Neal Morse: «Είναι ρόλος του καλλιτέχνη να παρέχει όποια βοήθεια μπορεί»

Ο σπουδαίος progressive μουσικός μας μίλησε για το νέο άλμπουμ της Neal Morse Band και τα τρέχοντα νέα του

Από τον Χρήστο Καραδημήτρη, 09/09/2021 @ 14:36

Το να έχω την ευκαιρία να συνομιλώ με ανθρώπους που έχουν γεμίσει τη ζωή μου με μουσική είναι κάτι το οποίο δεν θεωρώ δεδομένο, ούτε μπορώ να το υποτιμήσω. Οι μουσικές του Neal Morse, μέσω όλων των σχημάτων του (Spock's Beard, Transatlantic, solo, Flying Colors, NMB) έχουν υπάρξει συνοδοιπόροι μου για παραπάνω από 20 χρόνια, κατατάσσοντας τον δημιουργό τους σε έναν από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες όλων των εποχών. Με χαρά βρίσκω αρκετές από τις νέες του κυκλοφορίες, όπως η πιο πρόσφατη εξ’ αυτών, το "Innocence & Danger" των The Neal Morse Band απίστευτα εμπνευσμένες και ποιοτικές, ανανεώνοντας την αγάπη και το ενδιαφέρον μου για κάθε νέα δουλειά, του - ανεξάντλητου είναι η αλήθεια - μουσικού αυτού.

Έχοντας μιλήσει πλέον αρκετές φορές μαζί του όλα αυτά τα χρόνια, τον βρήκα ιδιαίτερα ευδιάθετο, με διάθεση για κουβέντα, ανάλυση κι αρκετό χιούμορ και με το "Innocence & Danger" κάναμε μια χορταστική κουβέντα γύρω από διάφορα θέματα: την έμπνευση και την παραγωγικότητά την περίοδο του lockdown, την ολοένα αρτιότερη συνεργασία με τους Mike Portnoy (drums), Randy George (μπάσο), Eric Gillette (κιθάρα/φωνή) και Bill Hubauer (πλήκτρα/φωνή), την παραγωγική διαδικασία που ακολούθησαν στο νέο άλμπουμ και τον φόβο που ακόμα υπάρχει για το μέλλον των συναυλιών στη μετά-covid εποχή μεταξύ άλλων.

Neal Morse Band

Χρήστο, τι κάνεις;

Είμαι καλά, σε ευχαριστώ πολύ! Είναι πάντα χαρά μου και προνόμιο το να συνομιλώ μαζί σου.

Α, και για μένα ισχύει το ίδιο!

Είναι μέρος του ρόλου ενός καλλιτέχνη να παρέχει όποια βοήθεια μπορεί... Παρηγοριά κι αγάπη

Θα ήθελα να αρχίσουμε αυτήν τη συζήτηση λέγοντας πως είμαι σίγουρος ότι πολύ συχνά ακούς πως μέσω της μουσικής σου προσφέρεις ανακούφιση και βοήθεια στους ακροατές και στους οπαδούς σου. Φαντάσου, λοιπόν, πόσο πιο σημαντική μπορεί να ήταν η μουσική σου σε αυτούς τους περίεργους καιρούς...

Τι να πω, σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Ξέρεις, είμαστε πάντα χαρούμενοι όταν παρέχουμε όποια βοήθεια μπορούμε. Αυτό είναι μέρος του ρόλου ενός καλλιτέχνη. Είναι μέρος του ρόλου ενός μουσικού το να προσθέτει το στοιχείο της παρηγοριάς και αυτό το όμορφο, ζεστό συναίσθημα της αγάπης, ελπίζοντας πως ο κόσμος θα μπορέσει να τα νιώσει αυτά μέσα από ένα ωραίο τραγούδι. Και είναι φοβερό το μπορεί να παρέχει μια η μουσική, ακόμα και όταν δεν έχει λόγια. Αυτό είναι κάτι που αγαπώ στο μέσο στο οποίο δουλεύουμε.

Πόσο δε όταν ήδη υπάρχει ένα πνευματικό στοιχείο στη μουσική. Μια πνευματική καθοδήγηση σε δύσκολους καιρούς είναι πάντα ευπρόσδεκτη όταν προέρχεται από καλές προθέσεις.

Ω ναι! Σίγουρα... We all need some light... (σ.σ.: αμετάφραστο) (γέλια)

Οπωσδήποτε!

Νομίζω ότι κάπου το έχω ξανακούσει αυτό... (γέλια)

Εγώ, πάντως, το ακούω συνέχεια εδώ και 20 χρόνια...

(γέλια)

Το να είμαι δημιουργικός και να γράφω μουσική, ως τώρα υπήρξε πηγή ζωής για μένα

Όπως και να έχει, κανένας οπαδός σου δεν μπορεί να έχει παράπονο από εσένα. Σε μια περίοδο 12 μηνών έχεις κυκλοφορήσει τρεις εξαιρετικούς δίσκους: το προσωπικό "Sola Gratia" πριν περίπου ένα χρόνο, το "The Absolute Universe" με τους Transatlantic στις αρχές του τρέχοντος έτους και τώρα το νέο άλμπουμ με την The Neal Morse Band. Και είναι όλα υπέροχα! Αλήθεια, ήταν αυτός ο τρόπος σου να αντιμετωπίσεις την κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει όλος ο κόσμος; Με το να γράφεις μουσική και να είσαι παραγωγικός;

Το να είμαι δημιουργικός και να γράφω μουσική, ως τώρα τουλάχιστον, υπήρξε πηγή ζωής (σ.σ.: my lifeblood) για μένα. Είναι αυτό που αγαπώ να κάνω περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Πιάνω τον εαυτό μου να γράφει μουσική ακόμα κι όταν βρίσκομαι σε διακοπές. Βασικά, γράφω πολλή μουσική όταν είμαι σε διακοπές, μερικές φορές περισσότερη κι από όταν είμαι σπίτι... (γέλια). Στην πραγματικότητα, το να γράφω μουσική και να δουλεύω πάνω στη μουσική είναι αυτό που με κάνει να περνάω καλά.

Ο εκνευρισμός μου προκύπτει όταν δεν έχω αρκετό χρόνο να δουλέψω πάνω σε κάτι όσο θα ήθελα, και να ολοκληρώσω τα πάντα. Ειλικρινά, γράφω τόσο πολύ υλικό που μου είναι δύσκολο να ακολουθήσω τους ίδιους ρυθμούς στη φάση της ηχογράφησης ή ακόμα και στη φάση της δημιουργίας demo. Όπως συμβαίνει κι αυτή εδώ τη στιγμή, που είμαι στη φάση του demo κάποιων τραγουδιών τα οποία έγραφα τους προηγούμενους τέσσερεις μήνες και μου είναι πολύ δύσκολο ακολουθήσω το ρυθμό, ειλικρινά... (γέλια).

Διότι, είμαι πολύ πιο αργός στο να ηχογραφώ το υλικό από ότι είμαι στο να το γράφω. Μπορώ να γράψω ένα τραγούδι πολύ γρήγορα μερικές φορές. Αλλά το να το ηχογραφήσω μου παίρνει πολύ περισσότερο...

Όταν έρχεται η έμπνευση τα πράγματα σταματάνε να είναι περίπλοκα

Είμαι βέβαιος πως η πλειονότητα των συναδέλφων σου έχει το ακριβώς αντίθετο πρόβλημα...

Ναι, δεν ξέρω... Θέλω να πω, ειδικά με τα συμβατικά τραγούδια μου φαίνεται πολύ εύκολο. Προφανώς, τα progressive rock και τα concept άλμπουμ και τέτοια πράγματα χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να γραφτούν, αλλά για τα απλά τραγούδια...

Ενδεικτικά, πήγαμε για πεζοπορία με τα παιδιά μου όλοι μαζί πριν μερικές ημέρες και σε ένα σημείο εγώ κουράστηκα και γύρισα στο αμάξι. Είχα φέρει μαζί μου την ακουστική κιθάρα και το tablet στο οποίο γράφω στίχους. Ε, και έγραψα ένα τραγούδι, όσο οι άλλοι συνέχισαν την πεζοπορία, το οποίο μου αρέσει πολύ.

Όταν σου έρχεται η έμπνευση τα πράγματα σταματάνε να είναι περίπλοκα. Μπορούν να γίνουν πολύ απλά. Ακόμα και κάτι σαν το "Love made a way, when there was no way out" (σ.σ.: ο Neal τραγουδάει το theme του "Love Made A Way" από το "The Absolute Universe" των Transatlantic) έχει να κάνει με την έμπνευση της στιγμής και όχι πόσο χρόνο σου παίρνει...

Neal Morse Band

Δόξα τω Θεώ δεν έχεις στερέψει από έμπνευση όλα αυτά τα χρόνια...

Είμαι ΠΟΛΥ ευγνώμων στον Θεό, όντως! (γέλια)

Σε προβλημάτισε το γεγονός ότι μπορεί να κυκλοφορείς πολλά άλμπουμ σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα; Βλέποντάς το από επιχειρηματικής πλευράς...

Περίμενε, ένα δευτερόλεπτο. Είμαι έξω και δεν είχα πάρει χαμπάρι ότι κάποιος εδώ ξεκίναγε να κουρεύει το γκαζόν του σπιτιού... (γέλια). Πάμε ξανά...

Μεγάλο μέρος του "The Absolute Universe" το είχα γράψει σχεδόν δυο χρόνια πριν τελικά κυκλοφορήσει ο δίσκος

Σε προβλημάτισε το γεγονός ότι μπορεί να κυκλοφορείς πολλά άλμπουμ σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα; Βλέποντάς το από επιχειρηματικής πλευράς, ίσως και να μην είναι η βέλτιστη επιλογή. Είμαι σίγουρος ότι ο Mike πχ θα είχε κάποιους ενδοιασμούς...

Υπάρχει κι αυτό. Αλλά το αφήνω στους ανθρώπους που χειρίζονται το επιχειρηματικό κομμάτι (σ.σ.: στους businesspeople). Κι αυτό είναι ένα σημείο που με εκνευρίζει. Εκεί κολλάνε τα πράγματα (σ.σ.: είναι το bottleneck). Για μένα δημιουργικά τα πράγματα «βουλώνουν» στον τρόπο με τον οποίο θα κυκλοφορήσει...

Άσε με να σου εξηγήσω τι εννοώ... Γράφω κάτι και περνάει πολύς καιρός μέχρι αυτό να κυκλοφορήσει... Στην πραγματικότητα, μεγάλο μέρος του "The Absolute Universe" το είχα γράψει σχεδόν δυο χρόνια πριν τελικά κυκλοφορήσει ο δίσκος... (γέλια)

Την εποχή των The Beatles ηχογραφούσαν ένα τραγούδι την Πέμπτη και παιζόταν στο ράδιο ως το Σάββατο

Που σημαίνει ότι ήταν ήδη «παλιό» για σένα...

Ναι! Πάντα υπάρχει ένα κενό και όταν έρθει η ώρα να κυκλοφορήσει επίσημα το υλικό, για μένα δεν είναι πλέον φρέσκο. Αυτό ήταν το ωραίο - για την ακρίβεια ήταν πολύ καλύτερα - με το "Innocence & Danger" το νέο άλμπουμ με τη Neal Morse Band... αυτό τουλάχιστον είχε μόνο ένα κενό περίπου οκτώ μηνών... (γέλια)

Γράψαμε τη μουσική τον Ιανουάριο. Εγώ έγραψα στίχους κάπου τον Φεβρουάριο και μετά κάναμε όλο το overdubbing τον Μάρτιο. Στην πραγματικότητα βγήκε όσο πιο γρήγορα γίνεται να βγει αυτό τον καιρό, κυρίως λόγω του ότι όλα τα εργοστάσια βινυλίων έχουν μπλοκάρει. Οι δισκογραφικές συνήθως ζήταγαν τα τελικά master περίπου τρεις μήνες πριν την επίσημη κυκλοφορία για να τρέξουν τα PR και τα σχετικά. Τώρα τα χρειάζονται κάπου έξι μήνες πιο πριν, για να έχουν το βινύλιο έτοιμο την ημέρα κυκλοφορίας, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για τη σημερινή αγορά. Όπως και να έχει όλο αυτό μου είναι πολύ ενοχλητικό... (γέλια)

Πρόσφατα διάβαζε το βιβλίο "Here, There and Everywhere" του Geoff Emerick, ο οποίος έζησε από κοντά την εποχή των The Beatles. Κι αναφέρει κάπου πως ηχογραφούσαν ένα τραγούδι την Πέμπτη και θα παιζόταν στο ράδιο - οπότε θα ήξεραν αν θα γινόταν και επιτυχία - ως το Σάββατο. Τόσο άμεσα ήταν τα πράγματα τότε... Σε φάση, πάρε τις ηχογραφήσεις και φτιάξε έναν δίσκο. Όπως και να έχει, δεν είναι έτσι πλέον τα πράγματα, αλλά εύχομαι να μπορούσε η μουσική βιομηχανία να γίνει πιο άμεση στους χρόνους της.

Το καταλαβαίνω. Είναι ενοχλητικό να έχεις γράψει τη μουσική και να πρέπει να περιμένεις τόσο πολύ. Υπάρχει η ανάγκη να τη μοιραστείς με κόσμο και να πάρεις το feedback...

Απολύτως! Και δεν μπορείς ούτε καν να μιλήσεις για αυτό, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Σου λένε «μη μιλήσεις καθόλου για αυτό, γιατί πρέπει όλοι να το ανακοινώσουμε ταυτόχρονα». Οπότε, έχω κάποια project στα σκαριά για τα οποία είμαι πολύ ενθουσιασμένος και δεν μπορώ ούτε να συζητήσω για αυτά... (γέλια)

Πάμε και στο "Innocence & Danger". Τι καταπληκτικό άλμπουμ! Και το εννοώ καταπληκτικό...

Ω, σε ευχαριστώ! Είμαι τόσο χαρούμενος! Τι μπάντα!

Είναι 100 λεπτά και έχω χάσει το μέτρημα πόσες φορές το έχω ακούσει ήδη στην ολότητά του... κάπου 40-50 φορές... Και δεν μπορώ να σταματήσω!

Ω φίλε, αυτό είναι υπέροχο...

Καταφέραμε να εισάγουμε νέα στοιχεία και παράλληλα να διατηρήσουμε κάποια οικεία στοιχεία σε αυτόν τον δίσκο

Προσπαθήσατε να κάνετε κάτι διαφορετικό αυτήν τη φορά; Το ρωτάω γιατί ακούγεται οικείο προφανώς, αλλά την ίδια στιγμή φρέσκο και μοιάζει κι ως μια πιο συλλογική δουλειά νομίζω...

Είναι όντως πιο συλλογική δουλειά σε σχέση με άλλες που έχουμε κάνει. Κι ο πρώτος δίσκος που γράψαμε όλοι μαζί ως μπάντα, το "The Great Experiment" ήταν πολύ συλλογική δουλειά... Βασικά, όλα μας τα άλμπουμ είναι προϊόν συλλογικής δουλειάς. Και τα concept άλμπουμ, το "The Similitude Of A Dream" και το "The Great Adventure" είναι επίσης, αλλά αυτό είναι λίγο περισσότερο νομίζω.

Αυτήν τη φορά δεν έφερα καμία ιδέα έτοιμη εκ των προτέρων, έγραψα μόνο κατά την εβδομάδα που μαζευτήκαμε όλοι μαζί και έγραψα μαζί με όλους. Κι αυτό είναι κάτι που έδωσε πολύ περισσότερο χώρο. Οπότε, φυσιολογικά, μπαίνουν μέσα διαφορετικές ιδέες και διαφορετικοί ήχοι. Κι αυτό ήταν κάτι στο οποίο στοχεύαμε εξαρχής. Θέλαμε να κάνουμε κάποια πράγματα αρκετά διαφορετικά, αλλά όχι πολύ διαφορετικά τόσο που θα έκαναν τον κόσμο να πει «τι στο καλό είναι αυτό;». Αυτή είναι πάντα μια λεπτή γραμμή πάνω στην οποία κινείσαι ως καλλιτέχνης ή ως συγκρότημα. Θες να εξερευνήσεις νέες περιοχές, αλλά να παραμείνεις εσύ... (γέλια). Είναι απαιτητικό, αλλά θεωρώ ότι καταφέραμε να εισάγουμε κάποια νέα στοιχεία και παράλληλα, όπως ανέφερες να διατηρήσουμε κάποια οικεία στοιχεία σε αυτό τον δίσκο.

Πάντα μαθαίνω. Νέες προσεγγίσεις και πράγματα που σκεφτόμουν πως δεν μπορώ να τα κάνω με τον συγκεκριμένο τρόπο

Είναι εντυπωσιακό πως η χημεία μεταξύ των μελών της μπάντα γίνεται όλο και καλύτερη, όταν μοιάζει πως δεν μπορεί να γίνει καλύτερη! Συνεχίζεις να βρίσκεις νέα στοιχεία στο παίξιμο του Randy, του Mike, του Eric και του Bill; Σε ωθούν με κάποιο τρόπο να αλλάξεις τον τρόπο με τον οποίο γράφεις νέα μουσική;

Πάντα μαθαίνω. Μαθαίνω νέες προσεγγίσεις και μαθαίνω πράγματα που μπορώ να κάνω και πιθανότατα σκεφτόμουν πως δεν μπορώ να τα κάνω με τον συγκεκριμένο τρόπο. Για παράδειγμα, κάποιο μέλος της μπάντας θα προτείνει μια αλλαγή - συχνά κάποια αλλαγή στα ακόρντα ή στην τονικότητα - και εγώ θα ρωτήσω «δεν πρέπει το πάμε από την αρχή;» και θα μου απαντήσει «όχι, μπορούμε να πάμε απευθείας με αυτό τον τρόπο». Και μετά θα κάτσω και θα κάτσω και θα το ακούσω και θα πω «Ναι! Είναι εξαιρετικό! Πάμε κατευθείαν στη νέα τονικότητα!». Υπάρχουν πολλά τέτοια πράγματα που ανακαλύπτω. Και είναι κάτι που το απολαμβάνω. Είναι πραγματική απόλαυση το να φτιάχνουμε ένα άλμπουμ με αυτούς τους τύπους. Και είναι και πολύ διασκεδαστικό. Υπάρχει ένα καλό, θερμό και συναινετικό κλίμα όταν δουλεύουμε σε αυτήν την μπάντα...

Υπάρχει πραγματικά πολύ και καλό υλικό σε αυτό το άλμπουμ. Στην πραγματικότητα, έχει κάτι για όλους, αν το ακούσει κάποιος από αρχής έως τέλους. Την ίδια στιγμή τίποτα δεν είναι σοκαριστικό πλέον με αυτήν την μπάντα: είτε γράψετε ένα 4λεπτο pop rock τραγούδι, είτε ένα 30λεπτο prog έπος το κάνετε με τον δικό σας τρόπο και το ίδιο υπέροχα. Δεν είναι υπέροχο αυτό;

Κάνουμε απλά αυτό που κάνουμε. Δεν ήξερα καν πως είχαμε τόσο πολύ υλικό στα χέρια μας. Απλά γράφαμε και ηχογραφούσαμε και ήταν σαν να βρισκόμαστε πάνω σε ένα τραίνο που απλά πήγαινε. Κι εμείς πηγαίναμε μαζί του. Θα παίζαμε ένα τραγούδι και θα δουλεύαμε πάνω του μέχρι να νιώσουμε ότι ήθελε να ολοκληρωθεί και μετά θα πηγαίναμε στο επόμενο κομμάτι και θα δουλεύαμε μέχρι να ολοκληρωθεί κι αυτό. Και καταλήξαμε να έχουμε πολλή μουσική για να χωρέσει σε ένα μονό δίσκο, το οποίο βέβαια ήταν αυτό που θέλαμε να κάνουμε. Οι δύο προηγούμενοι δίσκοι μας ήταν διπλοί και δεν θέλαμε να μας βγει κι αυτό διπλό, αλλά καταλήξαμε με 85 λεπτά μουσικής όταν ολοκληρώσαμε το βασικό μέρος των συνθετικών sessions.

Οπότε, έπρεπε να βρούμε τρόπο να το κάνουμε ένα γεμάτο διπλό άλμπουμ και είχαμε πολλές συζητήσεις επί αυτού. Και ήταν εν τέλει ο Mike κι ο Bill που καθόρισαν το πως θα δομηθεί το άλμπουμ και τι έπρεπε να προστεθεί. Τότε ήταν που προσθέσαμε το "Bridge Over Troubled Water" και το "The Way It Had To Be" που είχε ξεμείνει από τα session του "The Great Adventure".

Συνεχίζω να ακούω νέα υπέροχα πράγματα που έπαιξαν τα άλλα παιδιά και τα οποία δεν είχα προσέξει απαραίτητα στην ολότητα τους

Θα χαρακτήριζα τραγούδια σαν το "Do It All Again" και το "Bird On A Wire" - τα δυο πρώτα single - ως «επουσιώδες prog», υπό την έννοια ότι το επίπεδο της μουσικής είναι τρομερό, αλλά στο επίκεντρο βρίσκονται οι εξαιρετικές μελωδίες και το συναίσθημα. Θα συμφωνούσες;

Ναι, θεωρώ ότι είναι πολύ ωραία! Τα άκουγα πρόσφατα διότι αρχίζουμε να ετοιμαζόμαστε για την επικείμενη περιοδεία. Έχουμε το MorseFest τον Οκτώβριο και μετά κάποιες ακόμα εμφανίσεις, οπότε άκουγα όλο το νέο υλικό. Και συνεχίζω να ακούω νέα υπέροχα πράγματα που έπαιξαν τα άλλα παιδιά και τα οποία δεν είχα προσέξει απαραίτητα στην ολότητα τους. Ειδικά, εστίασα πολύ στην κιθαριστική δουλειά του Eric, αλλά απολαμβάνω να ακούω τα παιξίματα όλων των παιδιών. Πρόκειται για εκπληκτική μπάντα.

Neal Morse Band

Όταν πρωτοάκουσα το "Your Place In The Sun" και το "Another Story To Tell" μου έφεραν στο μυαλό συγκροτήματα όπως οι Supertramp, οι Toto ακόμα και AOR μουσικές από τα 80s, πέραν από τους συνήθεις υπόπτους, τους The Beatles, φυσικά. Θα μπορούσαν να είναι κι αυτές οι μουσικές μέρος του μουσικούς σου λεξιλογίου;

Σίγουρα! Αλλά ειλικρινά, μεγάλο μέρος αυτών των επιρροών προέρχεται από τα άλλα μέλη της μπάντας. Φαντάζομαι μιλάς για την εισαγωγή του "Your Place In The Sun" και επίσης την εισαγωγή του "Another Story To Tell". Αυτές τις εισαγωγές τις έφεραν ο Randy κι ο Bill αντίστοιχα και μετά ξεκινήσαμε να παίζουμε κάποια riff κι εγώ να τραγουδώ από πάνω. Κάπως έτσι προέκυψαν πολλά από τα verses. Και μετά χρειαζόμασταν ένα chorus οπότε θα δουλεύαμε γύρω από αυτό. Πάντως, αυτές οι επιρροές προέρχονται από άλλα μέλη...

Πάντα λάτρευα το παίξιμο σου στην ακουστική κιθάρα και το "Emergence" είναι ένα υπέροχο δείγμα αυτού. Πως αποφασίσατε να το συμπεριλάβετε στο άλμπουμ; Χαίρομαι πολύ που το κάνατε!

Ω, σε ευχαριστώ! Ήταν ένα βράδυ που είχα μείνει ξύπνιος μέχρι αργά - αν θυμάμαι καλά έβλεπα τη σειρά "The Crown" στο Netflix και έκανα μια παύση. Η γυναίκα μου είχε κοιμηθεί, οπότε σηκώθηκα και πήρα μια ακουστική κιθάρα και άρχισα να αυτοσχεδιάζω πάνω σε διάφορα πράγματα. Εν τέλει, ηχογράφησα περίπου 15 λεπτά αυτοσχεδιασμού στο τηλέφωνό μου. Όταν έφτασε η στιγμή που ολοκληρώναμε τον δίσκο θεώρησα πως θα ήταν ωραία προσθήκη στο άλμπουμ. Ούτως ή άλλως χρειαζόμασταν επιπλέον υλικό, οπότε σκέφτηκα «ίσως θα ήταν ωραία να βγει ένα κομμάτι μέσα από αυτό». Οπότε, πήρα τα καλύτερα κομμάτια μέσα από εκείνον τον αυτοσχεδιασμό και δημιούργησα ένα κομμάτι με αυτά.

Μεγάλωσα τραγουδώντας αρμονίες για τρεις φωνές με τους αδερφούς μου

Και είναι υπέροχο! Το δε "Not Afraid pt.I" που ακολουθεί μπορεί να είναι και το αγαπημένο μου τραγούδι μέσα από το άλμπουμ. Όταν μπαίνει η πρώτη φωνητική μελωδία, με συνεπαίρνει. Και το chorus είναι φανταστικό. Έχει έντονες επιρροές από Crosby, Stills & Nash, σωστά;

Σίγουρα! Είμαι μεγάλος οπαδός των CSN! Από πάντα τραγουδάγαμε αρμονίες με τρεις φωνές στο σπίτι μου, καθώς μεγάλωσα τραγουδώντας αρμονίες για τρεις φωνές με τους αδερφούς μου. Από τους Crosby, Stills & Nash ως τους The Beatles, ακόμα κι ως τους Yes, οι οποίοι είχαν πολλά ωραία μέρη με τρεις φωνές και πολλά ακόμα, συνηθίζαμε να τραγουδάμε όλα αυτά τα μέρη παρέα. Είναι κάτι που πάντα αγαπούσα και συνεχίζω να γράφω, ειδικά όταν έχω υπέροχες φωνές όπως αυτές του Eric και του Bill για τις οποίες γράφω. Αυτό το τραγούδι προέκυψε ένα πρωί κατά τη διάρκεια των sessions, δουλέψαμε πάνω του και άρεσε σε όλους, οπότε μπήκε στο δίσκο.

Ο Bill Hubauer έχει πολλές prog διασκευές που έχει ήδη προετοιμάσει, αλλά δεν θα σου πω ποιες είναι, σε περίπτωση που θελήσουμε να ηχογραφήσουμε κάποια στο μέλλον...

Διασκευάσατε το "Bridge Over Troubled Water" και το κάνατε τελείως δικό σας και μάλιστα με εντυπωσιακό τρόπο. Λατρεύω το πρωτότυπο, αλλά κι η δική σας εκδοχή είναι φανταστική, σαν νέο τραγούδι. Και έχει εξαιρετικές φωνητικές ερμηνείες από εσένα, τον Bill και τον Eric. Πες μου λίγο την ιστορία του πως προέκυψε.

Όπως επεσήμανα και νωρίτερα, χρειαζόμασταν επιπλέον υλικό αν ήταν να κυκλοφορήσουμε τελικά διπλό άλμπουμ. Ο Eric κι ο Randy είχαν ήδη φύγει για τα σπίτια μας, καθώς είχαμε προγραμματίσει να γράψουμε όλοι μαζί για οκτώ ημέρες και μετά θα έμενε ο Mike για να ξεκινήσει να ηχογραφήσει τα drums του. Και όλα πήγαιναν σύμφωνα με το πλάνο, εκτός του ότι όταν αποφασίσαμε να κυκλοφορήσουμε εν τέλει ένα διπλό άλμπουμ, δεν είχαμε αρκετό υλικό! Χρειαζόμασταν περίπου 40 λεπτά επιπλέον υλικού, οπότε ξεκινήσαμε να ανταλλάσσουμε ιδέες ο Mike, ο Bill κι εγώ ως προς το τι θα μπορούσαμε να διασκευάσουμε και να ενημερώσουμε έπειτα τον Randy και τον Eric. Έπεσαν πολλές ιδέες για διασκευές στο τραπέζι. Ο Bill Hubauer έχει πολλές prog διασκευές που έχει ήδη προετοιμάσει, αλλά δεν με τρέλαινε καμία από αυτές. Δεν θα πω ποιες είναι, σε περίπτωση που θελήσουμε να ηχογραφήσουμε κάποια στο μέλλον... (γέλια)

Πρότεινε πολλά τραγούδια και πάντα η αντίδραση μου ήταν «δεν ξέρω...». Αλλά όταν είπε για το "Bridge Over Troubled Water" αμέσως είπα «είναι από τα αγαπημένα μου τραγούδια όλων των εποχών, αλλά τι θα μπορούσαμε να κάνουμε με αυτό;». Οπότε, άρχισε να μου αναλύει την ιδέα που είχε για το τελείωμα του και αυτό το μεγάλο, αργό τελείωμα. Και μου φάνηκε πολύ ωραίο. Έπειτα αρχίσαμε να δουλεύομε σε διάφορες ιδέες βάσει της διασκευής των Yes στο "America", κάτι που είναι αρκετά προφανές αν το ακούσεις προσεκτικά πως αποτελεί επιρροή στην εκδοχή μας του "Bridge Over Troubled Water".

Θεωρώ ότι βγήκε εξαιρετικό. Όταν κάναμε τα αρχικά σχέδια ήταν δύσκολο να πει κάποιος αν θα έβγαινε απλά καλό, αλλά τελικά βγήκε καλύτερο από ότι ελπίζαμε. Και το διασκέδασα πολύ το να δουλεύω πάνω σε αυτό το τραγούδι, το να βρίσκουμε μέρη και που θα βάλουμε τι και όλα τα σχετικά.

Όντως βγήκε εξαιρετικό! Επίσης, θέλω να σταθώ στη σχετικά διαφοροποιημένη προσέγγιση που είχες στους στίχους σου αυτήν τη φορά, κάτι που επεσήμανες ότι προέκυψε μετά τη συζήτηση που είχες με τον Jon Anderson των Yes, στο επεισόδιο που τον φιλοξενούσες στο podcast σου. Τι ακριβώς σε έκανε να αλλάξεις;

Αυτό που προσπάθησα να κάνω ήταν να αφήσω τα πάντα να ρέουν με έναν εύκολο τρόπο. Έχω ένα podcast που το λέω "Musicians Having Coffee And Talking About Stuff" κι εκείνη την εβδομάδα έτυχε να έχω καλεσμένο τον Jon Anderson. Το αμέσως επόμενο Σαββατοκύριακο ήμουν στη Florida και έγραφα τους στίχους για το άλμπουμ. Και θεωρώ πως αυτή η συζήτηση με τον Jon, το ότι ήταν αυτός, με ώθησε στο να έχω μια πιο ελεύθερη προσέγγιση ως προς τις λέξεις. Και νομίζω λειτούργησε ωραία. Έχω την αίσθηση πως οι λέξεις και οι στίχοι βγήκαν καλοί. Τουλάχιστον, εγώ είμαι ευχαριστημένος.

Όμως, ένας ακόμα λόγος στον οποίο οφείλεται η διαφορετική προσέγγιση είναι ότι αυτήν τη φορά δεν υπήρχε κάποιο concept στο άλμπουμ και για κάθε τραγούδι μπορούσα να γράψω ό,τι ήθελα. Δεν υπήρχαν περιορισμοί ή κάτι σχετικό που να υποδείκνυαν με τι θα έπρεπε να καταπιαστώ. Οφείλω να πω ότι μου προέκυψαν εύκολα. Νομίζω ότι έγραψα όλους τους στίχους για το άλμπουμ μέσα σε λίγες ημέρες.

Νιώθω πραγματικά ευλογημένος γιατί ξεκίνησα έχοντας κατά νου να γράψω γενικούς στίχους (σ.σ.: scratch lyrics) και παρόλο που άλλαξα κάποιες γραμμές αργότερα, στο μεγαλύτερο μέρους τους το αρχικό draft κατέληξε να είναι και το τελικό.

Μιας και αναφέρθηκε να πω ότι βρίσκω πολύ ωραίο το podcast σου. Άργησα να ξεκινήσω να το παρακολουθώ, αλλά ό,τι έχω δει είναι πολύ ενδιαφέρον. Όπως ανέφερε κι ο Thomas (σ.σ.: Waber - ιδιοκτήτης) της Inside Out όλη η prog σκηνή και οι άνθρωποι γύρω από αυτή μοιάζουν με μια μεγάλη οικογένεια. Και φαίνεται πως το διασκεδάζεις κι εσύ...

Ναι, αλήθεια είναι αυτό. Μου είχαν προτείνει και στο παρελθόν να κάνω ένα podcast και δεν μου φάνηκε ενδιαφέρον. Μετά σκέφτηκα «αν απλά μπορώ να συζητάω με κόσμο, αυτό είναι κάτι που κάνω και μου αρέσει ήδη. Απλά, θα πρέπει να μαγνητοσκοπώ αυτές τις συζητήσεις! Cool!». Και κάπως έτσι προέκυψε. Βρισκόμαστε κάπου, πίνουμε καφέ και συζητάμε για το οτιδήποτε. Δεν συζητάμε μόνο για μουσική, αλλά για τα πάντα, όπως για ταινίες του Hallmark κι ένας Θεός ξέρει για τι άλλο...

Είναι μια κατάσταση στην οποία όλοι είμαστε μέσα, και προσωπικά προσπαθώ να μένω ο ίδιος όσο ασφαλής γίνεται, αλλά και να κρατάω και τους υπόλοιπους όσο ασφαλείς μπορώ

Και στην πορεία προκύπτουν ωραίες ιστορίες...

Ω ναι!

Πριν ανέφερες πως ετοιμάζεστε για το MorseFest και κάποιες ακόμα συναυλίες τους επόμενους μήνες. Έτσι όπως έχει η όλη κατάσταση νιώθεις έτοιμος να βγεις για περιοδεία; Ή νιώθεις πως τα πράγματα δεν έχουν σταθεροποιηθεί αρκετά ακόμα;

Δεν ξέρω... (σ.σ.: ξεφυσάει). Απλά προσεύχομαι και ελπίζω για το καλύτερο. Ξέρω πως για το MorseFest το κτίριο είναι αρκετά μεγάλο ώστε να διασφαλίσουμε τις αποστάσεις μεταξύ των ανθρώπων, αλλά για τις υπόλοιπες συναυλίες μπορώ μόνο να ελπίζω να πάνε όλα καλά. Κυρίως, εύχομαι να μην αρρωστήσει κάποιος. Προσπαθώ να σκέφτομαι θετικά. Είναι μια κατάσταση στην οποία όλοι είμαστε μέσα, και προσωπικά προσπαθώ να μένω ο ίδιος όσο ασφαλής γίνεται, αλλά και να κρατάω και τους υπόλοιπους όσο ασφαλείς μπορώ. Οπότε, ελπίζουμε πως όλα θα πάνω κατ’ ευχήν.

Πάντα ήθελα να έρθω σε ένα MorseFest, αλλά όπως φαντάζεσαι - κι ακόμα περισσότερο με τις τρέχουσες συνθήκες - δεν είναι εύκολο να προγραμματιστεί και να υλοποιηθεί. Αλήθεια, υπήρξε ποτέ κάποια συζήτηση να πραγματοποιηθεί μια ευρωπαϊκή εκδοχή του;

Έχουν γίνει συζητήσεις! Κι όμως, έχουν γίνει. Το έχουμε συζητήσει, αλλά ποτέ δεν τραβήξαμε τη σκανδάλη. Όχι ακόμα τουλάχιστον...

Η τελευταία μου ερώτηση έχει να κάνει με το ότι πλέον έχεις στούντιο στο σπίτι σου και αναρωτιέμαι πόση περισσότερη μουσική θα γράφεις και θα κυκλοφορείς. Αν και δεν είμαι σίγουρος ότι μπορείς να γίνεις ακόμα πιο δημιουργικός...

(γέλια) Κοίτα, έχω δικό μου στούντιο εδώ και 30 χρόνια και σίγουρα είναι κομβικό για τη δημιουργικότητά του. Είμαι όλη την ώρα μέσα σε αυτό και είναι υπέροχο. Είναι ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Λατρεύω τον εργασιακό χώρο που έχω φτιάξει και είμαι ευγνώμων που τον έχω. Κάθε φορά που πατάω το πόδι μου σκέφτομαι πόσο ευγνώμων είμαι...

Διότι, δεν ήταν πάντα έτσι τα πράγματα. Πριν χρόνια, όταν έκανα τα πρώτα overdubs στο υλικό των Spock’s Beard, δούλευα σε ένα δώμα χωρίς κλιματισμό ψύξης ή θέρμανσης, οπότε το καλοκαίρι ήταν σούπερ καυτά και τον χειμώνα ήταν σούπερ-κρύα, οπότε δεν ξεχνώ να είμαι πολύ-πολύ ευγνώμων για το ότι έχω έναν τέτοιο χώρο και προσπαθώ να τον αξιοποιώ στο μέγιστο, όλη την ώρα.

  • SHARE
  • TWEET