Συνέντευξη Infidel

Αν ασχολείσαι συστηματικά με τη rock ή την metal μουσική στην Ελλάδα, αποκλείεται το μάτι σου να μην έχει πάρει κάπου το όνομα του Χρήστου Κισατζεκιάν. Από τις πιο γνωστές και συμπαθητικές φυσιογνωμίες στο χώρο εδώ και πάρα πολλά χρόνια, αφήνει για λίγο το φωτογραφικό φακό και την πένα του και εστιάζει στο μπάσο του. Οι Infidel κυκλοφορούν το δεύτερο studio άλμπουμ τους, "King Of Cynical Control", και με την ιδιότητα του μουσικού μάς απαντάει σε όσα έχουμε να τον ρωτήσουμε γύρω από το συγκρότημα και όχι μόνο.

Δεύτερο άλμπουμ από τους Infidel, ο κόσμος είχε υποδεχθεί το πρώτο πολύ καλά. Ποιός ήταν ο στόχος που θέλατε να ξεπεράσετε όταν μπαίνατε να γράψετε το δεύτερο δίσκο;
Ακριβώς επειδή είμαστε ερασιτέχνες μουσικοί, άλλα είναι τα επαγγέλματα που μας ζουν και το συγκρότημα το έχουμε επειδή το λατρεύουμε, δεν το κάναμε με σκοπό να ξεπεράσουμε κάτι, μα συνεχίσαμε γιατί θέλαμε να δούμε τι άλλο έχουμε να εκφράσουμε από τους εαυτούς μας. Για αυτόν ακριβώς το λόγο βγήκε και διαφορετικό από το πρώτο άλμπουμ. Είμαστε άνθρωποι που εν γνώση μας είπαμε να δούμε πού θα πάει αυτή η προσπάθεια, γνωρίζοντας πως δε θα έχουμε κάποιο οικονομικό κέρδος, αλλά ό,τι βγάλουμε θα πάει σε επόμενες πρόβες και επενδύσεις για το συγκρότημα. Άρα λοιπόν απλά τζαμάραμε και βγήκαν αυτά τα κομμάτια.

Δεν το εννοούσα πριν σχετικά μόνο με το πόσο επιτυχημένο θα είναι το άλμπουμ αλλά και καλλιτεχνικά, ως συγκρότημα. Έχεις ένα δίσκο που η πλειονότητα όσων τον έχουν ακούσει έχει δηλώσει ότι τους άρεσε, και λες ότι αυτό θέλω να το συνεχίσω. Καταλαβαίνω αυτό που λες για την παρέα και νομίζω πως αυτό που επιδιώκετε είναι να καλύψετε την ανάγκη σας να εκφραστείτε, αλλά...
Εδώ πρέπει να σου πω κάποια πράγματα για να σε προλάβω κιόλας. Μας λένε διάφορα για τον Γιάννη, ότι το επίπεδο των φωνητικών είναι πιο κάτω από το επίπεδο του υπόλοιπου συνόλου, και εμείς σε αυτό είμαστε ξεκάθαροι. Είμαστε παρέα και δεν πάμε για πρωταθλητισμό. Είμαστε ερασιτέχνες και φίλοι πρώτα απ' όλα και δε μας ενδιαφέρει αν μας «φρενάρει» -αυτή η λέξη δε μου αρέσει καθόλου!- ένας Γιάννης, που από την άλλη έχει στο τσεπάκι του τον αυτοσχεδιασμό κάθε φορά που του αποκαλύπτουμε μια νέα ιδέα, γράφει στίχους με ευχέρεια χαρακτηριστική, έχει αξιοζήλευτη αγγλική προφορά και ζωγραφίζει καταπληκτικά - δες τι ωραίο που είναι το concept που έχει κάνει φέτος, όπως και το χειροποίητο λογότυπό μας. Αν κάποιοι λένε λοιπόν ότι με έναν καλύτερο Πούσιο θα ήμασταν ακόμη καλύτεροι και θα μπορούσαμε να παίζουμε μπάλα σε διεθνές επίπεδο, η απάντησή μας είναι ΟΧΙ, διότι εμείς δεν πάμε για πρωταθλητισμό μα για «δημιουργική ομαδικότητα». Και αν ο ίδιος λέει πως ουσιαστικά ξεκίνησε να τραγουδάει στα 30, του φωνάζουμε «είσαι σοβαρός;»! Υπάρχει το δέσιμο, το κοινό όραμα, το πόσο μας αρέσει αυτό που κάνουμε, η παρέα!

Το καταλαβαίνω. Από μουσικής πλευράς σε αυτό το δίσκο, πάντως, τα κομμάτια ακούγονται πιο απλωμένα. Αυτό το άπλωμα των τραγουδιών ήταν συνειδητό; Είπατε βάζουμε ό,τι θέλουμε μέσα, χρησιμοποιούμε επιπλέον μέρη;
Όχι. Το μόνο συνειδητό ήταν ότι δε θα έχουμε συνειδητότητα. Αντιθέτως, ας το αφήσουμε να δούμε πού θα πάει...

Όταν στο τέλος όμως είχατε την τελική μορφή των κομματιών, σκεφτήκατε καθόλου να τα αλλάξετε και να τα μαζέψετε λίγο; Δε σου λέω να επηρεάζεστε από ό,τι λέει ο κόσμος, αλλά όλοι σε ό,τι κάνουμε θέλουμε σε ένα βαθμό να γίνει και αποδεκτό από τον κόσμο.
Φυσικά και το σκεφτήκαμε. Και κάποια jam που βγήκαν 6,5 με 12 λεπτά τα ακούγαμε και λέγαμε «τι γίνεται εδώ;». Όμως τελικά έμειναν έτσι, και όποιος καταλάβει, κατάλαβε. Αφού εμείς είμαστε περήφανοι για το τελικό αποτέλεσμα, όλα τα άλλα περιττεύουν.

Ας πάμε τώρα στις τέσσερις επιμέρους δυνάμεις της μπάντας, τα μέλη της. Έχουμε συζητήσει πως υπάρχει μεταξύ σας ένας μικρός κοινός μουσικός τόπος, αλλά κατά βάση έχετε διαφορετικές κατευθύνσεις και προτιμήσεις. Με ποιό τρόπο βρήκατε την κοινή συνισταμένη αυτών των δυνάμεων, ώστε να καταλήξετε στο ύφος του συγκροτήματος;
Στην πράξη. Συνήθως ένα riff ξεκινάει με μία βασική ιδέα του Ντένη και βασικά μία σύνθεση είναι 70% συνεισφορά του κιθαρίστα και 20% του μπάσου, αφού αυτά είναι τα έγχορδά, και 10% για τους άλλους δύο. Όμως έμπαινες μετά στα jam και εκεί έπαιρνε μορφή! Άρα; Ο Ντένης θα ξεκινούσε να παίζει τη βασική ιδέα του, εγώ θα προσέθετα κάτι στη γέφυρα και στο ρεφραίν, όμως ο Γιάννης θα έβαζε τις μελωδικές γραμμές της φωνής με στίχους αυτοσχέδιους και ο Μάνος είχε το πολύ δύσκολο έργο του να έχει την τελευταία κουβέντα στο ρυθμικό υπόβαθρο, όπως και για το αν δεν του αρέσει κάτι ή αν του θυμίζει κάτι ήδη υπάρχον σε αυτά που γεννιόντουσαν. Μερικές φορές μπορεί να είναι λίγο υπερβολικός και του υπενθυμίζω πως δε γίνεται να φτιάξουμε κάτι 100% πρωτότυπο -μέχρι και ο Lemmy το έχει πει- όμως από την άλλη τον καταλαβαίνω και μας βοηθάει πολύ, γιατί μας αποτρέπει από το να ακουγόμαστε σαν κάποιο άλλο συγκρότημα. Αυτό πάλι έχει έναν αντίκτυπο αλλού. Είναι αλήθεια πως μερικές φορές εμφανιζόμαστε σε live πριν ή μετά από κάποιο άλλο συγκρότημα που παίζει ένα διαφορετικό είδος μουσικής, π.χ. stoner ή heavy, και ο κόσμος χτυπιέται από κάτω, ενώ όταν βγαίνουμε εμείς το κοινό δεν κουνιέται και αυτό μας στεναχωρεί. Συζητώντας το, όμως, με ανθρώπους που μας παρακολούθησαν, μας λένε πως δε μπορούν να μας κατατάξουν σε κάποιο είδος, γι' αυτό δεν ξέρουν και πώς να αντιδράσουν.

Καταλαβαίνω, προσπαθείτε να βγάλετε περισσότερα από ένα είδη μουσικής και κάποιος στο ακροατήριο προτιμά να ακούσει τη μουσική παρά να εκφραστεί με αυτό τον τρόπο. Δεν είναι κακό, ούτε κατακριτέο, είναι διαφορετικοί τρόποι να ακούς μουσική.
Ναι, αλλά δε σου κρύβω πως στην αρχή εγώ «στενοχωριόμουν» και έπρεπε να συζητήσω με 2-3 ανθρώπους για να καταλάβω τι παίζεται τελικά...

Κατατάσσοντάς σας στο doom πρέπει να σου πω πως στον παραδοσιακό του χώρο προσωπικά δε με έχει συγκινήσει κάτι ιδιαίτερα εδώ και κάμποσα χρόνια...
Η αλήθεια είναι ότι αυτό-περιορίζεται η φάση όταν μπαίνεις στο παιχνίδι με τις «ταμπέλες»...

Όμως στη δική σας περίπτωση, επειδή είμαι περισσότερο του progressive ήχου, βρήκα διακριτά διαφορετικά σημεία μέσα στα τραγούδια, όπως το flamenco solo ή το μελωδικό μέρος στο ομώνυμο κομμάτι. Όταν προσθέτατε αυτά τα μέρη υπήρχαν αντιδράσεις ότι αποκλίνετε κάπως;
Όχι, καμία. Καταλαβαίνω την ερώτηση και έχεις δίκιο. Σε διαβεβαιώνω πως δεν υπήρχε καμία αντίδραση στο ότι ο νέος δίσκος έχει περισσότερα brutal φωνητικά από τον προηγούμενο. Άκου να δεις τι γίνεται! Είναι εξίσου doom και metal, περισσότερο progressive από τον προηγούμενο, όμως την ίδια στιγμή έχει περισσότερα brutal φωνητικά. Και εγώ που δεν άκουγα ποτέ στη ζωή μου μπάντες με φωνητικά-βόθρου μέχρι να δημιουργήσουμε τη μπάντα, έτσι όπως τα βάζει ο άτιμος ο Γιάννης, με τον τρόπο που τα βάζει, όχι μόνο δεν τα σιχαίνομαι, αλλά τα αγαπάω κιόλας! Τα γουστάρω! Στην αρχή όταν έβαζε περισσότερα στο νέο δίσκο γελούσα σαν παιδάκι. Άρα εν τέλει γίναμε πιο progressive χωρίς να γίνουμε λιγότερο metal που έλεγα πριν. Είναι αυτό που λες, πως όταν έχεις ελευθερία στο μυαλό σου και κοιτάς την εξέλιξη, δε σε νοιάζει τι και πώς. Αυτό συνέβη.

Ωραία, πάω εγώ λοιπόν ένα βήμα παρακάτω και λέω πως αυτά τα σημεία στο επόμενο άλμπουμ μπορεί να είναι τα κύρια και τα doom να είναι τα συνοδευτικά... Ξεκάθαρα σημάδια «ξεπουλήματος». Τα έχουμε ξαναδεί αυτά... (γέλια).
(Γέλια) Θα σου απαντήσω πως λόγω του Μάνου που είναι πάντα με το «δίκαννο» στη γωνία να σου πει ότι μοιάζει με τον έναν ή τον άλλο και εις το όνομα του Γιάννη που είναι brutalόβιος κάφρος, εγώ σχεδόν το αποκλείω. Το αποκλείω να γίνουμε Anathema, αν καταλαβαίνεις τι εννοώ...

Άρα τι βλέπεις ως εξέλιξη;
Ειλικρινά, δεν προγραμματίζουμε κάτι ποτέ...

Δε μιλάω για προγραμματισμό, μιλάω για το που φαντάζεσαι τη μπάντα να πηγαίνει...
Χμ, έτσι όπως το νιώθω τώρα, με τα δείγματα γραφής και την εμπειρία 11 ετών, το μόνο που μπορώ να πω για το επόμενο βήμα των Infidel είναι πως θα είναι πάλι... διαφορετικό. Δεν ξέρω σε ποιο βαθμό και σε τι. Αλλά ότι θα είναι διαφορετικό λόγω του ότι αφήνουμε τελείως το «ποτάμι» να μας συμπαρασύρει...

Έχετε ανοίξει μια σειρά από σημαντικές μπάντες...
Trouble, Cathedral X2, Grand Magus, Alabama Thunderpussy, Pentagram...

Ναι. Ποιάς μπάντας όμως το κοινό θα ήθελες να σας δει για να σας εκτιμήσει καλύτερα;
Χμ, δύσκολο (σ.σ.: το σκέφτεται). Θα είμαι τολμηρός. Και να γράψεις πως άλλα θα έλεγε ο Μάνος, άλλα ο Γιάννης κι άλλα ο Ντένης. Εγώ λοιπόν θα ήθελα να ανοίξουμε για τους Opeth ή τους Porcupine Tree.

Δεν είναι μακριά, καθώς τα brutal φωνητικά δίνουν μια Opethίζουσα διάσταση στη μουσική σας...
Συμφωνώ, παρόλο που δεν το κάνει επίτηδες ο Γιάννης, γιατί έχει καταβολές από εντελώς διαφορετικά ακούσματα...

Ωραία. Έστω τώρα ότι ένας άνθρωπος δεν έχει ακούσει ποτέ τίποτα από Infidel και πρέπει να του βάλεις ένα και μόνο τραγούδι που προσδιορίζει καλύτερα τον ήχο σας. Ποιό είναι αυτό;
Το ομώνυμο από το δεύτερο δίσκο φίλε! Δαγκωτό!

Δε θα τον τρόμαζαν τα 10 λεπτά;
Αν τον τρόμαζαν ας φύγει! Αφού αυτό είμαστε τώρα, δεν είναι για εμάς! Αν τον τρόμαζαν λοιπόν, ας τον τρόμαζαν...

Αλήθεια, από την ΕΜΙ πώς και φύγατε;
Είναι κοινό μυστικό πως όταν πας σε μια μεγάλη εταιρεία έχουν άλλες προτεραιότητες και αυτό είναι de facto, το ξέρεις από την αρχή. Το ότι το πρώτο μας άλμπουμ έχει το κλασικό κόκκινο logo της EMI είναι τεράστια υπόθεση για εμάς, καθώς αυτομάτως μάς κάνει label mates των Pink Floyd, των Iron Maiden και τόσων άλλων τεράστιων ονομάτων! Είναι σχεδόν αστείο όταν το σκέφτομαι, αλλά το να έχεις στο βιογραφικό σου ένα δίσκο στην EMI -έστω και Greece- είναι πολύ μεγάλο θέμα! Οπότε, αφού ξέραμε εξαρχής ότι θα μας έχουν «γραμμένους» καθώς πρέπει να ασχοληθούν με τους Floyd, τους Maiden ή τη Madonna, ας κάνουμε το όνειρό μας και ξέραμε τι να περιμένουμε. Είδαμε λοιπόν την καλοπροαίρετη βοήθεια και θέληση κάποιων ανθρώπων να προωθήσουν τη δουλειά μας με πρώτο και καλύτερο τον Λεωνίδα Βρανά, αλλά ταυτόχρονα καταλαβαίναμε ότι δεν έπαυαν να είναι υπάλληλοι μιας πολυεθνικής εταιρείας που τους έλεγε π.χ. «ποιοι είναι αυτοί; Τους ξέρει η μάνα τους;». Και ξαναλέω πως αναφέρομαι στα κεφάλια των εταιρειών και όχι στα παιδιά που ό,τι έγινε ως τώρα το οφείλουμε και σε αυτούς...

Ναι, αλλά αυτό το σύστημα κάπου πάσχει από την άποψη ότι δε μπορείς να λες δεν ασχολούμαι με τους Infidel επειδή πρέπει να ασχοληθώ με τους Coldplay. Μπλέκει διαφορετικά πράγματα μεταξύ τους...
Ακριβώς, επειδή είδαμε πώς δουλεύει το σύστημα, είπαμε πως τη δεύτερη δουλειά θα την κάνουμε σε μικρή και ανεξάρτητη εταιρεία που θα έχει χρόνο και διάθεση για εμάς, καλή ώρα η Venerate Records. Οι οποίοι έχουν ήδη δείξει στον μόλις έναν μήνα που έχει περάσει πως έχουν όρεξη να ασχοληθούν ΚΑΙ με εμάς.

Τελικά έχει ουσία σήμερα η βοήθεια της όποιας δισκογραφικής για να δώσεις τη δουλειά σου στον κόσμο;
Έχει τεράστιες δυνατότητες να το κάνει, αλλά πολύ σπάνια το κάνει. Μιλώντας αποκλειστικά για ελληνικές μπάντες, η εταιρεία έχει κάθε δυνατότητα, αλλά πολύ δύσκολα κάνει κάτι...

Τουλάχιστον φαίνεσαι ικανοποιημένος από την παρούσα κατάσταση...
Σίγουρα. Σε σχέση με τον αντίστοιχο πρώτο μήνα της ΕΜΙ έχουν γίνει περισσότερα πράγματα...

Πίσω στη μουσική σας. Κάνετε και μια διασκευή στο "Here Comes The Rain Again" των Eurhythmics, που της «αλλάξατε την πίστη»...
Για μένα είναι έπος... Ειδικά όταν φτάνουμε στο τέλος στο riff που έχουμε βάλει. Αυτό είναι διασκευή με Δ κεφαλαίο, δεν είναι εκτέλεση. Αυτό που είπες, του έχουμε αλλάξει την πίστη...

Το φέρατε τελείως στα μέτρα σας...
...εντελώς όμως!

Αλήθεια, είχατε κάποια άλλη επιλογή πριν αυτό;
Όχι... α, κάτσε. Μπράβο που το ανέφερες! Αυτό το είχα ξεχάσει. Σε κάποια φάση ο Γιάννης -ο κάφρος, για να δεις πόσο ανοιχτοί είμαστε, που έχει πολύ ψηλά τους Zeppelin και τους Thin Lizzy- μάς είχε πει στην αρχή να κάνουμε διασκευή ένα κομμάτι των Doors! Ποιός ο Γιάννης, ένα κομμάτι των Doors, που ξέρουμε όλοι οι metal οπαδοί τι τους θεωρούν! Είχαμε ξεκινήσει λοιπόν να κάνουμε το "Waiting For The Sun", το οποίο ενώ το παίζαμε και μας άρεσε, γιατί το «doomίσαμε», κι αυτό δεν το συνεχίσαμε, γιατί δεν ήταν τόσο διασκευή, αλλά εκτέλεση του κομματιού. Και κοίτα πώς έρχονται τα πράγματα. Πήγε ο Γιάννης για χάρη της γυναίκας του στη συναυλία της Madonna και με το που τελειώνει η συναυλία το πρώτο τραγούδι που παίζει στα ηχεία είναι το "Here Comes The Rain Again". Φεύγει λοιπόν ο Πούσιος από τη συναυλία της Madonna και με παίρνει τηλέφωνο και λέει τι θα λέγατε «να δοκιμάσουμε το εν λόγω τραγούδι σε σάπια διασκευή;». Και κοίτα τι βγήκε...

Τα σχέδια για το μέλλον;
Καταρχήν έχουμε το Live Release Party μας στο AN Club την 1η Δεκέμβρη, με ΕΛΕΥΘΕΡΗ είσοδο και με λήξη πριν τα μεσάνυκτα για τους εργαζόμενους οικογενειάρχες, οπότε σας θέλουμε ΟΛΟΥΣ εκεί! Αμέσως μετά θα κοιτάξουμε να κάνουμε όσο δυνατόν περισσότερα live που θα έχουμε το CD και τα μπλουζάκια μας ως merchandise για να τα αγοράζουν οι άνθρωποι και να κάνουμε μια απόσβεση των όσων έχουμε επενδύσει και να συνεχίσουμε να τα επενδύουμε σε πρόβες κλπ. Και επειδή θέλουμε να είμαστε δεμένοι και λόγω του ότι η μουσική του νέου άλμπουμ είναι over produced, έχουμε μπει στη διαδικασία να κάνουμε συνεχώς πρόβες. Οπότε ας πούμε μέχρι το καλοκαίρι η απόλυτη προτεραιότητα είναι να παίζουμε live κυρίως στην Αττική, μα και στην επαρχία. Μετά όλα τα υπόλοιπα.

Αυτό το over produced είναι πρόβλημα;
Εδώ πρέπει να σου πω πως όταν ηχογραφούσαμε και είχαμε τόσο φορτωμένη παραγωγή με έξι και επτά κανάλια κιθάρας, ήμουν ο μόνος που είχε ενστάσεις και έλεγα «πώς θα μπορέσουμε να το αναπαράγουμε αυτό ζωντανά;». Εδώ όμως έχουμε να κάνουμε με μια συνειδητή απόφαση που λέει ότι ο δίσκος μένει για πάντα, είναι αυτό που θέλουμε να δείξουμε και αυτό που θα μείνει, αλλά στα live είμαστε πιο «φτωχοί», με περισσότερο rock n roll attitude. Το συζητήσαμε και καταλήξαμε σε αυτό το αποτέλεσμα!

Τέλος, όταν είσαι πάνω στη σκηνή και κοιτάς από κάτω αυτούς που σε φωτογραφίζουν, πόσο παράξενο είναι;
(γέλια) Χαμογελάω είναι η απάντηση. Και να σου πω κάτι για να γελάσουμε που έχουν παρατηρήσει κατά καιρούς και τα άλλα group που έχουμε παίξει μαζί. Για να σου δείξω ότι είμαι ειλικρινής, όπως σου είπα ότι με προβλημάτιζε και με στεναχωρούσε η αντίδραση του κοινού, αντίθετα -κακά τα ψέματα- ακόμα και οι ξένες μπάντες έχουν λιγότερους φωτογράφους από κάτω σε σχέση με τη μπάντα που παίζει και ο Κισατζεκιάν. Έχει πολύ πλάκα, αλλά τι να κάνουμε τώρα; (γέλια) Δεν είναι παράλογο όμως! Έκαστος στο είδος του. Έρχονται οι άνθρωποι που με ξέρουν μέσα στο pit από το 1989 για να με τιμήσουν, οπότε έχουμε αναλογικά πολλούς φωτογράφους. Και μετά έρχονται τα φιλαράκια στην επόμενη συναυλία και μου φέρνουν ένα CD με τις φωτογραφίες...

Αυτά είναι τα ωραία...
Αυτά τα μικρά και ωραία...

Νομίζω πως καλύψαμε τα περισσότερα θέματα...
Κι εγώ...

Σ' ευχαριστώ για το χρόνο σου.
Κι εγώ σε ευχαριστώ και σε περιμένω την Πέμπτη, 1 Δεκεμβρίου στο ΑN Club με ελεύθερη είσοδο για την επίσημη ζωντανή παρουσίαση του νέου άλμπουμ.

Χρήστος Καραδημήτρης