Θανάσης Παπακωνσταντίνου @ PassPort, Πειραιάς, 24/11/14

Το να βλέπεις τον Θανάση Παπακωνσταντίνου σε κλειστό χώρο έχοντας συνηθίσει τις καλοκαιρινές συναυλίες του, είναι σαν να έχεις διαρκείας στο ποδόσφαιρο και να πηγαίνεις και σε σημαντικούς αγώνες στο μπάσκετ. Όπως και να το κάνουμε, το ανοιχτό γήπεδο υπερέχει. Είμαστε πιο συνηθισμένοι σε αυτό, ο ορίζοντας είναι πιο γοητευτικός από την κλεισούρα, μαζεύεται και περισσότερος κόσμος. Από την άλλη στο κλειστό υπάρχει η εξής διαφορά: στην ουσία παίρνεις το πέταλο των φανατικών και γεμίζεις ένα γηπεδάκι, οπότε υπάρχουν μερικές στιγμές όπου οι δονήσεις που μεταφέρονται είναι πιο ισχυρές. Αυτό ακριβώς συνέβη και την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου, στην δεύτερη και τελευταία εμφάνιση του Θανάση στο Passport του Πειραιά.

Δεδομένης της μικρής χωρητικότητας και των μετρημένων εμφανίσεων του καλλιτέχνη στην χειμερινή μητροπολιτική Αθήνα, το sold-out ήταν αναμενόμενο, με την ουρά που είχε σχηματιστεί πριν ανοίξουν οι πόρτες να αγκαλιάζει την γωνία του οικοδομικού τετραγώνου. Μέχρι να γεμίσουν τα περισσότερα ελεύθερα τετραγωνικά του παλιού σινεμά, ώστε να δοθεί κατόπιν το σύνθημα στους μουσικούς για την έναρξη, σχεδόν αγγίξαμε τις έντεκα. Έστω και με κάποια καθυστέρηση λοιπόν, τα φώτα χαμήλωσαν, η σκηνή γέμισε, και τα πρώτα ψυχεδελοφανή ως είθισται ηχοχρώματα έβαλαν ομαλά στο κλίμα τους αδημονούντες παρευρισκόμενους.

Μετά από το υπέροχο αυτοβιογραφικό "A. Select", πρώτο κομμάτι που θα ακούγονταν μέσα από το πρόσφατο "Πρόσκληση Σε Δείπνο Κυανίου", τα πρώτα αίματα άναψαν με τις πρώτες νότες του σχετικά πρόσφατου "Σιμούν", σε ένα σκηνικό που θα επαναλαμβάνονταν ουκ ολίγες φορές. Ο χορός των παλιών αγαπημένων άνοιξε με το "Όνειρο", ενώ ο "Τειρεσίας" έφερε για πρώτη φορά στην σκηνή την Ματούλα Ζαμάνη, που στα φωνητικά του τελειώματος έβγαλε περίσσεια ψυχή. Η πρώτη αφιέρωση στο "Αυτό" απευθύνθηκε μάλλον στην Βάσω Δημητρίου, η οποία μάλλον βρισκόταν στο Passport, η Ματούλα παρέμεινε για πρώτα φωνητικά και την πρώτη δεκάδα τραγουδιών έκλεισαν "Οι Γριές" μετά του intro τους.

Η δεύτερη δεκάδα άνοιξε με το αφιερωμένο στον γιο του Θανάση, Αριστοτέλη, "Κάτω Απ' Το Μαξιλάρι", που τραγουδήθηκε δεόντως, κάτι που συνέβη και στο επόμενο "Όταν Χαράζει". Η συνέχεια ήθελε σχεδόν κολλητά πέντε από τα κομμάτια του καινούριου δίσκου. Λιγότερο ταιριαστό ήταν το "Το Θηρίο" που ούτε ο ίδιος ο δημιουργός δεν έχει καταλάβει ακόμη τι λέει (άλλο ένα κλασικό «θανασικό»), εξού και το κρυφό χαμόγελό του, ενώ πολύ περισσότερο ταίριαζε στην περίσταση της συναυλίας η "Ηλιόπετρα" που τραγουδήθηκε δεόντως. Οι ρυθμοί ανέβηκαν στο "Μηδεια - Μα" και στα ριφάτα "Ορυχεία" αλλά έπεσαν για μερικά κομμάτια, για να ανεβούν ακριβώς την στιγμή που έπρεπε.

Ο "Πεχλιβάνης" τιμήθηκε ακριβώς όπως έπρεπε, με τον Θανάση να τραγουδά κατά τη διάρκεια του δεύτερου εκρηκτικού μισού σε μία μάλλον σπάνια στιγμή έκφρασης και η "Ανδρομέδα" προαναγγέλθηκε αυθόρμητα από το κοινό, με "Τα Παξιμάδια" να παρεμβάλλονται ζωντανεύοντας για λίγο το πνεύμα του αξέχαστου Νικόλα. Τελευταίο κομμάτι του μικρού επικούρειου σερί πριν τα τραγούδια της ξενιτιάς ήταν το "Μιλώ Για Σένα", που εισήχθη εντέχνως από σόλο τυμπάνων και τραγουδήθηκε εν χορώ αλλά a capella στο ρεφρέν. "Στην Κοιλάδα Των Τεμπών" και "Στην Αμερική" λοιπόν ήρθαν από φέτος να κολλήσουν "Ο Χομαγιούν Kαι O Βακάρ", που θαρρώ ότι θα μας συντροφεύουν παραδειγματικά για πολλά χρόνια.

Η τέταρτη και τελευταία δεκάδα άνοιξε ήσυχα με την Ματούλα και το "Όταν Τραγουδάω", και ο κλασικός πλέον "Διάφανος" ξεδιπλώθηκε σε όλη του την μεγαλοπρέπεια αφού προαναγγέλθηκε ως είθισται από τις «εμπειρικές» "Διάφανες Αυλαίες". Ο Δημήτρης Μυστακίδης αφιέρωσε, περισσότερο σημειολογικά και ελπίζουμε όχι κυριολεκτικά το "Σ' Αφήνω Γεια" στον Νίκο Ρωμανό, και λίγο πριν το φινάλε ο υπεύθυνος για τα κουρδίσματα και αφανής ήρωας Αλέξανδρος Κτιστάκης τραγούδησε με την στεντόρεια φωνή του το απαιτητικό "Η Ουρά Του Αλόγου" και το συντροφικό "Τρία Ρουμπαγιάτ". Η Ματούλα βρέθηκε πίσω από το μικρόφωνο στο "Βασιλιάς" και "Στις Χαραυγές Ξεχνιέμαι", ενώ ο Θανάσης τραγούδησε το "Αερικό", που έφερε την υπενθύμιση του «πάθους για την λεφτεριά». Τον επίλογο του τρίωρου και πλέον σετ έγραψαν τα "Έρημα Κορμιά", εκτελεσμένα με όλες τις απαιτούμενες παραδοσιακές τσαχπινιές.

Εξετάζοντας συνολικά την εμφάνιση του Θανάση θα μπορούσαν να γίνουν οι εξής παρατηρήσεις. Καταρχάς η διαμόρφωση του setlist ήταν εξαιρετική, από την άποψη ότι ακούστηκαν «υπέροχα μπλεγμένα» τα πιο υποτονικά και τα πιο ανεβαστικά τραγούδια, προσφέροντας τις απαραίτητες ανάσες στο κοινό και κυρίως στους μουσικούς. Σίγουρα απουσίασαν πολλά αγαπημένα, δεδομένου όμως ότι οι ολοκληρωμένοι δίσκοι είναι πλέον δεκατρείς, δεν υπάρχει ουσιαστικό παράπονο. Όσον αφορά δε την μπάντα και τις εκτελέσεις, η μερική διαφοροποίηση στα πρόσωπα και στις ενορχηστρώσεις εξυπηρετεί την απαιτούμενη διαφορετικότητα, χωρίς βέβαια να παρουσιάζεται απόκλιση από το οργανωμένο χάος που έχουμε αγαπήσει.

Μοναδική ένσταση αποτελεί το κάπως απότομο τελείωμα, καθώς ναι μεν η διάρκεια είναι αρκούντως ικανοποιητική, από την άλλη όμως σχεδόν κάθε εμφάνιση του Θανάση συνοδεύεται από το κάτι παραπάνω, είτε αυτό θέλει τον πρωταγωνιστεί να παίζει και να τραγουδά μια σειρά τραγουδιών και ίσως μερικών διασκευών, είτε τους υπόλοιπους μουσικούς να τζαμάρουν. Όπως και να ‘χει πάντως, και αυτή η «γηπεδική» εμφάνιση του Θανάση Παπακωνσταντίνου επιβεβαίωσε με τον καλύτερο τρόπο πως πως κάθε φορά που τον απολαμβάνουμε επί σκηνής έχει κάτι το πραγματικά μοναδικό, όπως μοναδικά είναι και τα δεκάδες σπουδαία τραγούδια που έχει προσφέρει στην ελληνική δισκογραφία τις δύο τελευταίες δεκαετίες.