Rock Culture #27: Μιλήσαμε με τον Δήμο Βοσινάκη για το ντοκιμαντέρ "Τα Ντεσιμπέλ Του Λευκού Πύργου"
«Η μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης ξεπερνά κατά πολύ το ταβάνι της»
H μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης έχει προσφέρει πολλά και ενδιαφέροντα ονόματα, πολλά εκ των οποίων έπαιξαν τεράστιο ρόλο στην εξέλιξη της μουσικής της χώρας μας. Ο Δήμος Βοσινάκης κινούμενος από το ενδιαφέρον για την τοπική σκηνή, ανέλαβε ένα δύσκολο εγχείρημα, δηλαδή της παρουσίαση την μουσικής σκηνής της Θεσσαλονίκης. Το αποτέλεσμα είναι έτοιμο και ονομάζεται "Τα Ντεσιμπέλ Του Λευκού Πύργου". Εμείς βρεθήκαμε με τον Δήμο ώστε να μας λύσει τις απορίες μας για το δημιούργημά του.
Καλησπέρα Δήμο, ο λόγος που βρεθήκαμε είναι διότι είσαι ο βασικός υπεύθυνος για το ντοκιμαντέρ "Τα Ντεσιμπέλ Του Λευκού Πύργου". Θα μπορούσες να μας δώσεις ορισμένες πληροφορίες ώστε να αντιληφθούν και όσοι δεν γνωρίζουν για τί μιλάμε;
"Τα Ντεσιμπέλ Του Λευκού Πύργου" είναι ένα ντοκιμαντέρ το οποίο ασχολείται με την μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης και εστιάζει σε συγκεκριμένα είδη μουσικής. Αναφερόμαστε στο ρεμπέτικο, το rock, το punk, το metal, την ηλεκτρονική μουσική και το rap. Τα είδη αυτά μπορεί να έχουν μεγάλη μουσική απόκλιση μεταξύ τους αλλά έχουν ίδιες κοινωνικές αναφορές και έτσι μπορούμε κάπως να τα ομαδοποιήσουμε ώστε να τα εξετάσουμε όλα μαζί. Επίσης, αυτό που ερευνά το ντοκιμαντέρ είναι το γιατί έχει τόσο έντονη μουσική δραστηριότητα αυτή η πόλη. Αν για αυτό ευθύνεται η μεγάλη παράδοση που έχει ή πχ αν ευθύνεται η γεωγραφική της θέση που γεφυρώνει την ανατολή με τη δύση αλλά και τα Βαλκάνια. Κατά συμπέρασμα, κάποιος που ενδιαφέρεται να μάθει ορισμένα πράγματα για την μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης μπορεί να το παρακολουθήσει πολύ ευχάριστα.
Η ιδέα για το project αυτό πως προέκυψε; Ήταν δική σου ιδέα;
Ναι, η αρχική ιδέα ήταν δική μου και προέκυψε παρακολουθώντας το "Crossing The Bridge: The Sound Of Istanbul" του Fatih Akin, γνωστός και από το "Soul Kitchen". To είχα δει και όταν βγήκε αλλά παρακολουθώντας το ξανά σαν να «άναψε το λαμπάκι» και σκέφτηκα αν θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι αντίστοιχο για εδώ. Έτσι ξεκινήσαμε να μαζεύουμε υλικό, το οποίο πολλές φορές σε κατευθύνει από μόνο του. Οι απαντήσεις ενός συμμετέχοντα σε πηγαίνουν σε κάποιον άλλο και προχωράς έτσι. Φυσικά το σενάριο και η πλοκή του "Crossing The Bridge" δεν έχει καμία σχέση με το ντοκιμαντέρ μας αλλά η βασική ιδέα προέκυψε από αυτό.
Θα ήθελες να μας αναφέρεις ορισμένους βασικούς συντελεστές της δουλειάς σας;
Ναι φυσικά! Στην κάμερα ο Άγγελος Ασλανίδης, ο Αλέξανδρος Λιτσαρδάκης, ο Γιάννης Χατζόπουλος και ο Μάνος Μαλάμης. Το μοντάζ το έκανε ο Άγγελος Ασλανίδης. Όλα τα πλάνα από drone τα έκανε ο Γιάννης Χατζόπουλος. Η φωνές των αφηγητών ανήκουν στην Έλενα Αγγελίδου και στον Θανάση Βικόπουλο και την αφίσα του ντοκιμαντέρ επιμελήθηκε ο Σάββας Αμπατζίδης.
Για να δημιουργηθεί το ντοκιμαντέρ σίγουρα χρειάστηκαν πολλές ώρες δουλειάς αλλά και αρκετά χρήματα. Υπήρξε οποιουδήποτε είδος υποστήριξης είτε από ιδιώτες-χορηγούς είτε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης; Ή μήπως μιλάμε για μια τελείως DIY κατάσταση;
Πρόκειται για μια τελείως DIY προσπάθεια και σε αυτό σημαντικό ρόλο έπαιξε η εξέλιξη της τεχνολογίας. Δηλαδή όλα αυτά τα πράγματα πριν μερικά χρόνια δεν θα μπορούσαμε να τα υλοποιήσουμε μόνοι μας. Κάναμε αρχικά ένα party σε ένα φιλικό μαγαζί όπου μαζέψαμε ένα χρηματικό ποσό για να αγοράσουμε κάποιο βασικό μέρος εξοπλισμού και στην συνέχεια δουλεύαμε με εξοπλισμό που είχαν στην διάθεσή τους οι προαναφερθέντες συντελεστές. Για να είμαστε ειλικρινείς όμως, δεν έγινε και από μας κάποια προσπάθεια προσέγγισης κάποιου δημόσιου φορέα, κυρίως διότι αυτές οι κινήσεις συνήθως είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες.
Έχεις ήδη αναφέρει ορισμένα πράγματα σχετικά με το ντοκιμαντέρ αλλά μπορείς να γίνεις λίγο πιο συγκεκριμένος; Ποιος είναι ο στόχος μιας τέτοιας προσπάθειας;
Ο στόχος του είναι να παρουσιάσει την μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης καθώς και την ποικιλομορφία της. Αναφέρονται πράγματα από το παρελθόν τα οποία νεότεροι δεν θα μπορούσαν να γνωρίζουν. Πχ μπορεί ένας νέος της σημερινής εποχής να μην γνωρίζει ότι οι Τρύπες είναι από την Θεσσαλονίκη ή ότι οι Mushrooms είναι από την Θεσσαλονίκη. Αντίστοιχα ο νέος μεταλάς μπορεί να μην είναι εξοικειωμένος με ονόματα όπως οι Less Than Human, οι Homo Iratus και οι Psycho Choke. Σε όλα τα είδη μουσικής υπάρχουν πράγματα. Μπορεί ένας νέος να μην γνωρίζει ότι στο Acid, στο γήπεδο της Τούμπας, γίνονταν τα πάρτι της εποχής. Έτσι με αφορμή το ντοκιμαντέρ μπορεί κάποιος να εμβαθύνει στην μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης.
Με πήγες ήδη στην επόμενη ερώτηση. Πολλά από τα ονόματα που ανάφερες βρίσκονται και στο ντοκιμαντέρ είτε με την μορφή συνεντεύξεων…
Μιλήσαμε με 45 συγκροτήματα και μουσικούς, διοργανωτές συναυλιών, ιδιοκτήτες μπαρ, ραδιοφωνικούς παραγωγούς και γενικότερα ανθρώπους που ασχολούνται με την μουσική της πόλης αλλά σε ένα ντοκιμαντέρ που η διάρκειά του είναι 1 ώρα και 47 λεπτά, ακόμα και διπλάσιος να ήταν ο χρόνος δεν θα χωρούσε το 1/3 όλων το απαραίτητων ονομάτων. Η πόλη διαθέτει άπειρες μπάντες, έχει ποσότητα αλλά και ποιότητα άρα αναγκαστικά υπήρξαν και ονόματα που έμειναν απέξω. Προσπαθήσαμε να κάνουμε κάτι ενδεικτικό, άρα παρουσιάζουμε 4-5 άτομα από κάθε μουσικό είδος.
Αυτό που ετοιμαζόμουν να ρωτήσω είναι αν υπήρχαν μουσικοί οι οποίοι ήθελες να συμμετέχουν στο ντοκιμαντέρ και για τον έναν ή τον άλλο λόγο, δεν τα κατάφερες.
Από τα 45 ονόματα που αποτελούσαν τον κορμό, τους οποίους φυσικά δεν γνωρίζαμε όλους αλλά ο ένας μας καθοδηγούσε στον άλλο, κανένας δεν αρνήθηκε. Όλοι δέχτηκαν να μιλήσουν και ήταν και πολύ θετικοί απέναντι στο εγχείρημα. Ο μόνος λόγος που κάποιος δεν συμμετείχε ήταν είτε επαγγελματικές υποχρεώσεις είτε κάποιο συγκρότημα έπαψε να υφίσταται κατά την διάρκεια των γυρισμάτων.
Το γύρισμα, όπως μου είπες, κράτησε 16 μήνες και πλέον έχουμε έτοιμο το αποτέλεσμα διάρκεια 1 ώρας και 47 λεπτών. Πως κρίνεις εσύ ο ίδιος το αποτέλεσμα; Θα ήθελες να αλλάξεις κάτι;
Κοίτα, σίγουρα πάντα προσπαθούμε για το καλύτερο αλλά δεν μπορεί να υπάρξει το τέλειο. Κατά τα άλλα είμαι πολύ ευχαριστημένος. Η πλοκή του είναι αρκετά γρήγορη και δεν κουράζει παρά την μεγάλη του διάρκεια. Πέρα από τα μουσικά θέματα υπάρχουν και πιο κοινωνικά θέματα τα οποία θίγονται. Θα μπορούσαν σίγουρα να γίνουν μικροδιορθώσεις αλλά κατά τα άλλα είμαι απόλυτα ευχαριστημένος από το τελικό αποτέλεσμα.
Πόσο δύσκολο, ή εύκολο, ήταν να «δέσεις» τόσο ετερόκλητες μουσικές;
Πολύ καλή ερώτηση. Αυτό ουσιαστικά έγινε με «κύκλους ερωτήσεων» δηλαδή όλοι απαντούσαν σε κάποιες κοινές ερωτήσεις και μέσω των απαντήσεων αυτών «έδενε» το τελικό αποτέλεσμα. Έτσι καταλήγαμε να μιλάει ένα ρεμπέτης για rock ή ένας μεταλάς για punk και οι καλλιτέχνες που παίζουν σήμερα hip-hop να αναφέρονται στο rock των '90s το οποίο άκουγαν εκείνη την εποχή. Έτσι οι απαντήσεις, τόσο οι μουσικές, όσο και οι κοινωνικές που σου προανέφερα «δένουν» μεταξύ τους. Πχ όλοι, ανεξαρτήτου μουσικού είδους μπορούν να σου μιλήσουν για την πρώτη τους συναυλία ή γιατί πιστεύουν ότι η Θεσσαλονίκης έχει έντονη μουσική δραστηριότητα. Είναι σαν ένα μεγάλο παζλ κατά το οποίο ο καθένας βάζει το δικό του κομματάκι μέχρι να δημιουργηθεί η ευρύτερη εικόνα.
Αφού έκανες όλη σου την έρευνα και μίλησες με τόσους ανθρώπους, εσύ τελικά πιστεύεις ότι η σκηνή της Θεσσαλονίκης υπερτερεί συγκριτικά με την Αθήνα ή πιστεύεις ότι απλά είναι πολύ αξιόλογη και άξια αναφοράς;
Πιστεύω ότι η σκηνή της Θεσσαλονίκης ξεπερνά κατά πολύ το «ταβάνι» που έχει η ίδια η πόλη σε οικονομικά,κοινωνικά και εμπορικά θέματα. Γενικότερα στις τέχνες η Θεσσαλονίκη έχει δείξει μια άνθιση. Θεατρικές παραστάσεις, βιβλία και φυσικά πολύ μουσική. Κατά τα άλλα, τα ονόματα μιλάνε από μόνα τους. Εδώ έγινε ο πρώτος ουσιαστικά blues δίσκος, το "Dig It!" των Blues Gang, μετέπειτα Blues Wire, έδω ήταν οι Mushrooms, έδω ήταν η σκηνή της Νεάπολης, οι Γκροβερ, οι Βανδαλούπ, Πίσσα και Πούπουλα, Πανικός. Τα πάρτυ ηλεκτρονική μουσική που δώσανε πνοή στην πόλη. Ακόμα και σήμερα τα παιδά στο rap, Τζαμάλ, Λεξ, 12ος Πίθηκος . Η σκηνή της Θεσσαλονίκης έχει και μεγάλη ποιότητα αλλά έχει και ποσότητα. Μου φαίνεται λες και η σκηνή της βγαίνει από τα όρια της εσωστρέφειας και διοχετεύεται στην υπόλοιπη Ελλάδα και αυτό είναι πάρα πολύ ελπιδοφόρο. Αυτό δίνει κίνητρο στα νέα παιδιά να ξεκινήσουν κάτι δικό τους και ταυτόχρονα αποτελεί και ένα συνδετικό κρίκο με το παρελθόν της πόλης με ανατολίτικες μελωδίες, βαλκανικούς ρυθμούς και εβραϊκές επιρροές. Κατά συνέπεια η μουσική σκηνή της πόλης έχει και παρελθόν, και παρόν και ελπίζω και μέλλον.
Ένα από τα βασικότερα ερωτήματα που προκύπτουν και φαντάζομαι ότι θα ρώτησες και εσύ ο ίδιος είναι από που προκύπτει αυτή η μουσική άνθιση στην Θεσσαλονίκη. Ποια είναι η δική σου άποψη;
Θα κλέψω και ορισμένα πράγματα που έλαβα από τις απαντήσεις. Είναι ένας συνδυασμός παραγόντων. Ξεκινάμε από τα γεωγραφικά δεδομένα της πόλης. Όπου υπάρχει λιμάνι, φτάνουν άνθρωποι από διάφορες περιοχές και διαφορετικά χαρακτηριστικά και κουλτούρες. Επίσης η έντονη κληρονομιά της πόλης παρακινεί και τους νεότερους να προσπαθήσουν κάτι δικό τους. Επίσης μιλάμε για μια πόλη με 100 χιλιάδες φοιτητές οι οποίοι βρίσκονται σε μια ηλικία δημιουργική και με πειραματική διάθεση. Οι φοιτητές αυτοί κινούνται κυρίως στο κέντρο της πόλης και έρχονται σε επαφή μεταξύ τους. Το μέγεθος της πόλης παίζει και αυτό τον ρόλο του. Ο Λεξ συγκεκριμένα μας είπες ότι η Θεσσαλονίκη έχει το ιδανικό μέγεθος πόλης, ο Αγγελάκας μας είπε ότι «Η Θεσσαλονίκη είναι μια ζεστή φωλιά για ανήσυχα μυαλά». Όλα τα παραπάνω αν τα αναμείξεις βγαίνει το αποτέλεσμα που έχουμε.
Είναι ξεκάθαρο ότι η όλη προσπάθειά σας είναι μια καλοπροαίρετη, ως και «ρομαντική» κίνηση. Φοβήθηκες μήπως σε χαρακτηρίσουν «τοπικιστή»;
Δεν μου πέρασε καν από το μυαλό γιατί γενικά δεν έχω «τοπικιστικά» πιστεύω. Για την μουσική ας πούμε, με ενδιαφέρει οτιδήποτε είναι αξιόλογο, χωρίς να έχει σημασία από που προέρχεται. Απλά εδώ είχαμε την ευκαιρία να ξεκινήσουμε και να τελειώσουμε ένα εγχείρημα. Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον κάτι αντίστοιχο για την ελληνική σκηνή αλλά μετά θα χρειαζόμασταν παραπάνω από 15 ώρες διάρκειας ή μίνι σειρά στη τηλεόραση. Η ιδέα ήταν εξαρχής για την Θεσσαλονίκη με ερέθισμα δικές μας εμπειρίες, μουσικούς, συναυλίες και μαγαζιά που γνωρίζαμε.
Πιστεύω και ελπίζω ότι ούτως ή άλλως ο τοπικισμός (με εξαίρεση τον αθλητισμό) τείνει να εξαλειφθεί. ειδικά στην μουσική.
Αυτό μας το είπαν πολλά παιδιά. Δεν τίθεται θέμα προέλευσης και τοπικισμού. Αρκεί να βγαίνει μουσική.
Για το τέλος θα πάρω εγώ τον ρόλο του δημιουργού του ντοκιμαντέρ και θα μιλήσουμε για τις δικές σου εμπειρίες. Πρώτες συναυλίες;
Πρέπει να ήταν κάπου στα τέλη της δεκαετίας του '90 στα πανεπιστήμια. Γκούλαγκ ή Βανδαλούπ. Από metal, αν και όχι στην Θεσσαλονίκη, μου έχει μείνει το Rockwave του 2001 (Judas Priest, Megadeth,Savatage, Cradle Of Filth, Rotting Christ, Less Than Human). Την εποχή εκείνη είχαμε κάνει με τον αδερφό μου μια συλλογή σε κασέτα που την είχαμε ονομάσει "Whispers Of Darkness" και περιείχε ελληνικά death/black συγκροτήματα. Θυμάμαι είχε πολλά ωραία μέσα, Obsecration, Twilight κ.α.
Μπορείς να μου πεις ένα top 5 καλλιτεχνών από Θεσσαλονίκη;
Θα χρειαστώ σίγουρα 10 και πάλι θα αδικήσω ένα σωρό. Σίγουρα θα ξεκινήσω από τους Mushrooms, ίσως ότι πιο ποιοτικό έχει βγάλει μουσικά η πόλη. Γενικά αυτοί μαζί με τους Last Drive θεωρώ ότι υπήρξαν κορυφαίοι στην Ελλάδα. Θα αναφέρω τις Τρύπες και νομίζω δεν χρειάζεται καν να εξηγήσω γιατί. Θα πω τους Μίκρο, πολύ σημαντική και καθοριστική μπάντα της πόλης την οποία εκείνη την εποχή την αντιμετώπιζαν με πολύ μεγάλη καχυποψία λόγω του ηλεκτρονικού ήχου. Από metal θα έλεγα τους Exhumation οι οποίοι ήταν από τις πρώτες μπάντες που πήγαν να ηχογραφήσουν στο εξωτερικό. Από punk θα σου πω τους Βανδαλούπ οι οποίοι είχαν πολύ ιδιαίτερο στυλ εκείνη την εποχή. Επίσης θα αναφέρω τα Βόρεια Αστέρια στους οποίους τότε ήταν όλοι μαζί, Τζαμάλ, Λεξ κτλ. Σίγουρα πρέπει να αναφέρω τους Πίσσα και Πούπουλα γιατί με έναν δίσκο ακούγονται ακόμα και σήμερα. Τέλος, οι Blues Gang / Blues Wire γιατί ήταν πρωτοπόροι στο είδος για την Ελλάδα και για να επανέλθω στο metal, οι Less Than Human οι οποίοι μου άρεσαν πολύ την εποχή εκείνη με το "To Breed True". Θα κλείσω την δεκάδα με τους Ναυτία και όπως σου είπα θα ζητήσω συγγνώμη γιατί σίγουρα αδικώ πολλούς και σημαντικούς.
Δήμο ευχαριστούμε πολύ. Όποιος θέλει να δει το ντοκιμαντέρ;
Ευχαριστώ και εγώ για την συνέντευξη. Ο στόχος μας είναι να πάμε σε όσα περισσότερα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό και μόλις κάνει τον κύκλο του, κάποια στιγμή θα ανέβει δωρεάν και στο ίντερνετ.
