Sunn O))) @ National Concert Hall, Δουβλίνο, 25/03/24

Πέρασαν σχεδόν πέντε χρόνια από αυτήν που εγώ θεωρώ την καλύτερη ανταπόκριση live που έχω διαβάσει ποτέ. Πως να διαδεχτείς ένα τέτοιο κείμενο; Ευτυχώς οι Sunn O))) πάντα μπορούν να σου γεννήσουν νέες λέξεις.

Επιστροφή λοιπόν στην Ευρώπη για τους Sunn O))) μετά από αρκετά μεγάλο διάστημα, με την Shoshin (初心) Duo μορφή τους: αυτό σημαίνει πως σε αυτή την σύντομη περιοδεία (24 ημερομηνίες σε Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία) οι Anderson και O'Malley θα εμφανιστούν οι δυο τους, χωρίς guests, και θα παρουσιάσουν την μουσική τους στην πιο πρωτόλεια της εκδοχή. Shoshin σημαίνει “να βλέπεις κάτι με καινούριο τρόπο” και το σχήμα προμοτάρει το tour ως επανασύσταση με το κοινό του.

Πρεμιέρα της περιοδείας σήμερα στην Ιρλανδία, σε ένα sold out National Concert Hall - σαν να λέμε στο αντίστοιχο Μέγαρο Μουσικής. Σε προσωπικό επίπεδο, ο ενθουσιασμός είναι μεγάλος διότι είναι η πρώτη φορά που θα τους δω, μετά από μπόλικες φορές που απέτυχα. Φτάνοντας στον χώρο, διαπιστώνω το εξής παράδοξο: η ουρά για το merchandise είναι δύο φορές μεγαλύτερη από την ουρά για το bar! Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο - ειδικά στην Ιρλανδία! - όμως όλοι ξέρουμε πόσο επικό είναι το merch των Sunn O))). Κάθομαι λοιπόν κι εγώ στην ουρά στωικά, χάνοντας τελικά το μισό σετ του support σχήματος της Jesse Sykes με τους Phil Wandscher και Bill Herzog.

Λίγο μετά μπαίνω στον υπέροχο συναυλιακό χώρο και βρίσκω το κάθισμα μου - η συναυλία είναι αποκλειστικά για καθήμενους. Η Jesse Sykes με τους δύο μουσικούς της παίζουν ήδη την χαμηλόφωνη και πολύ αργή τους folk americana. Κάτι στην ατμόσφαιρα φέρνει μια ανάμνηση από Earth (ο Herzog είναι εξάλλου ο μπασίστας τους) σε μια πολύ πιο μελαγχολική όμως εκδοχή. Η Sykes είχε κάνει μια σχετική επιτυχία πίσω στα 00s με τέσσερα ωραιότατα άλμπουμ - είχε μάλιστα συνεργαστεί και με τους αποψινούς headliners - και απ' ότι φαίνεται επιστρέφει. Η φωνή της είναι μεν χαμηλή σε ένταση αλλά δυνατή σε δραματικότητα. Ο Herzog σιγοντάρει με το μπάσο του με χαμηλές δυναμικές και ο Wandscher με την ηλεκτρική του κιθάρα προσθέτει τις πιο ενδιαφέρουσες πινελιές, μέχρι και λίγο θόρυβο στο τέλος του σετ. Παρά τη νωχελικότητα του, το σχήμα κερδίζει το κοινό και αποχωρεί μέσα σε ζεστό χειροκρότημα.

Καθόλη την διάρκεια του support γκρουπ, δεν μπορούσες να μην χαζεύεις το background: ο εξοπλισμός έχει τοποθετηθεί περιμετρικά της σκηνής, περίπου σαν να βλέπεις ένα Stonehenge ενισχυτών. Μέτρησα 16 κεφαλές και 18 καμπίνες. Αν μη τι άλλο, ακόμα και το στήσιμο υπονοεί πως ένα live των Sunn O))) μοιάζει με τελετουργία. Λίγο μετά τις 21.00 τα φώτα χαμηλώνουν και οι μηχανές καπνού πιάνουν δουλειά. Σύντομα το αμφιθέατρο γεμίζει με ομίχλη και οι δυο γνωστές φιγούρες στους μανδύες τους εμφανίζονται στην σκηνή. Μετά από ένα συντομο devil's horns, η πρώτη νότα προσγειώνεται στα κεφάλια μας. Η τελετουργία έχει ξεκινήσει.

Αυτό που ακολουθεί για μία ώρα και πενήντα λεπτά είναι ταυτόχρονα εύκολο και αδύνατο να περιγραφεί. Οι ομίχλες πάνε κι έρχονται, τα εντυπωσιακά φώτα αλλάζουν χρώματα και σχηματισμούς ανά τακτά χρονικά διαστήματα κι οι Anderson (αριστερά) και O'Malley (δεξιά) παίζουν τα βάρβαρα ακόρντα τους, κάτω από παράξενες, συγχρονισμένες, συμβολικές κινήσεις. Κι ενώ τα χέρια τους επικοινωνούν σε κάποια δική τους γλώσσα, το ατελείωτο drone που εκτελούν μοιάζει όσο περνάει η ώρα να αλλάζει σχήματα. Η μπάντα παίζει χωρίς καμία διακοπή αυτό το γιγάντιο jam, άλλοτε παίζοντας ταυτόχρονα τις ίδιες νότες κι άλλοτε παίζοντας ασυγχρόνιστα.

Θα ήταν εύκολο να πει κανείς πως ένα Sunn O))) είναι ότι πιο μονότονο υπάρχει και δεν θα είχε άδικο. Από την άλλη όμως, όλο αυτή η εντυπωσιακή φαντασμαγορία έντασης, παραμόρφωσης και φωτός έχει διαλογιστικές δυνατότητες. Και όντως, όταν πια το σετ είχε φτάσει κοντά στην μία ώρα, το (εντυπωσιακά ετερόκλητο) κοινό έμοιαζε να έχει απορροφηθεί ολοκληρωτικά σε ένα υπέρ-κοσμικό όνειρο. Κοιτώντας γύρω μου, οι περισσότεροι έμοιαζαν σαν σε ύπνωση, με κλειστά μάτια. Το έκανα κι εγώ, κάμποσες φορές. Κι όλο και περισσότερο αυτός ο τεράστιος θόρυβος, αυτός ο μινιμαλιστικός γίγαντας, έμοιαζε με τον ήχο που θα έκαναν πλανήτες που συγκρούονται.

Κι όλα αυτά χωρίς ναρκωτικά!

Όσο προσεγγίζουμε το τέλος του show, η αλληλουχία ανάμεσα στα feedback που στριγγλίζουν και τα πιο μπάσα riffs γίνονται όλο και συχνότερα και πιο έντονα. Οι διαβόητες εκκωφαντικές τους εντάσεις επίσης μοιάζουν να αυξάνονται και, φτάνοντας στο τελευταίο δεκάλεπτο, οι συχνότητες συντονίζουν τα πάντα κι όλο το αμφιθέατρο δονείται, λες και θα γκρεμιστεί. Το show τελειώνει. Ο Greg Anderson κι ο Stephen O'Malley βγάζουν τις κουκούλες τους και δέχονται με τα χέρια τους στην καρδιά ένα αποθεωτικό, λατρευτικό πεντάλεπτο standing ovation.

Είναι τελικά δύσκολο να αποτυπώσεις την εμπειρία σε φράσεις. Προσωπικά πηγαίνω σε metal/rock συναυλίες εδώ και 32 χρόνια, ποτέ όμως δεν είδα κάτι που έρχεται καν κοντά σε ένα live Sunn O))). Αυτή η παράξενη τελετή φαίνεται πως μπορεί να ενώσει ανθρώπους πωρωμένους με ενισχυτές και πεταλάκια, άτομα που την ψάχνουν με new age φιλοσοφίες, ψαγμένους ακροατές με contemporary μουσικές και καμμένους doom-άδες. Ο πρωτόγονος ηχητικός κόσμος των Sunn O))) μπορεί τελικά να καλοδεχτεί τους πάντες και να τους φιλοξενήσει στις συμπαντικές του δονήσεις. Προσπαθώ να πω απλά πως, ναι, το live ήταν κάτι το καταπληκτικό!

Main photo: Angela Betancourt
Live photos : Αντώνης Καλαμούτσος