Lowen

Όταν ένας δίσκος σε βάζει σε σκέψεις για το τι μουσική υπάρχει εκεί έξω που αγνοείς, είναι ένας δίσκος που αξίζει. Με αφορμή τους Lowen, άρχισα να εξερευνώ μία ολόκληρη οικογένεια συγκροτημάτων, που μπασταρδεύουν το doom metal με το ανατολίτικο στοιχείο. Ξέρετε, ίσως, πώς είναι όταν ένας δίσκος αποτελεί εφαλτήριο για να εισαχθείς σ’ ένα είδος, και ακολουθείς προς τα πίσω όλα τα άλμπουμ απ’ τα οποία μπορεί να άντλησαν έμπνευση οι δημιουργοί του. Είχε ανθίσει, βέβαια, μέσα μου ο σπόρος που είχαν φυτέψει οι Messa με το "Pilgrim", απ’ το εκπληκτικό "Close", οπότε αυτό ήταν ένα καλό σημείο αρχής, για να ξαναμάθω συγκροτήματα που διαρκώς συναντούσα μπροστά μου, αλλά για τον ένα ή τον άλλον λόγο ποτέ δεν εντρύφησα, όπως οι Jex Thoth, οι Windhand, και οι Sleep. Μέσα από μελέτη, όμως, παρέμενε η ίδια σκέψη: ότι οι Lowen μπορεί να ανήκουν σε μία οικογένεια με πλούσιο παρελθόν, όμως είναι εδώ για να αφήσουν το δικό τους αποτύπωμα.

Κατά βάση αποτελούνται από δύο μόνο μουσικούς, τον Shem Lucas στις κιθάρες, και την Nina Saeidi στα φωνητικά, που πλαισιώνονται από σεσσιονάδες. Οι δυο τους από το 2017 έχουν βάλει μπρος για κάτι που είναι μεν ηχητικά γνωστό, αλλά το κάνουν με έναν πολύ δικό τους τρόπο. Το ντεμπούτο τους, "A Crypt In the Stars" μπορεί να βαρύνεται απ’ τις ατέλειες της πρώτης προσπάθειας, όμως δεν καταφέρνει να κρύψει την έμπνευση και το ταλέντο των δύο αυτών μουσικών. Εκεί που, όμως, τα πράγματα αρχίζουν να σοβαρεύουν, είναι με το live EP που κυκλοφόρησαν το 2021, το "Unceasing Lamentations", με τρία μακροσκελή κομμάτια, δύο εκ των οποίων είναι αυτοσχεδιασμοί, με στίχους παρμένους από Σουμέρια και Ακκαδικά κείμενα, που η Saeidi ερμηνεύει στην αντίστοιχη γλώσσα. Κόρη προσφύγων που εγκατέλειψαν το Ιράν λίγο πριν την εγκαθίδρυση του Ισλαμικού καθεστώτος το 1979, είναι βαθύτατα εμπνευσμένη από την μεσανατολίτικη παράδοση, και ντύνει τη μουσική της με έντονα στοιχεία: είτε είναι παραδοσιακά όργανα, είτε είναι στίχοι, είτε είναι τα Ταχρίρ φωνητικά, με τους έντονους λαρυγγισμούς και τα τσακίσματα, που κάνουν τους Lowen να ξεχωρίζουν μονομιάς. Με προμετωπίδα τα υπέροχα εξώφυλλά τους, με σαφείς αναφορές στο έργο του Lovecraft, αλλά και στο space fantasy, οι Lowen με παρέσυραν, και γυρισμός δεν υπήρξε.

Το "…Demons of Mazandaran" αφηγείται μία ιστορία απ’ το Ιρανικό έπος του Shahnameh, της Βίβλου των Βασιλέων, γραμμένο περίπου τον δέκατο αιώνα μ.Χ. Στην μυθική χώρα του Μαζανταράν, τόπο Δαιμόνων κι άλλων ανίερων πλασμάτων, κανένας βασιλιάς δεν τόλμησε να πάει, εκτός απ’ τον Kai Kavus, τον οποίο σαγήνεψε με τις περιγραφές πλούτου και χλιδής ένας div, δηλαδή δαίμονας. Ο άπληστος βασιλιάς δεν ακούει τις προειδοποιήσεις των συμβούλων του να αποφύγει τον πόλεμο με τους Δαίμονες του Μαζανταράν, και ξεκινά για την κατάκτησή του, όμως αιχμαλωτίζεται μαζί με τον στρατό του, και τυφλώνεται. Τον Κάι Καβούς και τους στρατιώτες του θα αναλάβει να απελευθερώσει ο νεαρός πολεμιστής Rostam, ο οποίος και θα διαμελήσει τον Div-e Sepid, τον Λευκό Δαίμονα, που ηγεμονεύει στο Μαζανταράν.

Αυτό το παραδοσιακό έπος ντύνουν μουσικά οι Lowen, και το κάνουν με τρομερή δεξιοτεχνία, αλλά κυρίως με πολύ ανανεωτικό τρόπο. Τα riffs και τα ρυθμικά τσαλίμια είναι διάσπαρτα, με μονά μέτρα που δίνουν ένα πιο ανατολίτικο άρωμα στη μουσική. Το στίγμα δίνεται ήδη απ’ το "Corruption on Earth", με το καταιγιστικό και στακάτο drumming του σεσιονά Cal Constantine, που επενδύει με δυναμικές το παίξιμο του Lucas. Όταν μπαίνει, δε, το πειραγμένο ρεγκετόν, δένει τόσο άψογα με την υπόλοιπη ατμόσφαιρα, που δεν ακούγεται καθόλου παράταιρα στο metal πλαίσιο. Προσωπικό αγαπημένο δεν μπορεί να είναι άλλο απ’ το ομώνυμο (αλλά στα Περσικά), "Najang Bah Divhayeh Mazandaran", με την ατελείωτη γκρούβα του, τις σωστές παύσεις, και την πορωτική φωνή της Saeidi, μ’ ένα καθηλωτικό λαρύγγι που ίπταται πάνω απ’ τη μουσική, και την μπολιάζει με το υλικό του μύθου. Η αυλαία πέφτει με το εννιάλεπτο "Ghazal for the Embrace of Fire", μία αρκετά κινηματογραφική σύνθεση με τελετουργικά κρουστά και ψαλμωδίες (εδώ έρχεται η ώρα να πούμε για δάχτυλο των ΟΜ), που σε ρουφά μέσα στην ιστορία και προκαλεί ανατριχίλες, επιστρέφοντας ύστερα με ακόμη πιο εμφατικό τρόπο στο doom metal με progressive παραφυάδες. Στα τελευταία λεπτά θα συνοψιστεί ιδανικά το ύφος του άλμπουμ, και θα ανασηκώσει και πάλι τη σκόνη της ιστορίας.

Μέσα απ’ αυτήν την παραδοσιακή αφήγηση, οι Lowen δεν επιδίδονται μόνο σε φαντασιακές δραπετεύσεις, αλλά βρίσκουν κι ένα εξαιρετικό μυθολογικό όχημα για να μιλήσουν παράλληλα για το Ιρανικό παρόν, όπου η metal μουσική είναι απαγορευμένη εξαιτίας του υπερσυντηρητικού θεοκρατικού καθεστώτος. Η Saeidi δηλώνει ότι δεν γράφει πολιτικοποιημένους στίχους και εμπνέεται από την επιστημονική φαντασία, αλλά παράλληλα αισθάνεται ότι θέλει να ξεχωρίσει τον πλούτο της Ιρανικής κουλτούρας απ’ το Ισλαμικό καθεστώς των τελευταίων δεκαετιών, και αντιλαμβάνεται την μουσική της ως – έστω ένα ήττιστο – ανάχωμα. Κι είναι όντως πολλές οι σκέψεις που γεννιούνται όταν τραγουδά I cannot speak, so I raise my fist / I cannot sing, so I raise my voice / I cannot live, so I die fighting / For every one you kill, a thousand more rise up, καθώς βρισκόμαστε εν μέσω της γυναικείας εξέγερσης με το κίνημα "Women, Life, Freedom".

Τέχνη που συνδέει τους αγώνες στο πολιτισμικό φαντασιακό με τους αγώνες μέσα στην κοινωνία, που γεφυρώνει πολιτισμούς με τρόπο αυθεντικό και έμπρακτο μακριά από οικειοποιήσεις, και που προσκαλεί το ακροατήριο να διευρύνει τους μουσικούς του ορίζοντες, είναι σίγουρα τέχνη που αξίζει να συζητιέται. Για μένα, το "Do Not Go to War with the Demons of Mazandaran" βρίσκεται σε εξέχουσα θέση ως μία απ' τις πιο συναρπαστικές κυκλοφορίες της χρονιάς, κι οι Lowen αποτελούν μπάντα της οποίας τα βήματα θα παρακολουθώ στενά. Πάω, τώρα, να συνεχίσω το homework μου!

Bandcamp | Spotifty