Συνέντευξη: Joe Bonamassa

Από τον Κώστα Σακκαλή, 08/12/2009 @ 12:22
Τον περασμένο Ιούλιο ο Χρήστος Κισατζεκιάν και ο Κώστας Σακκαλής είχαμε την ευκαιρία να συναντήσουμε για μία χαλαρή και πολύ φιλική όπως αποδείχθηκε κουβεντούλα τον Joe Bonamassa, το μεγαλύτερο, ίσως, όνομα αυτή τη στιγμή στο χώρο του blues rock. Αν και πάντα με συναίσθηση της θέσης του, δε δίστασε να μας αποκαλύψει ακριβώς τις σκέψεις του για κάθε περίοδο της καριέρας του και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τη μουσική του.


Καλησπέρα Joe, είμαστε από την Ελλάδα. Αν δεν κάνω λάθος ηχογράφησες τον επερχόμενο δίσκο σου στη Σαντορίνη, σωστά;
Ναι, μου αρέσει πολύ η Ελλάδα. Ένας τύπος, ο Κώστας, έχτισε το Black Rock Studio στο νησί και είναι άψογο. Επικοινώνησε μαζί μας, το ελέγξαμε, βέβαια δεν ξέραμε ότι όταν κάναμε τις επαφές δεν είχε τελειώσει ακόμα (γέλια), αλλά όντως όταν τελείωσε βγήκε πανέμορφο και με πολύ καλό ήχο. Ήμασταν οι πρώτοι καλλιτέχνες που ηχογράφησαν εκεί και δούλεψε καλά για εμάς, ήταν μία ευκαιρία για αλλαγή σε σχέση με τον προηγούμενο δίσκο μας.

Είχαμε ζητήσει να κάνουμε και studio report επί τόπου. Υπάρχει λόγος που δεν το συνηθίζεις;
Ουσιαστικά δε μου αρέσει να αποκαλύπτω πράγματα από τον νέο μου δίσκο πριν αυτός κυκλοφορήσει. Είναι σημαντικό για μένα όταν βγαίνει ένας δίσκος να έχει και το στοιχείο της έκπληξης. Πέραν αυτού θέλω να έχω το δικαίωμα της αλλαγής. Τα τραγούδια μεταβάλλονται τόσες φορές κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων που μπορεί να πω κάτι τώρα αλλά να μην ισχύει το 2010 που θα κυκλοφορήσει ο δίσκος.

Ας πούμε κάποια πράγματα για το “Ballad Of John Henry” που κυκλοφόρησες φέτος.
Θεωρώ ότι είναι ό,τι καλύτερο έχω κάνει μέχρι σήμερα. Επίσης είναι και ό,τι πιο προσωπικό έχω κάνει. Είχα φτάσει στο σημείο όπου έπρεπε να πάρω μία απόφαση. Αν θα καταρρεύσω υπό το βάρος κάποιων προσωπικών μου προβλημάτων και μιας τραυματικής κατάστασης που βίωνα ή θα σταθώ στα πόδια μου και θα δημιουργήσω κάτι καλό. Διάλεξα το δεύτερο.

Σε επίπεδο παραγωγής είναι αρκετά διαφορετικό από τα προηγούμενα, δε συμφωνείς;
Κάθε δίσκος είναι διαφορετικός. Ποτέ δεν επαναλαμβάνουμε τους εαυτούς μας. Θα μπορούσαμε εύκολα να κάνουμε τα “You & Me” τόμος δεύτερος, τρίτος ή τέταρτος αλλά είναι καλό να αλλάζεις ταχύτητες. Για αυτό και τώρα πήγαμε στη Σαντορίνη. Αν πηγαίναμε στο Malibu πάλι, ίσως προέκυπτε άλλο ένα “Ballad Of John Henry”. Ξέρεις, όσο ήμουν στη Σαντορίνη έγραφα τραγούδια βασισμένα στις εμπειρίες μου, παρακολουθώντας δηλαδή και τους ανθρώπους, το περιβάλλον που με τριγύριζε, την κουλτούρα…



Ας γυρίσουμε λίγο στο παρελθόν. Η πρώτη σου μπάντα σε πολύ μικρή ηλικία ήταν οι Bloodline.
Χμ. Έχω υπό την ιδιοκτησία μου τα masters για αυτήν τη δουλειά. Εντάξει είναι ένας καλός δίσκος. Είναι ένα τσούρμο παιδιά που δεν ξέρουν τι κάνουν. Ήταν δύσκολο στη δημιουργία του, υπήρχαν εγωισμοί. Γενικά δύσκολη μπάντα για να συμμετέχεις σε αυτήν. Δεν υπήρχε συνοχή, τα πάντα κρατιόντουσαν από μία κλωστή, χωρίς χημεία. Κρατάω τις αναμνήσεις που έχω από αυτήν, αλλά δε θα ήθελα να ξαναείμαι μέρος της. Εύχομαι σε όλους να είναι καλά, ήταν σίγουρα ταλαντούχοι με πρώτο τον Berry (σ.σ. Oakley Jr. μπάσο/φωνή, γιος του μπασίστα των Allman Brothers) που όμως χαραμίζεται λόγω του τρόπου ζωής του. Και ο Erin (σ.σ. Davis, γιος του Miles Davis) ήταν ένας καλός drummer και ο Waylon (σ.σ. Krieger, ο γιος του Robby Krieger των Doors) επίσης ταλαντούχος. Αλλά ξέρεις κάτι; Κοιτάζω την φωτογραφία στο εσώφυλλο και βλέπω ότι κανείς δεν είναι ευτυχισμένος. Το μόνο που βλέπω είναι χαμένο ταλέντο και ευκαιρίες. Ήμουν ο νεότερος,15 χρονών, και έκανα μαζεμένα τόσα λάθη που αν τα είχα κάνει στα 20+ μου η καριέρα μου θα είχε τελειώσει. Αποτέλεσε για μένα πραγματικό μάθημα.

Το πρώτο προσωπικό ήταν το “A New Day Yesterday”.
Το οφείλω στον (παραγωγό) Tom Dowd που θα τον έχω πάντα στην καρδιά μου. Δεν ήμουν έτοιμος να πάρω την ευθύνη για ένα σόλο άλμπουμ εκείνη την εποχή αλλά, ο Θεός να τον έχει καλά, με βοήθησε να το πραγματοποιήσω. Ήταν μία πολύ όμορφη και επιμορφωτική εμπειρία. Το μόνο που μετανιώνω είναι που δεν είχα την εμπειρία που έχω τώρα γιατί αυτός ο άνθρωπος ήταν πραγματικός θησαυρός και εξαιρετικός μουσικός και ο μόνος που μπόρεσε να τον αντικαταστήσει επάξια ήταν ο Kevin Shirley. Νιώθω πολύ περήφανος που έχω έναν δίσκο που λέει «produced by Tom Dowd» και δεν είναι πολλοί άνθρωποι στον κόσμο που μπορούν να το πουν αυτό.

Ήταν αυτός και ο βασικός υποκινητής στο να αρχίσεις να τραγουδάς κιόλας;
Όχι, όχι. Τραγουδούσα και πιο πριν, απλά αυτός μου έδειξε εμπιστοσύνη αλλά και το τι έκανα μέχρι τότε σωστά και τι λάθος.

Ποιους θα θεωρούσες μέντορές σου;
Ο πατέρας μου, ο Tom Dowd, o Danny Gatton, ο B.B. King… Με βοήθησαν κι άλλοι στην καριέρα μου, ο George Thorogood, ο Paul Rodgers, o Ian Anderson, ο Peter Frampton… Είτε μου έδωσαν συμβουλές, είτε μοιράστηκαν τη σκηνή μαζί μου ή οτιδήποτε ανάλογο.

Επέλεξες να τιτλοφορήσεις το πρώτο σου άλμπουμ υπό ένα τραγούδι προερχόμενο από progressive rock μπάντα ενώ θεωρείσαι blues rock καλλιτέχνης. Ποια η σχέση σου με το progressive;
Μου αρέσει το prog. Μου αρέσουν οι Jethro Tull, οι Yes, οι Genesis. Ποτέ δεν έβαλα κάποιου είδους περιορισμούς σε αυτά τα δύο. Δε θεωρώ εαυτόν blues rock καλλιτέχνη ή σκέτο blues ή σκέτο rock ή prog. Θεωρώ ότι είμαι το αποτέλεσμα των επιρροών μου και παίζω τα πάντα. Είδες ότι τα τρία πρώτα τραγούδια είναι από Gallagher, Free και Jethro Tull. Κοίταξε, ο ήχος μου είναι αρκετά «αγγλικός». Κάνω στα αγγλικά τραγούδια αυτό που οι Άγγλοι έκαναν κάποτε στα αμερικάνικα blues. Και ξέρεις, αυτή είναι η μουσική που μου αρέσει αλλά παιγμένη κάπως διαφορετικά. Αντίθετα δεν έχω τόσο έντονη την επιρροή του Stevie Ray Vaughan. Έρχεται κόσμος και μου λέει πόσο «μανία» έχω με τον Vaughan και τους εξηγώ ότι δεν είναι σε καμία περίπτωση αλήθεια. Και όποιος το λέει μάλλον δεν έχει ακούσει καλά τα άλμπουμ μου. Είμαι πιο πολύ του αγγλικού ήχου με την Les Paul και τους Marshall.

Λίγα λόγια για το “Blues Deluxe”;
Αυτός ο δίσκος είναι το μεγαλύτερο «fuck you» που μπορείς να πεις σε μία δισκογραφική εταιρία. Δεν ήταν προορισμένο για τέτοιο, αλλά έτσι κατέληξε. Με πίεσαν να κάνω έναν πολύ pop δίσκο για τη δεύτερη κυκλοφορία μου (το “So It’s Like That”). Εγώ τους είπα ότι αν είχαμε κάνει έναν blues rock δίσκο θα έσκιζε και μου απάντησαν ότι θα μου δώσουν 10.000 δολάρια για τον επόμενο. Περάσαμε λοιπόν επτά ημέρες στο στούντιο και για αυτό το ποσό φτιάξαμε το “Blues Deluxe” που ήταν ό,τι καλύτερο είχαμε κάνει μέχρι τότε. Ήξερα πως είχα δίκιο ότι έπρεπε να παραμείνω στα blues.



Και το ακολούθησες με το “Had To Cry Today”

Αυτό είναι μάλλον ό,τι πιο αδύναμο έχω κάνει μέχρι τώρα. Έγινε βεβιασμένα μετά το “Blues Deluxe”. Υπάρχουν τραγούδια σε αυτό που ακόμα αρέσουν στον κόσμο, όπως το “The River” ή το “Around The Bend”, αν και η νεότερή του εκτέλεση είναι πολύ καλύτερη. Δεν ξέρω, απλώς δε νομίζω ότι είναι και τόσο επιτυχημένο και για αυτό δεν παίζω και τραγούδια από αυτό. Έχει το κοινό του, αλλά εγώ δεν το βρίσκω και τόσο καλό.

Ανέκαμψες όμως με το “You & Me”.
Αυτή είναι η εκκίνηση της σταδιοδρομίας μου ως πραγματικός καλλιτέχνης. Πρώτη μου δουλειά με τον Kevin Shirley. Είχαμε μια καταπληκτική περίοδο ηχογραφήσεων, είναι εκπληκτικός στη συνεργασία. Η πρώτη μας ηχογράφηση ήταν το “So Many Roads” και σχεδόν εξερράγη μέσα από τα ηχεία. Ήταν διαφορετικό από οτιδήποτε είχα πάρει μέρος στο παρελθόν και κατάλαβα ότι θα προκύψει μεγάλο αποτέλεσμα. Κατά την άποψή μου ήταν και ο πρώτος δίσκος που έκανε τον κόσμο να ενδιαφερθεί για εμένα, να θέλει να μου μιλήσει. Πιο πριν, όλα τα άλλα άλμπουμ, ήτανε για τους ψαγμένους, τίποτα ιδιαίτερο. Να το πω και αλλιώς, το “You & Me” γέμισε το Royal Albert Hall, τα προηγούμενα όχι.

Παρατηρώ ότι από τον δίσκο αυτό και μετά υπάρχει και συνεχής βελτίωση στη φωνή σου.
Ναι. Έχω τραγουδήσει περισσότερο πλέον και πραγματικά με ενδιαφέρει και προσπαθώ να γίνω καλύτερος τραγουδιστής. Είναι κάτι στο οποίο δουλεύω καθημερινά. Έχω καθηγητή που συναντάω κάθε εβδομάδα. Πρέπει να δουλεύεις στα αδύνατα σημεία σου. Όλοι ξεκινάμε ως ικανοί κιθαρίστες αλλά για να τραγουδάς αυτά που θες πρέπει να δουλέψεις πολύ. Δες τον Eric Clapton, έχει και φανταστική φωνή παρόλο που ξεκίνησε βασικά ως κιθαρίστας. Το πιστεύω κι εγώ ότι η φωνή μου γίνεται καλύτερη, δε θα κρυφτώ.

Το “Sloe Gin” είχες πει ότι είναι επηρεασμένο από το πρώτο άλμπουμ του Rod Stewart;
Ναι, το “Sloe Gin” ξεκίνησε σαν ακουστικός δίσκος με τη σκέψη μου στο “Rod Stewart Album” (σ.σ. ο αμερικάνικος τίτλος του “An Old Raincoat Will Never Let You Down”). Έμαθα πολύ νωρίς από αυτόν τον δίσκο ότι μπορείς ταυτόχρονα να έχεις ακουστικά τραγούδια και ένταση. Πιστεύω ότι το “Sloe Gin” περιέχει κάποια από τα καλύτερα τραγούδια που έχουμε κάνει μέχρι τώρα και το ομώνυμο ίσως είναι το καλύτερο τραγούδι που έχω κυκλοφορήσει. Το κατάλαβα από τη στιγμή που το πρωτοπαίξαμε ζωντανά, ότι ήμουνα μπροστά σε μία σημαντική εξέλιξη στη ζωή μου, ότι θα άγγιζε τον κόσμο.

Το συγκεκριμένο τραγούδι είναι και το πεδίο συνάντησης δύο σπουδαίων παραγωγών, του Ezrin και του Kamen.
Ναι! Η αυθεντική εκτέλεση ανήκει στον Tim Curry. Ξέρεις, το αυθεντικό έχει τον στίχο “I’m so fucking lonely”. Αλλά εγώ δουλεύω μία οικογενειακή επιχείρηση. Έρχονται πολλά παιδιά στις συναυλίες μου και έρχονται με τους γονείς τους και δε θέλω να τραγουδάνε μαζί μου “I’m so fucking lonely”. Οπότε αλλάξαμε το “fucking” με το “damn” για να μπορούνε να πάνε στην εκκλησία τις Κυριακές.



Είναι πολύ συνηθισμένο για μουσικούς να σηματοδοτούν το τέλος μίας εποχής της δισκογραφίας τους και την αρχή μιας νέας με ένα live δίσκο. Είναι αυτή η περίπτωσή του “Live From Nowhere In Particular”;
Είναι ένα δίσκος που γεφυρώνει ένα δισκογραφικό κενό. Ο κόσμος ήθελε ένα live δίσκο, έψαχνε bootleg, αλλά ήθελε μία καλή ηχογράφηση. Νομίζω ότι είναι ο καλύτερος ήχος κιθάρας που έχω πετύχει μέχρι τώρα. Απαθανατίζει το συγκρότημα στα καλύτερά του ως κουαρτέτο. Από την άλλη όμως είναι μία φωτογραφία μίας συγκεκριμένης στιγμής σε ένα συγκεκριμένο μέρος. Είμαστε καλύτεροι τώρα, δύο χρόνια μετά την ηχογράφησή του; Σίγουρα. Αν ηχογραφούσαμε μία συναυλία μας τώρα θα ήταν καλύτερο το αποτέλεσμα; Σίγουρα, αλλά αυτό θα πει να είσαι συγκρότημα. Θα πρέπει να το βλέπουμε ως ό,τι καλύτερο ήμασταν το 2007. Η συγκεκριμένη εκτέλεση του “Sloe Gin” ήταν η καλύτερη που είχαμε πετύχει μέχρι πρόσφατα.

Η παρουσία σου στο Rockpalast και η βιντεοσκόπηση της εμφάνισης για το dvd;
Δεν έχω ξανακουραστεί τόσο στη ζωή μου. Κάναμε δεκατρείς εμφανίσεις στη σειρά και μετά ηχογραφήσαμε αυτό.

Η προσπάθεια για κάτι ανάλογο σκότωσε τον Michael Jackson, εσύ τη γλίτωσες φθηνά!
Ε ναι, εγώ ήμουν 25 χρονών, μπορούσα να το κάνω. (γέλια) Πάντως ήταν όντως μεγάλη τιμή να παίξω εκεί. Θυμάμαι να βλέπω τον Rory Gallagher στο Rockpalast, όλοι οι μεγάλοι παίζουν εκεί. Είναι τιμή μου.

Πειραματίζεσαι ποτέ με ένα νέο κομμάτι επί σκηνής μέχρι να το ηχογραφήσεις σε έναν δίσκο;
Όχι! Το σιχαίνομαι όταν το κάνουν αυτό. Παίρνω πολύ στα σοβαρά τις συναυλίες μου. Ποτέ δεν πειραματίζομαι. Ποτέ δεν χρησιμοποιώ τους οπαδούς μου ως πειραματόζωα. Ό,τι παίζω είναι δοκιμασμένο. Παίρνω τη σκηνή πολύ στα σοβαρά. Τίποτα που παίζω δεν είναι τυχαίο και ξέρω ακριβώς την αντίδραση που θα πετύχω με το καθένα. Δεν ρισκάρω γιατί ο καθένας που έχει έρθει στη συναυλία θέλω να βγει και να πει «τσεκάρετε αυτόν τον Bonamassa» και αν κάτι δεν πάει καλά στην εμφάνισή μου δε θα ξανάρθει και από αυτό, από το καλό show, εξαρτάται η καριέρα μου. Προτιμώ να πειραματίζομαι στο δίσκο.



Πάντα μου άρεσε ότι στους δίσκους σου έχεις ένα προσωπικό μήνυμα με το οποίο απευθύνεσαι στον ακροατή και εξηγείς κάποια πράγματα σχετικά με το δίσκο. Πώς το σκέφτηκες αυτό και το συνεχίζεις μέχρι τώρα;
Δεν είχα ούτε μία καλή πρωτότυπη σκέψη στη ζωή μου μέχρι τώρα (γέλια). Θυμάμαι να διαβάζω τις σημειώσεις από το “Truth” του Jeff Beck και μετά από κάθε τραγούδι ο Beck έγραφε ένα σχόλιο. Για παράδειγμα: «να παιχτεί δυνατά», «μία παραγωγή του Mikey Most», «η ώρα του Nicky Hopkins στο πιάνο» κτλ. Το θεωρούσα το πιο γαμάτο πράγμα! Ένιωθα ότι μου μιλάει και μου λέει πως ακριβώς πρέπει να αφομοιώσω το δίσκο. Αν σου έλεγα ότι κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του “Ballad Of John Henry” ήμουν στην πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής μου όπου όλα ήταν μέλι-γάλα θα «χώνευες» διαφορετικά το δίσκο από ότι αν σου έλεγα ότι είναι προϊόν των πιο σκληρών δοκιμασιών που έχω περάσει. Θα το άκουγες διαφορετικά, θα καταλάβαινες τα λόγια διαφορετικά και νομίζω το να σε βάζει ο καλλιτέχνης σε συγκεκριμένη λογική είναι προτιμότερο.

Δείχνει ίσως και σεβασμό στον ακροατή. Δεν είναι απλώς ένα προϊόν που πουλιέται και αγοράζεται.
Απολύτως. Θεωρώ τους δίσκους μου, ίσως όχι έργα τέχνης, αλλά σίγουρα έργα. Φωτογραφίες του πως είμαι σε μία δεδομένη χρονική στιγμή της ζωής μου. Οπότε μπορεί κάποιος να με προτιμάει στη μία ή την άλλη περίοδό μου αλλά για αυτό και δε θα δεχόμουνα να με κατηγορήσει κάποιος ότι έβγαλα τον ίδιο δίσκο δεύτερη φορά. Αυτό πάει και για το δίσκο που ηχογράφησα στην Ελλάδα. Δεν έχει καμία σχέση με το “Ballad Of John Henry”.

Κυκλοφορείς περίπου έναν δίσκο το χρόνο. Πιστεύεις ότι αυτό μπορεί να γίνει κουραστικό κάποια στιγμή;
Έχω τη δική μου δισκογραφική στην Αμερική οπότε κανείς δε μου λέει πότε να ηχογραφήσω. Όταν θέλω να βγάλω έναν δίσκο, τον βγάζω και δεν πρόκειται να το κάνω αν δεν είναι καλός. Αν αυτό σημαίνει ότι θα μου πάρει δύο χρόνια, ας είναι δύο χρόνια. Κυκλοφορούμε δίσκους τώρα γιατί πραγματικά το αξίζουν.

Η συνάντηση έληξε με μία σύντομη συζήτηση για το ματαιωμένο λόγω βροχής show στο Rockwave της φίλης του, Laureen Harris, και ευχές να αποφύγουμε τη διαφαινόμενη νεροποντή τη συγκεκριμένη ημέρα (που δεν θα μπορούσαν να αποτύχουν περισσότερο), καθώς και ευχές να τον δούμε σύντομα στην Αθήνα (που δε θα μπορούσαν να επιτύχουν περισσότερο)…









Κώστας Σακκαλής
  • SHARE
  • TWEET