Χαιρετίσματα στον παράδεισο

Όταν κυκλοφόρησαν τα νέα του τραγικού θανάτου του Chris Cornell, μετά το αρχικό «πάγωμα» (τόσο αρχικό που δεν έχει φύγει τελείως ακόμα) ακολούθησαν πολλές συζητήσεις γύρω από την μουσική κληρονομιά που αφήνει πίσω του και το πόσο σπουδαίος υπήρξε, ενώ αναπόφευκτα η κουβέντα έφτασε στο ότι τούτη εδώ η χώρα δεν στάθηκε και πολύ φιλόξενη απέναντί του.

Προς επιβεβαίωση αυτού - κι ενδεχομένως σε παγκόσμια πρωτοτυπία - υπήρξαν άνθρωποι (;) που έσπευσαν να ενημερώσουν τους υπολοίπους για το πόσο δεν τους άγγιξε η απώλειά του, για το πόσο υπερτιμημένο τον θεωρούσαν και να υπενθυμίσουν πως ήταν κομμάτι ενός μουσικού κινήματος (grunge) που έπληξε τόσο πολύ κάποιο άλλο (metal).

Όμως, δεν αξίζει κάποιος να δώσει παραπάνω αξία και προσοχή στην αρνητική πλευρά των πραγμάτων, όταν υπάρχει μια πολύ θετική...

Πριν λίγο καιρό ανακοινώθηκε η οργάνωση ενός tribute επί σκηνής από μουσικούς της ελληνικής rock/metal σκηνής, για να τιμήσουν την μνήμη τους. Το Say Hello 2 Heaven είναι ένα event που αξίζει συγχαρητηρίων, πρώτον διότι γίνεται για έναν εξαιρετικό σκοπό, όπως η οικονομική ενίσχυση του Σύλλογου Γονέων & Κηδεμόνων παιδιών με νεοπλασματικές ασθένειες «Η Πίστη», αλλά και γιατί αποτίνει έμπρακτα φόρο τιμής σε έναν από τους σπουδαιότερους μουσικούς όχι μόνο της γενιάς μας, αλλά - επιτρέψτε μου - όλων των εποχών.

Λίγο πριν αρκετοί Έλληνες μουσικοί μαζευτούν για να ανέβουν στην σκηνή του Κυττάρου θεωρήσαμε πως θα ήταν όμορφη ιδέα μιλήσουμε με κάποιους εξ αυτών και να τους ζητήσουμε να μοιραστούν μαζί μας επιλογές, αναμνήσεις και σκέψεις γύρω από την μουσική και την καριέρα του Chris Cornell.

1. Ξεκινήσαμε ζητώντας τους να μας πουν το αγαπημένο τους άλμπουμ από την δισκογραφία του Chris Cornell, οι Soundgarden είχαν την σαφή προτίμηση των μουσικών.

Ο Μάνθος Στεργίου των Tardive Dyskinesia έκανε την - κατ’ εμέ - πιο προφανή επιλογή, με το "Superunknown", ενώ ο drummer των Pulse R, Άλεξ Κόλλιας και η Νατάσα Τσίρου των The Mighty N, επέλεξαν το δεύτερο πιο δημοφιλες άλμπουμ των Soundgarden, το "Badmotorfinger".

Ο δε Απόλλωνας Αβατάγγελος των Fool In The Box κάνει την μίνι έκπληξη με το φοβερό και συνάμα υποτιμημένο “Down On The Upside”, ενώ η Αναστασία Μπάστα των MadHole, διαφοροποίησε την επιλογή της και μάλλον ακόμα δυσκολεύεται να επιλέξει μεταξύ του πρώτου άλμπουμ των Audioslave και του πρώτου προσωπικού δίσκου του Chris Cornell, "Euphoria Mourning". Ένα δίλημμα που δεν φαίνεται να έχει ο ο Steve Lado των Tardive Dyskinesia που διαλέγει με σιγουριά το "Audioslave".

2. Μετά το άλμπουμ, σειρά είχε το αγαπημένο τραγούδι τους από την δισκογραφία του Chris Cornell και ο λόγος που το επιλέγουν.

«To "Spoonman" είναι ένα από τα αγαπημένα μου. Ο ρυθμός του βασικού riff σε γκρουβάρει σαν να μην υπάρχει αύριο, γι’ αυτό» μας λέει ο Μάνθος Στεργίου και πώς να διαφωνήσει κανείς μαζί του;

«Το "Zero Chance" γιατί ρέει πολύ φυσικά, ενώ από κάτω κρύβονται διάφορες ανωμαλίες» λέει ο Απόλλωνας Αβατάγγελος, επιμένοντας στο "Down On The Upside". Αν και δεν ξέρω πως ακριβώς εννοεί τις «ανωμαλίες», επιβεβαιώνω ότι είναι από τα καλύτερα και πιο ιδιαίτερα τραγούδια που έχει γράψει ο Cornell και επικροτώ την επιλογή.

Ο Άλεξ Κόλλιας μένει με τη σειρά του στο "Badmotorfinger" και επιλέγει το «Slaves & Bulldozers, γιατί είναι ο τέλειος συνδυασμός Sabbath και Zeppelin επιρροών, με την φωνάρα του Chris να σκίζει τα πάντα». Και λίγα λέει...

Από την άλλη, Γιάννης Βάρβας των 4Lt ξεχωρίζει «με τεράστια δυσκολία το "Cochise", γιατί είναι το πρώτο παιδάκι του ερωτά του με τους υπολοίπους R.A.T.M... γκρούβα ριφάρες και δυναμη!», ενώ και η Αναστασία Μπάστα δεν φάνηκε να... χάρηκε ιδιαίτερα με την ερώτηση. «Αλήθεια; Ενα αγαπημένο τραγούδι; "Like A Stone". To κομμάτι αυτό είναι η προσωπική μου βίβλος. Στίχος μελωδία, συναίσθημα, state of mind!».

Ακόμα λιγότερο χάρηκε η Νατάσα Τσίρου. «Δεν μπορώ να σου απαντήσω όπως θα ήθελες. Λυπάμαι. Δε γίνεται να διαλέξω. Θα σου πω δύο. Θες; Όχι; Καλά. Δύο λοιπόν: "#1 Zero" και "Rusty Cage". Με πολύ μεγάλη δυσκολία να ξέρεις.» Εγώ πάλι θα της πω μπράβο για την επιλογή του φοβερού "#1 Zero" από το δεύτερο άλμπουμ των Audioslave...

Δύο τραγούδια επέλεξε τελικά κι ο Steve Lado, αλλά και τα δυο είναι από τους Audioslave και μάλιστα από τον ίδιο δίσκο. «"Cochise" ή "Gasoline". Όταν τα ακούω θέλω να τελικιάσω το αμάξι και να το ρίξω σε έναν τοίχο!» Κάπου εδώ πετάγεται στην κουβέντα ο Ιαβερής και συστήνει να μην ακούτε το πρώτο άλμπουμ των Audioslave όταν οδηγάτε...

3. Προσπαθώντας να κάνουμε ακόμα πιο προσωπικά τα πράγματα τους ζητήσαμε να επιλέξουν τους στίχους με τους οποίους έχουν συνδέσει τον Chris Cornell.

«Για κάποιο λόγο θα αναφέρω τους στίχους από ένα κομμάτι της προσωπική του δισκογραφίας το "Can't Change Me". "She's going to change the world, But she can't change me". Μου είχε καρφωθεί στο μυαλό για πολύ καιρό αυτό το κομμάτι». Στο δικό σου και σε πολύ ακόμα κόσμου Μάνθο σε διαβεβαιώνω...

«And I'm lost behind, The words I'll never find, And I'm left behind, As seasons roll on» από το "Seasons"» επιλέγει ο Απόλλωνας Αβατάγγελος, επιλέγοντας στίχους από το τραγούδι που έγραψε ο Cornell για την ταινία Singles του Cameron Crowe και η οποία συνδέθηκε με την σκηνή του Grunge άρρηκτα. «Γιατί μια ακουστική κιθάρα, αυτή φωνή και αυτοί οι στίχοι είναι ο Cornell» μας λέει. Κι όχι μόνο...

Ο Άλεξ Κόλλιας βλέποντας τα πράγματα υπό το φως του θανάτου του Cornell επιλέγει τους στίχους του "Like A Stone" των Audioslave. «Γιατί είναι εξαιρετικά ποιητικός, αλλά ταυτόχρονα και προφητικός, όπως δυστυχώς αποδείχτηκε». Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να διαβάσεις τους στίχους του εν λόγω τραγουδιού πλέον και να μην σε πιάσει ένα ρίγος...

Ο Γιάννης Βάρβας θα θυμηθεί «τους στίχους απ' το πρώτο-πρώτο κομμάτι που άκουσα από Soundgarden και αυτό δεν ήταν άλλο από το "Black Hole Sun"». Δύσκολη πρώτη επαφή οι στίχοι του εν λόγω τραγουδιού και ο Γιάννης το επιβεβαιώνει. «Οι οποίοι στίχοι του ρεφρέν μου φάνηκαν όσο creepy και αλλόκοτο μου φάνηκε και το κλιπ , οντάς στην ηλικία των 16 βέβαια!». Γιάννη, το ίδιο creepy και αλλόκοτοι φάνηκαν σε όλους μας τότε. Και το ίδιο μας φαίνονται και τώρα...

Από την άλλη, η Αναστασία Μπάστα επιλέγει μια πιο γενική απάντηση στο ερώτημα: «Ο Cornell έγραφε βιωματικά.. Για κάτι που θα έβλεπε στον δρόμο... για κάτι που πέρασε, μια σκέψη, μια άυπνη νύχτα... οπότε όλα έχουν μέσα τους Cornell... Ο Μοrello στα τελευταία του post τον αποκάλεσε "sunshower"..ίσως κάτι ήξερε παραπάνω..»

Αντίθετα, η Νατάσα Τσίρου επιλέγει να δώσει μια δική της ερμηνεία στους στίχους που επιλέγει: «'You thought you made a man, you better think again before my role defines you'. Έχω διαβάσει διάφορα κατά καιρούς σχετικά με το τι ήθελε να πει το ποιητή αλλά προσωπικά, αντιλαμβάνομαι τους στίχους αυτούς ως μια ειρωνεία κι απειλή ταυτόχρονα. Αν υπάρχει 'κατασκευαστής', φέρει πάντα ευθύνη για το λίγο και το πολύ του κατασκευάσματός του». Για την ιστορία, οι στίχοι προέρχονται από το "Show Me How To Live" από το πρώτο άλμπουμ των Audioslave, που είναι και ένα από τα καλύτερα τραγούδια του συγκροτήματος...

Όπως επίσης, σε αυτά ανήκει το "Shadow Of The Sun" από το ίδιο άλμπουμ, μέσα από το οποίο επιλέγει τους δικούς του στίχους ο Steve Lado. «I can tell you why people die alone, I can tell you I'm a shadow on the sun...». Γιατί; «...Θες και γιατί; I can't tell you why!»

4. Πάμε και σε κάτι εξίσου βιωματικό, ρωτώντας τους μουσικούς για την πρώτη φορά που ήρθαν σε επαφή με τη μουσική του Cornell και τι θυμούνται από αυτή.

Ο Μάνθος Στεργίου λέει το προφανές που ισχύει για τους περισσότερους από εμάς. «Η πρώτη μου επαφή ήταν με το βίντεο κλιπ του “Βlack Hole Sun”. Το είδα σε ηλικία 14 χρονών και φυσικά μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση».

Στην ίδια συνομοταξία ανήκουν η Αναστασία Μπάστα και η Νατάσα Τσίρου. «Είδα το βίντεο κλιπ σε μικρή ηλικία… Κόλλησα. Άλλες μελωδίες από αυτές που είχε συνηθίσει το αυτί μου.. άλλες εικόνες.. ήταν όλα περίεργα.. Μπήκα σε άλλο κόσμο..!» μας λέει η πρώτη ενώ η δεύτερη μας εξιστορεί την εμπειρία της: «Μόλις είχε βγει το “Black Hole Sun”. Ήμουν Αγγλία τότε και το βίντεο έπαιζε στο mute σε κάποιο μουσικό κανάλι. Σοκ. Προσπαθούσα να φανταστώ ποια θα μπορούσε να είναι η μουσική που θα ταίριαζε σε κάτι τόσο άρρωστο και γκροτέσκο. Την επόμενη μέρα το πέτυχα με ήχο. Αυτό ήταν. Και τότε θυμήθηκα ότι είχα ξανακούσει Soundgarden αλλά δεν μπορούσα να πιστέψω ότι ήταν η ίδια μπάντα που έπαιζε το “Hands All Over”. Γι' αυτό αγάπησα τον Cornell. Επειδή δε μάσαγε να παίξει με τις νότες, τα μέτρα και το ύφος».

Την δικιά του ανάμνηση ανακαλεί ο Άλεξ Κόλλιας «Κάποια στιγμή πριν χρόνια πέτυχα το video του "Outshined" σε μια εκπομπή και ξαφνικά βλέπω έναν τύπο να ουρλιάζει δίχως αύριο, κάνοντας headbanging, ενώ αυτό που ακούω είναι catchy αλλά και πολύ heavy την ίδια στιγμή. Περιττό να πω πώς σε ένα μήνα όλοι οι δίσκοι των Soundgarden μπήκαν στην συλλογή μου» περιγράφοντας λίγο-πολύ τον τρόπο με τον οποίο «την πατήσαμε» οι περισσότεροι.

Αντίστοιχη ήταν και η εμπειρία του Απόλλωνα Αβατάγγελου: «Βλέποντας το κλιπ του "Jesus Christ Pose" στο Super Channel, ένα μουσικό κανάλι που έπαιζε για λίγες ώρες την ημέρα πριν πολλά χρόνια. Αμέσως μπήκε στο κεφάλι μου χωρίς να είχα καταλάβει αν μου άρεσε ή όχι στην αρχή». Ποιος άλλος θυμάται το Super Channel; Τιμή και δόξα αν στις λίγες ώρες που είχε έπαιζε τέτοια βίντεο πάντως...

Τέλος, ο Γιάννης Βάρβας είχε μια διαφορετική πρώτη επαφή με τις μουσικές του Chris Cornell. «Ήξερα ήδη τους Soundgarden σαν όνομα, από την αγία 4αδα του grunge (με Νirvana, Pearl Jam, Alice In Chains). Αλλά η πρώτη ουσιαστική επαφή με την μπάντα έγινε με τον δίσκο "Blow Up The Outside World"! Αυτό που μου έκανε την απολυτή εντύπωση είναι ότι αυτά τα ακούσματα μου ταίριαξαν στην εντέλεια, διότι η γρεζάτη, εντυπωσιακά ψηλά τοποθετημένη φωνή του Cornell με το αρκετά βαρύ παίξιμο στις κιθάρες, οικειοποιήθηκαν με τα μεταλλάδικα μου ακούσματα της εποχής εκείνης, οπότε.. challenge accepted». Αλήθεια, πόσοι μεταλλάδες είδαν τότε σαν καλοδεχούμενη πρόκληση τη μουσική των Soundgarden. Λίγοι μάλλον, όσοι κι αυτοί που εκτίμησαν την νέα κόμμωση των Metallica την ίδια χρονιά...

Ο μόνος που προδίδει το μικρό της ηλικίας του είναι ο Steve Lado που παραδέχεται πως «Λόγω ηλικίας ήρθα σε επαφή με την μουσική του στην Audioslave εποχή και απλά θυμάμαι ότι το CD δεν είχε βγει από το stereo... Μάλλον θα είχε χαλάσει το eject». Η αλήθεια είναι πως δεν μας έπεισε ότι αυτός ήταν ο λόγος...

5. Και φτάνουμε στο τελευταίο και κρίσιμο ερώτημα που έχει να κάνει με το γιατί στην Ελλάδα δεν εκτιμησαν στην ώρα τους τους Soundgarden και τον Cornell γενικότερα;

Ο Μάνθος Στεργίου φαίνεται διστακτικός στο να δώσει κάποια απάντηση και μάλλον δεν συμφωνεί ιδιαίτερα. «Δεν ξέρω τι να σου απαντήσω σε αυτό... συμβαίνει με αρκετές μπάντες και καλλιτέχνες. Πάντως, δεν αποτελεί κάποια εξαίρεση ο Cornell. Έχει να κάνει και με τα γούστα του καθενός ίσως, τι να πω...»

Αντίθετα, ο Απόλλωνας Αβατάγγελος έχει πιο ξεκάθαρη άποψη επ’ αυτού: «Γιατί δεν ικανοποιούν αυτιά που θέλουν να βάζουν σε καλούπια τα μουσικά και όχι μόνο γούστα τους». Και η αλήθεια είναι πως οι Soundgarden ούτε συγκεκριμένο καλούπι είχαν, ενώ ήταν πάντα λίγο heavy για τους ροκάδες και λίγο rock για τους μεταλλάδες...

Επίσης, ξεκάθαρη γνώμη έχει ο Άλεξ Κόλλιας, που προσεγγίζει και σε μεγάλο βαθμό μια πραγματικότητα που βιώσαμε και συνεχίζουμε να τα βιώνουμε. «Γιατί, δυστυχώς, στην Ελλάδα τα νέα πράγματα τα σνομπάρουμε. Συν το ότι οι περισσότεροι θεωρούσαν ή και ακόμη θεωρούν ότι το κύμα του Seattle σκότωσε το metal κλπ κλπ. Ευτυχώς, πλέον δείχνει να αλλάζει η νοοτροπία αυτή από τις νεότερες γενιές».

Την ίδια θέση υιοθετεί κι ο Steve Lado. «Έχουμε την τάση να είμαστε ετεροχρονισμένη σαν χώρα σε πολλά... μόλις ανέφερες ένα ακόμα. Κάλιο αργά, παρά ποτέ!», ελπίζοντας πως η αισιοδοξία που παρουσιάζουν αμφότεροι στο τέλος να έχει πραγματικό αντίκρισμα.

Από την άλλη πλευρά, η Αναστασία Μπάστα προσπαθεί να θυμηθεί εκείνη την εποχή και να βρει μια πιο ήπια επεξήγηση, ρίχνοντας μια πιο θετική ματιά στο θέμα. «Οι μουσικές γίνονται μόδα κατά περιόδους.. σε αυτό μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι.. η grunge ήταν βίωμα στο Seattle... Εδώ δεν είχαμε τέτοια βιώματα... Όταν όμως έφτασε σε μας θυμάμαι ότι στο σχολείο μας άγγιξε πολύ! Αλλά δεν έγινε μόδα. Όσοι μείναμε σε αυτά τα ακούσματα χαρακτηριστήκαμε πιο underground... αλλά δεν σε νοιάζει... γιατί όλα είναι μουσική! Το ότι δεν έγινε μόδα δε σημαίνει ότι δεν αγαπήθηκε... Απλά κανείς δεν μπήκε στον κόπο να ψαχτεί περισσότερο και να ανακαλύψει ότι από πίσω υπήρχε hard rock, rock n roll.. υπήρχε εύρος! Μπήκε μια ταμπέλα και περιθωριοποιήθηκε... Η καλη μουσική όμως μένει! Και ο Cornell θα ακούγεται για πάντα!».

Τέλος η Νατάσα Τσίρου μάλλον δεν συμφωνεί με το ότι οι Soundgarden και κατ’ επέκταση ο Cornell δεν εκτιμήθηκαν όσο θα έπρεπε και το προσεγγίζει με λίγο χιούμορ. «Δεν τους εκτίμησαν λες; Δεν ξέρω. Είναι ιδιαίτερη η μουσική τους προσέγγιση κι όχι πάντα εύπεπτη. Δεν συγκρίνεται με άλλη μπάντα της σκηνής αυτής. Έχει αλλοπρόσαλλο χαρακτήρα. Εμένα όλοι οι φίλοι μου τους εκτιμούσαν. Προσοχή στις παρέες σας παιδιά!».

Υποθέτω πως πολλές τέτοιες κουβέντες, σαν αυτές που παρουσιάστηκαν παραπάνω, θα λάβουν στο Κύτταρο το βράδυ της Παρασκευής, με οπαδούς της μουσικής του Chris Cornell, είτε αυτοί βρίσκονται πάνω στη σκηνή ή κάτω από αυτή. Πρόκειται για ένα event που αξίζει να τύχει της καλύτερης ανταπόκρισης και στήριξης από όλους μας και πέραν των προφανών λόγων αποτελεί μια ευκαιρία να θυμηθούμε ότι η μουσική είναι εδώ για να μας ενώνει και όχι να μας χωρίζει.