Sanam

Οι Λιβανέζοι Sanam μας πρωτοσυστήθηκαν το 2023 με το "Aykathani Malakon", ένα θαυμάσιο άλμπουμ που έκανε μια κάποια σημαντική αίσθηση στους underground experimental rock κύκλους, αίσθηση που αποδείχτηκε πως ήταν αρκετή για να τους κλείσει η "μεγάλη" Constellation. Αυτό το γεγονός, από μόνο του, υπονόησε πολλά για την ποιότητα αυτού του project, όμως παραδίδοντας το "Sametou Sawtan", το avant rock σεξτέτο από την Βηρυττό δεν κινείται πια με υπόνοιες και ψιθύρους, αλλά με θαρραλέες, φωτεινές αλήθειες.

Το όνομα της Constellation είναι αρκετά συνδεδεμένο με τον χώρο του post-rock, όμως οι Sanam έχουν υφολογικά ελάχιστη σχέση με αυτό το ιδίωμα. Το στυλ τους είναι ιδιαίτερα εκλεκτικό, αφομοιώνοντας με ήπιο τρόπο στοιχεία από krautrock, από improv/experimental, από jazz, έως κι από ηλεκτρονική μουσική. Το πιο κυρίαρχο όμως στοιχείο, αυτό που επιβάλλεται σαν χρώμα πάνω σε όλα τα υπόλοιπα, είναι η αραβική μουσική, έτσι όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τα υπνωτικά φωνητικά της υπέροχης Sandy Chamoun, την παράδοση της αιγυπτιακής folk κι από τις middle eastern μελωδίες που συχνά-πυκνά εισέρχονται στα οκτώ τραγούδια του άλμπουμ. Κάποιος θα πίστευε πως όλα τα παραπάνω οικοδομούν έναν αχταρμά, η αλήθεια είναι ωστόσο εντελώς διαφορετική: το "Sametou Sawtan" είναι εξόχως συνεκτικό και σφιχτοδεμένο, παρουσιάζοντας ένα συναρπαστικό υβρίδιο.

Όσοι έχετε ήδη ακούσει το ντεμπούτο των Sanam, εδώ θα ακούσετε μια πιο ραφιναρισμένη εκδοχή της μουσικής τους. Δίνοντας έμφαση στις ενορχηστρώσεις, στις πρωταγωνιστικές ερμηνείες της Chamoun και στις σωστές αναπνοές ανάμεσα σε όργανα και δυναμικές, το άλμπουμ καταδύεται σε μια ονειρική, μεθυστική ψυχεδέλεια. Οι Sanam είναι ίσως το ιδανικό Arabic psych-rock γκρουπ: δεν έχουν την mainstream-ίλα των Glass Beams, τους tribal-ισμούς της σχολής των Goat, τις χορευτικές διαθέσεις των Altin Gün ή των θεών Baba Zula, ή τις φανφάρες κι υπερβολές που κουβαλούν πολλά Anatolian rock συγκροτήματα αλλά ανταλλάζουν όλα τα παραπάνω για μια σχεδόν ποιητική ευγένεια και μια δύναμη που μοιάζει περισσότερο εσωτερική. Ακόμα κι όταν τα πράγματα δυναμώνουν ελαφρώς, όπως στο εναρκτήριο "Harik" ή στο καταπληκτικό δεύτερο μέρος του "Hadikat Al Ams", η μπάντα μοιάζει να εκφράζει έναν στρόβιλο που είναι μάλλον ψυχικός, παρά ηχητικός.

Άλλοτε οι Sanam γίνονται πειραματικοί. Ευτυχώς, οι microtonal αναζητήσεις των "Goblin" και "Tatayoum" δεν επισκιάζουν τις βαθιές μελωδίες των τραγουδιών, ούτε ο εμφανής αυτοσχεδιασμός του δεκάλεπτου "Hamam" - του μόνο track που όντως διαθέτει μια post-rock αύρα - δεν γίνεται εις βάρος της φανταστικής του ανάπτυξης/κορύφωσης. Για την μπάντα η έννοια "πειραματισμός" μοιάζει να είναι μια γόνιμη παρέκκλιση κι όχι μια συλλογή από αναίτιες ακροβασίες. Οι κιθάρες, το μπουζούκι και τα synths εναλλάσουν ρόλους, πρωταγωνιστούν ή υποστηρίζουν και κάνουν τις συνθέσεις να μοιάζουν γήινες μα και ρευστές.

Υπάρχουν κι οι στιγμές που τα πράγματα παραμένουν απλά. Το "Sayl Damei" οριοθετείται από την funky μπασογραμμή του και το αισθησιακό "Habidon" έχει την αύρα ενός αραβικού παραμυθιού αγάπης. Η φωνή της Chamoun επιμένει πάντα σε μεσαία τονικά ύψη, διατηρώντας μια μυσταγωγική υφή. Κι όταν το άλμπουμ κλείνει με το ομώνυμο, η φωνή της επαναλαμβάνει τον στίχο ¨Ακουσα μια φωνή χωρίς να δώσει λύση στο αίνιγμα. Προσιτό κι ερμητικό ταυτόχρονα, το "Sametou Sawtan" είναι μια εικόνα που τρεμοπαιζει όταν τα μάτια είναι μισόκλειστα.

Δίπλα σε υπέροχες μπάντες όπως οι Postcards, οι Sanam μοιάζουν με το νέο πετράδι της λιβανέζικης rock σκηνής. Ας μην τους προσεγγίσεις όμως λόγω κάποιας υποτιθέμενης εξωτικότητας: η μουσική τους, φιλόδοξη στην πρόθεση, ποιητική στην εκτέλεση και ήπια στους τρόπους της, δεν διστάζει να προφέρει κάτι όμορφο, βαθύ και αναμφίβολα παγκόσμιο στα νοήματα της. Αυτό εδώ το σεξτέτο σερβίρει εξερευνητικό rock σπάνιας ποιότητας, με το "Sametou Sawtan" να αποτελεί ένα πανέμορφο άλμπουμ ακαθόριστων προορισμών σε ένα από τα καλύτερα φετινά μείγματα Δύσης και Ανατολής. Η φωνή παραμένει άγνωστη μα και απολύτως σαγηνευτική.

Bandcamp