Ross Jennings: «Περίμενε πρώτα να έρθουμε Ελλάδα»

Όταν πριν περίπου ένα χρόνο ανακοινώθηκε το νέο συνεργατικό project μεταξύ του Neal Morse, του παλιού του συνοδοιπόρου Nick D' Virgilio και του τραγουδιστή των Haken, του Ross Jennings, ο prog κόσμος περίμενε με περιέργεια να δει τους καρπούς του εν λόγω project. Αρκετοί βρέθηκαν προ εκπλήξεως όταν ανακάλυψαν ότι οι τρεις μουσικοί κινούνται σε τελείως διαφορετική κατεύθυνση από αυτή στην οποία κινούνται συνήθως, γράφοντας τραγούδια βάση τις φωνητικές αρμονίες, τις ακουστικές κιθάρες και πιο συγκεκριμένα σχήματα όπως οι Crosby, Stills & Nash.

Η έλευση του πρώτου άλμπουμ τους, του "Troika" έλυσε τις όποιες απορίες και έσβησε κάθε αμφιβολία, αποδεικνύοντας ότι ήξεραν ακριβώς τι ήθελαν να κάνουν και κυρίως ότι κατέχουν τη γνώση και το ταλέντο να υπηρετήσουν και ένα ύφος πιο κοντά στο singer/songwriter και στην country, μακριά από την πολυπλοκότητα που συνήθως συνοδεύει το prog. Η αποδοχή της οποίας έτυχε η εν λόγω δουλειά τους ώθησε χωρίς χρονοτριβές να ολοκληρώσουν και να κυκλοφορήσουν το δεύτερο άλμπουμ τους, υπό τον τίτλο "Sophomore", το οποίο μοιάζει να συνεχίζει ακριβώς από εκεί που σταμάτησε ο προκάτοχός του.

Στο πλαίσιο της νέας αυτής κυκλοφορίας είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον «νεαρό της παρέας», τον Ross Jennings ο οποίος είναι ένας πολύ φιλικός, ευχάριστος και χαλαρός τύπος, με αποτέλεσμα να προκύψει μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα. Από το πως προέκυψε το εν λόγω project, ως την (κοινή μας) αγάπη για τους Spock's Beard κι από τις πολυποίκιλες επιρροές ως τις διαφορές που υπάρχουν στην συνθετική προσέγγιση αυτού του project, ειπώθηκαν πολλά και ενδιαφέροντα.

… Και βεβαίως η κουβέντα πέρασε κι από τους Haken, οι οποίοι νωρίτερα κυκλοφόρησαν ένα από τα καλύτερα άλμπουμ της χρονιάς. Μιλήσαμε για την αποδοχή της οποίας έτυχε το "Fauna", τα μελλοντικά τους σχέδια και το ενδεχόμενο να τους δούμε επιτέλους κάποια στιγμή στα μέρη μας, τελειώνοντας με την συνήθη προτροπή… Fingers crossed…

Χαίρομαι που έχουμε αυτήν την ευκαιρία να συνομιλήσουμε, κι ελπίζω να μας φτάσει ο χρόνος, καθώς θέλω να σε ανακρίνω τόσο για τους D'Virgilio, Morse & Jennings, όσο και για τους Haken… Αν και για τους τελευταίους τα είχα πει και με τον Peter...

Α ωραία!

Είμαι οπαδός του δικού μου group!

… αλλά έχω και για σένα κάποιες ερωτήσεις! Λοιπόν, να σε συγχαρώ για το νέο σου άλμπουμ με τους Nick D'Virgilio και Neal Morse. Ως παλιός οπαδών όλων σας, είχα εξαρχής προσδοκίες για κάτι καλό από αυτή τη σύμπραξη, αλλά το "Troika" τις ξεπέρασε και τώρα το "Sophomore" μοιάζει αντίστοιχα εντυπωσιακό. Στην πραγματικότητα νομίζω ότι είναι ακόμα καλύτερο. Πες μου, όμως, πως νιώθεις εσύ για αυτά τα δυο άλμπουμ που έχτε βγάλει ως τώρα και πιο συγκεκριμένα για το δεύτερο που κυκλοφορεί σε λίγες εβδομάδες…

Σε ευχαριστώ πολύ για τα ευγενικά σου σχόλια. Είμαι κι εγώ μεγάλος οπαδός του σχήματος αυτού. Είμαι οπαδός του δικού μου group! (γέλια)

Διότι, όταν ξεκίνησα να το κάνω όλο αυτό επαγγελματικά, οι Spock's Beard ήταν μια μπάντα που άκουγα πολύ. Ο Neal κι οι συνθέσεις του ήταν πολύ μεγάλη επιρροή για μένα, οπότε νιώθω πολύ ωραία που είμαι μέρος όλου αυτού του εγχειρήματος.

Είναι και κάπως αστείο αυτό που ανέφερες περί προσδοκιών… Διότι, αν δει κάποιος τα ονόματα των εμπλεκομένων, θα περιμένει κάτι στο στυλ των Spock's Beard ή των Transatlantic ή κάτι τέτοιο, αλλά πρόκειται για ένα τελείως διαφορετικό project. Κι έχω την αίσθηση τώρα πλέον που ήδη έχουμε κυκλοφορήσει κάτι εκεί έξω, ο κόσμος καταλαβαίνει τι παίζει με αυτό το project. Υπό αυτή την έννοια, όταν ακούσει κάποιος το "Sophomore" θα ξέρει ήδη τι παίζουμε εδώ κι αυτό καθιστά την όλη κυκλοφορία κάπως πιο χαλαρή, καθώς με αυτό τον τρόπο δεν πρόκειται να απογοητευτεί κάποιος από αυτό που θα ακούσει.

Σε κάθε περίπτωση, αισθάνομαι πολύ όμορφα που είμαι μέρος αυτού του project και είμαι πολύ ευχαριστημένος με το τελικό αποτέλεσμα. Τον λατρεύω τον νέο δίσκο και ανυπομονώ να τον ακούσει ο κόσμος. Είναι μια ωραία γέφυρα ανάμεσα στο progressive και στο singer/songwriter στυλ. Έχει διάφορα στοιχεία ανάμεσα σε αυτά τα δυο, οπότε είναι ενδιαφέρον. Είναι ένα cool project, το οποίο είναι πολύ διασκεδαστικό.

Μου άρεσε πολύ η ιδέα του να συμμετάσχω σε ένα project που δεν είναι απαραίτητα prog

Πηγαίνοντας πίσω στην απαρχή του project, αν δεν κάνω λάθος ήταν ο Neal ο οποίος επικοινώνησε τόσο με τον Nick, όσο και με σένα για να συμμετάσχετε; Ποιες ήταν αρχικά οι σκέψεις σου όταν έριξε την ιδέα; Ήσουν επιφυλακτικός ή σου φάνηκε εξαιρετική ιδέα εξαρχής;

Δεν ήμουν επιφυλακτικός σε καμία περίπτωση! Ήμουν σε φάση κατευθείαν «Φυσικά, είμαι μέσα! Μπορείς να με υπολογίζεις!». Για να σου είμαι ειλικρινής, με εξέπληξε που με ρώτησε!

Αλλά, ναι… δεν χρειάστηκε καν να το σκεφτώ… Την λάτρεψα με τη μια την όλη ιδέα. Κι όπως είπα ήδη, μου άρεσε πολύ η ιδέα του να συμμετάσχω σε ένα project που δεν είναι απαραίτητα prog. Το διασκέδασα πολύ το να γράφω μουσική με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο και με διαφορετικούς ανθρώπους. Οπότε, το ευχαριστήθηκα και είμαι πολύ χαρούμενος που ο Neal με σκέφτηκε ως μέρος όλου αυτού.

Όπως ανέφερες ήδη, οι προσδοκίες από το δεύτερο άλμπουμ σας είναι κάπως διαφορετικές σε σχέση με το πρώτο, αλλά ποιος είναι ο λόγος που αποφασίσατε να κυκλοφορήσετε τη δουλειά σας τόσο άμεσα; Γνωρίζω ότι είστε όλοι πολύ παραγωγικοί μουσικοί κι ιδίως ο Neal, αλλά πως και κυκλοφορεί το δεύτερο άλμπουμ σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Επίσης, θα ήθελα να ρωτήσω αν υπήρξαν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίσατε τη δημιουργία αυτού του άλμπουμ σε σχέση με το "Troika"…

Πρώτα από όλα, η δισκογραφική μας εταιρεία έμεινε πολύ ευχαριστημένη με το πως τα πήγε το "Troika". Μην ξεχνάς ότι ήταν κάτι φρέσκο και διαφορετικό και για την ίδια την εταιρεία. Οπότε, όταν τους ρωτήσαμε «Πως πήγε; Τι πούλησε; Τι feedback πήρατε για τον δίσκο» μας απάντησαν ότι «Θα θέλαμε να κάνετε κι άλλο, αν έχετε τον χρόνο!». Οπότε, πολύ άμεσα ήμασταν ενθουσιασμένοι με το να παρουσιάσουμε κάποιο υλικό που δεν χρησιμοποιήθηκε στα υπόλοιπα project μας και θεωρούσαμε ότι θα ταιριάζει τέλεια σε αυτό το τρίο.

Έτσι, ολοκληρώθηκε αρκετά γρήγορα, για να είμαι ειλικρινής. Σε φάση, κάπου τον Αύγουστο πέρσι είπαμε «Να κάνουμε ένα ακόμα; Βέβαια!». Και μέχρι τον Δεκέμβριο είχαμε όλα τα τραγούδια έτοιμα και ξεκινήσαμε να ηχογραφούμε τον Ιανουάριο. Οπότε ήταν κάτι έγινε πολύ γρήγορα…

Αυτό το project είναι: Ωραία τραγούδια και τρεις μουσικούς που ενώνουν τις δυνάμεις τους για να περάσουν καλά

Τεχνικά, εδώ δεν έχουμε ένα prog σχήμα, ούτε ένα prog άλμπουμ, αλλά είστε κι οι τρεις prog μουσική, και προσωπικά μου μοιάζει σαν μη-prog μουσική για proggers, κατά κάποιο τρόπο. Θα συμφωνούσες με αυτό;

Ναι, είναι ένα ωραίο διάλειμμα από τα 20λεπτα έπη και από τραγούδια που είναι γεμάτα βαριά riff και μακροσκελή κιθαριστικά σόλο και τέτοια πράγματα. Στην πραγματικότητα, κινείται προς το φορμάτ των πιο μικρών σε διάρκεια τραγουδιών, απευθυνόμενο σε λάτρεις αυτού του είδους της μουσικής. Θεωρώ πως είναι κάτι που μπορεί να το ευχαριστηθείς αν είσαι οπαδός της country μουσικής, της folk μουσικής, ή υλικού από την εποχή των Crosby, Stills & Nash, που αποτελούν και το σημείο εκκίνησης αυτού του project. Είναι ένα project που έχει να κάνει μόνο με καλά τραγούδια και τρεις μουσικούς που ενώνουν τις δυνάμεις τους για να περάσουν καλά, γράφοντας έναν δίσκο σαν αυτόν.

Για τους Haken διαβάζω βιβλία και βλέπω ταινίες για να εμπνευστώ. Σε αυτό το project γράφω για κάτι αυθόρμητο που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στη ζωή μου…

Κατά την άποψή μου, αν κάποιος αποσυνθέσει πολλά prog τραγούδια – σαν αυτά τα 20λεπτα έπη που ανέφερες – θα βρει πολλά επιμέρους στοιχεία σαν αυτά που αποτελούν την βάση των τραγουδιών αυτού του project. Οπότε, πόσο διαφορετικό είναι να πρέπει να εντάξεις τέτοια στοιχεία σε μακροσκελή prog έπη από το να γράψεις τραγούδια σαν αυτά που γράφετε εδώ; Ποια από τις δυο προσεγγίσεις είναι πιο δύσκολη και γιατί;

Ο Neal κι ο Nick γράφουν τραγούδια με πολύ διαφορετικό τρόπο από ότι γράφουμε μουσική στους Haken. Για παράδειγμα, πολλές φορές η νέα μουσική για τους Haken ξεκινάει με κάποια riff προφανώς, αλλά μετά συνθέτουμε όλα τα επιμέρους κομμάτια στο laptop και τρόπον τινά μορφοποιούμε το τραγούδι κατά αυτό τον τρόπο, τοποθετώντας μαζί πολλές διαφορετικές ιδέες σε ένα laptop και προσπαθώντας να βγάλουμε άκρη μετά.

Όμως, η αίσθηση που μου έχει δώσει ο Neal είναι ότι έχει ως βάση πολύ περισσότερο την singer/songwriter συνθετική προσέγγιση, και πολλά από τα demo που γράφει είναι στην πραγματικότητα ηχογραφήσεις να γρατζουνάει την κιθάρα του στις διακοπές του και να τραγουδάει από πάνω κάποιες ιδέες. Με αυτό τον τρόπο το αποτέλεσμα ακούγεται πολύ πιο οργανικό. Και καταλαβαίνεις πόσο διαφορετικά είναι τα δυο σχήματα μεταξύ τους και πόσο διαφορετικές είναι οι προσεγγίσεις που έχουν.

Για μένα, όμως, προσωπικά είναι πολύ ωραίο το ότι έχω τη δυνατότητα να γράφω μουσική με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο, στη λογική του «πιάνω μια κιθάρα, παίζω μερικά ακόρντα και τραγουδάω εκείνη την ώρα κάποια λόγια από πάνω». Αυτή η διαδικασία είναι πολύ μακριά από αυτή που ακολουθούμε με τους Haken όπου οι στίχοι έρχονται πάντα τελευταίοι. Με κάποιο τρόπο γίνεται πιο προσωπικό το τραγούδι όταν γράφεις κατ' αυτό τον τρόπο…

… Διότι είσαι υποχρεωμένος να ψάξεις μέσα σου και να γράψεις κάτι που βγαίνει από την καρδιά σου. Να μιλήσεις ενδεχομένως για κάτι που συμβαίνει στην ζωή σου εκείνη τη στιγμή. Αυτό βγαίνει περισσότερο όταν παίζεις αυτό το είδος μουσικής. Την ίδια ώρα στο prog rock είναι όλα λίγο πιο «μετρημένα κι υπολογισμένα» και πρέπει να κάνεις την έρευνά σου για την μουσική και τους στίχους. Για παράδειγμα, κάθομαι διαβάζω βιβλία και βλέπω ταινίες και τέτοια πράγματα για να μπορέσω να εμπνευστώ μέσα από αυτά με διαφορετικό τρόπο.

Οπότε, αν όλα τα παραπάνω βγάζουν κάποιο νόημα, μπορώ να πω ότι είναι τελείως διαφορετική η προσέγγιση. Δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρος των άλλων δυο και το πως προσεγγίζουν οι ίδιοι την prog μουσική, αλλά η εντύπωση που μου δίνει ο Neal είναι πως η μουσική απλώς βγαίνει από μέσα του και φεύγει!

Αν υπάρχει κάποιο κενό στην αγορά, τότε υπέροχα… το καλύπτουμε εμείς!

Κατά την άποψή μου, η τέχνη της σύνθεσης τραγουδιών που έχουν βάσει τις αρμονίες τριών φωνών – πχ όπως είχαν οι Crosby, Stills & Nash που ανέφερες ή οι The Beatles κάποτε – μοιάζει σα να έχει ξεχαστεί στην rock μουσική. Ίσως είναι ιδέα μου, αλλά δεν μπορώ να σκεφτώ πολλούς νέους καλλιτέχνες να ακολουθούν αυτό το δρόμο. Θεωρείς πως είναι λόγω του ότι τεχνικά είναι απαιτητικό ή μήπως είναι απλά κάτι που θεωρείται παλιομοδίτικο;

Δύσκολο να πεις, έτσι δεν είναι; Βασικά… Νομίζω πως υπάρχουν αρκετά συγκροτήματα που το κάνουν κι αν σκάψεις αρκετά βαθιά θα τα βρεις… Τώρα, βέβαια, στη rock μουσική… όντως δεν είναι και τόσο της μόδας.

Είναι δύσκολο να πω, αλλά προσωπικά πεθαίνω για καλές φωνητικές αρμονίες… Κι εν τέλει, αν υπάρχει κάποιο κενό στην αγορά, τότε υπέροχα… το καλύπτουμε εμείς! (γέλια)

Δεν ξέρω… Εσύ τι πιστεύεις…

Τι να σου πω… Το μόνο που ξέρω είναι ότι κι εγώ πεθαίνω για φωνητικές αρμονίες..

Μου αρέσει πολύ αυτό που κάνουμε και είναι ωραίο επίσης που το προσεγγίζουμε από την πλευρά της μουσικής θεωρίας, δηλαδή κοιτάμε ποιες νότες ταιριάζουν στις φωνές μας και τέτοια πράγματα… Δεν είναι κάτι που κάνουμε πχ με τους Haken.

Οι ρίζες μου είναι στο arena rock. Λατρεύω μπάντες όπως οι Journey κι οι Def Leppard

Ας μιλήσουμε λίγο και για επιρροές. Ξέρω ότι ο Neal είναι μεγάλος οπαδός των Crosby, Stills & Nash και των Beatles κοκ, αλλά θα ήθελα να γνωρίζω από που αντλείς εσύ επιρροές για αυτό το project. Πχ εμένα προσωπικά, η ακρόαση του νέου δίσκου με έβαλε στο τριπάκι κι άκουγα μετά Simon & Garfunkel, Creedence Clearwater Revival, America και τέτοια πράγματα. Είναι κι αυτά μέρος των ακουσμάτων σου;

Ναι, είναι μεγάλο μέρος τους. Όποιος με γνωρίζει, ξέρει ότι ακούω τα πάντα και εμπνέομαι από τα πάντα. Οι ρίζες μου είναι στο arena rock, βέβαια. Λατρεύω μπάντες όπως οι Journey, οι Def Leppard κι όλα τα σχετικά, όπου και σε αυτό το είδος μουσικής υπάρχουν πολλές φωνητικές μελωδίες, οπότε ίσως από εκεί να έχει προκύψει η αδυναμία μου σε αυτές…

Επίσης, είμαι οπαδός της country μουσικής. Προσπαθώ να θυμηθώ κάποια συγκροτήματα που φωνητικά κινούνται σε αυτό το ύφος… Οι Little Big Town είναι τεράστιοι αυτή την εποχή, οι Lady Antebellum… Αυτού του τύπου τους Αμερικανούς, country καλλιτέχνες μπορώ να σκεφτώ, όχι όμως rock μπάντες. Είναι περισσότερο pop συγκροτήματα στην πραγματικότητα, αλλά το κάνουν καλά.

Παράλληλα υπάρχει και λίγο indie στοιχείο το οποίο με τραβάει μερικές φορές. Συγκεκριμένα μπάντες σαν τους Elbow… Οι οποίοι ήταν η βασική επιρροή σε ένα τραγούδι του δίσκου στην πραγματικότητα… του "Weighs Me Down", που είναι ένα τραγούδι που έγραψα εγώ και κύρια επιρροή μου ήταν μια βρετανική μπάντα που λέγεται Elbow, της οποίας είμαι μεγάλος οπαδός. Βέβαια, δεν δίνουν πολύ βάρος στο κομμάτι των φωνητικών αρμονιών. Βασικά, σπάνια το κάνουν, αλλά έχει κάτι αυτό το κομμάτι που μου θύμισε τα όσα κάνουν, οπότε θα σου πρότεινα να τους ψάξεις αν δεν τους γνωρίζεις!

Είναι λίγο αστείο γιατί αν με ρώταγες θα σου έλεγα ότι το συγκεκριμένο τραγούδι είναι από τα πιο «Αμερικάνικα» του άλμπουμ και έχει ενδιαφέρον τελικά πόσο διαφορετικά αντιλαμβάνεται τις επιρροές ο κάθε ακροατής…

Κοίτα, ναι… Υπάρχει κι ένα άλλο μέρος του τραγουδιού αυτού που είναι επηρεασμένο από μια μπάντα που λέγεται The Band, μια παλιά αμερικάνικη μπάντα από τα τέλη της δεκαετίας του '60. Έχουν ένα πολύ γνωστό τραγούδι που λέγεται "The Wait", το οποίο έχει παρόμοια προσέγγιση στις αρμονίες του, οπότε θα μπορούσες να πεις ότι κι αυτοί είναι ανάμεσα στις επιρροές.

Είναι περισσότερο ένα μεγάλο καζάνι στο οποίο ανακατεύονται οι επιρροές, σα να τις πετάς σε μια μεγάλη κατσαρόλα…

Είχα σκοπό να σε ρωτήσω για το πως προέκυψε το "Tiny Little Fires" – το οποίο είναι ένα υπέροχο τραγούδι – και ήμουν σίγουρος ότι ξεκίνησε με ένα ξυλόφωνο για κάποιο λόγο. Αλλά το απάντησες ήδη στο video που δημοσίευσες, όπου εξηγούσες ότι προέκυψε καθώς έπαιζες με τον γιό σου… Οπότε σκεφτόμουν ότι η έμπνευση μπορεί να έρθει από οπουδήποτε…

Σωστά, ναι! Όπως εξήγησα, απλώς χαζολογούσα καθώς έπαιζα με τον γιό μου εκείνη την περίοδο ήταν ενός χρόνου. Του έχουμε πάρει κάτι μικρά παιχνίδια που είναι και μουσικά όργανα για να τον εμπνεύσουμε να ασχοληθεί μαζί τους από μικρή ηλικία. Κι όπως χαζολογούσα, μου ήρθε αυτό το μοτίβο και μετά εξελίχθηκε από εκεί. Η αλήθεια είναι ότι με έκανε να αμελήσω λίγο τα καθήκοντά μου ως γονιός… (γέλια)

Μερικές φορές τα ωραία τραγούδια προκύπτουν από μικρές, ωραίες ιστορίες…

Ναι, ήταν αλήθεια μια πολύ όμορφη στιγμή… Βέβαια για να μην το ξεχάσω έτρεξα κατευθείαν στο γραφείο μου κι άρχισα να παίζω τις νότες και να το ηχογραφώ ως demo. Χαίρομαι που λειτούργησε καλά…

Οι μουσικές που έφερνα εγώ για αυτό το project ακούγονταν πιο πολύ σαν Spock's Beard από αυτές που έφερναν οι άλλοι

Όντως λειτούργησε ωραία. Τώρα, έχω την αίσθηση ότι μοιραζόμαστε μια κοινή λατρεία για τους Spock's Beard. Συγκεκριμένα, εγώ τους λάτρεψα με το άλμπουμ "V" όταν κυκλοφόρησε και μπορώ ξεκάθαρα να θυμηθώ ότι το πρώτο πράγμα που με συνεπήρε από τις μουσικές τους ήταν εκείνο το μεσαίο σημείο στο "At The End Of The Day" με τις φωνητικές αρμονίες, εκεί που πάει «it begins, it believes and it sees for all time». Και μετά ήρθε το "Snow" κι όλα πήραν τον δρόμο τους… Οπότε, είσαι όντως μεγάλος οπαδός της εποχής που ήταν ο Neal κι ο Nick στην μπάντα…

Εδώ έχεις ένα καλό point! Είναι καλό point γιατί πριν λίγο μιλούσαμε για επιρροές και ξέχασα να αναφέρω τους Spock's Beard προφανώς! Είναι τεράστια επιρροή για εμένα, μιας και τους ανέφερες…

Η δικιά μου είσοδος στις μουσικές τους ήταν το "Snow" και νομίζω το πρώτο τραγούδι που άκουσα ποτέ ήταν το "Wind At My Back" που έχει όλα αυτά τα επίπεδα και τις φανταστικές αρμονίες. Από εκεί πήγα προς τα πίσω και ανακάλυψα όλη την προηγούμενη δισκογραφία τους…

Και, ναι, το συγκεκριμένο μέρος που αναφέρεις είναι ένα από τα πολλά αντίστοιχα σημεία που υπάρχουν διασκορπισμένα σε όλη τους τη δισκογραφία και μπορείς να τα βρεις σε όλους τους δίσκους τους. Έχουν κάτι ξεχωριστό στον τρόπο με τον οποίο γράφουν. Και θεωρώ πως έχω επηρεαστεί από αυτό τον τρόπο. Μάλιστα, αστειευόμουν στον προηγούμενο δίσκο, όταν δίναμε συνεντεύξεις για το "Troika" πως οι μουσικές που έφερνα εγώ ακούγονταν πιο πολύ σαν Spock's Beard σε σχέση με αυτές που έφερναν οι άλλοι. Για μένα ήταν ένα ωραίο συναίσθημα το ότι ένιωθα να επιστρέφω κάτι από την από την έμπνευση που είχα λάβει από αυτούς κάποτε. Ένιωσα σαν να κλείνει ένας κύκλος, κατά κάποιο τρόπο. Βέβαια, το έβρισκα κάπως αστείο το γεγονός ότι οι πιο proggy στιγμές προέρχονταν από εμένα και το διασκέδαζα αυτό...

Αλλά, ναι, συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Λατρεύω τα πάντα που έχει κάνει αυτή η μπάντα, σε όλες τις περιόδους της, με όλους τους τραγουδιστές. Είναι μια τόσο δυνατή μπάντα! Και είναι κρίμα… ή μάλλον είναι ταυτόχρονα ευλογία και κρίμα το ότι δεν εκτοξεύτηκαν εμπορικά και δεν έκαναν μεγαλύτερα πράγματα. Ξέρεις, συχνά, τέτοιου είδους μπάντες όταν γίνονται arena bands κάτι χάνεται νομίζω… Οι Spock's Beard πάντως κράτησαν ψηλά την αξιοπρέπειά τους όλα αυτά τα χρόνια πάντως…

Εγώ πάλι θα ευχηθώ οι Haken να γίνουν μια μέρα arena band. Κι ας επιστρέψουν μετά την επιτυχία αυτή στα μικρότερα venues…

(γέλια). Καλά, εδώ δεν έχουμε παίξει στην Ελλάδα ακόμα. Περίμενε πρώτα να έρθουμε εκεί, πριν συμβεί αυτό!

Πάντως αυτά τα πρώτα, σχεδόν οικογενειακά [σ.σ.: intimate] σόου, ήταν φοβερά! Κι ακόμα παίζουμε τέτοιου είδους σόου, αφού υπάρχουν ακόμα περιοχές που είναι νέες για εμάς.

Αυτά τα μικρά live, σε venues των 400-500 ατόμων, έχουν κάτι το ξεχωριστό

Θα ήταν ωραίο να ερχόσασταν κι εδώ πάντως…

Έχουμε περιοδεύσει πολλές φορές και εκτενώς σε όλη την κεντρική Ευρώπη και στις ΗΠΑ, αλλά υπάρχουν διάφορα μέρη σε όλο τον κόσμο που δεν έχουμε παίξει ακόμα με τους Haken. Ήταν πολύ ωραία πρόσφατα που πήγαμε στην Νότια Αμερική. Εκεί παίξαμε στην Curitiba της Βραζιλίας, όπου ήταν ένα πολύ ωραίο, οικογενειακό σόου, ενώ παίξαμε και κάνα δυο σόου στο Μεξικό, κάπου στα περίχωρα του Mexico City, όπου ήρθε λιγότερος κόσμος αλλά περάσαμε πολύ ωραία.

Σίγουρα θα θέλαμε να μεγαλώσουμε και να γίνουμε πολύ μεγάλο όνομα, αλλά την ίδια στιγμή αυτά τα μικρά live, σε venues των 400-500 ατόμων, είναι ξεχωριστά και έχουν μια διαφορετική ενέργεια. Είναι κάτι που το λατρεύουμε.

Πάμε, λοιπόν, και στους Haken. Και πρώτα από όλα να κάνω μια τολμηρή δήλωση, χρίζοντας το "Fauna" ως το magnum opus σας, ως τώρα…

Ουάου!

Το "Fauna" αντιπροσωπεύει όλες τις επιμέρους περιόδους της μπάντας ως τώρα

Αναλογιζόμενος το πόσο καλά είναι τα άλμπουμ που έχετε κυκλοφορήσει ως τώρα, αυτός είναι ο κύριος λόγος που με κάνει να το θεωρώ ως βαριά δήλωση. Αλλά έτσι αισθάνομαι όλο και περισσότερο όσο περνάει ο καιρός και έχω μια πιο ξεκάθαρη άποψη. Και θα ήθελα να ξέρω αν είναι κάτι που το εισπράττετε γενικότερα και αν έχετε δει τα πράγματα να εξελίσσονται με κάποιο καλύτερο τρόπο μετά την κυκλοφορία του.

Πρώτα από όλα, σε ευχαριστώ πάρα πού! Εκτιμώ πολύ αυτό που λες! Και, φυσικά, είμαστε πολύ υπερήφανοι για την μουσική που περιλαμβάνεται στο "Fauna". Για εμάς, αντιπροσωπεύει όλες τις επιμέρους περιόδους της μπάντας ως τώρα. Έχει κάτι από την progressive εποχή του ξεκινήματός μας, όπου βρίσκονται οι ρίζες μας… θα έλεγα το πιο φαντασιακό κομμάτι του ήχου μας. Ταυτόχρονα υπάρχουν οι πιο βαριές πλευρές του ήχου μας, τις οποίες ανακαλύπταμε στα "Vector" και "Virus". Είναι όλα εκεί. Και αυτό είναι σπουδαίο για εμάς, καθώς αποτελεί μια αποτύπωση του ποιοι είμαστε κι ένα "best of" αλλά χωρίς τα hits… (γέλια). Πάντως, όπως πάντα, ο χρόνος θα τα κρίνει αυτά τα πράγματα…

Κι ο καθένας έχει την άποψή του. Υπάρχει ένα μέρος του κοινού μας που θεωρεί το "The Mountain" ως το magnum opus μας, ενώ υπάρχουν και κάποιοι που μας ακολουθούν από πολύ παλιά και οι οποίοι ακόμα πιστεύουν ότι δεν βγάλαμε ποτέ καλύτερο άλμπουμ από το "Aquarius"…

Δεν έχουμε γράψει το καλύτερο υλικό μας ακόμα με τους Haken

Είναι πολύ δύσκολο να πεις όταν βρίσκεσαι από μέσα, αλλά είμαστε υπερήφανοι για όσα έχουμε κάνει και συγκεκριμένα για το "Fauna", καθώς αντιπροσωπεύει ό,τι έχουμε κάνει ως εδώ. Και πάλι, νιώθουμε ότι δεν έχουμε γράψει το καλύτερο υλικό μας ακόμα… Οπότε, είναι ένα περίεργο συναίσθημα.

Σε κάθε περίπτωση, με τιμάει που ακούω αυτά τα λόγια από εσένα και ευελπιστούμε ότι ο χρόνος θα μας δικαιώσει και το "Fauna" θα θεωρείται κάποιου είδους σημαντικό άλμπουμ ή κάτι τέτοιο. Αλλά, δεν είναι ότι καθόμαστε και σκεφτόμαστε τέτοιου είδους θέματα. Ζούμε τη στιγμή, δημιουργούμε και ελπίζουμε αυτό που κάνουμε να αρέσει στον κόσμο.

Όταν επιτέλους έρθουμε στην Ελλάδα, θα είναι ένα μεγάλο πάρτι!

Το προσεγγίζεις με μια ταπεινότητα και καλά κάνεις, αλλά κι εγώ οφείλω να πω αυτό που νιώθω και είναι ειλικρινές. Τώρα, πάμε στην επερχόμενη περιοδεία που έχετε ανακοινώσει, η οποία θα είναι "An Evening With Haken" και θα παίζετε ολόκληρο το "Fauna" και πολλά ακόμα. Θα έρθει και στην Ευρώπη αυτή η περιοδεία; Πραγματικά θα ήθελα να το δω αυτό το σόου. Νομίζω είναι η κατάλληλη ευκαιρία να σας φέρουμε και για πρώτη φορά στην Ελλάδα… Ο Peter είναι μισός Έλληνας, δεν βοηθάει κι αυτό; (γέλια)

Όντως είναι! (γέλια). Πρέπει να γίνει και όταν γίνει θα είναι ένα μεγάλο πάρτι!

Κοίτα, σίγουρα σκοπεύουμε να φέρουμε αυτή την περιοδεία και στην Ευρώπη… Βασικά, κλείνουμε κάποιες τελικές λεπτομέρειες, αλλά δεν ξέρω ακριβώς πότε θα ανακοινωθεί… Δεν νομίζω ότι είναι κάτι που πρέπει να κρατάμε μυστικό πλέον. Θα φέρουμε αυτό το σόου στην Ευρώπη, αλλά δεν γνωρίζω επιμέρους πληροφορίες και λεπτομέρειες γύρω από αυτή την περιοδεία ή πότε ακριβώς θα λάβει χώρα. Φαντάζομαι σε κάποιο σημείο, κάνα δυο μήνες μετά τα καλοκαιρινά φεστιβάλ της επόμενης χρονιάς ή κάτι τέτοιο…

Ωραία!

Και το αν θα έρθουμε στην Ελλάδα είναι στα χαρτιά…

Πιστεύω αξίζει να έρθετε. Έχετε μια βάση οπαδών που μεγαλώνει και νομίζω θα είναι ωραία…

Πως το λέει η περίφημη φράση από το Wayne's World; "If you book them, they will come!" [σ.σ.: αμετάφραστο]

Σε ακολουθώ στα social media και οφείλω να ομολογήσω ότι μου αρέσει το γεγονός πως είσαι ενεργός ακροατής νέων μουσικών και νέων καλλιτεχνών. Δεν είσαι ο τύπος που ακούει ακόμα την μουσική που άκουγε πριν 30 χρόνια και με την οποία μεγάλωσε. Μου αρέσει που ακούς νέα μουσική και προσπαθήσει να μιλήσεις για αυτή και να την προωθήσεις. Οπότε, θα ήθελα να μου πεις για τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που άκουσες φέτος και τα οποία πιθανότατα θα είναι στην τελική σου λίστα για το 2023…

Ω φίλε, τρομάζω στην ιδέα του να βγάλω το τοπ-10! Αυτή την εποχή έχω ενθουσιαστεί με το νέο άλμπουμ του Trevor Ravin, το "Rio". Είναι φανταστικό και πολύ ποιοτικό. Επίσης, το νέο άλμπουμ του Steven Wilson μου φάνηκε φοβερό, αν και χρειάζομαι περισσότερο χρόνο να το ακούσω, καθώς μόνο μια φορά πρόλαβα να το ακούσω από την αρχή ως το τέλος. Γενικά, χρειάζομαι να ακούω τα άλμπουμ αρκετές φορές πριν εκφράσω μια γνώμη για αυτά…

Δεν είμαι καλός με τις ημερομηνίες και ξεχνάω τι έχει βγει φέτος… (γέλια). Α, το άλμπουμ των Tesseract είναι φοβερό, απίθανο! Το λατρεύω και θα είναι σίγουρα στο τοπ-10 μου. Τι άλλο… Θύμισε μου τι βγήκε φέτος…

Μήπως το Sleep Token;

Έχει δημιουργηθεί μεγάλη τάση για αυτούς. Δεν το έχω ακούσει εδώ και καιρό, αλλά όταν βγήκε με εντυπωσίασε… Ναι, πολύ καλό το Sleep Token… Επίσης, οι The Winery Dogs δεν έβγαλαν το "III"; Φετινό δεν είναι;

Ναι, φετινό…

Πρέπει να κάτσω να ψάξω τη λίστα με τους δίσκους που έχω ακούσει τελευταία. Είναι κάποιοι πολύ δυνατοί δίσκοι που βγήκαν μέσα στη χρονιά και νομίζω θα δυσκολευτώ για να επιλέξω τα καλύτερα…

Υπάρχει και το "Fauna"…

Ε, δεν μπορώ να επιλέξω δικό μου… (γέλια)

Υπάρχει όρεξη να φέρουμε επί σκηνής το project με τον Neal και τον Nick, κι ευελπιστώ ότι θα συμβεί κάποια στιγμή

Καλά, θα το κάνω εγώ για σένα! (γέλια). Αλήθεια, πίσω στο project των D'Virgilio, Morse & Jennings, έχετε σκεφτεί να το φέρετε επί σκηνής; Θα ήταν φοβερό νομίζω, με όλες αυτές τις φωνητικές αρμονίες, και να εναλλάσσεστε στα όργανα κοκ. Αν είναι να κάνετε κάτι, πως το έχετε φανταστεί;

Όλο το λέμε και ποτέ δεν γίνεται! Οπότε, δεν είμαι σίγουρος τι θα κάνουμε. Σίγουρα θα χρειαζόταν πάντως ένα έξτρα μέλος για να βοηθήσει με τα επιπλέον όργανα που υπάρχουν στον δίσκο, αλλά όπως και να έχει νομίζω ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε μια περιοδεία σε μικρά θέατρα. Ενδεχομένως να κάναμε μια περιοδεία στις ΗΠΑ και να βλέπαμε πως θα πήγαινε. Αλλά, ποιος ξέρει; Προσωπικά θα ήθελα πολύ να γίνει και νομίζω πως κάποια στιγμή θα συμβεί…

Παίζουμε όλοι μας στο Cruise On The Edge του 2024. Παίζουν οι Big Big Train, παίζουν οι Haken και παίζουν και οι Flying Colors, οπότε είμαστε και οι τρεις μας στο πλοίο! Ήδη έχει πέσει η ιδέα του να μαζευτούμε ένα βράδυ με ακουστικές κιθάρες και να παίξουμε κάτι απροετοίμαστα… Θα δούμε…

Θεωρώ ότι πολλά θα εξαρτηθούν από το πως θα πάει κι αυτός ο δίσκος, αλλά με σιγουριά σου λέω ότι υπάρχει όρεξη για να παίξουμε ζωντανά και ευελπιστώ ότι θα συμβεί κάποια στιγμή.

Ας πούμε ότι συμβαίνει… διάλεξε δυο τραγούδια των Spock's Beard που θα ήθελες να αποδώσετε με τον Neal και τον Nick επί σκηνής…

Καλά, το "June" θα ήταν το απόλυτο τραγούδι να το αποδώσουμε ως τρίο…

Σωστό!

Και στο ίδιο ύφος… Πως το λένε ένα τραγούδι… "The Color Of The Sun";

Μήπως λες το "Further Than The Sun" από το "Day For Night";

Ναι αυτό! Θα ήταν ωραίο… Σίγουρα υπάρχει και κάτι ακόμα που δεν μου έρχεται τώρα…

Αν μπορούσες να δεις τις σημειώσεις μου, εγώ είχα γράψει το "June", το "Further Than The Sun" και το "Wind At My Back", το οποίο το ανέφερες νωρίτερα… Οπότε επικοινωνούμε… (γέλια)

Σωστά! Αυτό είναι… Α, και είναι "The Distance To The Sun" ο σωστός τίτλος… Μάλλον έχει πολλά τραγούδια με την λέξη "sun" ο Neal… (γέλια)

Ο Neal έχει πολλά τραγούδια γενικότερα… (γέλια)

Θα είχε ενδιαφέρον και θα ήταν μια ωραία πρόκληση να δουλέψουμε και πάνω σε επιμέρους σημεία από πιο μακροσκελή τραγούδια και να τα προσαρμόσουμε στο στυλ που παίζουμε. Θέλω να το σκεφτώ… Μου έβαλες ιδέες!

Θα ήταν όντως φανταστικό! Ross φτάσαμε στο τέλος εδώ. Είμαι πολύ χαρούμενος που τα είπαμε και το εκτιμώ. Ήδη σου εξέφρασα την εκτίμησή μου και για το project αυτό και για τους Haken γενικά, αλλά και για τον τελευταίο σας δίσκο συγκεκριμένα, οπότε κλείνοντας να ευχηθώ να μεγαλώσει κι άλλος το όνομά σας και να πάτε σε μεγαλύτερα μέρη και γιατί όχι σε πιο ηλιόλουστα μέρη, όπως η Ελλάδα…

Σε ευχαριστώ πολύ! Είναι λίγο τρελό το ότι συζητάμε για όλα αυτά, δεδομένων των όσων συμβαίνουν στον κόσμο αυτή την εποχή [σ.σ.: αναφέρεται στον πόλεμο στην Γάζα]. Πραγματικά, δεν μοιάζουν και τόσο σημαντικά. Αλλά, από την άλλη πλευρά, ευελπιστώ η μουσική που γράφουμε και κυκλοφορούμε να είναι το καλύτερο δυνατό που μπορούμε για να ξεφεύγουμε λίγο. Οπότε, σε ευχαριστώ που ακούς τη μουσική και για τα ευγενικά σου λόγια. Κάνουν τη διαφορά.

Τα αξίζετε!

Ελπίζω να τα πούμε στην Ελλάδα του χρόνου!

Φωτογραφίες: Chad Hoerner