Συνέντευξη: Transatlantic

Λίγο πριν την εντυπωσιακή εμφάνιση των Transatlantic στο Μιλάνο, είχαμε την ευκαιρία να τα πούμε λιγάκι με τον κιθαρίστα της μπάντας και εμβληματική φυσιογνωμία της σουηδικής progressive rock σκηνής, Roine Stolt. Φιλικός, ομιλητικός και ειλικρινής, αποδείχθηκε ιδανικός συνομιλητής και μας έβαλε στο κλίμα από νωρίς. Φυσικά, ως λάτρης των έτερων «μεγάλων», Flower Kings, θα ήταν αδιανόητο να μην επεκταθεί η συζήτηση και γύρω από το μέλλον τους και τις επερχόμενες κυκλοφορίες, καθώς ο Roine Stolt παραμένει workaholic τύπος και συνεχίζει να ασχολείται με πολλά παράλληλα projects.

Παράλληλα, μερικούς μήνες πριν και λίγο μετά την κυκλοφορία του τεράστιου "Whirwind" - και με αφορμή τη 15η θέση στη λίστα των συντακτών του Rocking.gr  για τα καλύτερα album του 2009 - είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον πολυτάλαντο τραγουδιστή τους Neal Morse, ο οποίος ήταν πρόθυμός μεν, αλλά ίσως λίγο παραπάνω από τυπικός στο να μας απαντήσει σε όσα τον ρωτήσαμε, για τους Transatlantic, την προσωπική του καριέρα, τους Spock' s Beard και τις πεποιθήσεις του.

Πώς είσαι Roine; Μπορώ να πω ότι είμαι πολύ χαρούμενος ως οπαδός των Transatlantic και φυσικά των Flower Kings, μιας και καταφέρνω να σου μιλήσω εφόσον φαίνεται  ότι από Ελλάδα δύσκολα θα περάσετε.
Μια χαρά είμαι φίλε μου και ελπίζω κάποια στιγμή να έρθουμε και από τα μέρη σας, καθώς είναι από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες δεν έχουμε παίξει.



Ωραία! Λοιπόν, ας ξεκινήσουμε με τα βασικά. Είναι πολύ όμορφο που οι Transatlantic επέστρεψαν δριμύτεροι και δυνατότεροι από ποτέ. Πώς πάει μέχρι στιγμής η περιοδεία;
Βασικά είναι καταπληκτικά. Σχεδόν βρισκόμαστε στο τέλος της περιοδείας, δώσαμε έξι συναυλίες στην Αμερική, μετά Καναδά και εδώ και λίγο καιρό βρισκόμαστε στην Ευρώπη. Είναι πραγματικά φανταστικά και το κοινό μας υποδέχεται με μεγάλη αγάπη. Βασικά είναι μεγαλύτερο από όσο θα περίμενα, μιας και είχαμε πολύ καιρό να εμφανιστούμε, αλλά προφανώς το progressive rock έχει το δικό του κοινό μεμονωμένα, αλλά θα δεις από την άλλη και εσύ ο ίδιος σε λίγη ώρα τι ακριβώς έρχονται να απολαύσουν.

Και βέβαια πλέον, λογικά είναι πολύ ευκολότερο μέσω του διαδικτύου να γίνει γνωστή η μουσική σας μεταξύ του progressive κοινού και γενικά να υπάρξει μια ενεργοποίηση γύρω από τέτοια όμορφα events.
Βέβαια, εννοείται ότι βοηθάει και πολύ μάλιστα. Και ειδικά πλέον, αυτή την εποχή βρισκόμαστε σε μια αναβίωση, ας πούμε, της εποχής των κλασικών συγκροτημάτων του χώρου, όταν και κυριαρχούσαν μπάντες κυρίως από την Αγγλία και την Αμερική. Τώρα, είναι ευκολότερο με όλη αυτή την πληροφορία που διαχέεται να γίνουν γνωστότερες και άλλες ευρωπαϊκές μπάντες που αξίζουν. Οι progressive μπάντες πλέον είναι ικανές να προσεγγίσουν μεγαλύτερο κοινό και αυτό γίνεται χάρη στο internet.

Μάλιστα. Και για να πάμε στο εκπληκτικό "The Whirlwind", το οποίο θεωρώ πλέον ότι είναι μάλλον το κορυφαίο εκ των τριών δίσκων των Transatlantic...
Χμμ... Υπάρχουν πολλά και όμορφα πράγματα σε κάθε άλμπουμ, αλλά κοιτώντας το σύνολο του "Whirlwind" και σε μένα φαίνεται ότι είναι το πιο ολοκληρωμένο άλμπουμ μας. Αλλά και στα υπόλοιπα, δεν μπορώ να πω ότι βρίσκω κάτι που δεν μου αρέσει. Είμαστε απλά τέσσερις τύποι, που προσπαθούμε να ενώσουμε διαφορετικά πράγματα και πάντα υπάρχει κάτι που μου αρέσει περισσότερο από κάτι άλλο. Ακούγεται κάπως συμβιβαστικό βέβαια, αλλά στο καινούριο νομίζω ότι ο καθένας από τους τέσσερις συνέβαλε πραγματικά με τον καλύτερο τρόπο και σίγουρα αυτό είναι το καλύτερο που θα μπορούσε να γίνει, ώστε να υπάρξει ένα τέτοιο σύνολο κομματιών. Επίσης, το "Whirlwind" πήρε λίγο παραπάνω χρόνο, ώστε να ολοκληρωθεί, ενώ τα δύο πρώτα μας, βγήκαν κάπως πιο βιαστικά λόγω και έλλειψης χρόνου. Και θεωρώ ότι σε αντίθεση με τα προηγούμενα, θέλει και παραπάνω χρόνο για να αντιληφθείς τη μουσική του. Τα δύο πρώτα ήταν πιο εύκολα στο να αντιληφθείς τι θέλουν να πουν και μπορούσες με λιγότερες ακροάσεις να μπεις στο νόημά τους. Αν για παράδειγμα ήθελες τρείς τέσσερις φορές για το "Bridge Across Forever" για να συνειδητοποιήσεις τι ακριβώς ακούς, στο "Whirlwind" θες ας πούμε καμιά δεκαριά. Αλλά μετά από αυτό, αρχίζει να ανταποδίδει νομίζω. Ο χρόνος θα δείξει όμως.



Αυτή τη φορά συμμετείχες νομίζω περισσότερο στη συνθετική διαμόρφωση του δίσκου, όπως πχ το "Evermore", το οποίο έχει αυτό το "Roine Stolt ύφος" και βέβαια συνέβαλλες και σε στίχους.
Ναι. Νομίζω κι εγώ ότι κάπως έτσι έγινε. Το πρώτο άλμπουμ βασικά χωρίζεται στο "All Of The Above", το οποίο είναι στο σύνολό του κομμάτι του Neal Morse, και στα υπόλοιπα, όπως πχ το "My New World", το οποίο είναι δικό μου. Το δεύτερο άλμπουμ προέκυψε περισσότερο από τη μεταξύ μας συνεργασία, όπως το "Duel With The Devil", το οποίο περιέχει σημεία γραμμένα από μένα και τον Neal Morse και γι' αυτό και ακούγεται και τόσο πολυποίκιλο σε ιδέες. Ή το "Stranger In Your Soul", το οποίο είναι μισό Morse και μισό Trewawas. Και φυσικά είναι και το "Suite Charlotte Pike", το οποίο καταλαβαίνεις από την πρώτη ακρόαση ότι είναι ένα αποτέλεσμα από την συνεργασία και των τεσσάρων. Το "Whirlwind" λοιπόν, μου φαίνεται σαν να ξεκινάει από αυτό το σημείο που τελειώνει το "Suite Charlotte Pike". Είναι πολλά κομμάτια μαζεμένα μαζί, σαν ένα μεγάλο medley. Είναι σαν να περιέχει μικρά μικρά κομματάκια από Neal Morse, Roine Stolt, Pete Trewawas. Και όλα αυτά εναλλάσσονται καθ’ όλη τη διάρκεια του δίσκου, χωρίς αναγκαστικά ένα κομμάτι να είναι του ενός. Τα περισσότερα προέκυψαν φυσικά κάπως έτσι και εννοείται ότι ο Mike έχει μεγάλες γνώσεις γύρω από τις επιρροές μας και πάντα λέει τη γνώμη του και συνεργάζεται άψογα με όλους και προσθέτει και τα δικά του στοιχεία.

Είναι, βασικά όπως και στους Dream Theater ο κινητήριος μοχλός.
Ακριβώς. Είναι πολύ σημαντικός για την μπάντα.

Και μιας και ανέφερες τον Pete, σε αυτό το δίσκο είναι καταπληκτικός και σε θέμα απόδοσης. Ακούγεται ακόμα πιο "proggy" και από τους Marillion.
Κοίτα, ακόμα και στα πρώτα δύο άλμπουμ μας, έχει γίνει πολύ δουλειά στο μπάσο. Αυτό που έγινε, ήταν ότι στην τελική μίξη έπεσε πολύ χαμηλά το μπάσο, με αποτέλεσμα να μην ακούγεται όπως θα θέλαμε. Σε αυτό το άλμπουμ, ο ήχος του μπάσου είναι πεντακάθαρος και μπορείς να το ακούσεις τα πάντα που παίζει ο Pete. Και όντως παίζει καταπληκτικά.

Θυμίζει αρκετά Chris Squire (Yes) νομίζω!
Ναι ναι! Παίζει πολλά διαφορετικά πράγματα και αρμονικά, όπως και κείνος.



Και ποιό είναι το μέλλον των Transatlantic μετά από ένα τέτοιο άλμπουμ και μια επιτυχημένη περιοδεία; Θα περιμένουμε πάλι καμιά 8-9 χρόνια;
Να σου πω την αλήθεια δεν ξέρω. Και νομίζω ότι όποιον και να ρωτήσεις από την μπάντα το ίδιο θα σου πει. Η βασική σκέψη μας είναι ότι το tour έχει πάει τόσο καλά μέχρι στιγμής και είμαστε χαρούμενοι και περνάμε υπέροχα μεταξύ μας, έχει πλάκα και το απολαμβάνουμε. Δε θα μου έκανε και εντύπωση αν δεν σταματούσαμε πάλι για τόσο πολύ. Ποτέ δεν ξέρεις όμως. Ξέρω όμως ότι για παράδειγμα ο Mike έχει τόσα πολλά να κάνει μέσα στο 2010, αλλά ποιός ξέρει αν βρεθεί καιρός τον επόμενο χρόνο, ίσως βρεθούμε να διευθετήσουμε πάλι την κατάσταση.

Μακάρι ! Και μετά από λίγο καιρό θα μοιραστείτε τη σκηνή με θρύλους όπως οι Emerson, Lake & Palmer και θα μαγνητοσκοπήσετε και μια συναυλία για επερχόμενο DVD απ’ όσο γνωρίζω.
Ναι, τον Ιούλιο θα παίξουμε στο φεστιβάλ και σε λίγες μέρες θα μαγνητοσκοπήσουμε την συναυλία στο Λονδίνο.

Πολύ ωραία! Υπάρχει περίπτωση να παίξετε και τη διασκευή των Genesis με καλεσμένο τον Steve Hackett; Μιας και θα 'ναι στο φεστιβάλ δηλαδή!
Χαχαχα! Δεν μπορώ να σου πω! Θα δούμε.

Για να πάμε και στα projects τώρα. Πέρσι ήταν οι Agents Of Mercy, οι οποίοι έχουν λίγο διαφορετική μουσική προσέγγιση από το συμφωνικό progressive που μας έχεις συνηθίσει. Και ήδη νομίζω έχεις σχεδόν έτοιμο το υλικό για το δεύτερο άλμπουμ. Πότε θα βγει περίπου;
Πιθανότατα, μόλις γυρίσω από την περιοδεία με τους Transatlantic, θα μπούμε πάλι στο στούντιο για την τελική ηχογράφηση και τη μίξη βέβαια και λογικά προς το τέλος του καλοκαιριού νομίζω θα είναι έτοιμο. Ήδη τα κομμάτια έχουν ένα ξεχωριστό συναίσθημα, τα δουλεύω ήδη ένα χρόνο και βασικά έχουν μια προσέγγιση προς τα 60s και τις αρχές των 70s, αν μπορούσα να τα κατατάξω. Και ως προς αυτό ακολουθήσαμε και τη λογική εκείνης της εποχής, όλοι μαζευτήκαμε σε ένα δωμάτιο και αρχίσαμε να παίζουμε, χωρίς εφέ και click tracks. Προσπαθήσαμε να κρατήσουμε ένα ύφος σχετικό και να ακούγονται όλα τα όργανα αυθεντικά. Αλλά ναι, γύρω στις αρχές φθινοπώρου φαντάζομαι ότι θα κυκλοφορήσει.

Και πώς ήταν η περιοδεία με τους Karmakanic; Το live που κυκλοφορήσατε είναι εξαιρετικό.
Α, ήταν πραγματικά πολύ όμορφα.  Γιατί στην ουσία είναι δύο μπάντες από τους ίδιους ανθρώπους και ήταν μια ιδέα που νομίζαμε ότι έπρεπε να δοκιμάσουμε. Και ακόμα και στην Αμερική, που παίξαμε με τον Di Virgilio (Spocks Beard) πήγε πολύ καλά, αν και κάναμε πρόβες μόνο για λίγες ώρες. Αλλά ήταν εξαιρετικά. Δώσαμε και λίγα shows στην Ευρώπη πριν πάμε Αμερική και πιθανώς θα το συνεχίσουμε. Αυτό γιατί όλοι, όσοι εμπλέκονται σε αυτό φαίνεται να περνάνε καλά και είμαστε ευτυχισμένοι, καθώς εκτός από τη χημεία μεταξύ μας σε μουσικό επίπεδο, είμαστε και φίλοι. Οπότε, ίσως είναι καλή ιδέα να συνεχίσουμε να το κάνουμε, με τη συγχώνευση των δύο συγκροτημάτων όσων αφορά τα lives.



Ωραίο ακούγεται. Και τι γίνεται με τους λατρεμένους Flower Kings; Πότε θα πρέπει να περιμένουμε το επόμενο άλμπουμ;
Κοίτα, είναι δύσκολο να σου πω από τώρα. Απλά αισθάνθηκα ότι ίσως ήταν η κατάλληλη εποχή να κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα. Ένοιωσα καλά να μην σκέφτομαι μόνο τους Flower Kings, έστω και για λίγο. Για ένα χρόνο!

Πέρασαν τρία χρόνια από το "The Sum Of All Evil"!
Α, όχι. Χαχα! Παίξαμε πριν περίπου ενάμιση χρόνο το τελευταίο show της περιοδείας εκείνης. Αλλά νομίζω ότι είχε έρθει ο καιρός, απλά για ένα μικρό διάλειμμα, έτσι για να ζυγίσουμε την κατάσταση και νομίζω ότι είναι σημαντικό όταν θα ξεκινήσεις να δουλεύεις ένα νέο άλμπουμ να έχεις την κατάλληλη πνευματικότητα και την όρεξη και όχι απλά επειδή το ζητάνε οι οπαδοί. Για μένα που ελέγχω και τα της μπάντας εδώ που τα λέμε, απλά δεν έκατσε καλά να συνεχίσω μετά το "Sum Of All Evil" μόνο και μόνο για τα κέρδη της μπάντας. Γιατί και όταν ξεκίνησα τους Flower Kings δεν σκεφτόμουν κάτι τέτοιο. Ίσως θα 'πρεπε να ξαναγυρίσω σε κείνη την εποχή και να σκεφτώ. Θα πρέπει το μυαλό και το πνεύμα να είναι στην κατάλληλη διάθεση για να το κάνω. Αλλά τώρα βασικά που το σκέφτομαι, αν με ρώταγες κανα δυο μήνες πριν για νέο Flower Kings άλμπουμ, θα σου έλεγα με τίποτα στο προσεχές μέλλον. Μετά όμως τους Agents Of Mercy και τους Transatlantic και τις περιοδείες, αρχίζω και νοιώθω έτοιμος για ένα νέο άλμπουμ των Kings. Λογικά προς το τέλος της χρονιάς θα αρχίσουμε να γράφουμε νέα κομμάτια, οπότε ελπίζω μέσα στο 2011 να ακούσετε νέα πράγματα.

Πολύ ωραία τότε. Υπάρχει καμιά περίπτωση να ξανασυμμετάσχει ο Daniel Gildenlow σε άλμπουμ των Flower Kings;
Χμ. Πάντα υπάρχει μια ευκαιρία. Βασικά εξαρτάται και από τον ίδιο και το πώς θα τα πάει με τους Pain Of Salvation και  πόσο χρόνο θα του πάρει με τους νέους δίσκους. Εγώ με τον Daniel τα πάμε πολύ καλά πάντως και ήδη έχουμε μιλήσει για την πιθανότητα να συνεργαστούμε και σε άλλα πράγματα, αλλά για τους Flower Kings δεν ξέρω ακόμα και δεν μπορώ να πω κάτι με βεβαιότητα.

Κατανοητό. Και κάτι τελευταίο. Πώς βλέπεις την σύγχρονη σουηδική progressive rock σκηνή τα τελευταία χρόνια, με μερικές εξαιρετικές μπάντες όπως οι Beardfish, οι Moon Safari, οι Black Bonzo, οι A.C.T και τόσες άλλες;
Χμ. Θα 'λεγα ότι η αγαπημένη μου σουηδική μπάντα είναι οι Ritual. Μου αρέσουν αρκετά και τα τελευταία δύο άλμπουμ τους είναι πάρα πολύ καλά, όπως και τα πρώτα τους. Εξαιρετικά άλμπουμ. Μου αρέσει η προσέγγισή τους στον παλιό ήχο και αυτή η Gentle Giant ατμόσφαιρα που βγάζουν. Ειδικά η χρήση του hammond, το mellotron, όλα ακούγονται πεντακάθαρα και αυθεντικά. Μερικές από τις σύγχρονες μπάντες παραείναι πολύπλοκες και ασχολούνται υπερβολικά με την παραγωγή και όχι τόσο με την αυθεντικότητα των συνθέσεων. Χτίζουν έναν τεράστιο τοίχο από διάφορους ήχους και για να είμαι και ειλικρινής, ακόμα και οι Transatlantic ίσως το παρακάνουν! Μου αρέσουν πάρα πάρα πολύ τα κομμάτια, αλλά μερικές φορές αισθάνομαι ότι είναι over produced. Υπάρχουν τόσα πολλά κανάλια στο "Whirlwind", ώστε το προτιμώ στη live εκδοχή του και θα ακούσεις τα βασικά όργανα, με τη δυναμική τους όταν θα το παίξουμε. Ακόμα και οι φωνές, στα πολυφωνικά σημεία. Για παράδειγμα, στο δίσκο είχαμε ένα σημείο με πολυφωνικά, από περίπου 150 διαφορετικά κανάλια και ο δύστυχος που έπρεπε να τα μιξάρει, πρέπει να 'φαγε πολύ ώρα. Και για να επιστρέψουμε στους Ritual, αυτό που μου αρέσει είναι η καθαρότητα των οργάνων και ακούγεται όσο old school χρειάζεται. Σαν τους παλιούς Genesis, ή τους ELP. Αυτό είναι το μπάσο, αυτά τα πλήκτρα και αυτή η φωνή. Μου αρέσουν επίσης οι Opeth θα έλεγα, των τελευταίων δίσκων. Ειδικά το τελευταίο μ’ αρέσει αρκετά.  Αλλά να σου πω την αλήθεια, όταν βλέπω τους κλασικούς Deep Purple σε κάποιο βίντεο, ο Ian Gillan είναι από τους αγαπημένους μου τραγουδιστές βέβαια, αντιλαμβάνομαι τη διαφορά του τότε και του τώρα. Τότε έβλεπες μια μπάντα να ασχολείται επί σκηνής με τη μουσική της και όχι με το image. Και ειδικά οι Deep Purple, είχαν μόνο την μουσική τους να δώσουν και ήταν και εξαιρετικοί μουσικοί φυσικά. Ακόμα είναι, αλλά εκείνες τις εποχές ήταν κάτι σαν τους Beatles. Αυθεντικοί και έδιναν βάση στη μουσική.



Θα συμφωνήσω και θα επεκταθώ στους Genesis, τους οποίους ξέρω βέβαια πόσο λατρεύεις. Ποιό θα 'λεγες ότι είναι το αγαπημένο σου άλμπουμ από την κλασική τους, εννοείται ,περίοδο;
Εννοείται από αυτή την περίοδο, ναι. Χμ... Δύσκολα πράγματα μου βάζεις. Αγαπημένο ε; Θα 'λεγα το "Foxtrot" ή το "Lamb Lies Down On Broadway", παρόλο που η σειρά αλλάζει πολύ συχνά ανά περιόδους. Θα μπορούσα να πω βέβαια και το "Nursery Cryme", το οποίο κάπως στη μίξη ήταν λίγο πίσω, αλλά αν έχεις ακούσει την τελευταία έκδοση, έχει γίνει καλή δουλειά και ακούγεται όπως θα έπρεπε τότε. Εννοώ, άκου το "Selling England By The Pound", στην πρώτη έκδοση. Καταλαβαίνεις από την πρώτη ακρόαση το πόσο μεγάλος δίσκος είναι ή το "Lamb Lies", το οποίο θεωρώ ότι είναι κατά πολύ καλύτερο από όσο και οι ίδιοι νόμιζαν εκείνη την εποχή. Με το "Nursery Cryme" ήταν προφανώς σε μια μεταβατική περίοδο και ο Gabriel, ακόμα πειραματιζόταν με τη φωνή του και τον ήχο της μπάντας. Αν ακούσεις το original, αναρωτιέσαι γιατί η φωνή είναι τόσο, μα τόσο χαμηλά. Και νομίζω, αν και δεν τον έχω συναντήσει αυτοπροσώπως, ότι μάλλον τότε δεν ήταν και τόσο σίγουρος για τις ικανότητές του και αυτό φαίνεται από την τελική μίξη. Οπότε και άφησε χώρο στα υπόλοιπα μέλη να ακουστούν περισσότερο. Η τελευταία έκδοση όμως. είναι πραγματικά εξαιρετική και επιτέλους ακούγονται τα κομμάτια με τη μορφή που θα έπρεπε εξ αρχής να ακούγονται. Είναι γεγονός, όπως είπες, ότι είναι από τα πολύ αγαπημένα μου συγκροτήματα  και αυτό έχει να κάνει με το songwriting τελικά. Αντιλαμβάνεσαι όλα αυτά τα στοιχεία που εντάξανε στη μουσική τους, όπως το folk για παράδειγμα, χωρίς να έχεις την τωρινή εικόνα του τι σημαίνουν οι Genesis, αλλά σκέψου απλά το ότι έτσι τους βγήκε και είχαν διάθεση για νέα πράγματα. Όπως οι King Crimson ή οι Yes εκείνης της εποχής. Ο Hackett για παράδειγμα έκανε φανταστική δουλειά και συνεισέφερε τα μέγιστα σε κείνον τον ήχο ή ο Banks. Και τότε ήταν βέβαια πολύ νέοι, ενώ η μουσική τους ακούγεται τόσο μα τόσο ώριμη. Ακόμα είμαι να σου πω, εντυπωσιασμένος με το πόσο ώριμοι μουσικά ακούγονται οι Genesis εκείνοι.

Νομίζω ότι συμφωνούμε απολύτως και ευχαριστώ πολύ για τη συνομιλία μας Roine. Ελπίζω βέβαια να τα ξαναπούμε και στην Ελλάδα κάποια στιγμή με τους Flower Kings!
Και εγώ ευχαριστώ και ελπίζω να περάσουμε και από κει μια βόλτα σε κάποια επερχόμενη περιοδεία.