Mogwai: «Ανησυχώ για τους νέους καλλιτέχνες, πρέπει να τους στηρίζουμε!»
O Stuart Braithwaite των Mogwai μοιράζεται τις ανησυχίες του για τη σύγχρονη μουσική σκηνή και την πορεία του συγκροτήματος
Μπορεί να μην πέρασε πολύς καιρός που συνομιλήσαμε με τον Barry Burns εν όψει της πρόσφατης κυκλοφορίας των Mogwai, "The Bad Fire", η επερχόμενη συναυλία τους όμως στην Ελλάδα ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία για να τα πούμε και με τον Stuart Braithwaite. Εν μέσω της Ευρωπαϊκής τους περιοδείας, ο Stuart μας μίλησε για τους νέους ήχους, για τις ζωντανές εμφανίσεις, για συνεργασίες και soundtracks, όπως και για όλα τα θέματα που τον προβληματίζουν σε σχέση με το προς τα που κινείται η μουσική βιομηχανία σήμερα. Λίγο πριν την εμφάνισή τους στις 9 Οκτωβρίου στο Floyd, απολαύστε τους πάντα ενδιαφέροντες μουσικά και διαπροσωπικά Mogwai και χαθείτε στις μουσικές εντάσεις τους.
Συνομιλούμε σήμερα εδώ με τον Stuart από τους Mogwai, με αφορμή την επιστροφή του συγκροτήματος στην Ελλάδα για μια ζωντανή εμφάνιση τον Οκτώβριο. Πώς είσαι, Stuart; Θα ξεκινήσω τη συζήτηση με εσένα στη Λωζάνη κατά τη διάρκεια της περιοδείας.
Ναι, ναι, είμαι πολύ καλά. Απολαμβάνω ακόμα το να είμαι σε περιοδεία. Έχουμε άλλες τρεις συναυλίες και μετά γυρίζουμε σπίτι για λίγο και μετά, ναι, ερχόμαστε να παίξουμε στην Αθήνα. Το περιμένουμε με ανυπομονησία.
Η ανταπόκριση του κόσμου είναι εξαιρετική
Ωραία, τέλεια. Είχαμε μιλήσει και στην αρχή της χρονιάς με τον Barry λίγο μετά την κυκλοφορία του νέου σας άλμπουμ. Πώς το νιώθει τώρα το κοινό μέσα από τις ζωντανές εμφανίσεις; Ποια είναι η ανταπόκριση που βλέπεις; Γιατί είχατε καλή ανταπόκριση στα charts και στη γενικότερη υποδοχή.
Ναι, είναι πολύ καλή. Εξακολουθούμε να παίζουμε πολλά από τα τραγούδια στην περιοδεία, που θεωρώ ότι είναι πάντα καλό σημάδι πως είμαστε ακόμη πολύ ευχαριστημένοι με τον δίσκο. Και η ανταπόκριση του κόσμου είναι εξαιρετική. Το απολαμβάνουμε πραγματικά.
Σχετικά με τη διαδικασία σκέψης για το τελευταίο άλμπουμ, είχατε πολλές νέες ιδέες και ήταν αρκετά ενδιαφέρον και ίσως λίγο πιο άμεσο. Πίστευα ότι το προηγούμενο άλμπουμ, το "As the Love Continues", ήταν πιο συναισθηματικό, όπως δηλώνει και ο τίτλος, ενώ το "The Bad Fire" είναι πιο επιθετικό. Τι καταστάσεις σας οδήγησαν να αλλάξετε λίγο την προσέγγιση;
Δεν ξέρω ακριβώς. Μου φάνηκε αρκετά «ζωντανός» δίσκος. Τον ηχογραφήσαμε πολύ γρήγορα, τις περισσότερες φορές ήμασταν όλοι μαζί απλώς παίζοντας τα τραγούδια. Ο παραγωγός John Congerton είχε πολλή ενέργεια και ήθελε να εκφραστούμε γρήγορα. Έτσι, μου φάνηκε πολύ συναυλιακός δίσκος.
Μιλώντας για συναυλίες, θεωρώ πολύ ενδιαφέρον στοιχείο του συγκροτήματος το ότι παίζετε όλοι μαζί για πολύ καιρό, χωρίς πολλές αλλαγές στη σύνθεση. Πώς λειτουργεί αυτό στη σκηνή; Γιατί φαίνεστε σαν ένα άτομο.
Ναι, ισχύει. Ακόμα και ο Alex, που παίζει στο συγκρότημα μόνο live, είναι μαζί μας δέκα χρόνια τώρα. Οπότε αν θέλουμε να παίξουμε ένα παλιό τραγούδι, δεν χρειάζεται να το μάθουμε σε κάποιον καινούργιο, απλώς πρέπει να το θυμηθούμε. Είναι διασκεδαστικό γιατί συνηθίζεις να παίζεις και να περνάς χρόνο με τους ίδιους ανθρώπους. Είμαι χαρούμενος που μείναμε τόσο συνεπείς όλα αυτά τα χρόνια.
Έχετε παίξει αρκετές φορές στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια, τόσο σε clubs όσο και σε φεστιβάλ. Τι προτιμάτε, φεστιβάλ ή clubs;
Είμαι ευτυχισμένος να παίζω οπουδήποτε, για να είμαι ειλικρινής. Και τα δύο μπορεί να είναι πολύ καλά, και τα δύο μπορεί να μην είναι τόσο καλά. Απλώς μου αρέσει να παίζω μουσική. Ίσως αν πρέπει να διαλέξω, προτιμώ headline show γιατί έχεις soundcheck. Αυτή είναι η μεγαλύτερη διαφορά. Στα φεστιβάλ μόνο αν ξυπνήσεις στις 7 το πρωί κάνεις soundcheck. Αυτό ίσως γέρνει τη ζυγαριά.
Μου αρέσει η μουσική να γίνεται φυσικά αισθητή
Κάτι ακόμη που απολαμβάνω στις συναυλίες σας είναι ότι, σε αντίθεση με άλλες μπάντες του χώρου σας που παίζουν χαμηλά, εσείς παίζετε πάντα δυνατά, πολύ έντονα. Γιατί προτιμάτε αυτή τη δυνατή ένταση;
Μου αρέσει η μουσική να γίνεται φυσικά αισθητή. Είναι αστείο γιατί απόψε δεν μας επιτρέπουν να παίξουμε δυνατά στο συγκεκριμένο venue, οπότε είναι δύσκολο. Αλλά μας αρέσει η μουσική να «νιώθεται» σωματικά. Μεγαλώσαμε ακούγοντας συγκροτήματα όπως οι Sonic Youth, My Bloody Valentine και Dinosaur Jr., που έπαιζαν πολύ δυνατά. Πάντα το θεωρούσαμε σημαντικό.
Έρχεται από το shoegaze και το fuzzy background σας.
Απολύτως.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σου εξοπλισμός αυτή την περίοδο;
Μου αρέσει πολύ το game changer plasma pedal, ένα distortion πετάλι με ένα κομμάτι ηλεκτρισμό μέσα, νομίζω. Και πάντα αγαπούσα το μεγάλο μου distortion πετάλι. Πήρα επίσης μια καινούρια κιθάρα, αλλά πάντα ξεχνάω το όνομά της. Fairlane νομίζω... ή μπορεί να είναι το ποδήλατό μου που έχει το ίδιο όνομα! Τέλος πάντων, πήρα μια νέα κιθάρα, είναι πολύ ωραία.
Αυτή τη φορά συνεργαστήκατε με τον John Congleton για το νέο δίσκο. Πώς ήταν αυτή η συνεργασία;
Το απόλαυσα πολύ. Είναι πολύ αστείος τύπος και παθιασμένος με τη μουσική. Έχουμε παρόμοιο background, ξέρουμε πολλούς κοινούς ανθρώπους. Ήταν πολύ εύκολος στη συνεργασία.
Όταν κάποιος προσπαθεί να κάνει μουσική για ένα συγκεκριμένο genre, τότε γίνεται βαρετό
Βρίσκω ενδιαφέρον ότι ποτέ δεν σας θεωρούσα αποκλειστικά post-rock μπάντα, παρόλο που ο όρος χαρακτηρίζει τις μπάντες της γενιάς σας. Πάντα ενσωματώνατε πιο σκληρά και ηλεκτρονικά στοιχεία στη μουσική σας. Πώς βλέπεις το είδος σήμερα; Υπάρχουν καινούργιοι καλλιτέχνες που κάνουν κάτι πρωτοποριακό;
Δεν ξέρω για το genre συγκεκριμένα, αλλά υπάρχουν πολλοί νέοι καλλιτέχνες που κάνουν ενδιαφέρουσα μουσική. Πιστεύω πως όταν κάποιος προσπαθεί να κάνει μουσική για ένα συγκεκριμένο genre, τότε γίνεται βαρετό. Είναι καλύτερα όταν απλά εκφράζεσαι χωρίς να σε νοιάζει το είδος, τότε γίνονται συναρπαστικά πράγματα.
Υπάρχουν καλλιτέχνες που σου αρέσουν αυτή την περίοδο;
Ναι, είμαστε σε περιοδεία με την Kathryn Joseph, που έχει φανταστικό νέο άλμπουμ. Λάτρεψα το τελευταίο άλμπουμ του Burial, ήταν ίσως το αγαπημένο μου τραγούδι της χρονιάς. Πάντα υπάρχει κάτι καλό.
Είσαι μπάντα που έχει ζήσει πολλές εποχές στη μουσική, από τα 90s μέχρι σήμερα. Πιστεύεις ότι η ορχηστρική μουσική επιβιώνει στην εποχή των social media και του streaming;
Νομίζω πως ναι. Εμείς τα πάμε καλά. Βλέπω κόσμο να ακούει ορχηστρική μουσική, όπως ο Nils Frahm ή ο John Hopkins. O Four Τet παίζει σε στάδια. Νομίζω ο κόσμος ενδιαφέρεται για την ορχηστρική μουσική – ίσως είναι αντίδοτο στα τρίλεπτα τραγούδια, μερικές φορές θέλουν μια παύση.
Από τα παραδείγματα σου, ακούγεται ότι η ηλεκτρονική ορχηστρική μουσική επιβιώνει περισσότερο από τη ροκ. Ισχύει;
Δεν ξέρω αν η ορχηστρική ροκ ήταν ποτέ τόσο δυνατή. Δεν με νοιάζει ιδιαίτερα – αρκεί να γίνεται καλή μουσική, είτε acapella είτε με drum machines.
Μου αρέσει που βλέπετε τα φωνητικά ως ένα ακόμη όργανο στη μουσική σας. Πώς αποφασίζετε πότε να τα χρησιμοποιήσετε;
Συνήθως φαίνεται από το ίδιο το κομμάτι αν θα ταίριαζε φωνή. Χρησιμοποιούμε και vocoders, που είναι κάτι ανάμεσα σε όργανο και φωνή. Δεν είναι δύσκολη απόφαση, απλώς βγάζει νόημα κάθε φορά.
Έχετε κάνει αρκετά soundtracks τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την πανδημία. Πώς διαλέγετε πού θα γράψετε μουσική για πρότζεκτ σε τηλεόραση ή σινεμά;
Είναι κάτι που μας αρέσει γιατί διαφέρει από το να γράφουμε δικά μας κομμάτια. Διαλέγουμε αν μας αρέσει το πρότζεκτ και οι άνθρωποι που εμπλέκονται, γιατί πρέπει να συνεργαστείς μαζί τους. Αυτό το λαμβάνουμε πάντα υπόψη.
Ο βομβαρδισμός του Pan Am ήταν ιστορικό γεγονός και το θυμόμαστε – συνέβη κοντά εκεί που μεγαλώσαμε
Γράψατε μουσική για το "The Bombing of Pan Am", που είναι ένα πολύ δυνατό και σημαντικό γεγονός. Τι σας οδήγησε να γράψετε μουσική για κάτι τόσο ισχυρό;
Ήταν ιστορικό γεγονός και το θυμόμαστε – συνέβη κοντά εκεί που μεγαλώσαμε. Ο σκηνοθέτης, ο Michael, ήταν πολύ καλός τύπος. Δεν είχαμε κάνει ποτέ κάτι τόσο σκωτσέζικο, και η σειρά διαδραματίζεται στη Σκωτία, οπότε είχε νόημα για πολλούς λόγους.
Φέτος κλείνετε 30 χρόνια ως μπάντα. Έχετε κάτι ιδιαίτερο στα σχέδιά σας για την περιοδεία ή κάποια κυκλοφορία;
Το σκεφτόμαστε τώρα, ίσως το παρατείνουμε για του χρόνου. Αλλά και του χρόνου θα είμαστε στην 30ή χρονιά μας. Κάτι θα κάνουμε, αλλά προς το παρόν εστιάζουμε στο νέο άλμπουμ.
Τι να περιμένουμε στα επόμενα live σας; Θα παίξετε πολλά κομμάτια από το παρελθόν λόγω επετείου;
Αλλάζει κάθε βράδυ. Μερικές φορές παίζουμε πολλά παλιά, άλλες κυρίως καινούργια. Εξαρτάται πώς νιώθουμε. Σίγουρα κάθε βράδυ παίζουμε τέσσερα-πέντε καινούργια.
Δεν έχετε δηλαδή συγκεκριμένη δομή στο setlist.
Όχι, αλλά πάντα βάζουμε αρκετά νέα κομμάτια στο πρόγραμμα.
Θυμάμαι ιδιαίτερα την πρώτη φορά που παίξαμε στην Αθήνα
Για του λόγου του αληθές έχω ακόμη στο δωμάτιό μου μια αφίσα σας από συναυλία του 2011! Θυμάσαι παλαιότερες εμφανίσεις στην Αθήνα; Πώς νιώθεις για την πορεία του συγκροτήματος;
Τις θυμάμαι πολύ. Θυμάμαι ιδιαίτερα την πρώτη φορά που παίξαμε στην Αθήνα, γιατί η συναυλία ήταν χορηγία της EasyJet και υπήρχε μεγάλη αφίσα EasyJet πίσω μας – ήταν αστείο. Ήταν η πρώτη φορά που χρησιμοποιούσαμε laptops και νομίζω κολλούσαν συνέχεια. Πάντα μας αρέσει να παίζουμε στην Ελλάδα, ο κόσμος είναι παθιασμένος με τη μουσική. Είναι υπέροχη χώρα, μου αρέσει να την επισκέπτομαι.
Θυμάμαι ότι εκείνη τη βραδιά κλείσατε με το "Glasgow Mega Snake". Από πού εμπνευστήκατε τον τίτλο αυτού του κομματιού;
Ήταν ένα αστείο, σαν το "τέρας του Loch Ness", αλλά στον ποταμό Κλάιντ. Απλώς ένα αστείο.
Σχεδιάζουμε μια συμεργασία τώρα, αλλά δεν θα το αποκαλύψω ακόμα
Δεν έχετε κάνει πολλές συνεργασίες τα τελευταία χρόνια. Είναι κάτι που σκοπεύετε να κάνετε;
Ναι, σχεδιάζουμε κάτι τώρα, αλλά δεν θα το αποκαλύψω ακόμα, είναι πολύ ενδιαφέρον. Θα το κρατήσω μυστικό μέχρι να ολοκληρωθεί.
Θα είναι τραγούδι ή κάτι μεγαλύτερο;
Μόνο ένα τραγούδι, αλλά είναι κάτι που δουλεύουμε αυτή τη στιγμή.
Πώς βλέπεις τις συνεργασίες; Προτιμάς μουσικούς ή τραγουδιστές;
Είναι ωραίες. Έχουμε δουλέψει με τον Griff Reese, τον Colin Stetson, τον David Pajo, τον Matt Sweeney. Επίσης, είχα την τύχη να παίξω με αγαπημένες μπάντες, όπως οι Pavement και οι Dinosaur Jr. Ήταν πολύ διασκεδαστικό.
Εσύ ακούς καινούργια μουσική ή μένεις στα κλασικά;
Ακούω πολύ παλιά μουσική, να είμαι ειλικρινής. Σήμερα άκουγα παλιό blues, τους Cramps, τους Stooges. Αλλά ακούω και νέα πράγματα. Μάλλον περισσότερο παλιά.
Θέλεις να μοιραστείς κάποια αγαπημένα σου συγκροτήματα αυτή την περίοδο, ανεξαρτήτως αν είναι νέες ή παλιές κυκλοφορίες;
Λατρεύω τους Belong. Οι Stars of the Lid είναι από τα αγαπημένα μου συγκροτήματα. Ακούω πολύ μουσική από τότε που μεγάλωνα, όπως The Cure, Jesus and Mary Chain, αλλά και Brian Eno από τα 70s.
Θέλω να σε ρωτήσω και για τα εξώφυλλα των άλμπουμ σας. Στην πορεία σας έχετε φωτογραφικά εξώφυλλα, πολύχρωμα artworks, κρυπτικά εξώφυλλα όπως στα πρώτα σας. Ποιος είναι στο "Come On Die Young"; Και το απλό εξώφυλλο του "Happy Songs for Happy People";
Είναι ο Dominic, ο μπασίστας μας, στο "Come On Die Young". Το "Happy Songs for Happy People" ήταν εμπνευσμένο από τα ζωγραφισμένα ονόματα των παιδιών στα ταξί της Σκωτίας.
Αλήθεια; Πολύ όμορφο. Κατά καιρούς διαλέγετε πιο αφηρημένα ή πιο αστικά τοπία ή ψυχεδελικά artworks. Αυτή η επιλογή σχετίζεται με τη μουσική ή άλλαξε με τα χρόνια;
Εξαρτάται από τον καλλιτέχνη. Τα τελευταία χρόνια δουλεύουμε με τον ίδιο designer, τον Dave Thomas. Του στέλνουμε τη μουσική και μας προτείνει ιδέες ή έχουμε κάποια ιδέα και τη δουλεύουμε μαζί του. Για το "Hardcore Will Never Die" θέλαμε φωτογραφία του Anthony και το δουλέψαμε μαζί. Εξαρτάται από τον κάθε δίσκο.
Ανησυχώ πολύ για τους νεότερους και μικρότερους καλλιτέχνες. Εμείς είμαστε εντάξει, τα καταφέρνουμε. Είναι πολύ ακριβό να κάνεις συναυλίες στις μέρες μας
Πώς αισθάνεσαι για τη σχέση του κοινού με τη μουσική σήμερα; Είμαστε σε μια περίεργη εποχή που το streaming κυριαρχεί, αλλά το βινύλιο πουλάει, ενώ το touring έχει γίνει πολύ ακριβό. Ανησυχείς ότι το να είσαι μουσικός γίνεται δύσκολο ή πιστεύεις ότι η μουσική αντέχει;
Ανησυχώ πολύ για τους νεότερους και μικρότερους καλλιτέχνες. Εμείς είμαστε εντάξει, τα καταφέρνουμε. Είναι πολύ ακριβό να κάνεις συναυλίες στις μέρες μας. Ο κόσμος πάει σε τεράστιες συναυλίες και ξοδεύει εκατοντάδες λίρες ή ευρώ και πάει λιγότερο σε μικρές συναυλίες. Πρέπει να στηρίζουμε περισσότερο τους νέους καλλιτέχνες.
Προσκαλείτε μικρότερα συγκροτήματα να παίξουν μαζί σας;
Ναι, πάντα το κάνουμε. Η Kathryn Joseph είναι στην περιοδεία μαζί μας, μένει στο λεωφορείο μας για να βγάζει χρήματα από την περιοδεία. Αν δεν είχαμε χώρο, δεν θα μπορούσε να έρθει. Πριν 10 χρόνια ίσως να μπορούσαν, τώρα όλα έχουν ακριβύνει.
Για να κλείσουμε με θετικό τρόπο, ποια είναι η αγαπημένη σου κυκλοφορία για φέτος;
Σίγουρα το single του Burial. Δεν θυμάμαι τον τίτλο, αλλά είναι το αγαπημένο μου.
Ευχαριστώ πολύ για τη συζήτηση και ανυπομονώ να σας δω στην Αθήνα. Κλείσε τη συζήτηση όπως θέλεις εσύ!
Ευχαριστώ για τη συζήτηση και ανυπομονούμε να έρθουμε στην Αθήνα και να παίξουμε σε λίγες εβδομάδες!