Η μουσική βιομηχανία θυμίζει Ελλάδα

Ξέρω πως είναι περίεργος ο παραλληλισμός, αλλά μου έσκασε στο ξαφνικό κι όσο τον επεξεργάζομαι στο μυαλό μου, τόσο περισσότερα κοινά βρίσκω μεταξύ των αδιεξόδων που αντιμετωπίζουν τόσο η Ελλάδα ως χώρα, όσο και η μουσική ως βιομηχανία.

Πέρασαν αμφότερες δυο-τρεις «χρυσές» δεκαετίες, κατά την διάρκεια των οποίων έρεε άφθονο χρήμα, το οποίο σπαταλιόταν αλόγιστα, χωρίς κανείς να αξιολογεί αν τα λεφτά αυτά προέκυπταν από επίπλαστες πραγματικότητες που κάποια στιγμή θα έπαυαν να υφίστανται (όπως κι έγινε). Νομοτελειακά, όπως έλεγαν και οι αρχαίοι, χάθηκε το μέτρο, επήλθε η ύβρις και ανέλαβε η Νέμεσις.

Είμαι σίγουρος πως έχουμε όλοι διαβάσει άπειρα παραδείγματα και αναφορές για πολιτικές και συνήθειες που έχουν φέρει την χώρα μας εδώ που βρίσκεται τα τελευταία (κάμποσα πλέον) χρόνια. Έχουμε αναλογιστεί τι γινόταν στη μουσική βιομηχανία όμως;

Εύκολα μπορεί κάποιος να διαβάσει ενδεικτικά την αυτοβιογραφία του Ozzy, του Slash ή το "Dirt" των Motley Crue και να πάρει μια αίσθηση της υπερβολής και της άσωτης ζωής που δικαιολογούσε ο μουσικός κόσμος. Μπορεί οι ζωές αυτών των μουσικών να είναι που φτιάχνουν τις ωραίες ιστορίες, αλλά ας σκεφτεί κάποιος πόσο μακρινές μοιάζουν σήμερα. Ο Ozzy διηγείται πως οι Black Sabbath κατά την ηχογράφηση του "Master Of Reality" δεν είχαν καν λεφτά πάνω τους και έπαιρναν τηλέφωνο για να αγοράσουν ένα σπίτι ή ένα αμάξι, χαμένοι μέσα σε τόνους ναρκωτικών. Τα λεφτά που χάλαγαν οι Guns N' Roses άσκοπα για να ηχογραφήσουν τα "Use Your Illusion" βάσει των επιταγών του Axl ήταν εξωφρενικά πολλά, ενώ ο μέσος νους δύσκολα μπορεί να προσεγγίσει το μεγαλείο της ζωής που έκαναν ο Vince, ο Tommy κι ο Nikky πίσω στη δεκαετία του '80.

Ας αφήσουμε όμως τους τόσο μεγάλους αστέρες κι ας πάμε σε πιο χειροπιαστά πράγματα. Θυμάται κανείς  τις εποχές που οι δισκογραφικές μοίραζαν δώρα και παροχές δεξιά κι αριστερά; Που μάζευαν δημοσιογράφους από διάφορες χώρες του κόσμου για «αποκλειστικά listening sessions», πληρώνοντας ακριβά αεροπορικά εισιτήρια και διαμονές; Που διέθεταν σημαντικά budget στους καλλιτέχνες, ώστε να ταξιδεύουν σε διάφορες χώρες (όπως και η Ελλάδα) για να δώσουν συνεντεύξεις και να «προωθήσουν» τη δουλειά τους (να κάνουν τζάμπα διακοπές δηλαδή);

Ακόμα και αυτά αποτελούν πλέον όνειρα θερινής νυκτός,  ζώντας στις εποχές που υπάρχουν δισκογραφικές εταιρείες που ζητάνε από τα μέσα να καλέσουν οι ίδιοι τους καλλιτέχνες (και να επωμιστούν το κόστος) για να πραγματοποιηθεί μια συνέντευξη. Που παζαρεύουν ακόμα κι αν θα χρηματοδοτήσουν τις ηχογραφήσεις ενός νέου άλμπουμ ή αν θα δώσουν εκ των προτέρων λεφτά στους καλλιτέχνες για να κάνουν τη δουλειά τους. Και είναι πάρα πολλά ακόμα ανάλογα παραδείγματα που θα μπορούσαν να παρατεθούν...

Πολλοί καλλιτέχνες σήμερα αδυνατούν να υποστηρίξουν οικονομικά την (αξιολογότατη) δουλειά τους, μην τολμώντας καν να σκεφτούν ότι δεν θα διαχειρίζονται οι ίδιοι την κάθε λεπτομέρεια σε εξονυχιστικό βαθμό. Από τα έξοδα των ηχογραφήσεων και της περιοδείας, μέχρι την εκμετάλλευση του merch, ως και την επαφή με τους οπαδούς μέσω των social media. Και απορεί -όπως ακριβώς απορεί ο νέος σε ηλικία Έλληνας- με την ζωάρα που έκαναν, με τα ψέματα, οι προηγούμενες γενιές.

Εν τέλει, τόσο στην χώρα μας, όσο και στην μουσική βιομηχανία είναι εμφανής η συρρίκνωση των οικονομικών μεγεθών, αν και όχι για όλους, ενώ είναι επίσης φανερό πως γίνονται σπασμωδικές κινήσεις για να διορθωθούν τα πράγματα, αλλά η κατάσταση μοιάζει «κάθε πέρσι και καλύτερα».

Το θέμα, όμως, είναι πως όπως δεν μπορείς να σταματήσεις μια χώρα από το να ζει εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων, καθότι δεν είναι μια επιχείρηση να την κλείσεις, έτσι δεν μπορεί να σταματήσει η παραγωγή μουσικής, διότι πρωτίστως αποτελεί μια εγγενή ανάγκη έκφρασης, ένα εσωτερικό ένστικτο δημιουργίας.

Σε αμφότερες τις δυο περιπτώσεις, το ζήτημα είναι ένα. Πώς γίνεται η επόμενη μέρα να καθοριστεί από αυτούς που θέλουν πραγματικά να χτίσουν εξαρχής πάνω σε υγιείς βάσεις, έχοντας διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος; Στην πραγματικότητα, πολύ φοβάμαι πως οι περισσότεροι απλά αναπολούν τις μέρες εκείνες και καρτερούν για την επόμενη ευκαιρία που θα τους δοθεί, ώστε να κάνουν ακριβώς τα ίδια. Εύχομαι να κάνω λάθος. Και για την χώρα μας και για την μουσική βιομηχανία.