Plissken Festival - Day 2 (Idles, Mazoha, Mykki Blanco, Cakes da Killa, Pillow Queens, Rhumba Club, Tempers) @ Θέατρο Βράχων, 30/09/23

Συναυλιακό κλείσιμο του φετινού καλοκαιριού, και υπάρχουν ελάχιστα συγκροτήματα που θα μπορούσαν να δώσουν ένα τόσο δυνατό τέλος. Συνεπώς, ειδικά μετά το σούσουρο που υπήρξε για την πρώτη μέρα, αλλά και με την γνώση ότι το κοινό - άρα και το ξεσάλωμα - θα είναι μεγαλύτερο, η προσμονή να δούμε τους Idles ολοένα και μεγάλωνε καθώς οι ώρες πλησίαζαν. Σίγουρα υπήρχε και μία απορία σχετικά με το πώς θα δέσουν με το υπόλοιπο, ποικιλόμορφο line-up, παρ’ όλο που το Plissken Festival δεν έχει πρόβλημα να φέρνει ετερόκλητα acts προκειμένου να ενισχύσει ένα κλίμα, ακόμη κι αν αυτό είναι εις βάρος της μουσικής «συνέπειας», ή ενίοτε και των ίδιων των καλλιτεχνών, που μπορεί να χάνονται σ’ ένα κοινό που δυσκολεύεται να ακολουθήσει το ύφος.

Με διάφορες τέτοιες σκέψεις φτάσαμε στον ιδιαίτερο χώρο κάτω από τον βράχο, και πήραμε θέσεις ανάμεσα στον λιγοστό κόσμο που ακόμη μαζευόταν, για να δούμε τι θα επιφύλασσε η βραδιά, με πρώτους πρώτους τους Tempers. Στις 18:10 ακριβώς, εμφανίστηκε το ντουέτο από τη Νέα Υόρκη πάνω στη σκηνή, με τη λιτή σκηνική παρουσία τους να διαταράσσει το θεατρικό ντύσιμο της τραγουδίστριας Jasmine Golestaneh. Έμοιαζαν με το σκοτεινό τους coldwave να θέλουν να κάνουν τον ήλιο να βιαστεί να δύσει. Οι πρώτες επιδοκιμασίες δεν άργησαν να έρθουν, ειδικά με κομμάτια όπως το "Unfamiliar", "Hell Hotline", και "Strange Harvest" που ξεχωρίζουν (και) λόγω των φωνητικών γραμμών. Η λακωνικότητα μεταξύ των κομματιών έδειχνε μάλλον μία προσγειωμένη ντροπαλοσύνη, καθώς η Jasmine μας ευχαριστούσε για την παρουσία μας με πολύ σιγανή φωνή, αντίθετα από την σίγουρη κινησιολογία της στην περφόρμανς. Σιωπηλός και με τα μαλλιά να κρύβουν το πρόσωπό του, ο Eddie Cooper παρέμεινε αφοσιωμένος στα synths και το μπάσο του. Μετά από περίπου 45’ ολοκλήρωσαν το τακτοποιημένο αν και λίγο μονότονο σετ τους, κι εμείς αποχωρήσαμε για τη μικρότερη σκηνή.

Εκεί μας περίμενε ο Rhumba Club, ο οποίος θα ξεδίπλωνε τη ρετροφουτουριστική του ποπ με τη βοήθεια ενός synth piano και ενός μικροφώνου. Παρ’ όλο που στην αρχή ήμασταν μία παρέα, αλλά ο κατά κόσμον Tom Falle δεν έδειξε να πτοείται από την ολιγοκοσμία. Τα έδινε όλα, και το vibe σύντομα άρχιζε να αλλάζει,. Η queer pop του ήταν συναισθηματική και προσεγμένη, με τα funky σόλο που έπαιζε στα πλήκτρα να δίνουν έναν παραπάνω βαθμό μουσικότητας στο ιδιαίτερο στυλ του. Δύσκολα μπορούσες να αντισταθείς στην καλοκαιρινή ατμόσφαιρα που επικρατούσε, όσο όλα τα ατομάκια χόρευαν, μιλούσαν, ή σχολίαζαν έναν πιτσιρικά ενός έτους που τα έδινε όλα στην πίστα με το χορό. Κομμάτια όπως το "Perfect Queen", "Normativity" (που μιλάει και για το πώς μεγάλωσε στο αρκετά ομοφοβικό Jersey), και "Love Apokalypto" (από το ομώνυμο δεύτερο άλμπουμ του, που όλα τα βίντεο κλιπ γυρίστηκαν, όπως μας πληροφόρησε, στην Αθήνα), και "Video Game" μπορώ να τα φανταστώ σε πολλές καλοκαιρινές μουσικές λίστες, και με άφησαν με την καλύτερη επίγευση από έναν νέο καλλιτέχνη που ως τότε μου ήταν άγνωστος. [Μ.Κ.Ο.]

Η πιο ευχάριστη έκπληξη της δεύτερης μέρας ήταν για μένα οι Ιρλανδές Pillow Queens. Τέσσερεις κοπέλες που είχαν με διαφορά τον πιο κιθαριστικό ήχο της συγκεκριμένης βραδιάς μαζί με τους Idles, μας έδωσαν απλόχερα ένα set δέκα τραγουδιών με αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία. Είχαν πιασάρικες μελωδίες στο "HowDoILook" και στο "Try Try Try", ενώ η μελαγχολία στο "Delivered" και στο "Liffey" ταίριαξε καλά με τη συνειδητοποίηση του πόσο έχει μικρύνει πια η μέρα. Η μικρή συστολή της τραγουδίστριας όποτε μας απευθυνόταν ήταν γλυκύτατη, ενώ σε αυτήν ανήκει και η καλύτερη ατάκα της ημέρας, αφού μας εξήγησε το όνομα της μπάντας ως "we are pillow, like cushion, queens, like the dead one". Τέτοιο ήταν το κλίμα και οι Pillow Queens, περήφανα μέλη της LGBT κοινότητας και οι ίδιες, δεν το υπηρέτησαν απλώς, αλλά το διαμόρφωσαν κιόλας. Πέραν αυτού όμως, ήταν μουσικά τόσο αξιόλογες και ενδιαφέρουσες που τις ξανάβλεπα αύριο κιόλας!

Φτάνοντας και πάλι στη μικρή σκηνή κι ενώ το φως πια σχεδόν εξαφανιστεί, είδαμε τον Cakes Da Killa να έχει ήδη ξεσηκώσει όλους τους παρευρισκόμενους. Η αλήθεια είναι ότι παρ’ όλο που το hip hop δεν είναι ακριβώς μέσα στις προτιμήσεις μου, η ενέργεια που είχε ο εκκεντρικά ντυμένος Αμερικανός μαζί τον παραγωγό του στα decks στο πίσω μέρος της σκηνής ήταν αρκετά μεταδοτική. Για την περίπου μισή ώρα που παραμείναμε στη μικρή σκηνή, ο χορός και η συμμετοχή δε σταμάτησε ούτε λεπτό και όλος ο κόσμος φαινόταν να διασκεδάζει. Φύγαμε λίγο πριν το τέλος, αλλά αναγκαστικά επειδή έπρεπε να επιστρέψουμε στην κεντρική σκηνή για την επόμενη εμφάνιση.

Με το που φτάσαμε εκεί, ακριβώς την ώρα που ήταν προγραμματισμένο να ξεκινήσει κανονικά η επόμενη εμφάνιση, είδαμε ένα μεγάλο κενό στη μέση της αρένας και τ@ Mykki Blanco να έχει ήδη συσπειρώσει τον κόσμο γύρω του. Ήταν άλλο ένα περήφανο μέλος της LGBT κοινότητας που προσέθεσε στον μη μουσικό χαρακτήρα του φεστιβάλ, που περιλαμβάνει την ανεκτικότητα και τη στηλίτευση πρακτικών αιώνων που κρατάνε πίσω την κοινωνία μας, όπως ο σεξισμός και η ομοφοβία. Όντας τρανς, φορέας του HIV, σκούρου χρώματος, δε θα μπορούσε να ήταν καλύτερο παράδειγμα. Στα της εμφάνισης, τ@ Mykki Blanco με τη βοήθεια της DJ του εστίασε περισσότερο στο flow και στους στίχους του, κάνοντας παιχνίδι με το κοινό και τραγουδώντας πότε από τη σκηνή και πότε από την αρένα. Στο τέλος σκαρφάλωσε και στην κερκίδα και μας έδωσε και μια εκτέλεση του "I Wanna Be Your Dog", θυμίζοντάς μας κιόλας ότι ο Iggy έχει υπάρξει αρχετυπική ανδρόγυνη φιγούρα την εποχή των Stooges.

Η θέση στην οποία βρέθηκε ο καημένος ο Mazoha ήταν εκ των πραγμάτων δύσκολη και το ήξερε κι ο ίδιος. Δεδομένου ότι βρέθηκε να παίζει σε άλλη σκηνή ακριβώς πριν τους Idles, κατάφερε να συγκεντρώσει αρκετούς νοματαίους στο μικρό θεατράκι. Η μουσική του μας είναι γνωστή: backing track και από πάνω ο ίδιος με την επιβλητική κιθάρα του και τα προκλητικά φωνητικά του. Ο όρος "synth punk" περιγράφει πραγματικά αρκετά ικανοποιητικά αυτό που παίζει ο Mazoha και η εμφάνισή του ήταν «κλασσική». Ο ίδιος δείχνει να έχει αρκετή αυτοπεποίθηση και δεν πτοείται που είναι μόνος του στη σκηνή. Δυστυχώς ο πολύ σφιχτός προγραμματισμός και η τήρησή του με ευλάβεια πάνω σε κάθε αλλαγή, μας έκανε να φύγουμε πριν τελειώσει το set του. Δώσαμε προτεραιότητα στην εξασφάλιση μιας ικανοποιητικής θέσης στην κεντρική σκηνή για μια από τις πιο πολυαναμενόμενες εμφανίσεις των τελευταίων χρόνων στη χώρα μας. Την οποία, άλλωστε, περίμενε κι ο ίδιος ο Mazoha με αγωνία και θα την παρακολουθούσε κι ο ίδιος! [Π.Κ.]

Η playback μουσική έσβησε κάνα δυο φορές, κερδίζοντας στριγκλιές και επιφωνήματα από ένα κοινό διψασμένο για τους Άγγλους. Όμως δεν είχε έρθει ακόμη η ώρα. Οι Idles θα έκαναν την εμφάνισή τους με περίπου δεκαπέντε λεπτά καθυστέρηση, και μέχρι τότε μας άφηναν να ψηθούμε. Ε, λοιπόν, ψηθήκαμε για τα καλά, και ήδη από το "Colossus" τα δώσαμε όλα, συγκρότημα και κοινό. Με το πρώτο μέρος του κομματιού να τραγουδιέται από κάθε στόμα σχεδόν που βρισκόταν εκεί, μέχρι το σημείο που ο Joe Talbot μας χώρισε στη μέση, υπήρχε μία αίσθηση ιεροτελεστίας κι ενότητας. Μετά βέβαια, και σχεδόν ασταμάτητα για όλη τη διάρκεια της συναυλίας, επικράτησε το χάος. Ποτήρια εκσφενδονίζονταν, αλκοόλ μπήκε στο μάτι μου (προσοχή με τα παγάκια, παιδιά), χέρια στον αέρα, o Lee Kiernan έπαιζε ενώ σέρφαρε πάνω από τα κεφάλια μας, και όλα τα σώματα επιδίδονταν σ’ ένα ατελείωτο κοπάνημα.

Το setlist των Idles μοιάζει χτισμένο μόνο με τρομερά κομμάτια. Από τις πιο επιθετικές στιγμές, στα industrial ηλεκτρονικά του "Car Crash", κι από εκεί στο πανέμορφα δυσαρμονικό riff του "Meds", τα ουρλιαχτά στο "Mother" (το πιο σημαντικό κομμάτι που έγραψε ο Talbot, σύμφωνα με την προλόγησή του), ο κόσμος και το συγκρότημα δεν έδειχναν να σταματάνε ποτέ για μία ανάσα. Παρ’ όλο που ο ήχος ήταν μάλλον λίγο πιο σιγά απ’ όσο θα ήθελα, παρέμενε κρύσταλλο, κι οι σπαρτιατικοί Adam Devonshire και Jon Beavis σε μπάσο και ντραμς αντίστοιχα φρόντιζαν ό,τι δεν έκαναν από χορευτικά και χοροπηδητά πάνω στη σκηνή, να το αναπληρώνουν με όγκο και ορμή.

Κάθε κομμάτι, απ’ όλη τη δισκογραφία τους, γινόταν δεκτό με ενθουσιασμό, λες κι ο κόσμος είχε έρθει να ακούσει συγκεκριμένα αυτό. Από το καθαρτικό I’m alriiiiiiiiiight στο "Crawl!" μέχρι το εκστατικό DAMAGE! του "Beachland Ballroom", ένιωθα ότι οι άνθρωποι γύρω μου γύρευαν, με κάθε στίχο που φώναζαν, με κάθε κίνηση του σώματος, με κάθε στάλα ιδρώτα που έχυναν, μία λύτρωση, ένα χάσιμο μέσα στη γιορτή που συνέβαινε.

Ο Talbot κι ο Mark Bowen (που φορούσε το σήμα-κατατεθέν φουστάνι του) έδειχναν να μην καταλαβαίνουν τι σημαίνει κούραση και εξάντληση. Ακολουθούσαμε κι εμείς με όλη μας την ενέργεια. Είτε με το "The Wheel" που κοντέψαμε να γίνουμε χαλκομανία μπροστά στα κάγκελα, είτε με το ντουέτο "War" / "Wizz", την πιο ακραία στιγμή της βραδιάς από άποψη ντεσιμπέλ, πιστεύω ότι δείξαμε την αγάπη που τρέφουμε για τους Idles.

Και μιλώντας για ντεσιμπέλ, ένταση, όγκο: αναρωτήθηκα κάποια στιγμή αν τα κύματα ήχου θα είχαν κάποια επίδραση στο βράχο που υψωνόταν από πάνω από τη σκηνή, αν θα μπορούσαν ποτέ να προκαλέσουν κάποια ρωγμή. Όμως δεν ήταν αυτά που προκαλούσαν ρωγμές στη ρίζα του. Ήταν οι μικροί λόγοι που έβγαζε ο Joe Talbot μεταξύ των κομματιών, ζητώντας αγάπη, ενότητα, αλληλεγγύη. Ήταν τα πολύμορφα acts με την ιδιότυπη και αντισυμβατική πρότασή τους. Ήταν τα αντιφασιστικά συνθήματα, το ταξικό μίσος που βγήκε με το "Mother", ο υπέροχα απλός αντιρατσισμός του "Danny Nedelko" – που μοιάζει προορισμένο από τη μοίρα να είναι ένας ύμνος των Idles και σημείο αναφοράς σε κάθε συναυλία τους –, η σύνταξη με τις μετανάστριες, η μνήμη της Ζάκι και το μίσος στους Ναζί. Σε μία εποχή που η ματσίλα και ο συντηρητισμός επιστρέφουν και η καθημερινότητα ζέχνει φασισμό, όπου μετανάστες μετρούν τους νεκρούς τους σε εκατόμβες λίγα μίλια μακριά από εμάς, όσο οι ντόπιοι μετρούν πληγές σε πλημμυρισμένες ράγες στα Τέμπη, οι στίχοι των Idles και το πάθος του κοινού έδειχναν πως τα πράγματα μπορεί να είναι και αλλιώς.

Δεν θα μπορούσα να σκεφτώ καλύτερο κλείσιμο μίας τόσο φορτισμένης συναυλίας από το "Rottweiler". Με την παρατεταμένη του ένταση, το κρεσέντο του, το δυναμικό του ξέσπασμα, τη δυσαρμονία του ηχητικού τοίχου, μας χάρισαν μία τελευταία υπερβατική στιγμή. Στο τέλος της συναυλίας έβλεπα μόνο ιδρωμένα χαμόγελα, μάτια που έλαμπαν, χέρια που πιάνονταν σφιχτά. Οι Idles είναι ένα ιστορικό συγκρότημα, και παρά τις χορογραφημένες τους στάσεις και την αίσθηση περφόρμανς, δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκονται εκεί με ειλικρίνεια. Το Σάββατο, η παρέα από το Bristol έβγαλε τον καλύτερο εαυτό μας: εκείνον που εγκαταλείπει το εγώ και ενώνεται με το εμείς.

Ας τον κρατήσουμε ζωνταντό, κι ας τον βγάλουμε κι έξω από το Θέατρο Βράχων, στις γειτονιές, στα σπίτια, στις σχέσεις, στις ζωές μας. [M.K.O.]

Do you hear that thunder?

That's the sound of strength in numbers

Φωτογραφίες: Μιχάλης Κουρής