Peter Gabriel

Ας ξεκινήσω με το μη-προφανές: πέραν της δεδομένης αγάπης/οπαδισμού που αισθανόμαστε για μεγάλους καλλιτέχνες και της νοσταλγίας που πυροδοτεί κάθε «μεγάλη επιστροφή», οι περισσότεροι νέοι δίσκοι καταξιωμένων, παλιών δημιουργών έχουν πολύ λίγα πράγματα να προσθέσουν στον όποιο μύθο τους. Εξαιρέσεις πάντα υπήρχαν - μερικές μάλιστα υπήρξαν και πολύ τρανταχτές - και φαντάζομαι πως πάντα θα υπάρχουν. Με μεγάλη μου χαρά, αισθάνομαι πως η μεγάλη επιστροφή του Peter Gabriel, 21 ολόκληρα χρόνια από το τελευταίο του άλμπουμ με original υλικό (το "Up" του 2002), πρέπει να προσμετρηθεί στις ουσιαστικές επιστροφές, πέραν αμφιβολίας. Να κάνω και το επιπλέον βήμα; Το "i/o" ίσως αξίζει να θεωρηθεί κι ως ένα από τα καλύτερα σόλο άλμπουμ που έβγαλε ποτέ.

Καταρχάς, να διευκρινίσουμε ποιος είναι ο 73χρονος Peter Gabriel του "i/o". Σίγουρα δεν είναι ο Gabriel των Genesis, αν και όσοι αγαπάμε το prog, θα αισθανόμαστε πάντα το «prog» κάτω από την φωνή του. Δεν είναι ένας αναχρονιστικός Gabriel, παρά το συνεχές κλείσιμο του ματιού των ενορχηστρώσεων προς τις pop μέρες του "So", τις world μέρες του "Passion" ή τα απαλά electronics του "Ovo". Αυτοαναφορικότητα υπάρχει, όχι όμως αναχρονισμός. Είναι εξάλλου ισχυρή μου πεποίθηση πως οι τεράστιοι του rock - ο Cash, ο Springsteen, ο Bowie, οι Stones, ο Cohen - υπερβαίνουν εποχές, δεκαετίες και genres. Διότι αυτοί τις/τα ορίζουν κι όχι το αντίθετο. Φυσικά αυτό αφορά και τον Gabriel, με το "i/o" να είναι «νέο» όσο και «κλασικό» στην αίσθηση του.

Το μόνο λοιπόν που απέμενε να δούμε είναι πως θα στέκεται ποιοτικά ένας νέος Gabriel δίσκος. Κάθε πανσέληνο του 2023 κυκλοφορούσε κι ένα τραγούδι από το "i/o", όταν λοιπόν άκουσα το ομώνυμο κατά την πανσέληνο του περασμένου Μάρτη, διαισθάνθηκα πως αυτό θα είναι ένα αισθητικά δυνατό άλμπουμ. Πάντα ξέραμε πως ο Gabriel είναι μία από τις πιο πολιτισμένες, δημοκρατικές και σοφές παρουσίες στον χώρο της δημοφιλούς μουσικής. Αυτός ο στίχος λοιπόν, το "I’m just a part of everything", υποσχέθηκε ένα άλμπουμ γεμάτο σοφία. Αυτό ακριβώς παραδίδει.

Τα δώδεκα τραγούδια του "i/o" λοιπόν, εκτός από το γεγονός πως είναι, ένα προς ένα, άριστα δουλεμένα σε κάθε τους λεπτομέρεια, διαθέτουν αυτό το είδος της ώριμης και ψύχραιμης αντανάκλασης πάνω σε καίρια θέματα που απασχολούν τον σύγχρονο άνθρωπο. Από τον ρόλο της τεχνολογίας ("Panopticom"), τον πόλεμο και τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό ("Four Kinds Of Horses"), την σχέση μας με τον συνάνθρωπο ή τον πλανήτη, το "i/o" είναι ένα άλμπουμ που έχει την δύναμη να διδάξει και να εξευγενίσει. Διαθέτει δηλαδή μερικά πολύ βαθύτερα χαρίσματα από να ευφράνει την ακοή ή να διασκεδάσει.

Σε γενικές γραμμές πρόκειται για έναν αρκετά ήπιο δίσκο που στέκεται κοντά σε ηχοχρώματα που μπορούν να χαρακτηριστούν art rock ή art pop, αν προτιμάτε. Το "Road To Joy" στέκεται σαν η pop χιτάρα που, ναι, θα θυμίσει λίγο τις εποχές του "Sledgehammer". Το "Panopticom" προγκίζει πεμπτουσιακά, το "The Court" είναι λίγο πιο χορευτικό, το "Four Kind Of Horses" φέρνει λίγο σκοτεινά συναισθήματα.

Από την άλλη, υπάρχουν μπαλάντες και ambient στιγμές που, αν τους δώσεις την προσοχή σου, έχουν πάρα πολλά να δώσουν. Το "Playing For Time" με τις Broadway αναφορές του είναι απλώς συγκλονιστικό, τα "So Much" και "Love Can Heal" μοιάζουν σαν ο Gabriel να φύτεψε μέσα τους όλο το απόσταγμα της ζωής, της δικής του και της δικής μας. Συνθέσεις πανέμορφες και με μεγάλο βάθος που, όπως εξάλλου αναμενόταν, υποβοηθούνται από την τέλεια παραγωγή και την τεράστια αξία των συντελεστών. Κάθε μουσικός (και) εδώ είναι καταξιωμένος στον μέγιστο βαθμό, ο Brian Eno βάζει κι αυτός το χεράκι του εδώ κι εκεί - και δεν χρειάστηκε καν να αναφέρω ακόμα πως εδώ υπάρχει ξανά ένα από τα καλύτερα rhythm section του πλανήτη: να είστε σίγουροι πως πολλοί μουσικοί που θαυμάζουμε θα στήσουν αυτί να ακούσουν τον Manu Katche και τον Tony Levin και θα αναρωτιούνται πως η γκρούβα του "The Court" είναι ανθρωπίνως δυνατή.

Τέλος, για να γίνει η εμπειρία λίγο ακόμα πλουσιότερη, το "i/o" κυκλοφορεί με δύο διαφορετικές μίξεις. Ο Mark Stent είναι υπεύθυνος για την κανονική, την "Bright Side" μίξη, υπεύθυνος δηλαδή για τον αρτιότερο ήχο που άκουσα μέσα στο 2023. Υπάρχει και μια εναλλακτική μίξη, η "Dark Side" από τον Tchad Blake, η οποία έχει μεγαλύτερες αντηχήσεις, θα έλεγα πως είναι πιο ηλεκτρονική και σκοτεινή. Αυτή η ηχητική απόλαυση που συνοδεύει την ακρόαση του "i/o" υπογραμμίζει την ποιότητα των συνθέσεων και τούμπαλιν.

Στο διά ταύτα, το "i/o" είναι ένα πραγματικά υπέροχο άλμπουμ, πιο υπέροχο ίσως απ’ ότι θα περίμενε κανείς από τον Peter Gabriel εν έτει 2023. Είναι ένας δίσκος που δεν περιέχει μόνο ταλέντο αλλά και μεράκι, ενόραση κι εμμονή στην λεπτομέρεια. Περισσότερο απ’ όλα, είναι ένας δίσκος που πάει κόντρα στους τρελούς ρυθμούς της εποχής μας και σε προσκαλεί να αναστοχαστείς και να βρεις το κέντρο του εαυτού σου, ενώ ταυτόχρονα συνδέεσαι με τον κόσμο. Όλοι είμαστε εξάλλου και input και output, η διαφορά βρίσκεται σε αυτούς που το αντιλαμβάνονται. Σαν ακροατής του Peter Gabriel αισθάνομαι πως θέλω να τον ευχαριστήσω γι αυτό το άλμπουμ. Είναι το άλμπουμ που δεν χρώσταγε, κι όμως μας έδωσε έτσι κι αλλιώς.

Bandcamp