Οι προσωπικότητες των '10s: David Bowie

To Rocking.gr επέλεξε τις 10 σημαντικότερες προσωπικότητες της μουσικής των '10s και σας τις παρουσιάζει. Μπορείτε να βρείτε εδώ τα υπόλοιπα άρθρα του αφιερώματος σε μια λίστα που θα ανανεώνεται συνεχώς μέχρι να δημοσιευτούν όλα.

Είναι τρομερά δύσκολο να πρέπει να γράψεις για μια προσωπικότητα όπως ο Bowie. Δύσκολο αφενός γιατί πρόκειται για έναν καλλιτέχνη τεράστιας εγνωσμένης αξίας και προσφοράς, ένα πραγματικό icon που στις καρδιές απείρων θαυμαστών παγκοσμίως με μια ιδιαίτερη συναισθηματική, πολιτισμική, αν θέλετε, θέση, που διαμορφώνει εώς και κουλτούρες και συνειδήσεις. Από την άλλη πρόκειται για έναν καλλιτέχνη που δεν τον έχω «ζήσει», όπως και πολλοί αναγνώστες φαντάζομαι νεότεροι από εμένα. Το peak του ήταν σε μια εποχή πριν γεννηθώ και όμως, τόσα χρόνια μετά, η επίδρασή του σαν καλλιτέχνης χρωματίζει πολιτισμικά ολόκληρο τον πλανήτη και δεν γινόταν να μην αναφερθεί σαν icon της δεκαετίας. Ειδικά όταν υπάρχουν και δύο εξαιρετικές κυκλοφορίες ως παρακαταθήκη, αλλά και ως μια νότα παρηγοριάς για τον πρόωρο χαμό του μόλις στα 69.

Ανέκαθεν ο Bowie ήταν αντισυμβατικός, δημιουργούσε μουσικές τάσεις, πειραματιζόταν όσο κανείς και είναι περιττό να γράψω ακόμα έναν παιάνα. Αξίζει ωστόσο να επικεντρωθούμε στο απρόβλεπτο του χαρακτήρα του. Κάτι που θα οδηγούσε στην έκπληξη οπαδών και φίλων της μουσικής γενικότερα, όταν το 2013, και ενώ ολόκληρος ο κόσμος τον είχε για συνταξιούχο, κυκλοφόρησε το "The Next Day" μετά από δεκάχρονη απουσία και κάτω από άκρα μυστικότητα. Όπως το λευκό τετράγωνο πάνω στο πορτραίτου του "Heroes", έτσι και ο Bowie με φόντο το παρελθόν, μας έδωσε ένα αριστουργηματικό "comeback" το οποίο σκαρφάλωσε στο Νο1 εννοείται στη Μ. Βρετανία (πλατινένιο με 300.000 πωλήσεις) αλλά και σε πολλές άλλες χώρες (Ελλάδα στο Νο5).

Δύο χρόνια μετά, γνωρίζοντας ότι ο καρκίνος στο συκώτι θα ρίξει σύντομα μαύρο στο άστρο του, κλείστηκε στο στούντιο και στις 8 Γενάρη του 2016 -ανήμερα των 69ων γενεθλίων του και δύο μέρες πρίν τον θάνατό του- παρέδωσε στον κόσμο το "Blackstar" ως ένα αποχαιρετιστήριο δώρο. Μέχρι να ακούσουμε δυο-τρεις φορές το άλμπουμ, μάθαμε για την αρρώστια και τον θάνατό του και ο κόσμος αναπόφευκτα συνέδεσε συναισθηματικά το άλμπουμ με ολόκληρο το έργο του, οπότε δεν είναι παράξενο που ολόκληρο σχεδόν το 2016 οι πωλήσεις όλων των δίσκων του εκτινάχθηκαν στα ύψη, με μάλιστα την Amazon να μένει χωρίς απόθεμα και το "Blackstar" να είναι το πιο «κατεβασμένο» άλμπουμ στα iTunes για το 2016. Τρείς εβδομάδες στο Nο1, πέφτοντας στο Nο2 εξαιτίας του "Best Of Bowie" του 2002! Στην Ελλάδα έφτασε το Νο2, με την αξία του να είναι κάτι επιπλέον από εμπορική ή συναισθηματική. Πρόκειται για ένα πραγματικά σπουδαίο άλμπουμ, δύσκολο και αντισυμβατικό μεν, με τεράστια καλλιτεχνική ένταση δε.

Αν μου ζητούσαν να διαλέξω ένα από τα δύο, η απάντηση θα ήταν μάλλον "Blackstar". Το "The Next Day" είναι φυσικά υπέροχο και 100% Bowie, όμως ήταν ένα άλμπουμ για το ευρύ κοινό, με μουσική πάνω σε σχετικά «εύκολες» φόρμες. Η ιδιομορφία του χαρακτήρα του και οι πειραματισμοί, το ότι συνειδητά έγραψε τον αποχαιρετισμό του, αναπόφευκτα καθιστούν το "Blackstar" ως την παρακαταθήκη ενός ήρωα της μουσικής, ενός πραγματικού ειδώλου. Το τελευταίο κομμάτι του παζλ στη ζωή ενός μύθου που πετάει σαν bluebird. Επηρεασμένος από τον δικό του ήρωα, που μοιραζόταν μάλιστα και τα ίδια γενέθλια, Elvis Presley, δανείστηκε τον τίτλο από το ακυκλοφόρητο "Black Star" που μιλάει για τον θάνατο και έτσι το "Blackstar" αποτελεί ένα τραγούδι επίσης για τη θνητότητα με πολυσχιδή μουσική και στίχους, που προκάλεσαν άπειρες αναλύσεις για αναφορές από τον Mos Def μέχρι και τον Aleister Crowley.

Ο θάνατος ενός καλλιτέχνη όπως ο Bowie από μόνος του σαν γεγονός, πιθανώς να τον καθιστούσε σαν άξιο αναφοράς ως icon για τη δεκαετία που μας πέρασε. Όμως δεν μας άφησε μόνο με τις αναμνήσεις του πλούσιου παρελθόντος. Αντιθέτως παρέδωσε δύο εξαιρετικές κυκλοφορίες, διαφορετικές σε ύφος αλλά και οι δυο με τεράστια καλλιτεχνική αξία. Το τέλος του ήταν ένα συνειδητό αντίο προς τους θαυμαστές του, αλλά και προς ολόκληρη την ανθρωπότητα στην οποία φρόντισε να αφήσει παρακαταθήκη μια τελευταία παράγραφο, ένα κατάλληλο και υπέροχο κλείσιμο για να θυμόμαστε για πάντα τον άνθρωπο που έπεσε στη Γη ότι πλέον επέστρεψε πίσω εκεί που ανήκει. Στα άστρα.