, έχω πλήρη εμπιστοσύνη στην ομάδα μας. Επίσης αυτή τη φορά συνεργαστήκαμε με τον Jacob Hansen για τη μίξη. Είχαμε δουλέψει μαζί του και στο "April Rain", αλλά στη συνέχεια είχε αναλάβει ο Jacob Hellner και μετά στο "Τhe Human Contradiction" ο Fred Nordström. Μου αρέσει να βλέπω πώς δουλεύουν διαφορετικοί άνθρωποι. Με τον Hansen ήταν πραγματικά υπέροχο το πώς καταλάβαινε τη μουσική μας. Φαντάσου ότι συνήθως του έστελνα τα τραγούδια, και όταν πήγαινα για να τα δούμε μαζί, στο τέλος της μέρας είχαμε τρία ή τέσσερα έτοιμα. Είναι τρομακτική ταχύτητα, είναι πολύ ευχάριστος άνθρωπος, και πραγματικά το ένιωθε.

Δύο πράγματα που μου τράβηξαν την προσοχή από την πρώτη στιγμή ήταν το εξώφυλλο και ο τίτλος. Σε ποια στιγμή τα σκεφτήκατε αυτά;

Αυτή είναι μία ωραία ερώτηση! Και τα δύο είναι της Charlotte. Το εξώφυλλο είναι ουσιαστικά μια απεικόνιση του θέματος του δίσκου. Ο τρόπος που η Charlotte γράφει τους στίχους είναι, αφού έχουμε μαζέψει τέσσερα-πέντε τραγούδια, να προσπαθεί να βρει μια κοινή γραμμή ανάμεσά τους, και στη συνέχεια να χτίσει γύρω από αυτή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είχε να κάνει με την αντίθεση ανάμεσα στα κοινωνικά δίκτυα και τον πραγματικό κόσμο· στο διαδίκτυο βλέπεις τους πάντες να ζουν μια τέλεια ζωή, βλέπεις όλες αυτές τις φοβερές φωτογραφίες στο Instagram, και από την άλλη αν ανοίξεις μια εφημερίδα ή μια τηλεόραση θα δεις το ακριβώς αντίθετο. Βλέπεις φωτιές και καταστροφές παντού, κυριολεκτικά. Ξέρεις, ο κόσμος καίγεται κι εμείς βγάζουμε selfies.

Προτιμώ ένα love-or-hate εξώφυλλο από ένα αδιάφορο

Υπάρχουν κάποια πιο προσωπικά τραγούδια, αλλά τα περισσότερα καταπιάνονται με μεγαλύτερα ζητήματα, μεγέθους αποκάλυψης, ή post-apocalyptic αν προτιμάς. Είναι όλα μέρος μιας αντίθεσης, το "One Second" ας πούμε είναι ένα απλό τραγούδι αγάπης. Και μπορείς να ακούσεις αυτές τις αντιθέσεις στη μουσική. Ακούς ένα σκληρό κιθαριστικό θέμα δίπλα-δίπλα με πολύ ήπιες μελωδίες. Θέλαμε όλο αυτό να βγαίνει από το artwork. Βλέπεις έναν άνθρωπο, μια γυναίκα, που είναι τόσο προσηλωμένη στο να κάνει το μαύρισμά της και να είναι όμορφη, να ποζάρει στην ξαπλώστρα της, και ακριβώς πίσω της μια πόλη καίγεται. Αυτή ήταν η κεντρική ιδέα, αυτή η αντίθεση, και πιστεύω ότι φαίνεται καθαρά.

Τώρα, για να είμαι ειλικρινής, το εξώφυλλο δεν είναι στο στυλ μου· αλλά όταν συνεργάζεσαι με ανθρώπους κάτι θα δώσεις και κάτι θα πάρεις. Η Charlotte είναι πολύ πιο σχετική από εμένα στο οπτικό κομμάτι, ενώ εγώ είμαι στις παραγωγές. Και παρότι δεν είναι ακριβώς του γούστου μου, πιστεύω ότι αντικατοπτρίζει το θέμα του δίσκου πολύ καλά. Επίσης, προτιμώ ένα love-or-hate εξώφυλλο από ένα αδιάφορο. Η δισκογραφική από την άλλη ήθελε κάτι πιο κοντά στο είδος που κινούμαστε. Για εκείνους είναι απλά το αμπαλάρισμα ενός προϊόντος. Είχαμε έναν τέτοιο διάλογο μαζί τους, αλλά η εναλλακτική θα ήταν να βάλουμε μερικούς λύκους, μερικές χιονισμένες βουνοκορφές κι ένα φεγγάρι. [Γέλια] Οπότε ναι, δεν είναι το στυλ μου, αλλά το προτιμώ από την εναλλακτική.

Και παρότι το θέμα, αν το πούμε έτσι, και κάποιοι από τους στίχους έχουν αρκετό σκοτάδι, μου άρεσε που μουσικά κρατήσατε την ισορροπία ανάμεσα σε αυτό και στο φως.

Ευχαριστώ πολύ, και πραγματικά χαίρομαι που το βλέπεις έτσι. Αυτό είναι κάτι που θα το κρίνει ο ακροατής, καθώς εγώ είμαι πολύ κοντά, είμαι στη φούσκα που λέγαμε. Αυτή η αντίθεση ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως είναι κάτι που αγαπάω και θέλω να αντικατοπτρίζεται στη μουσική μας, και πιστεύω ότι όσο πιο έντονα το κάνουμε, τόσο καλύτερο γίνεται το αποτέλεσμα.

Τα κινητά υπάρχουν στις συναυλίες, πάρτε το απόφαση επιτέλους!

Τώρα, με βάση αυτά που είπες νωρίτερα για τα κοινωνικά δίκτυα, δεν μπορώ να μην ρωτήσω. Είμαι σίγουρος πως κάποιες φορές ενώ παίζεις ζωντανά βλέπεις από κάτω κάποιον να χαζεύει στο κινητό του· πώς νιώθεις σε μια τέτοια περίπτωση;

Ξέρω ότι πολλοί καλλιτέχνες ενοχλούνται από αυτό, αλλά πιστεύω ότι πλέον έτσι έχουν τα πράγματα. Ξέρεις, τα κινητά υπάρχουν στις συναυλίες, πάρτε το απόφαση επιτέλους! Για εκείνους που είναι με το κινητό στο χέρι και αδιαφορούν τελείως για το σόου, στέλνουν μηνύματα όλη την ώρα ή κάτι τέτοιο, συνήθως αναρωτιέμαι για ποιον λόγο ήρθαν και γιατί πλήρωσαν εισιτήριο. Αν όμως βγάζουν φωτογραφίες ή βίντεο, το βλέπω ως ενδιαφέρον, σαν μια προσπάθεια να κρατήσουν αναμνήσεις. Δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα με αυτό.

Σε κάτι διαφορετικό, το βίντεο του "Burning Bridges" είναι πραγματικά όμορφο. Ήταν τα γυρίσματα τόσο δύσκολα όσο φαίνονται;

Ευχαριστούμε πολύ για το κομπλιμέντο! Την περασμένη χρονιά συνεργαστήκαμε με μια νέα εταιρία για τα βίντεο, δεν είχαμε δουλέψει στο παρελθόν μαζί τους. Το πρώτο που κάναμε ήταν το... Χμμ...

Ίσως το "Masters Of Destiny";

Ναι, το "Masters Of Destiny"! Όλα τα βίντεο μετά από αυτό ήταν με τη συγκεκριμένη εταιρία. Στο παρελθόν είχαμε δοκιμάσει αρκετές εταιρίες του χώρου, και συνήθως όταν μας έστελναν scripts ήθελα να χτυπήσω το κεφάλι μου στον τοίχο. [Γέλια] Το εκτιμώ πολύ όταν σε τέτοιες συνεργατικές δουλειές υπάρχει μια διαδικασία, όταν μιλάς και ανταλλάζεις ιδέες, σαν πινγκ-πονγκ, και καταλήγεις σε κάτι μεγαλύτερο από αυτό που είχες ξεκινώντας. Έτσι ακριβώς λειτουργούν αυτοί οι άνθρωποι. Η ιδέα του "Burning Bridges" ήταν δική τους, ακόμα και οι τοποθεσίες. Έκαναν το casting, και τα κατάφεραν τέλεια, ήταν κάτι που με άγχωνε αυτό, γιατί σε τέτοιες περιπτώσεις η επιλογή των ηθοποιών έχει τεράστια σημασία.

Σε γενικές γραμμές ο τρόπος που δούλεψαν μας ενέπνευσε, ενώ εμείς με τη σειρά μας τους κατευθύναμε όσο μπορούσαμε, και μαζί καταφέραμε να φτιάξουμε κάτι όμορφο. Για το συγκεκριμένο βίντεο ταξιδέψαμε στην Ουαλία στα μέσα του καλοκαιριού, είχε πολύ ζέστη, αλλά τα πάντα ήταν πανέμορφα, τα τοπία, ο ουρανός, όλα. Είχαν μάλιστα κι ένα drone, και είχαν κανονίσει με τη Royal Air Force να σταματήσει προσωρινά τις πτήσεις στην περιοχή που ήταν το γύρισμα, ώστε να μπορέσουν να το χρησιμοποιήσουν. Και τα κατάφεραν, έβγαλαν κάποια τρομερά πλάνα.

Και το "Live In Paradiso" DVD που κυκλοφορήσατε πριν κάνα-δυο χρόνια ήταν επίσης πολύ όμορφο.

Αυτή ήταν μια πολύ ωραία συναυλία, πολύ όμορφη ατμόσφαιρα! Αυτά που το έκαναν πολύ cool και πολύ δύσκολο την ίδια στιγμή ήταν το γεγονός ότι θέλαμε να κάνουμε το γύρισμα, αλλά και ο ίδιος ο χώρος. Είναι μια πολύ παλιά εκκλησία, ένα μνημείο πρακτικά, και ήμασταν πολύ περιορισμένοι ως προς την παραγωγή. Θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε pyros για παράδειγμα, αλλά ήταν αδύνατο, γιατί υπήρχε φόβος ότι θα καιγόταν το κτίριο, τέτοια πράγματα. [Γέλια] Επιπλέον, ο φωτισμός ήταν κάτι που έπρεπε να υπολογίσουμε, γιατί έπρεπε να γίνει έχοντας κατά νου το DVD. Αλλά το κοινό ήταν υπέροχο, ένα από τα καλύτερα που είχαμε ποτέ, ήταν μια μαγική βραδιά. Ξέρεις, είχαμε και όλους τους καλεσμένους μαζί μας, που τώρα που το σκέφτομαι κι αυτό ήταν αρκετά μπέρδεμα, αλλά το αποτέλεσμα άξιζε τον κόπο.

Υπάρχει κορεσμός στις συναυλίες

Εδώ κι αρκετά χρόνια είστε διαρκώς στο δρόμο. Τι μυστικό έχετε και είστε τόσο συνεπείς;

Εξαιρετική ερώτηση! Ποιο είναι το μυστικό γι' αυτό... [Παύση] Ξέρεις, έχει πλάκα που το έθεσες αυτό το ζήτημα, γιατί έχω φτάσει σε ένα σημείο που σκέφτομαι ότι ίσως να έπρεπε να μειώσουμε τις περιοδείες, ακριβώς για αυτόν το λόγο – να αντέξουν οι Delain σε βάθος χρόνου. Όταν περιοδεύεις τόσο πολύ και τόσο συχνά, γίνεται εμπόδιο στην προσωπική σου ζωή, είναι πραγματικά πολύ δουλειά, και θέλω να έχουμε μια ισορροπία. Ένα άλλο στοιχείο που με απασχολεί είναι ότι πλέον όλο και περισσότερες μπάντες βγαίνουν για μεγάλες περιοδείες, και είναι λογικό γιατί προφανώς είναι ένας τρόπος για να βγουν τα προς το ζην, βλέπεις όμως ότι υπάρχει κορεσμός στις συναυλίες. Πρέπει να διαλέγεις προσεκτικά τις μάχες σου, και αυτός είναι ο λόγος που σκέφτομαι να αλλάξουμε λίγο τον τρόπο που δουλεύουμε. Δεν θα σταματήσουμε τελείως τις περιοδείες και τα φεστιβάλ, απλά θα είμαστε κάπως πιο επιλεκτικοί.

Έχεις παίξει δύο φορές στην Ελλάδα με τους Delain. Τι θυμάσαι από αυτές τις συναυλίες;

Αρχικά στην Ελλάδα έφαγα το καλύτερο κρέας που έχω φάει ποτέ! [Γέλια] Η κουζίνα σας είναι φανταστική! [Δυνατά γέλια] Θυμάμαι τότε με τους Sabaton, μια μέρα πριν είχαμε κενό και πήγαμε σε ένα εστιατόριο που κανονικά ήταν κλειστό, αλλά άνοιξε για εμάς. Τα πιάτα τους ήταν απίστευτα. Επίσης το κοινό εκεί κάτω είναι τρελό, με την καλή έννοια, είναι πολύ ανοιχτό, γεμάτο ενέργεια. Αγαπάω την Ελλάδα γενικά, έχουμε κάνει δύο-τρεις φορές διακοπές εκεί, πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.

Εκείνη τη βραδιά με τους Sabaton ήμουν εκεί, και ήμουν κάπως προβληματισμένος, γιατί οι περισσότεροι απλά περίμεναν να δουν το πρώτο όνομα, ξέρεις, τι θα μπορούσε να πάει στραβά;

[Γέλια]

[Γέλια] Αλλά τελικά όλα πήγαν καλά.

Πράγματι, όταν ανοίγεις για κάποιο άλλο συγκρότημα πρέπει να βρεις έναν τρόπο να συστηθείς σε νέο κόσμο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να βγεις έξω από τη ζώνη ασφαλείας σου. Σε εκείνη την περιοδεία ήμασταν με τους Battle Beast και τους Sabaton, και είναι και οι δύο εντελώς party μπάντες. Μπορούμε κι εμείς να παρτάρουμε, αλλά είναι για μερικά κομμάτια, σίγουρα όχι για ένα ολόκληρο σετ, έχουμε κάποια πολύ σοβαρά τραγούδια. Οπότε ήμασταν λίγο έξω από τα νερά μας, αλλά τελικά η περιοδεία πήγε καλά. Σε τέτοιες περιοδείες πραγματικά αποδεικνύεις τι αξίζεις. Ήταν δυσκολότερο απ' το να παίζαμε με τους Nightwish ή με τους Within Temptation, εκεί είναι κάπως σαν να παίζουμε στην έδρα μας. Δεν ήταν εύκολα, αλλά γνωρίσαμε πολύ κόσμο, και μεταξύ μας από τότε βλέπω αρκετά μπλουζάκια Sabaton στις συναυλίες μας!