«A Buyer's Guide»: Jethro Tull

Δισκογραφικός οδηγός για τους θρυλικούς Βρετανούς progressive/folk rockers

Μια από τις σημαντικότερες βρετανικές μπάντες των '70s και ίσως εκείνη που έφερε πιο κοντά το folk στοιχείο στο hard rock και, κατ’ επέκταση στο ευρύ κοινό του χώρου, οι Jethro Tull, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις.

Ξεκινώντας την πορεία τους το μακρινό 1967, εμφάνισαν μια σχετική αστάθεια στην επιλογή ονόματος μέχρι να καταλήξουν σε αυτό που όλοι γνωρίζουμε, δανειζόμενοι την ονομασία τους από έναν από τους σπουδαιότερους γεωργικούς πρωτοπόρους της Βρετανίας του 18ου αιώνα. Έτσι, και με την διονυσιακή φιγούρα του φλαουτοφόρου Ian Anderson να γίνεται σήμα κατατεθέν τους, οι Jethro Tull θα εκκινούσαν τη δισκογραφική τους παραγωγή ήδη από το 1968 και το (στιγματισμένο από το παίξιμο και τις συνθετικές ιδέες του κιθαρίστα Mick Abrahams) ντεμπούτο τους, "This Was".

Με την έννοια της εξέλιξης να γίνεται συνώνυμο για το μουσικό πρόσωπο της μπάντας, η οποία προόδευε δίσκο με το δίσκο ολοένα και περισσότερο, θα φθάναμε στην τριετία 1970-1972, η οποία και κρίνεται ως το ποιοτικό αλλά κι εμπορικό αποκορύφωμα της πορείας της. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, η μπάντα θα εδραιωθεί σαν ένα από τα κορυφαία acts του Ηνωμένου Βασιλείου, με τα τρία σπουδαία άλμπουμ ("Benefit", "Aqualung", "Thick As A Brick") που κυκλοφόρησαν τότε να γνωρίζουν τρομερή επιτυχία και να καθορίζουν εν πολλοίς τη συνέχεια της καριέρας της.

Jethro Tull

Η συνέχεια θα ήταν εξίσου ενδιαφέρουσα, με το αμφιλεγόμενο (αλλά δεδομένα ποιοτικό) "A Passion Play" να συνεχίζει τις υψηλές πτήσεις εμπορικά και τους Tull - και το συνεχιζόμενο φλερτ τους με τη βρετανική folk - να επαναπροσδιορίζουν τον εαυτό τους στα εξαιρετικά "Songs From The Wood" και "Heavy Horses" των τελών της δεκαετίας του '70.

Οι αρχές της επόμενης δεκαετίας, εκείνης των '80s, θα βρει την μπάντα αποπροσανατολισμένη, να προσπαθεί να ακολουθήσει τους νεωτερισμούς και το ρεύμα της εποχής, με τα αποτελέσματα να μην την δικαιώνουν πάντοτε. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, πάντως, οι Jethro Tull, ανέλπιστα σχεδόν, θα κέρδιζαν το βραβείο Grammy στην κατηγορία Best Hard Rock/Metal Performance Vocal Or Instrumental, το 1989, για το "Crest Of A Knave" άλμπουμ τους, το οποίο έδωσε ξανά ώθηση στην καριέρα τους και χαρακτηρίζεται μέχρι σήμερα ως το τελευταίο πραγματικά σημαντικό άλμπουμ της μπάντας.

Η δεκαετία του ’90 θα ήταν εκείνη της επιστροφής στις ρίζες, με το σχήμα να αποχωρίζεται τους ηλεκτρονικούς ήχους και τα synths και να προσεγγίζει ξανά τον ήχο των blues των αρχών της πορείας του, αρχής γενομένης με το "Catfish Rising" του 1991. Κατόπιν, άλλα δύο άλμπουμ με πρωτότυπο υλικό έφτασαν στα χέρια μας, με το "J-Tull Dot Com" του 1999 να είναι και το τελευταίο μέχρι και σήμερα (εξαιρώντας το χριστουγεννιάτικο άλμπουμ των αρχών των '00s), καθώς η μπάντα τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε ένα ακριβοθώρητο live act, αν και τα προσωπικά άλμπουμ του Ian Anderson φαντάζουν ως η φυσική συνέχεια της Jethro Tull δισκογραφίας (και με την παρουσία του "Thick As A Brick 2" να επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές).

Έτσι, με αφορμή την επερχόμενη επίσκεψη της μπάντας στη χώρα μας, στα πλαίσια της επετειακής της περιοδείας για τη συμπλήρωση 50 χρόνων καριέρας, θυμόμαστε και αναλύουμε μερικούς από τους σημαντικότερους δισκογραφικούς της σταθμούς, στον οδηγό δισκογραφίας που ακολουθεί.

Spotify Playlist

 
Jethro Tull - Benefit

Benefit
(Chrysalis/Island, 1970)

Το τρίτο άλμπουμ των Jethro Tull στέκεται ως ίσως το πιο παραγνωρισμένο από τα θρυλικά '70s πονήματα του σχήματος αλλά συνάμα και ένα από τα σημαντικότερα άλμπουμ ολόκληρης της πορείας του, όντας το ποιοτικότατο μεταίχμιο από την άκρατη δημιουργικότητα στο εμπορικό limit up που θα ακολουθούσε μόλις στον επόμενο δίσκο. Όντας σαφώς πιο σκοτεινό και riff oriented από οτιδήποτε προηγήθηκε ή ακολούθησε, το "Benefit" θα αποτελούσε το δισκογραφικό ντεμπούτο του πληκτρά (και παλιού μουσικού συνοδοιπόρου του Anderson από τα πρώιμα χρόνια της μπάντας) John Evan, γεγονός που φαντάζει κομβικό για την μετέπειτα δισκογραφική τους εποποιία, καθώς συντέλεσε καθοριστικά στη διεύρυνση των μουσικών οριζόντων και της συνθετικής ποικιλομορφίας των άλμπουμ που ακολούθησαν. Ωστόσο, η πραγματική αξία του παρόντος δίσκου δεν φαίνεται μονάχα από τις θεσπέσιες συνθέσεις που εκείνο περιέχει, αλλά και από το γεγονός πως ο ήχος του καθόρισε ένα ολόκληρο revival κύμα από νεότερα συγκροτήματα που δήλωναν μαγεμένα από τα '70s πεπραγμένα, εκείνο του occult rock όπως εκφράζεται από σχήματα όπως οι Blood Ceremony, οι Witchcraft ή ακόμη και οι Pagan Altar και οι Burning Saviours. [Σ.Κ.]​

Jethro Tull - Thick As A Brick

Thick As A Brick
(Chrysalis, 1972)​

Σε μία κίνηση που δεν έχει προηγούμενο και ούτε θα έχει επόμενο, ο Ian Anderson με τους Jethro Tull ηχογραφούν έναν από τους καλύτερους δίσκους ενός είδους σατιρίζοντας ακριβώς το είδος αυτό. Ενοχλημένοι από την αντίληψη ότι το "Aqualung" ήταν ένας prog rock concept δίσκος αποφασίζουν να δείξουν τι ακριβώς μπορούν να φτιάξουν με αυτά τα συστατικά. Με έντονη την αίσθηση του χιούμορ αλλά χωρίς να αστειεύονται καθόλου, τουλάχιστον μουσικά, δημιουργούν ένα σαρανταπεντάλεπτο τραγούδι που αναγκαστικά σπάει σε δύο μέρη ελέω βινυλίου. Με βάση την ακουστική κιθάρα και ένα κεντρικό μοτίβο στο οποίο συχνά επιστρέφουν, αλλά απόλυτα ελεύθερη και πλούσια ροή ιδεών που συνδέονται οργανικά η μία με την άλλη οι Jethro Tull ως μουσικοί βρίσκονται μάλλον στα καλύτερά τους. [Κ.Σ.]

 

Jethro Tull - Aqualung

Aqualung
(Chrysalis/Island, 1971)

«Άκου αυτά», μου είπε η μητέρα μου πριν κάτι παραπάνω από 30 χρόνια, βάζοντας μου να ακούσω το "Locomotive Breath" και το "Aqualung". Ακόμα θυμάμαι την ανατριχίλα και το προνόμιο που ένιωθα γι' αυτή τη μοναδική ανακάλυψη. Αλλά προφανώς απλά ήμουν ένας από τους πολλούς που μαγεύτηκε από τα ξόρκια του ξωτικού Ian Anderson.

Δίχως υπερβολή, χωρίς το "Aqualung" ίσως σήμερα να αναφερόμασταν στους Jethro Tull ως μία υποτιμημένη progressive μπάντα από τα '70s. Αλλά αυτός ο δίσκος ήταν game-changer. Το πολύ-πλατινένιο concept άλμπουμ  καταπιάνεται με τη διάκριση μεταξύ Θεού και πίστης και περιέχει τα πιο αναγνωρίσιμα και πιο εμπορικά τραγούδια των Jethro Tull, που δεν έχουν λείψει ποτέ από καμία αντιπροσωπευτική rock συλλογή.

Ίσως να μην είναι το καλλιτεχνικό απαύγασμα τους, αλλά σίγουρα είναι ο φάρος που προσέλκυσε εκατομμύρια πιστούς γύρω τους, βάζοντας τους Jethro Tull, όχι απλά μόνο στο χάρτη, αλλά στο πάνθεον του rock. [Ν.Ρ.]

Jethro Tull - Songs From The Wood

Songs From The Wood
(Chrysalis, 1977)

Η λέξη φλάουτο στο rock είναι αιώνια συνδεδεμένη με τον Ian Anderson. Πέρασε όμως σχεδόν μία δεκαετία καριέρας ώστε αυτό να έρθει σε επαφή με την Βρετανική folk και να δημιουργήσει ένα folk rock που κλίνει προς το δεύτερο συστατικό και μάλιστα προς μία σχετικά σκληρή εκδοχή του. Η νέα αυτή κατεύθυνση έδωσε νέα πνοή ζωής σε ένα συγκρότημα που με τον προηγούμενο δίσκο του φαινόταν να έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Εν μέσω punk rock έκρηξης λοιπόν, οι Jethro Tull γίνονται παγανιστές και ο Ian Anderson ως νέος μαγικός αυλητής παρασέρνει τους ακροατές σε ακαταμάχητα ελκυστικές μελωδίες. Χαρακτηριστικό το χορωδιακό a capella ομώνυμο τραγούδι και το "TheWhistler" αλλά γενικότερα έχουμε να κάνουμε με μία θαυμαστά ισορροπημένη δουλειά ακόμα και για το επίπεδο των Tull. [Κ.Σ.]​

 
Jethro Tull - This Was

This Was
(Island, 1968)

Έχει περάσει μισός και πλέον αιώνας από το ντεμπούτο των Jethro Tull, το οποίο και κρατάει μια ξεχωριστή θέση εντός του συνόλου της δισκογραφίας τους λόγω των τόσων ιδιαιτεροτήτων που παρουσίασε συγκριτικά με τα άλμπουμ που το ακολούθησαν. Όντας ο μοναδικός δίσκος που συμμετέχει ενεργά, σε σύνθεση κι εκτέλεση, ο αυθεντικός κιθαρίστας της μπάντας Mick Abrahams (τον οποίο συναντάμε ακόμη στους δικούς του Blodwyn Pig αλλά μας απασχόλησε και με αρκετές προσωπικές του δουλειές ανά τα χρόνια), το ύφος της μπάντας εδώ είναι σαφώς πιο κοντά στα blues και την jazz, παρά σε αυτό το κράμα προοδευτικού και hard rock με το οποίο τους γνωρίσαμε αργότερα. Ενδεικτικό των παραπάνω είναι η παρουσία διασκευών στα "Cat's Squirrel" (τραγούδι του Αμερικάνου bluesman Doctor Ross) και "Serenade to a Cuckoo" (σύνθεση του Αμερικάνου jazz-ίστα Rahsaan Roland Kirk), τα οποία και μπλέκονται αρμονικά με τις πρωτότυπες συνθέσεις των Anderson και Abrahams, σμιλεύοντας ένα πρώιμο, ακατέργαστο διαμάντακι που εκπλήσσει με το πόσο αβίαστα ακούγεται ακόμη και στις μέρες μας. [Σ.Κ.]​

Jethro Tull - Stand Up

Stand Up
(Island, 1969)

O Mick Abrahams εγκαταλείπει το συγκρότημα μετά το "This Was" και ο Ian Anderson αναλαμβάνει 100% τα συνθετικά και στιχουργικά ηνία για να γυρίσει το καράβι προς την folk. H στροφή θα φανεί άμεσα στο "Stand Up”, ένα εξαιρετικό folk άλμπουμ το οποίο όμως επιφυλάσσει και μερικές δυνατές blues rock εκρήξεις ("A New Day Yesterday", "Nothing Is Easy"). Η διασκευή στο "Bourée" του Bach είναι ένα μνημείο μουσικότητας και η ταυτότητα που κουβαλά από εδώ και πέρα ο Anderson ενώ το σπουδαίο "We Used To Know" αποτελεί ένα σπάνιο διαμάντι που η δομή του ίσως (;) ενέπνευσε και τους Eagles να συνθέσουν το αριστούργημα "Hotel California". O δίσκος έφτασε στο No1 στην Αγγλία, έγινε χρυσός στις ΗΠΑ και δείχνει την ποιότητα ενός συγκροτήματος που ακόμα και αν δεν έχει φτάσει (αν και βρίσκεται πολύ κοντά) στην καλλιτεχνική του ακμή, παραδίδει ζηλευτά δείγματα. [Α.Μ.]​

Jethro Tull - A Passion Play

A Passion Play
(Chrysalis, 1973)

Κάποιοι προδίκασαν ότι αυτός ο δίσκος θα αποτελούσε το τέλος των Jethro Tull. Όμως η έκτη κυκλοφορία των Jethro Tull αποτελεί ακόμα ένα concept δίσκο τους , που πήγε απευθείας στο νούμερο 1 των charts.

Βέβαια, σε μεγάλο βαθμό οφείλει την εμπορική επιτυχία του στην δυναμική που δημιούργησε ο εξαιρετικά επιτυχημένος προκάτοχος του το "Thick As A Brick", καθώς το δυσπρόσιτο "A Passion Play", που αρχικά μάλιστα απέσπασε πολύ αρνητικές κριτικές, έχει πολύ καλά κρυμμένα τα χαρίσματα του. Αν και το φλάουτο, το σήμα κατατεθέν τους, υποκαταστάθηκε σε μεγάλο βαθμό με σαξόφωνο, ο θεατρικός αυτός δίσκος, μέσα από τις τέσσερις πράξεις του, οδηγεί την παρέα του Anderson στα πιο progressive μονοπάτια που ακολούθησαν ποτέ.

Χωρίς να ξεπερνά στη συνείδηση μας πολλές από τις κλασσικές και ιστορικές κυκλοφορίες των Jethro Tull, δεν παύει ποτέ να είναι μία από αυτές. [Ν.Ρ.]

 
Jethro Tull - Crest Of A Knave

Crest Of A Knave
(Chrysalis, 1987)

Παρά την ξεκάθαρη εμπορική επιτυχία που σημείωσε όταν κυκλοφόρησε και την (σχετική) αποδοχή που απολαμβάνει από την πλειονότητα των ακροατών της μπάντας, το "Crest Of A Knave" είναι ο δίσκος που έμεινε στην ιστορία ως ίσως η μεγαλύτερη έκπληξη που έχουν να παρουσιάσουν τα βραβεία Grammy σε ό,τι αφορά τις κατηγορίες και τα μουσικά είδη που μας απασχολούν. Έτσι, ενώ το μουσικό του περιεχόμενο τα καταφέρνει σαφώς καλύτερα από το δισκογραφικό του προκάτοχο (βλέπε "Under Wraps"), στεκούμενο αξιοπρεπέστατα στα όσα η εποχή επέτασσε, προσφέροντας τραγούδια όπως το hit-άκι "Steel Monkey" αλλά και το εντυπωσιακό δεκάλεπτο "Budapest" και όντας αρκετά κοντά στον ήχο των - τότε εμπορικά κραταιών - Dire Straits, η απρόσμενη επικράτηση του στην κατηγορία Best Hard Rock/Metal Performance Vocal Or Instrumental, το 1989, αντί του "And Justice For All" των Metallica (που ήταν και το μεγάλο φαβορί), προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις (υπέρ και κατά) αλλά και σημαντικές αλλαγές σε ό,τι έχει να κάνει με τα ίδια τα βραβεία. [Σ.Κ.]​

 
Jethro Tull - Under Wraps

Under Wraps
(Chrysalis, 1984)​

Το δέκατο πέμπτο άλμπουμ της μπάντας μπορεί να κριθεί ως ένα απόλυτα αντιπροσωπευτικό προϊόν της εποχής που κυκλοφόρησε, καθώς ο ηλεκτρονικός του ήχος, η απουσία κανονικών τυμπάνων και η over-produced, '80s παραγωγή του φαντάζουν ως χαρακτηριστικά της πλειονότητας των τότε δίσκων που κυκλοφορούσαν. Αν και το "Under Harps" υπήρξε ένα από τα άλμπουμ που βρίσκει κανείς μεγαλύτερη συμμετοχή και των υπολοίπων - πλην Anderson - μελών του συγκροτήματος στο δημιουργικό του τομέα, με τον Martin Barre, μάλιστα, να τον ξεχωρίζει ως έναν από τους πιο αγαπημένους του Jethro Tull δίσκους, η αλήθεια είναι πως δεν μπορεί να συγκαταλεχθεί επ’ουδενί στις πιο λαμπρές δισκογραφικές στιγμές της μπάντας. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, καθώς το songwriting φαντάζει ασθμαίνον κι εντός ενός περιβάλλοντος που η μπάντα δεν νιώθει οικείο, με ελάχιστα τραγούδια να ξεχωρίζουν και να αντέχουν το τεστ του χρόνου και την αποδοχή του κόσμου ακόμη και την εποχή που βρέθηκε στα ράφια των δισκοπωλείων να είναι λιγότερο από χλιαρή, κατατάσσοντας το ως το λιγότερο απαραίτητο από το σύνολο των Jethro Tull πονημάτων. [Σ.Κ.]

 
Jethro Tull - Live At Carnegie Hall

Live At Carnegie Hall
(Parlophone, 2015)

To συγκρότημα βρίσκεται στην πιο δημιουργική του φάση, μήνες μόλις μετά την καλλιτεχνική επιτυχία του "Benefit" και ελάχιστα πριν την εμπορική απογείωση με το "Aqualung". Σε αυτή τη συναυλία του Νοέμβρη του 1970 παρουσιάζει τραγούδια από το κορυφαίο "Benefit", παλαιότερες συνθέσεις και το "My God" από το επερχόμενο "Aqualung". Υπάρχει πάντα η συλλογή από διάφορα live "Bursting Out" για την πληρότητα των επιτυχιών και την καλύτερη αποτύπωση της folk πλευράς του αλλά στο "Carnegie Hall" οι Jehtro Tull είναι rock, πεινασμένοι και σε σούπερ φόρμα. Χωρίς παρεμβάσεις και editing η συγκεκριμένη συναυλία αποτυπώνει την ενέργεια των μουσικών και την ευφυΐα του Anderson πολύ πριν μετατραπούν από rock συγκρότημα σε touring act για μεσήλικες. Η ηχογράφηση εμφανίστηκε πρώτη φορά στο "25th Anniversary Box Set" (1993) και αργότερα στην deluxe έκδοση του "Stand Up" (2010). [Α.Μ.]​

A Compilation

Βασισμένη στην πιο rock πλευρά της μπάντας και αποτελούμενη από δημοφιλείς αλλά και λιγότερο γνωστές μα αγαπημένες συνθέσεις της, η παρακάτω συλλογή αποτελεί μια αντιπροσωπευτική εισαγωγή στο μαγικό κόσμο των Jethro Tull, εστιάζοντας εκουσίως στα όσα ο Ian Anderson και η εκάστοτε μουσική του παρέα μας προσέφεραν από τα τέλη των '60s έως και το τελευταίο πραγματικά σημαντικό άλμπουμ τους, το 1987.

1. Bourée (Stand Up)
2. We Used To Know (Stand Up)
3. With You There To Help Me (Benefit)
4. Nothing To Say (Benefit)
5. To Cry You A Song (Benefit)
6. Aqualung (Aqualung)
7. Locomotive Breath (Aqualung)
8. Thick As A Brick (In Concert)
9. Skating Away on the Thin Ice of the New Day (Warchild)
10. Too Old to Rock ‘n’ Roll: Too Young To Die (Too Old to Rock ‘n’ Roll: Too Young To Die!)
11. Songs From The Wood (Songs From The Wood)
12. Rover (Heavy Horses)
13. Budapest (Crest Of A Knave)
14. Rocks On The Road (In Concert)

Spotify Playlist

  • SHARE
  • TWEET