Rock Culture #1: Μιλήσαμε για κόμικς και rock με τον Τάσο Μαραγκό (Tasmar)

Από τον Μανώλη Γεωργακάκη, 07/04/2011 @ 14:55
To rock δεν είναι μόνο μουσική. Στις αμέτρητες εκφράσεις του, άγγιξε άλλες μορφές τέχνης, μεταμόρφωσε επαγγέλματα, γέννησε τεχνοτροπίες, έδωσε ρυθμό στην ιστορία, εμπνεύστηκε και ενέπνευσε: δημιούργησε μια ολόκληρη κουλτούρα με ποικιλία και δυναμική. Το Rocking.gr, στη νέα στήλη του που βαφτίσαμε «Rock Culture», θα παρουσιάσει μια σειρά από άρθρα, αφιερώματα και συνεντεύξεις, με κεντρικό άξονα αυτή τη rock κουλτούρα, σαν τμήμα της πολιτιστικής δημοκρατίας της λεγόμενης «pop culture». Θέλουμε να αφηγηθούμε τη μυθολογία της μουσικής που αγαπάμε, να αναζητήσουμε την αλληλεπίδρασή της με άλλες τέχνες, με την ιστορία, με την καθημερινότητα. Θέλουμε να μετρήσουμε τα πολιτιστικά της τέκνα και να μοιραστούμε τις απίστευτες εξιστορήσεις που έκαναν το rock ένα πολιτιστικό φαινόμενο.

Το πρώτο «τεύχος» της νέας μας στήλης εγκαινιάζει η συζήτησή μας περί κόμικς και rock με τον Τάσο Μαραγκό (Tasmar). Είναι όμως επίσης και μια πολύ καλή ευκαιρία να σας παρουσιάσουμε και τον ίδιο, έναν εξαιρετικό νέο Έλληνα κομίστα.

Καλωσόρισες στην Αθήνα. Από πού έρχεσαι;
Από τη Θεσσαλονίκη.

Από όπου μας έφερες αυτόν τον ωραίο καιρό...
(ειρωνικά) Ναι, ναι, πολύ ωραίος...

Τι σε φέρνει εδώ;
Σήμερα, 11 Δεκεμβρίου του 2010, ημέρα Σάββατο, έχουμε παρουσίαση του καινούριου άλμπουμ που έβγαλα, του "Super Condom", στη Λέσχη Φίλων Κόμικς.

Θα ήθελα να το τοποθετήσεις στη βιβλιογραφία σου. Τι έχεις ήδη εκδώσει;
Κάποτε είχε βγει το "Big Bang", ένα fanzine που το έβγαζε μια παρέα από τη Σύρο, από όπου κατάγομαι. Το "Big Bang" συνεχίστηκε και στη Θεσσαλονίκη, όπου μετακόμισα το 2004. Το 2007, εκδίδω το "Krak Komiks", το τεύχος «μηδέν». Ήταν ένα τευχάκι που το έβγαλα μόνος μου και το κατέβασα στο Comicdom, τον Απρίλη του 2007. Εκεί έγινε μια συμφωνία με τον Τάσο Παπαϊωάννου, να βγάζουμε το «Krak» από το τεύχος #1 σε άλλο μέγεθος, με άλλη ύλη, μέσω της Giganto και το "Big Bang" με την Ένατη Διάσταση του Πάνου Κρητικού. Εν τω μεταξύ, το 2006, είχε γίνει μια επικοινωνία με μια εφημερίδα από την Αθήνα, η οποία απευθυνόταν πιο πολύ σε gay, lesbian, bisexual και transexual κοινό, για μια εικονογράφηση. Αυτή η εφημερίδα ήταν η City Uncovered και αυτό που ήθελαν, αρχικά, ήταν μια εικονογράφηση για το εξώφυλλο του τεύχους που θα έβγαινε την 1η Δεκεμβρίου, κατά του AIDS. Εκεί έφτιαξα έναν ήρωα, ένα ανθρωπόμορφο προφυλακτικό, και καλά ένα super προφυλακτικό με μπέρτα, που είχε βάλει κάτω τον κακό που ήταν νομίζω ο HIV, ο ιός. Έπεσε τότε η ιδέα μήπως το κάνουμε stripάκι. Τους άρεσε και το συνεχίσαμε για δύο χρόνια, κάθε δεκαπέντε μέρες. Αυτό το άλμπουμ που παρουσιάζουμε σήμερα έχει αυτά τα strip, συν κάποιο έξτρα υλικό, που φτιάχτηκε πριν έναν-δύο μήνες.

Θέλεις να συνεχίσεις να ασχολείσαι με αυτόν τον ήρωα;
Ναι, θα μπορούσα να το συνεχίσω. Σταμάτησε να δημοσιεύεται τη στιγμή που είχα κατασταλάξει ποιός είναι ο ήρωας και τι θέλω να κάνει και πώς μπορεί να συμπεριφέρεται.

Αυτός ο ήρωας, το Super Condom, θα έλεγα ότι είναι πιο απλός να σχεδιαστεί από εκείνους του «Krak». Είναι πιο απλός στις γραμμές του, αλλά ίσως για αυτό το λόγο να είναι πιο δύσκολος στην κίνηση και στην εκφραστικότητα.
Πιο εύκολος στο σχεδιασμό είναι σίγουρα. Εκεί είχα κυρίως ένα χαρακτήρα. Στο «Krak» υπάρχουν περισσότεροι χαρακτήρες, που πρέπει να είναι ο ένας διαφορετικός από τον άλλο, με διάφορες λεπτομέρειες. Η μία μύτη είναι στρογγυλή, η άλλη μυτερή, ο ένας είναι παχουλός, ο άλλος πιο αδύνατος. Πάντως, στην εκφραστικότητα και στην κίνηση, δε νομίζω ότι είχα κάποιο πρόβλημα με το Super Condom. Ίσως, αντιθέτως, να ήταν πιο εύκολο.

Από την πρώτη σελίδα του "Krak Komiks" βλέπουμε ένα rock στοιχείο...
Κατ' αρχήν, λέγεται "Hard Rock" η κεντρική ιστορία. Δεν έχει, βέβαια, τόσο άμεση σχέση με τη μουσική, εκτός από το γεγονός ότι ο πρωταγωνιστής, ο Μάρκος, παίζει σε ένα εφηβικό συγκρότημα, αλλά αυτό το βλέπουμε μόνο στο πρώτο τεύχος. Γενικότερα, όμως, υπάρχει μια rock ατμόσφαιρα στο "Krak Komiks".

Η ιστορία διαδραματίζεται στη Σύρο, από όπου κατάγεσαι όπως είπες, και βλέπουμε από την πρώτη σελίδα τον κεντρικό ήρωα, τον Μάρκο, να φαντασιώνεται ότι παίζει σε μια rock συναυλία...
Την ίδια φαντασίωση είχα κι εγώ, πιτσιρικάς.

Παρατηρώ ότι συχνά αυτοί που διαβάζουν κόμικς ακούνε και rock, και το αντίστροφο. Είναι κανόνας αυτό;
Όχι, δε νομίζω. Κοίτα να δεις, ένας που ακούει σκυλάδικα, δεν πιστεύω ότι θα διαβάζει και κόμικς - βέβαια, ελπίζω να γίνει και αυτό κάποια στιγμή. Κάποιος, όμως, που ακούει ηλεκτρονική μουσική μπορεί να διαβάζει και κόμικς. Θα διαβάζει πιθανόν τα ανάλογα κόμικς ή ακόμη και τα κόμικς που έχουν μια rock ατμόσφαιρα.

Εκτός από δημιουργός, είσαι και αναγνώστης των κόμικς. Θα ήθελα να μου πεις, κατά τη γνώμη σου, ποια κόμικς μπορεί να ενδιαφέρουν τον κόσμο που ακούει rock και metal;
Εξαρτάται. Κάποιος που ακούει επικό metal σίγουρα θα πάει προς κάτι πιο «fantasy» και σίγουρα θα έχει διαβάσει κάποια στιγμή στη ζωή του ιστορίες του Conan. Βέβαια, αυτό δεν είναι και νόμος. Ξέρω τύπους που γουστάρουν «σπάθες», αλλά διαβάζουν και άσχετα κόμικς, πέρα από το χώρο της επικής φαντασίας. Από την άλλη, οι ακροατές της gothic και της industrial σκηνής πάντα είχαν μια τάση προς τα manga. Από 'κει και πέρα, αν είναι κοντά στο εναλλακτικό, το punk και τέτοια «ρεαλιστικά» ακούσματα, οι δουλειές του Daniel Clowes και γενικά η αμερικανική εναλλακτική «σκηνή» των κόμικς θα τον ενδιαφέρει και σίγουρα θα βρει διαμαντάκια, όπως το "Hate" του Peter Bagge. Από αυτό έχω επηρεαστεί και πάρα πολύ για το "Krak Komiks".

Αυτό ήθελα να σου πω. Ο ήρωας του Peter Bagge μάς θυμίζει πολύ τον ήρωα του «Krak».
Ανάποδα! Ο ήρωας του «Krak» θυμίζει πολύ τον ήρωα του Peter Bagge! (γέλια) Το "Hate", όταν το είχα πρωτοδιαβάσει, μου άλλαξε πολύ τον τρόπο που σκεφτόμουν για τα κόμικς, σχετικά με αυτά που διάβαζα και αυτά που έφτιαχνα μέχρι τότε. Όταν το διάβασα, είπα θέλω να κάνω κάτι τέτοιο. Ελπίζω να μην το αντιγράφω, αλλά αυτό είχα στο μυαλό μου.

Αυτό που χαρακτηρίζει αυτή τη «σχολή» είναι η απουσία του υπερήρωα.
Ναι.

Το «Krak» είναι αναλόγως τοποθετημένο σε μια ελληνική πραγματικότητα. Παρουσιάζει έναν νεαρό Έλληνα, με χαρακτηριστικά που αναγνωρίζουμε πάρα πολύ εύκολα - τουλάχιστον οι συνομήλικοι σου. Γιατί επιλέγεις αυτή τη μέθοδο; Η λογική των κόμικς, αρχικά, όταν δεν υπήρχαν τα σημερινά μέσα, ήταν να καταφέρουμε να παρουσιάσουμε έναν ήρωα που μπορεί να κάνει ό,τι θέλει.
Ε, και πάλι, έναν ήρωα, που δεν είναι υπερήρωας, μπορούμε να τον βάλουμε να κάνει ό,τι θέλει. Αυτό κάνω και στην ιστορία "Hard Rock". Τον Μάρκο τον βάζω να κάνει ό,τι θέλει - ή ό,τι θέλω εγώ, μάλλον. Οι υπερήρωες νομίζω πως είναι κάτι ξεπερασμένο πια, αν και μου αρέσει όλο αυτό το σύμπαν των υπερηρώων. Προτιμώ βέβαια αυτή τη φάση που γίνεται με την παρωδία ή κάτι πιο πρωτότυπο. Όχι, όμως, τον κλασσικό υπερήρωα που έχει όλες τις υπερδυνάμεις, θα βγει ατσαλάκωτος στο τέλος, δεν έχει κανένα πρόβλημα στη ζωή του και στο τέλος είναι όλοι ευχαριστημένοι και ζούνε πολύ καλά. Δυστυχώς, τα πράγματα δεν είναι έτσι στη ζωή μας και εγώ προτιμώ αυτόν το ρεαλισμό.

Το "Krak Komiks" έχει ήδη πέντε τεύχη με την ιστορία "Hard Rock". Θα τη συνεχίσεις μέχρι να πάρει σύνταξη ο Μάρκος;
Ή μέχρι να πάρω σύνταξη εγώ. (γέλια)

Πότε έρχεται το έκτο τεύχος και τι περιμένει τον Μάρκο;
Το έκτο τεύχος κυκλοφορεί στις 8 Απριλίου, στο Comicdom Con Athens 2011. Αυτό που περιμένει τον Μάρκο, στο καινούριο τεύχος, είναι ο στρατός. Στην Ελλάδα, ο στρατός είναι κάτι που το 90% τουλάχιστον των νέων θα το περάσει, δυστυχώς. Η σειρά θα κυκλοφορεί από εδώ και πέρα από την Jemma Press. Σκεφτόμαστε για αρχή τρία τεύχη το χρόνο και με κάποιες ευχάριστες αλλαγές για τους αναγνώστες, όπως το να είναι ολόκληρο έγχρωμο. Βέβαια, αυτό για άλλους μπορεί να είναι καλό, για άλλους κακό. Θα δείξει.

Παρότι έχουμε κάποιες ενδείξεις, μέσα από το "Krak Komiks", θα ήθελα να μας πεις τι μουσική ακούς;
Ξεκίνησα με heavy metal. Πιτσιρικάς, από τα 13 μέχρι 19, ήμουνα ξετρελαμένος με το heavy metal, με το κλασσικό heavy metal: Iron Maiden, Judas Priest, Motorhead... Μετά το ξεπέρασα λιγάκι αυτό το κόλλημα. Άρχισα να ακούω και άλλα πράγματα. Πλέον, κάποια metal συγκροτήματα τα θεωρώ πολύ ψεύτικα. Όταν ήμουν πιτσιρικάς, ας πούμε, οι Maiden με εντυπωσίαζαν. Τώρα πια δε με εντυπωσιάζει όλο αυτό, με τα αεροπλάνα τους και όλα αυτά τα εφετζίδικα...

Οι Iron Maiden έχουν και τη «μασκότ» τους, τον Eddie, που είναι ένα στοιχείο που πιθανόν να σε τράβηξε.
Ο Eddie είναι σίγουρα ένα στοιχείο που με έκανε να κολλήσω στους Maiden, γιατί από εκεί άρχισα να ασχολούμαι με το σκίτσο πολύ. Ζωγράφιζα συνέχεια τον Eddie οπουδήποτε, στα βιβλία του σχολείου, παντού. Τώρα ακούω πιο πολύ garage, punk, κλασσικά punk '70s και '80s.

Ποιά συναυλία θα σε κάνει να κατέβεις από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα;
Για να παρακολουθήσω μια συναυλία, δυστυχώς, δεν κατεβαίνω εύκολα στην Αθήνα. Είναι πολλά τα έξοδα και είναι και τα εισιτήρια ακριβά. Στη Θεσσαλονίκη, όμως, αν μπορώ, πηγαίνω. Η τελευταία που πήγα ήταν η συναυλία των Sonics, πριν μια βδομάδα.

Μερικοί τοίχοι της Αθήνας διακοσμήθηκαν από ένα σχέδιό σου. Ήταν η πολύ ωραία αφίσα που διαφήμιζε τη συναυλία των Last Drive. Από πού προέρχεται αυτή η εικόνα;
Προέρχεται από την πρώτη σελίδα ενός τετρασέλιδου κόμικς που έκανα για τους Last Drive, το οποίο δημοσιεύτηκε στα πλαίσια μιας ανθολογίας που εξέδωσε το βιβλιοπωλείο κόμικς Tilt. Ο τίτλος της ήταν "At The Drive Ink" και ήταν εξ ολοκλήρου αφιερωμένη στους Last Drive.

Αν θυμάμαι σωστά, η δική σου συνεισφορά στο "At The Drive Ink" είναι και η μόνη που δεν αναφέρεται σε τραγούδι της μπάντας. Μάλλον «μεταφράζεις» στην ιστορία σου τι σημαίνει «Last Drive».
Ναι, προτίμησα να κάνω ένα κόμικς που να περιέχει γενικά το «feeling» που μου βγάζει αυτό το συγκρότημα, ειδικά μέσα από το "Underworld Shakedown", παρά μια διασκευή τραγουδιού σε κόμικς.

Σου την παρήγγειλε η μπάντα την ιστορία ή είναι εξ ολοκλήρου δικής σου έμπνευσης;
Δε μου παρήγγειλαν κάτι συγκεκριμένο. Απλώς με ενημέρωσαν ότι θα βγάλουν αυτή την ανθολογία και με ρώτησαν αν ήθελα να συμμετάσχω. Εννοείται ότι δε θα έλεγα όχι σε κάτι τέτοιο.

Τώρα που επανήλθαν οι Last Drive, μπορεί να δούμε και κάποιο εξώφυλλό τους από τα χέρια σου;
Δεν ξέρω. (παύση) Μπορεί...

Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα και, όπως και στη μουσική, έτσι και στα κόμικς, υπάρχει ένα περιορισμένο εύρος καταναλωτών της κάθε μορφής τέχνης. Ακούμε συχνά τα κλισέ «στηρίξτε την ελληνική σκηνή» για τη μουσική, «στηρίξτε τα ελληνικά κόμικς» κλπ. Θεωρείς ότι οι Έλληνες δημιουργοί κόμικς έχουν να δείξουν κάτι ενδιαφέρον σήμερα;
Φυσικά, από τη στιγμή που είμαι κι εγώ δημιουργός, θα σου πω ότι έχουν. Δεν το λέω όμως μόνο επειδή κάνω κόμικς. Έχει πολύ καλούς δημιουργούς στην Ελλάδα, οι οποίοι καλά κάνουν και φεύγουν στο εξωτερικό τώρα και ανοίγονται προς τα εκεί. Τα πράγματα είναι δύσκολα εδώ και πάντα ήταν δύσκολα για τα κόμικς. Τώρα είναι ακόμα χειρότερα, με την οικονομική κρίση, παρότι είχαν πάρει μια πάνω βόλτα κάποια στιγμή.

Οι Έλληνες πιθανόν να μην έχουν την «κομιστική» κουλτούρα των Βέλγων ή των Γάλλων ή των Αμερικανών...
Σίγουρα όχι.

...Όλα τα παιδία όμως διαβάσανε Μίκυ Μάους και Αστερίξ. Υπάρχει δηλαδή αυτή η τάση.
Υπάρχει αυτή η τάση, αλλά το κακό είναι ακριβώς αυτό, ότι στην κουλτούρα μας τα κόμικς είναι μόνο γα τα παιδία και μετά από κάποια ηλικία δεν διαβάζεις πια κόμικς, είσαι μεγάλος.

Πάντως, σε παιδάκι δε θα έδινα το "Krak Komiks"!
Σε παιδάκι, δεν ξέρω. Πάντως, το έχουν διαβάσει πιτσιρικάδες στους οποίους έκανα μάθημα στη Θεσσαλονίκη και μάλιστα τους το αγόρασαν οι μανάδες τους! Βέβαια, όχι και πολύ μικροί. Γυμνασίου παιδία. Από τέτοια ηλικία και μετά, πιστεύω, είναι εντάξει. Αρκεί να μη βρίζουν, σαν τον Γώγο (σ.σ.: πρόκειται για έναν από τους χαρακτήρες του "Krak Komiks"). (γέλια)

Πες μας για τους άλλους δημιουργούς που ξεχωρίζεις εσύ, στην Ελλάδα.
Ο Tomek είναι ένας πάρα πολύ καλός δημιουργός. Μετά υπάρχουν πολλοί... Και από τη «σκηνή» της Θεσσαλονίκης... Βέβαια, κάποιοι δε συμφωνούν με αυτόν τον όρο και λένε ότι δεν υπάρχει «σκηνή» κόμικς στη Ελλάδα. Αυτό είναι λάθος. Από τη στιγμή που είμαστε μερικοί άνθρωποι που δημιουργούμε, άλλοι που διαβάζουν, άλλοι που πουλάνε, άλλοι που εκδίδουν, είναι μια μικρή «σκηνή». Από τη Θεσσαλονίκη, θα σου έλεγα τον Χρήστο Σταμπουλή, τον Σταύρο τον Κουτσιούκη, τον Τάσο Ζαφειριάδη... Και εδώ στην Αθήνα υπάρχουν αρκετοί: ο Μιχάλης Διαλυνάς, ο Γιώργος Γούσης, ο Παναγιώτης Πανταζής... Τώρα μιλάμε για νέους δημιουργούς, έτσι; Οι παλιότεροι είναι λίγο-πολύ γνωστοί. Υπάρχουν αρκετοί δημιουργοί και με δουλειές. Δεν έχουν κάνει μόνο ένα κόμικς ή μια έκθεση. Εκδίδουν πράγματα.

Ποιούς θεωρείς σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς κόμικς ιστορικά και γιατί;
(σύντομη παύση) Θα έλεγα τον Λέανδρο και τη Μαρία-Ηλέκτρα Ζογλοπίτου. Τώρα, για ποιούς λόγους; Μάλλον απλώς επειδή είναι πιο κοντά στα δικά μου γούστα αυτά που έφτιαχναν. Γούσταρα Λέανδρο στη "Βαβέλ", στα μέσα της δεκαετίας του '90, και φυσικά, όταν ανακάλυψα τη Μαρία-Ηλέκτρα, μέσα από το "Products Of Love & Chaos", έπαθα την πλάκα μου με το τεράστιο ταλέντο της. Κρίμα που ήρθαν τα πράγματα όπως ήρθαν. (σ.σ.: εννοεί τον τραγικό θάνατό της, το 1997, σε ηλικία 27 ετών)

Γιατί στα σύγχρονα ελληνικά κόμικς υπάρχει τόσο πολύ έντονα το πολιτικό στοιχείο;
Γιατί γενικά στην Ελλάδα υπάρχει έντονο πολιτικό στοιχείο. Σε σχέση με άλλες χώρες, είμαστε πιο πολιτικοποιημένοι.

Ποιό ήταν το τελευταίο μουσικό άλμπουμ που σου έκανε εντύπωση;
Δεν παρακολουθώ γενικά τι γίνεται με καινούριες μουσικές. Συνηθίζω να ακούω πιο πολύ παλιά μουσική.

Πες μου τότε ποιό είναι το αγαπημένο σου μουσικό άλμπουμ «όλως των εποχών», που λέμε.
Α, το "Ramones"!

Το πρώτο, έτσι;
Ναι, το ντεμπούτο. Είναι το μόνο άλμπουμ που μπορώ να το ακούω συνεχώς, χωρίς να βαρεθεί το αυτί μου και να πω «'ντάξει πρέπει να ακούσω και τίποτα άλλο». Γενικά με τους Ramones έχω πάθει κόλλημα από πολύ παλιά, ακόμα και από την εποχή που άκουγα σχεδόν αποκλειστικά heavy metal.

Ποιά είναι τα αγαπημένα σου εξώφυλλα δίσκων και γιατί;
Το "Killers" των Iron Maiden, γιατί μου θυμίζει τα νιάτα μου, και το πρώτο των Ramones, το ομώνυμο, γιατί... Γιατί είναι δισκάρα!

Αν δεν κάνω λάθος, οι Ramones έχουν μια σχέση με τα κόμικς...
Ναι, είχανε βγάλει κάποια στιγμή ένα box set το οποίο είχε τρία CD με μουσική, ένα DVD και ένα ολόκληρο βιβλίο με κόμικς αφιερωμένα στους Ramones. Μάλιστα, τα δισκάκια είχανε πολύ σχέση με κόμικς, γιατί ήταν σα διαφημιστικά για σχολή που σου έδειχνε πώς να ζωγραφίσεις τους Ramones, το κεφάλι με το σταυρουδάκι, τα μαλλιά και τα λοιπά.

Τι γνώμη έχεις για τα διάφορα κόμικς με rock περιεχόμενο, όπως για παράδειγμα τα διάφορα κόμικς με τους Kiss;
Να σου πω την αλήθεια, δε μου έρχεται κάτι αξιόλογο στο μυαλό, αυτή τη στιγμή. Αυτό των Kiss είχε πέσει στα χέρια μου κάποτε, αλλά μου φάνηκε αδιάφορο.

Ποιό συγκρότημα περιμένεις να έρθει στην Ελλάδα για μια συναυλία;
Πρέπει να είναι εφικτό να έρθει, ε;

Ε, ναι, μη μου πεις πεθαμένους!
Εμ! Αυτό είναι το θέμα. (γέλια) Κάποιους θα τους περίμενα πάρα πολύ, αλλά δεν... Ας πούμε, περίμενα πολύ πριν δύο χρόνια τους AC/DC, αλλά δεν έμεινα και ευχαριστημένος.

Γιατί;
Γιατί δε μου αρέσει όλο αυτό το show. Προτιμώ μια συναυλία σαν αυτές των Motorhead, που έρχονται και παίζουν σε μια πιο μικρή σκηνή. Θέλω να υπάρχει μια πιο άμεση επαφή με το συγκρότημα. Στην περίπτωση των AC/DC, μου φάνηκε τεράστιο αυτό το πράγμα. Ήταν ένα μεγάλο show.



Δεν είναι τόσο διαδεδομένη, όσο στη μουσική, αλλά υπάρχει και στα κόμικς διαδικτυακή πειρατεία.
Πράγματι.

Ποιά είναι η θέση σου σχετικά με αυτό;
Κοίταξε, εγώ είμαι ένας μικρός δημιουργός. Όχι σε ηλικία, σε βεληνεκές - να το πω έτσι. Αν έβλεπα, λοιπόν, ξαφνικά σε κάποιο torrent τα κόμικς μου, ίσως να αισθανόμουν και λίγο ευχαριστημένος, γιατί κάποιος πιστεύει ότι αξίζουν για να τα ανεβάσει. Ακόμα καλύτερα αν διαδίδονται στο εξωτερικό. Εγώ έχω «κατεβάσει» κόμικς με αυτό τον τρόπο. Διάβασα τις δυο-τρεις πρώτες σελίδες και με κέρδισαν, οπότε δεν το συνέχισα, πήγα και το αγόρασα. Πιστεύω δηλαδή ότι, αν ο άλλος εκτιμάει τη δουλειά σου, θα προτιμήσει την κανονική έκδοση από το «κατεβασμένο» αρχείο.

Είναι σίγουρα διαφορετική η σχέση που έχει ο αναγνώστης με τα κόμικς, με το γύρισμα της σελίδας, η σκηνοθεσία των καρέ κλπ. Παίζει σημαντικό ρόλο για εσένα το υλικό, το χαρτί;
Ναι! Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, αν και έχει αρχίσει και χάνεται και αυτό. Έχω ακούσει από πολλούς -και εγώ το έχω σκεφτεί, δηλαδή- την ιδέα των κόμικς για iPod κλπ. Αναγκάζεσαι και πας προς τα εκεί, γιατί πλέον το χαρτί κοστίζει πολύ περισσότερο. Πάντως, είναι σίγουρα καλύτερο από το ηλεκτρονικό μέσο. Να μπορείς να το κρατάς, να το πάρεις μαζί σου, να το διαβάσεις στο κρεβάτι και να μην έχεις ένα μηχανάκι, που να πατάς κουμπιά.

Σε ευχαριστώ πολύ.
Να είσαι καλά.

*Δείγματα της δουλειάς του Τάσου Μαραγκού μπορείτε να βρείτε στο προσωπικό του blog.

Μανώλης Γεωργακάκης
  • SHARE
  • TWEET