Cat Power: «Το να μιλάς για τον Dylan δημιουργεί μια δίνη που σε παρασέρνει»

Το rock όπως το ξέρουμε σήμερα είνα πολύ πιθανό να γεννήθηκε τη στιγμή που ο Bob Dylan και οι μουσικοί του έβαλαν τους ενισχυτές τους στην πρίζα επί σκηνής. Η πιο χαρακτηριστική αποτύπωση αυτού του γεγονότος είναι ο δίσκος "The 1966 Royal Albert Hall Concert", που περιέχει ολόκληρη τη συναυλία που έδωσε ο Dylan (με τους Band ως συγκρότημά του) εκείνη τη χρονιά στο Free Trade Hall του Manchester. Όπως είναι γνωστό, ο λανθασμένος τίτλος έχει επικρατήσει γιατί οι πρώτες bootleg κόπιες ανέφεραν το Royal Albert Hall ως τόπο διεξαγωγής της συναυλίας. 

Η Chan Marshall είναι γνωστότερη στους μουσικούς κύκλους ως Cat Power. Η Cat είναι μια καλλιτέχνιδα στην οποία αρέσουν πολύ οι διασκευές και αρκετές από τις studio κυκλοφορίες της είναι δίσκοι που έχουν μόνο διασκευές. Εκτός από τις διασκευές όμως, της αρέσει σε επίπεδο λατρείας και ο Dylan. Πριν λίγα χρόνια λοιπόν, η Cat Power ηχογράφησε ζωντανά και κυκλοφόρησε έναν δίσκο στον οποίο παίζει όλα τα κομμάτια από το "The 1966 Royal Albert Hall Concert" με τον ίδιο τρόπο και την ίδια σειρά. Ένα ακουστικό σετ και μετά ένα ηλεκτρικό.

Η επιτυχία και η αναγνώριση που είχε αυτό της το εγχείρημα την οδήγησε στο να περιοδεύσει κιόλας παίζοντας ολόκληρο τον δίσκο. Μετά από 11 ολόκληρα χρόνια η Ελλάδα (ή μάλλον, η Αθήνας) έχει και πάλι την ευκαιρία να δει την Cat Power. Με αυτή την αφορμή εκμεταλλευτήκαμε κι εμεις την ευκαιρία που μας δόθηκε να της πάρουμε μια συνέντεξη. Αυτή την περίοδο η Cat βρίσκεται στην Ιαπωνία οπότε η διαφορά ώρας ήταν λίγο ασυνήθιστη, αλλά τελικά η συζήτησή μας έγινε και ολοκληρώθηκε χωρίς πολλά απρόοπτα και με αρκετές πληροφορίες εκτός μουσικής που μας έδωσε ...οικειοθελώς. Ας δούμε τι μας είπε, εν όψει και της επίσκεψής της σε λιγότερο από δυο εβδομάδες.

Η μορφή έχει διατηρήσει τη ροή της τηλεφωνικής συζήτησης.

Γεια σου Cat. Με ακούς;

Ναι! Μπορείς να με φωνάζεις Chan, χαίρομαι που σε γνωρίζω.

Chan, εντάξει. Κι εγώ χαίρομαι που σε γνωρίζω. Το όνομά μου είναι Παντελής, είναι λίγο δύσκολο, έχει πολλές συλλαβές.

Cool. Τι σημαίνει το όνομά σου;

Προέρχεται από έναν Άγιο που ήταν γιατρός και σημαίνει «αυτός που τους βοηθάει όλους.»

Ουάου, «Δόκτωρ Ιησούς»! Καταπληκτικό. Όμορφο.

Ευχαριστώ! (γέλια) Το έχω συντομεύσει λίγο, το κανονικό όνομα είναι Παντελεήμων που είναι λίγο άβολο! Λοιπόν, σε καλώ από το Rocking.gr και θα ήθελα να σε ευχαριστήσω πολύ για την ευκαιρία για αυτή τη συζήτηση.

Εγώ σε ευχαριστώ πολύ.

Θα μας επισκεφτείς στα τέλη Μαΐου και έχω μερικές ερωτήσεις!

Λατρεύω την Ελλάδα, είμαι τόσο ενθουσιασμένη που έρχομαι γιατί δεν έχω παίξει στην Αθήνα εδώ και πολύ καιρό. Σημαίνει πολλά για μένα να επιστρέψω για να τραγουδήσω για όλους σας.

Θα τραγουδήσεις τον καλύτερο ζωντανό δίσκο όλων των εποχών και ίσως και τον πιο σημαντικό.

(γέλια) Ίσως να έχεις δίκιο. Δεν ξέρω αν είναι ο καλύτερος, πάντως σίγουρα θα έρθω εκεί να τον παρουσιάσω ζωντανά. Μπορεί να έχεις δίκιο για το ότι είναι ο σπουδαιότερος. Το "Live at Apollo" του James Brown είναι επίσης καταπληκτικό.

Δεκτόν! Αλλά, αυτός ο live δίσκος του Dylan είναι ίσως ο δίσκος που γέννησε τη ροκ μουσική όπως την ξέρουμε.

Απολύτως! Ευχαριστώ, Bob! Χάρη στον Bob Dylan, έχω δουλειά.

Εννοείς ότι τον ευχαριστείς ως επιρροή;

Τον ευχαριστώ γιατί ήταν αυτός που αφηγήθηκε την ιστορία, που περιφέρθηκε με την κιθάρα του, που έγινε ηλεκτρικός και που μετά δημιούργησε ουσιαστικά αυτό που μόλις είπες (σ.σ. λόγια του κυρίου Σακκαλή): τη ροκ μουσική όπως την ξέρουμε σήμερα. Και μετά δημιούργησε ακόμα και το punk rock... Νιώθω ότι δημιούργησε τη δουλειά μου, αλλά και τις δουλειές πολλών ανθρώπων. Και αν δεν το είχε κάνει...

Αν δεν το είχε κάνει, πολλά πράγματα θα ήταν διαφορετικά.

Πιστεύω πως ναι. Πιστεύω πως ο Jimi Hendrix μπορεί να μην είχε τραγουδήσει ποτέ το "I'm stoned free to do what I please"...

Χάρη στον Bob Dylan, έχω δουλειά

Ήταν μια ιστορική στιγμή εκείνη η συναυλία, σίγουρα.

Ναι! Το να αρνείται τη ρητορική ότι θα έπρεπε να είναι αυτός ο τραγουδιστής της folk διαμαρτυρίας... ήταν σε περιοδεία για πολύ καιρό και τους αποδοκιμάζανε κάθε βράδυ. Και δεν τα παράτησε. Σήμερα δεν είμαι σίγουρη ότι θα συνέβαινε το ίδιο. Δεν είμαι σίγουρη ότι θα ήταν δυνατό να δείξει θάρρος, ας πούμε, η Taylor Swift σε αυτό το επίπεδο. Νομίζω ότι με τη σημερινή συνείδηση, το γεγονός ότι είμαστε πιο συνειδητοποιημένοι, ότι ο κόσμος έχει όλα τα μάτια στραμμένα πάνω στα πάντα και όλοι τα ξέρουν όλα τώρα...

Θα ήταν πολύ πιο δύσκολο;

Δεν είμαι σίγουρη ότι κάποιος θα έκανε μια τέτοια συναυλία.

Μάλλον πολύ λίγοι θα το έκαναν.

Ναι.

Θα ήθελες να μας πεις πώς γνώρισες τη μουσική του Bob Dylan; Έγινε μέσα από την οικογένειά σου ή τον ανακάλυψες μόνη σου;

Μέσω της οικογένειάς μου. Όταν γνώρισα (σ.σ. έτσι το είπε) τη μητέρα και τον πατέρα μου στα 5 μου χρόνια είδα τον τρόπο ζωής τους και τη μουσική, τους ανθρώπους το περιβάλλον που αυτός είχε, έτσι ανακάλυψα τον Bob. Μαθαίνοντας τους γονείς μου, έμαθα όλη τη μουσική που μάθαιναν. Και έμαθα τις συζητήσεις γύρω από τη μουσική και τις συμπεριφορές γύρω από τη μουσική. Ήμουν πολύ περίεργη για τον Bob. Αντί απλώς να τραγουδάω στον ρυθμό των τραγουδιών, ήμουν περίεργη για αυτόν συνολικά ως οντότητα.

Βοήθησαν καθόλου και οι ιδιαίτεροι στίχοι του ή ήταν μόνο η μουσική;

Λοιπόν, ξέρεις, όποτε η συζήτηση στρεφόταν γύρω από τον Bob, οι ενήλικες πάντα μιλούσαν περίεργα και έλεγαν... Έκαναν το ίδιο πράγμα το οποίο αφορούσε αυτή η συναυλία. «Ήταν cool ως folk τραγουδιστής διαμαρτυρίας, αλλά μετά...», «Όχι, τα καλύτερα κομμάτια του είναι αργότερα...», «Ναι, αλλά δεν μπορεί να τραγουδήσει...» Οι άνθρωποι που συναναστρεφόμουν πάντα έτρεφαν περιφρόνηση για τον Bob, του είχαν βάλει μια στάμπα, ένα άλικο γράμμα επειδή «γύρισε» στον ηλεκτρισμό και άφησε πίσω του τα folk τραγούδια διαμαρτυρίας. Το έχω υποστεί κι εγώ αυτό. Παλιότερα οι άνθρωποι έλεγαν ότι η Cat Power ήταν ναυάγιο, επειδή είχα καταρρεύσει πάνω στη σκηνή τη δεκαετία του '90. Κανείς όμως από αυτούς δεν ήξερε ότι υπήρχε ένας τύπος με ένα ημιαυτόματο πιστόλι στα παρασκήνια και ουσιαστικά έτρεχα να ξεφύγω. Υποτίθεται ότι έπρεπε να είχε κληθεί η Αστυνομία σε εκείνη τη γαμημένη, τη διάσημη παράσταση και κανείς δεν το έκανε ποτέ. Και επειδή ο τύπος ερχόταν προς τη σκηνή, τραβώντας το όπλο του, εγώ έφυγα από τη σκηνή... Υπάρχουν πολλά πράγματα για τα οποία ο κόσμος πάντα θα μιλάει.

Και θα κρίνει.

Το να μιλάνε και να κρίνουν ήταν τα μόνα που μπορούσαν να κάνουν, από τη στιγμή που οι ίδιοι δε βρίσκονταν στη σκηνή να τραγουδάνε. Οπότε, έπρεπε να μιλήσουν γι' αυτό, επειδή ο κόσμος τότε δεν ήταν ξύπνιος. Νομίζω ότι τώρα ο κόσμος είναι τόσο πιο ξύπνιος, που μιλάει για τα πάντα. Και ο φόβος είναι ξανά στο δωμάτιο, όλα είναι ανοιχτά, ορθάνοιχτα. Υπάρχει πολύς φόβος, αλλά μπορείς να τον ξεπεράσεις επειδή ο φόβος είναι απλώς ένα συναίσθημα. Μόλις τον ξεπεράσεις, τότε μπορείς να καταλάβεις τι συμβαίνει γύρω σου. Τότε μπορείς να αναπνεύσεις και να είσαι δυνατός. Τότε μπορείς να πάρεις τις αποφάσεις σου. Αυτό έκανε τότε ο Dylan και αναρωτήθηκε, «θέλω να τραγουδάω τραγούδια διαμαρτυρίας;», καταλαβαίνεις; Νομίζω ότι και σήμερα πολλοί άνθρωποι απλώς ζουν με φόβο όπως γινόταν και εκείνη την εποχή, τη δεκαετία του '60. Και νομίζω ότι όταν ο Dylan απομακρύνθηκε από τα τραγούδια διαμαρτυρίας, πιθανώς να συνειδητοποίησε και ότι δεν υπάρχει και τόσο μεγάλο κοινό για τα τραγούδια διαμαρτυρίας. Οι άνθρωποι δεν πρόκειται να ψηφίσουν, οι άνθρωποι δεν θα έρθουν στη διαμαρτυρία. Οι άνθρωποι θα διεγείρονται και θα μεθάνε και θα μαστουρώνουν και θα κάνουν έρωτα και θα είναι cool και θα δείχνουν ωραίοι, αυτό θέλουν να κάνουν. Έτσι ο Dylan έφερε το μυαλό και την ποίησή του στις μάζες και με αυτό κατάφερε να διεγείρει τους ανθρώπους. Τα τραγούδια διαμαρτυρίας έγιναν μέρος των καρδιών των ανθρώπων. Και έπρεπε να σκέφτονται όπως πρέπει να σκέφτονται τώρα. Λοιπόν, γαμώτο, ξέρω τα πάντα τώρα. Βλέπω τι συμβαίνει στον κόσμο τώρα επειδή όλα είναι διαφανή. Γαμώτο! Τώρα είμαι υπεύθυνος επειδή είμαι ξύπνιος. Ναι, γαμώτο ναι!

Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα. Η εξάλειψή του είναι δύσκολη και ζόρικη. Μόλις τον ξεπεράσεις, τότε μπορείς να καταλάβεις τι συμβαίνει γύρω σου

Δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι ο κόσμος σήμερα είναι ξύπνιος.

Πρέπει να είναι!

Πρέπει να είναι, αλλά...

Γιατί τώρα βλέπουν ότι μπορούν να αρνηθούν όπως κάνουν πάντα ιστορικά. Μπορούν να οδηγήσουν την Porsche τους μέχρι το καφέ και να πάρουν ένα διπλό παγωμένο μόκα λάτε φραπουτσίνο με γάλα σόγιας και ζάχαρη γλυκοπατάτας. Μπορούν να πάνε για πιλάτες επί ώρες κάθε ημέρα. Μπορούν να μπουν στο TikTok και να φτιάξουν βίντεο μαγειρικής για το πώς να φτιάξουν ζυμαρικά χωρίς γλουτένη. Μπορούν να γεμίσουν τη μέρα τους, αλλά όταν ξαπλώνουν το κεφάλι τους στο κρεβάτι, η διαμαρτυρία είναι μέσα στο μυαλό τους και τους κάνει να σφίγγουν τα δόντια τους και να αναρωτιούνται "Ποιος είμαι εγώ; Τι κάνω; Πώς βοηθάω αυτόν τον γαμημένο πλανήτη;" Τα ξέρουν αυτά όταν ξυπνούν το πρωί. Ξέρουν πότε το παιδί τους δέχεται εκφοβισμό επειδή είναι ομοφυλόφιλο ή έγχρωμο. Ξέρουν. Είναι ξύπνιοι. Όλοι είναι ξύπνιοι αυτή τη στιγμή...

Πόσοι τα παραδέχονται φωναχτά όμως όλα αυτά;

Το αν το παραδέχονται ή όχι φωναχτά δεν είναι δικό μου πρόβλημα... ή δεν είναι δικό μου λάθος! Είναι πρόβλημα όλου του κόσμου. Όσο πιο γρήγορα το παραδεχτούν όλοι φωναχτά και κάνουν μια επιλογή, όσο πιο γρήγορα αμφισβητήσουν τους ανθρώπους που διοικούν τις κυβερνήσεις, που φτιάχνουν τους νόμους και που κάθονται στο άνετο κλιματιστικό τους με το φιλτραρισμένο νερό τους, τόσο το καλύτερο.

Σίγουρα.

Όλοι είναι ξύπνιοι. Η μεγάλη συνειδητοποίηση έχει φτάσει πια και ελπίζουμε μέσα από τον εαυτό του ο καθένας ελπίζουμε να βρίσκει ήρεμη ενέργεια, γειωμένη ενέργεια για να είναι όλοι χαριτωμένοι, υγιείς, γενναιόδωροι και ευγενικοί με τον λόγο τους. Ξέρω ότι είναι δύσκολο να είσαι ευγενικός προς τη Γη και προς τον κόσμο γύρω, αλλά ελπίζω όλοι να μπορούν να κάνουν τις σωστές επιλογές για να επηρεάσουν τους γείτονές τους, τους συναδέλφους τους, τα παιδιά τους και τον οδηγό ταξί τους. Καταλαβαίνετε τι εννοώ;

Κρατάω ότι όλοι πρέπει να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις.

Λοιπόν, πρέπει να έχουμε πίστη. Δεν μπορούμε απλώς να έχουμε την ελπίδα στον τοίχο και τον φόβο στα πόδια μας. Πρέπει να έχουμε πίστη όταν χορεύουμε, να τους δείξουμε πώς να χορεύουν. Πρέπει να έχουμε πίστη καθώς κινούμαστε προς αυτούς τους ανθρώπους που δεν έχουν ελπίδα. Η ελπίδα είναι σχεδόν σαν συναίσθημα. Η πίστη είναι μια πράξη και η ελπίδα είναι απλώς το σφίξιμο των δοντιών σου. Σαν την προσευχή. Η πίστη είναι να πιστεύεις και να γνωρίζεις.

Η ελπίδα έχει φόβο μέσα της, ενώ η πίστη νομίζω πως δεν τον έχει.

Λοιπόν, η πίστη είναι μια πράξη, ένα ρήμα. Η ελπίδα είναι μια προσευχή. Ξέρεις ότι μπορείς να προσεύχεσαι όλη μέρα. Αλλά αν έχεις πίστη, τότε στην πραγματικότητα κινείσαι με το θεϊκό πνεύμα της χαράς και της αγάπης. Χορεύεις. Δημιουργείς τέχνη, μιλάς. Γράφεις αυτό το βιβλίο. Αφηγείσαι την ιστορία. Δημιουργείς αυτό το όμορφο αριστούργημα. Μιλάς στον πλησίον σου ευγενικά για τα γεγονότα. Η εξάλειψη του φόβου είναι πολύ δύσκολη και ζόρικη. Το να έχεις ελπίδα είναι σαν να κάθεσαι σιωπηλά και ήσυχα και να παίζεις. Το να έχεις πίστη είναι να ξέρεις ότι μπορείς να επιβιώσεις και να πετύχεις. Γιατί αυτή είναι η ανθρώπινη αποστολή: είμαστε εδώ στη Γη για να επιβιώσουμε. Αυτή είναι η ανθρώπινη φύση μας. Και πρέπει να έχουμε πίστη. Μπορείς να προσεύχεσαι και να έχεις ελπίδα όλη μέρα, αλλά μόνο μέχρι να έχεις πίστη, μόνο τότε ξέρεις ότι βρίσκεσαι στη σωστή πλευρά της ανθρωπότητας, που είναι η αγάπη και η καλοσύνη. Έχω δει ανθρώπους να είναι καλοί. Ναι, έχουμε δει φρίκη, αλλά έχουμε δει και την ηλικιωμένη κυρία στο δρόμο να χάνει την τσάντα της χωρίς να ξέρει ότι της έπεσε. Πόσους ανθρώπους έχετε δει να πηγαίνουν και να τη βοηθούν με την τσάντα της; Πολλούς. Ξέρουμε ότι υπάρχει καλοσύνη! Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε αυτό που ξέρουμε. Θα μας εκπαιδεύσουν να είμαστε απελπισμένοι. Θα μας εκπαιδεύσουν να απομακρύνουμε την πίστη μας και να ενσταλάξουμε φόβο. Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο φόβος είναι ένα συναίσθημα. Πρέπει να βάλουμε τα πόδια μας στο γρασίδι, να εισπνεύσουμε, να κοιτάξουμε τον ήλιο και να θυμηθούμε ότι βρισκόμαστε στο γαμημένο σύμπαν. Είναι σαν να στροβιλιζόμαστε σε κάποιον γαμημένο πλανήτη στη μέση του γαμημένου σύμπαντος. Ο Θεός ξέρει πού βρισκόμαστε στο σχέδιο των πραγμάτων, αλλά να που είμαστε. Έχουμε ανθεκτικότητα.

Η ελπίδα είναι σαν ένα συναίσθημα, είναι σαν την προσευχή. Η πίστη είναι μια πράξη. Η πίστη είναι να γνωρίζεις

Είμαστε ταυτόχρονα πολύ σημαντικοί και επίσης καθόλου σημαντικοί.

Ναι. Στο τέλος, δεν έχει και τόση σημασία. Στον Βουδισμό απλώς βρίσκεις το χαμόγελο από την επαφή που έχουν τα πόδια σου με το γρασίδι. Και μπορείς να αντλείς δύναμη γνωρίζοντας ότι έχεις τη δυνατότητα να αναπνέεις οξυγόνο και να έχεις τον ήλιο στο πρόσωπό σου. Ας είναι αυτή η γαμημένη πανοπλία σου για να αντιμετωπίσεις την ημέρα με χαμόγελο και καλοσύνη. Και να είσαι ευγενικός με τον εαυτό σου. Πιες νερό. Ναι, υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν. Και αν δεν υποφέρεις και δεν ξέρεις τι συμβαίνει στη Γη και στον κόσμο, τότε να το μάθεις! Και να έχεις πίστη ότι μπορείς να κάνεις τη διαφορά. Οι γείτονές σου σε βλέπουν να χορεύεις όταν είσαι στο πεζοδρόμιο. Για τι πρέπει να είσαι ευγνώμων; Λοιπόν, η γαμημένη μου ζωή που μπορώ να χαμογελάω γαμημένα, να σε αρπάζω και να σε αγκαλιάζω και να λέω «Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;», «Τι συμβαίνει με τη μέρα σου;», «Χρειάζεσαι βοήθεια;», «Πώς μπορώ να φανώ χρήσιμος σε αυτόν τον κόσμο;», «Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον;» «Πώς σε λένε;» Με καταλαβαίνεις; Δεν είμαστε και τόσο διαφορετικοί μεταξύ μας οι άνθρωποι.

Όχι, τελικά δεν είμαστε.

Αν αφαιρέσεις το δέρμα και τις μεμβράνες, όλοι από το ίδιο καλούπι είμαστε.

Είμαστε ίδιοι από μέσα, αυτό είναι σίγουρο.

Είμαστε ίδιοι και εξωτερικά. Πόσους πόρους έχουμε, πόσες βλεφαρίδες; Ξέρεις πόσες; Είμαστε ίδιοι μέσα και έξω. Όλα μπορεί να φαίνονται λίγο διαφορετικά, αλλά όλα τελικά φαίνονται ίδια. Ένα δέντρο αναπνέει όπως αναπνέουν οι πνεύμονές μας.

Μπορώ να σε πάω πίσω σε κάτι πιο μουσικό;

Ναι! Πήγαινε με πίσω στον Bob! Συγγνώμη, ξέφυγα λίγο!

Ποιο τραγούδι σου φάνηκε πιο δύσκολο να τραγουδήσεις από τον δίσκο;

Παραδόξως, θα έλεγα το "Mr. Tambourine Man" επειδή μου θύμισε την εποχή που ήμουν πραγματικά και αγνά, εντελώς αθώα.

Θα έλεγες λοιπόν ότι δεν ήταν τεχνικά, αλλά συναισθηματικά δύσκολο;

Νομίζω ότι για μένα αυτά τα δύο πάνε χέρι-χέρι. Εγώ πρακτικά είμαι μουσικό όργανο η ίδια. Όπως το μπάσο είναι το όργανο και ο μπασίστας παίζει ένα τραγούδι με αυτό, έτσι η φωνή μου είναι ένα όργανο και εγώ η τραγουδίστρια τραγουδάω ένα τραγούδι με αυτήν. Και με τη συνείδησή μου το νιώθω, το αισθάνομαι. Αυτό ήταν ίσως λοιπόν το πιο δύσκολο. Σήμερα είμαι μια ενήλικη γυναίκα και μονογονέας ενός παιδιού, αλλά σε όλη τη ζωή μου, από τότε που η ίδια υπήρξα το παιδί, έχω ακούσει αυτό το τραγούδι σε πάρα πολλές διαφορετικές τυχαίες καταστάσεις. Όπως και πολλοί ακόμα ενήλικες. Σε ασανσέρ, σε εστιατόρια...

...στο ραδιόφωνο, σχεδόν παντού.

Σε όλα τα στάδια της ζωής μας, αν είχαμε μια ταινία όπου το τραγούδι παίζει από μια κασέτα (σ.σ. Αποστόλη, βγες μέσα από την Cat Power) όταν ήταν ανοιχτά τα μάτια μας ή ακόμα και όταν ονειρευόμασταν, όπου παίζει σε κάποιο ραδιόφωνο στο όνειρό μας, σε ένα αυτοκίνητο σε μια άλλη διάσταση; Αν είχαμε μια στιγμή στον χρόνο για κάθε φορά που αυτό το τραγούδι έπαιζε στο υποσυνείδητό μας και στη συνείδησή μας; Τι συναίσθημα θα έφερνε σε κάθε κομμάτι της ψυχής μας, των ματιών μας, σε αυτό που βλέπουμε και σε αυτό το είδος ηχώ-θαλάμου (σ.σ. echo chamber) όλης της πίστης που είχε τυλίξει ο Bob σε αυτό το τραγούδι, σε αυτό το μαγικό, χιονισμένο, ηλεκτρικό τραγούδι-δώρο για την αθωότητά μας και τις πεποιθήσεις μας; Αυτό το τραγούδι για μένα ήταν το πιο δύσκολο, λόγω της αγνότητας του διαλόγου για την απεγνωσμένη ανάγκη αλλαγής. Και να σου έχει απομείνει ίσως μια δεκάρα ή ένα κέρμα μόνο στην τσέπη σου και να ξέρεις ότι ο κόσμος είναι χάλια. Ίσως λοιπόν απλώς να στοιχηματίσω σε αυτόν τον τυχαίο, κουρελιασμενο παλιάτσο της ψυχής, που τυχαίνει να είναι η δική μου αντανάκλαση. Ίσως να στοιχηματίσω στον εαυτό μου ότι πιθανώς μπορώ να βοηθήσω. Έτσι το ερμηνεύω τραγουδώντας το κάθε βράδυ.

Το πιο δύσκολο τραγούδι για μένα ήταν το "Mr. Tambourine Man", λόγω της αγνότητας του διαλόγου για την απεγνωσμένη ανάγκη αλλαγής

Τι ανταπόκριση έχουν από το κοινό οι συναυλίες στις οποίες παίζεις αυτόν τον δίσκο του Dylan;

...

Γεια σου! Σε έχασα! Με ακούς; (σ.σ. της είπα "Hello? I lost you!", αλλά παράκουσε)

Νόμιζα ότι είπες «γεια σου, σ' αγαπώ!» (γέλια) Και σου απάντησα, «Εντάξει, κι εγώ σ' αγαπώ». Αστειεύομαι. Λοιπόν, κάθε φορά που μιλάς για τον Bob Dylan, ανεξάρτητα από το αν διασκευάζεις ένα τραγούδι του ή όχι, ανεξάρτητα αν αγαπάς τα λόγια του, πάντα θα δημιουργείται αυτό το είδος δίνης στην οποία μπορείς να παρασυρθείς... Οπότε, ευχαριστώ Bob!

Χρειάζεσαι να βάλουμε κάποιον εδώ να φωνάξει "Judas!" πριν παίξεις το "Like A Rolling Stone"; (σ.σ. πασίγνωστη στιγμή της συναυλίας που μας χάρισε «προδομένος» θεατής)

Όχι, δε χρειάζεται να βάλετε κάποιον θα το κάνουν από μόνοι τους. Πάντα έτσι γίνεται, δεν χρειάζομαι τίποτα από αυτά... Είσαι γλυκός!

Ανέφερες ότι είσαι μονογονέας και θα ήθελα να σε ρωτήσω πώς έχει αλλάξει το παιδί σου τη σχέση σου με τη μουσική και την καριέρα σου; Νομίζω ότι είναι 10 ετών τώρα.

Θα γίνει 10 στις 20 του μηνός. Με έδιωξαν από την δισκογραφική μου όταν ήταν μωρό. Ξέρεις, αυτό συμβαίνει συχνά σε κάθε βιομηχανία. Όταν μια γυναίκα κάνει ένα μωρό, θεωρείται ασύμφορη, μη επικερδής. Αλλά, ο γιος μου με έμαθε να είμαι πιο δυνατή. Με έμαθε να αποδέχομαι τη δύναμή μου και να υπάρχω μέσα σε αυτή. Για πολλά χρόνια νόμιζα ότι δεν ήμουν δυνατή ή ότι αν ήμουν δυνατή δεν ήμουν ευγενική. Αλλά ο γιος μου με έμαθε να στέκομαι στη δύναμή μου, να βρίσκω εξαιρετική θηλυκότητα στη δύναμή μου και να νιώθω πολύτιμη ως γυναίκα. Πολύ πιο πολύτιμη από όσο νόμιζα ότι μπορούσα να νιώσω. Και να καταλάβω προγονικά πόσο βαθιά πνευματική είναι η κλήση όταν γίνεσαι μητέρα. Όλο αυτό είναι πολύ δύσκολο να το εκφράσω με λίγα μόνο λόγια.

Πάντως χρησιμοποίησες πολύ ωραία λόγια για να το περιγράψεις.

Ευχαριστώ! (γέλια)

Μια πιο πρακτική ερώτηση τώρα. Πώς έχει επηρεάσει το μεγάλωμα ενός μικρού παιδιού το πρόγραμμα και τα σχέδιά σου για περιοδείες;

Τον έπαιρνα μαζί μου στην περιοδεία μέχρι την πανδημία... όλο αυτό το διάστημα, από τότε που ήταν δύο μηνών. Όταν έγινε 6 ετών, άρχισα να περιοδεύω μόνη μου. Έχει περιοδεύσει μαζί μου και τώρα, τα καλοκαίρια ή σε ορισμένες διακοπές και αργίες. Ήταν μαζί μου στην Ιαπωνία μέχρι πριν από λίγο καιρό, θα ταξιδέψουμε μαζί στην Ευρώπη αυτόν τον Ιούλιο. Υποτίθεται ότι θα ερχόταν μαζί μου στο Μεξικό αυτό το Σαββατοκύριακο, αλλά λόγω της τρέχουσας προεδρικής... της τρέχουσας πολιτικής μας κατάστασης, δεν θέλω να ταξιδέψει εκτός χώρας αυτή τη στιγμή. Γίνονται περίεργα πράγματα στα σύνορα με τους Αμερικανούς πολίτες, οπότε δεν θέλω να το ρισκάρουμε.

Ανέφερες ότι η δισκογραφική σου σε απέλυσε αφού γέννησες το παιδί. Πόσο δύσκολο ήταν να εξελιχθείς στη μουσική βιομηχανία όντας γυναίκα; Νιώθεις ότι έπρεπε να προσπαθήσεις περισσότερο από έναν άντρα για να πετύχεις;

Χμμ, ενδιαφέρον. Αυτό είναι ενδιαφέρον. (σ.σ. μικρή παύση) Ποτέ δεν μου έχουν κάνει αυτή την ερώτηση, αν χρειάστηκε δηλαδή να προσπαθήσω περισσότερο από έναν άντρα. Αν αυτή η ερώτηση με διακρίνει ως γυναίκα, θα την δεχτώ! Νομίζω ότι πάντα έπρεπε να είμαι δύο άνθρωποι για να επιβιώσω. Έπρεπε να «μιλήσω» σε πολλά επίπεδα, με πολλές αποχρώσεις για να μπω, να φτάσω, να με προσκαλέσουν, να μου επιτρέψουν να καθίσω στο τραπέζι, να έχω το δικό μου τραπέζι, να φύγω όταν θέλω να φύγω, να οδηγήσω μόνη μου σπίτι, να έχω το δικό μου αυτοκίνητο. Και όλο αυτό το διάστημα να έχω και να τηρώ τις δικές μου αρχές. Επίσης, το να είσαι μονογονέας ενός αγοριού είναι κάτι που μου φέρνει περηφάνια. Είμαι τόσο περήφανη για το άτομο που είναι ο γιος μου ως παιδί, ως άνθρωπος, ως νεαρός άνδρας. Είμαι περήφανη για τις πεποιθήσεις του, για το βασικό του σύστημα πεποιθήσεων. Γνωρίζει το σωστό από το λάθος. Λατρεύει την καλοσύνη, λατρεύει τη βοήθεια. Ενστικτωδώς αντιδρά για να βοηθήσει κάποιον που έχει αδυναμία. Αν υπάρχει πρόβλημα, επιδιώκει να βοηθήσει στην επίλυσή του, δεν τρέχει μακριά. Επιδιώκει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και αυτό είναι ΤΕΡΑΣΤΙΟ για μένα ως μονογονέας.

Κάτι κάνεις σωστά.

(γέλια) Ή έχω υπάρξει ένα εργαλείο για να τον βοηθήσω να δει σωστά τον κόσμο γύρω του. Λένε ότι τα παιδιά είναι στην πραγματικότητα ιδιοφυΐες. Έχουν γίνει κάποια τεστ για το πώς χάνουν την πρωταρχική τους διάνοια, αυτά με τα οποία γεννιούνται και δεν μπορείς να τους τα διδάξεις. Μέχρι να γίνουν ενήλικες και να καταλήξουν μηχανικοί στοχαστές...

Ο γιος μου με έμαθε να βρίσκω εξαιρετική θηλυκότητα στη δύναμή μου και να νιώθω πολύτιμη ως γυναίκα. Πολύ πιο πολύτιμη από όσο νόμιζα ότι μπορούσα να νιώσω

Τα παιδιά δεν φιλτράρουν τα συναισθήματά τους.

Όχι, δεν διαλέγουν πλευρά. Αν κάνουν μια επιλογή, είναι μέσω της επικοινωνίας και ερωτήσεων. «Μαμά, γιατί αυτό το άτομο αντιμετωπίζεται άσχημα επειδή έχει ένα χέρι;» Επειδή το να έχει ένα χέρι δεν φαίνεται φυσιολογικό στους περισσότερους ανθρώπους και οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται αυτό που δεν ξέρουν. Νιώθουν φόβο και τρέχουν μακριά από τα συναισθήματά τους. Δεν τους αρέσει να φοβούνται, οπότε δεν θέλουν να μιλήσουν στο άτομο με το ένα χέρι, επειδή αυτό τους κάνει να νιώθουν φόβο για αυτά τα συναισθήματα. Δεν φοβούνται στην πραγματικότητα το άτομο με το ένα χέρι. Απλώς φοβούνται πώς αυτό τους κάνει να νιώθουν. Έτσι, προτιμούν να είναι ψυχροί με το άτομο με το ένα χέρι. Αλλά ο γιος μου το καταλαβαίνει αμέσως και θα πάει να μιλήσει στο άτομο με το ένα χέρι και θα πει «γεια σου, φίλε, τι κάνεις;» Ακριβώς σαν να πήγαινε να μιλήσει σε κάποιον άλλο. Σε οποιονδήποτε θα πήγαινε να μιλήσει και μπορεί να ρωτούσε κάτι του στυλ «Κάνει και η δικιά σου μαμά τηλεφωνικές συνεντεύξεις με άτομα από την Ελλάδα;» ή «Είναι κι εσένα η μαμά σου τραγουδίστρια;» Και αυτή η αχαλίνωτη σαφήνεια που έχουν τα παιδιά, αυτή η διαφάνεια... Αυτό είμαστε τελικά... Διαφανείς!

Ο τελευταίος σου studio δίσκος είχε διασκευές και μετά έβγαλες τον δίσκο του Dylan. Έχεις σχέδια να κυκλοφορήσεις νέο ή πρωτότυπο υλικό;

Ηχογραφώ ήδη. Έχω περίπου επτά τραγούδια έτοιμα μέχρι στιγμής και αλλά δουλεύω πάνω σε αυτά τούτη την περίοδο.

Αυτό είναι κάτι περισσότερο από μισός δίσκος.

Ναι, ίσως.

...αν τα βάλεις όλα μέσα.

Το πρόβλημα με μένα είναι ότι νομίζω ότι με κάθε δίσκο αρχίζω να χτίζω κάτι και μετά φτάνω σε μια άλλη πλευρά ή περιοχή όπου δουλεύω και αρχίζω να χτίζω πάνω σε αυτό. Ίσως κάθε καλλιτέχνης έχει αυτό το πρόβλημα. Χτίζω κάτι και μετά αρχίζω να κάνω κάτι άλλο. Και μετά κάτι άλλο. Και μετά αρχίζω να περιπλανιέμαι με αυτά που έχω χτίσει. Και ηχητικά, αρχίζει να παίρνει διαφορετικό σχήμα. Και τελικά έχω δύο απολύτως αντικρουόμενα σχήματα υλικών και δεν ξέρω από ποιο συναίσθημα να αντλήσω: από τη θλίψη ή από τον θρίαμβο; Καταλήγω με λυπηρά και με θριαμβευτικά τραγούδια και ποτέ δεν ξέρω από ποια να αντλήσω. Συνήθως καταλήγω να αντλώ και από τα δύο, αλλά προτιμώ λίγο τη θλίψη. Στο συγκεκριμένο σημείο βρίσκομαι αυτή τη στιγμή. Καλλιεργώ τη σοδειά μου και δεν είμαι καθόλου σίγουρη τι θα βγει... (γέλια)

Θα το ανακαλύψεις στην πορεία. Νομίζω ότι είναι καλύτερα έτσι.

Έτσι θα γίνει, είτε μου αρέσει είτε όχι.

Καλύτερο δεν είναι να μην ξέρεις και να ανακαλύπτεις στην πορεία;

Λοιπόν, έτσι κάνω τέχνη γενικά. Και συζητήσεις. Ξέρω ότι υπάρχουν άνθρωποι που έχουν συμβούλους επικοινωνίας που τους λένε ποιες ερωτήσεις πρέπει να απαντάνε και σε ποιες ερωτήσεις πρέπει να λένε «κανένα σχόλιο». Μου έχουν πει κι εμένα στο παρελθόν «μην μιλάς για πολιτική». Τέλος πάντων, μου αρέσει να προσεγγίζω τα πράγματα σαν ένα μικρό γυρίνο σε μια θολή λίμνη σε αναζήτηση τροφής και ζωής. Είμαι απλώς ένας από τους πολλούς μικροοργανισμούς εκεί έξω που απλώς κάνουν αυτό που κάνουν. Δεν θέλω πραγματικά να έχω μια κρυστάλλινη σφαίρα ή μια απόδειξη για το μέλλον. Ο γιος μου με ρωτάει συνέχεια «Ποια είναι η μία ευχή που θα έκανες αν ήξερες ότι θα βγει αληθινή;» Θα μπορούσα να κάθομαι εδώ όλο το χρόνο και να γράφω αυτή την καταραμένη ευχή, επειδή σε μια τέτοια ευχή δεν θέλεις να κάνεις λάθος ούτε μια προδιαγραφή. Πρέπει να το ξεπεράσεις όμως αυτό, επειδή δεν είμαστε τόσο έξυπνοι για να ξέρουμε πώς θα είναι το μέλλον. Δεν ξέρω πώς θα είναι ο επόμενος δίσκος μου, δε θέλω να ξέρω και το γεγονός ότι δε θέλω να ξέρω σημαίνει ότι απλώς δεν είμαι αρκετά έξυπνη για να ξέρω, ειλικρινά.

Δεν ξέρω πώς θα είναι ο επόμενος δίσκος μου. Δε θέλω να ξέρω και το γεγονός ότι δε θέλω να ξέρω σημαίνει ότι απλώς δεν είμαι αρκετά έξυπνη για να ξέρω

Δεν νομίζω ότι είναι θέμα ευφυΐας.

Υπάρχουν αυτά τα προγράμματα της CIA όπου έχουν ανθρώπους που είναι μέντιουμ. Ξέρω ότι είμαστε μέντιουμ. Ξέρω ότι υπάρχουν vortex healers που εργάζονται ενδιάμεσα από τα όνειρα και την πραγματικότητα. Έχω δει κι εγώ τέτοια όνειρα. Όλοι έχουμε δει, αλλά δεν έχουμε ακόμα ή δεν γνωρίζουμε ακόμα τους δασκάλους που μπορούν να μας διδάξουν αυτά τα πράγματα για να επικοινωνούμε με το τρίτο μας μάτι. Όπως τα δελφίνια μπορούν να προβάλλουν εικόνες, όπως οι καρχαρίες μπορούν να προβάλλουν εικόνα, να αισθάνονται μέσω της όσφρησης. Νομίζω ότι γι' αυτό μας αγαπούν τόσο πολύ τα δελφίνια, επειδή τους δίνουμε τόσες πολλές εικόνες από τον εγκέφαλό μας. Δεν συνειδητοποιούμε ότι τις αντιλαμβάνονται... Αλλά, ναι, ξέχασα την ερώτησή σας.

Ήταν για τον νέο δίσκο, αλλά νομίζω ότι πήραμε την απάντηση!

Ναι. Ξέχασα ποια ήταν η ερώτησή σας...

Μιλούσαμε για τον νέο δίσκο.

Ναι, ναι. Αλλά, το τελευταίο πράγμα που είπες...

Το τελευταίο πράγμα ήταν ότι είπες ότι δεν είσαι αρκετά έξυπνη για να ξέρεις πώς θα ακούγεται ο νέος δίσκος και σου είπα ότι δεν έχει να κάνει με την εξυπνάδα.

Ναι, δεν είναι θέμα να είστε έξυπνοι, αλλά ίσως ήδη να ξέρω πώς θα ακούγεται ο δίσκος. Ξέρεις, όπως το δελφίνι. Ίσως στην πραγματικότητα τα δελφίνια να είναι όντως μέντιουμ και να βρίσκονται στον ωκεανό επειδή πάντα ήξεραν ότι αυτό είναι το ασφαλέστερο και πιο υγιές μέρος γι’ αυτά.

Περνάω υπέροχα μιλώντας μαζί σου, αλλά δυστυχώς ο χρόνος τελειώνει. Θα ήθελες να κλείσεις αυτή τη συζήτηση με ένα μήνυμα στους θαυμαστές σου εδώ;

Παρακαλώ να είστε ευγενικοί και περιποητικοί με τον εαυτό σας. Στρέψτε το πρόσωπό σας στον ήλιο και ζεστάνετε την καρδιά σας σε αυτές τις στιγμές σύγχυσης και φόβου. Πρέπει να θυμόμαστε να επιλέγουμε την πίστη στον εαυτό μας και τη χαρά μας. Να θυμόμαστε ότι είμαστε δυνατοί όταν είμαστε προσγειωμένοι στα πόδια μας και τα πρόσωπά μας κοιτάζουν τον ουρανό και τον ήλιο. Να επιλέγουμε να χαμογελάμε αυτές τις μέρες. Να επιλέγουμε να βρούμε την ομορφιά και την καλοσύνη στον εαυτό μας. Έτσι θα κάνουμε τις μέρες μας, κάθε μας μέρα, να αξίζει πολύ περισσότερο.

Ωραία λόγια και πάλι!

Ευχαριστώ!

Σε ευχαριστώ πολύ Chan για τη συζήτηση.

Όλα θα πάνε καλά. Έχουμε περάσει δυσκολίες στο παρελθόν. Απλώς πρέπει να τις ξεπεράσουμε. Πρέπει να βοηθήσουμε. Πρέπει να είμαστε άνθρωποι.

Θα χαρώ πολύ να σε δω τον Μάϊο.

Σε ευχαριστώ, γλυκέ μου. Να έχεις μια υπέροχη μέρα.

Κι εσύ επίσης!

Ευχαριστώ και αντίο! Geia mas! (γέλια)

Αντίο! Arigatō!

Arigatō gozaimasu!

Η Cat Power εμφανίζεται με το συγκρότημά της στο Floyd στις 30 Μαΐου και θα αποδώσει στην ολότητά του τον ιστορικό ζωντανό δίσκο του Bob Dylan με τίτλο "The 1966 Royal Albert Hall Concert". Εισιτήρια εδώ.